Search results

1

Pernicious City: Mythologization of Kaunas in the Lithuanian Literature of the Interwar Period

100%

Šeina V.

Przegląd Humanistyczny

|

2018

|

vol. 62(4 (463))

31-47

EN

The article analyzes the mythologization of Kaunas, the temporary capital of Lithuania, in the Lithuanian literature of the interwar period. The methodological approach of the research is based on the research methods of urban mythopoetics by Vladimir Toporov and that of topological semiotics by Algirdas Julien Greimas. Due to objective historical and social circumstances, the formation of the Lithuanian urban literature started only at the beginning of the 20th century. The intensive period in the urbanization of the Lithuanian literature was that of the interwar period when literary reflections on Kaunas started gaining certain dominant symbolic images of the city, repeating plots and characters typical of Kaunas. The literary myth of the temporary capital as a pernicious city which becomes a moral trial for an individual is revealed in the article through the analysis of Part III of the novel Altorių šešėly [In the shadows of altars] by Vincas Mykolaitis-Putinas, the most prominent Lithuanian novelist of the interwar period.

2

The capture of the Marienwerder Castle, or where the Teutonic Order’s expansion to the East was stopped

72%

Almonaitis V.

Acta Baltico-Slavica

|

2017

|

vol. 41

EN

The capture of the Marienwerder Castle, or where the Teutonic Order’s expansion to the East was stoppedThis paper analyzes the construction, features, and significance of the Marienwerder castle, and its capture by Lithuanian forces in 1384. Located in what is now Kaunas, the castle represented the furthest eastern point of the Teutonic Order’s penetration into the Grand Duchy of Lithuania. As the sparse historiography on it suggests, the event seems to have been overlooked by contemporary historians. In fact, this castle of the Teutonic Order was not just an ordinary fortress, but a mighty stronghold. A detailed analysis of primary sources allows classifying the capture of Marienwerder as a major event in the war between the Order and the Grand Duchy of Lithuania as well as one of the major victories scored by the latter. It may be concluded that the Teutonic Order’s expansion to the east, which had been started from Torun, was then stopped at Kaunas. Zajęcie zamku Marienwerder albo gdzie zakończyła się ekspansja zakonu krzyżackiego na wschódW artykule analizowane są budowa, znaczenie i zajęcie w 1384 r. zamku zakonu krzyżackiego Marienwerder, który mieścił się na terytorium miasta Kowna. Był to najbardziej wysunięty na wschód zamek krzyżacki, który najgłębiej wchodził w terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego. Skromna historiografia świadczy o tym, że został on zapomniany przez współczesnych historyków. A jednak mowa jest tu nie o zwykłej rezydencji zakonu, a o potężnej twierdzy. Szczegółowa analiza źródeł pierwotnych pozwala uważać zajęcie zamku Marienwerder za jedno z najważniejszych wydarzeń w wojnie między zakonem krzyżackim a Wielkim Księstwem Litewskim, jak również jednym z największych zwycięstw tego ostatniego. Można również twierdzić, że ekspansja zakonu na wschód, rozpoczęta od Torunia, zakończyła się na Kownie.

3

Towarzystwo XXVII Miłośników Książki w Kownie (1930-1940)

72%

Ilgiewicz H.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

issue 11

193-216

EN

The Society XXVII of the Lovers of Books was acting in Kaunas in 1930-1940. The aim of this society was to develop fondness for a nicely edited books, as well as keeping ties with other bibliophile societies. Most of the Society members were deeply connected of the society there were persons deeply connected with books: editors, graphic designers and known Lithuanian politicians and public figures. Number of members varied from 12 to 23, and the most active were: Vytautas Steponaitis, Viktoras Cimkauskas, Paulius Galaunė, Vaclovas Biržiška, Marija Urbšienė, Petras Jakštas, Vilhelmas Burkevičius, Juozas Balčiūnas-Švaistas and Vytautas Kazimieras Jonynas. The society explored the history of Lithuanian book, published two volumes of annual editions „XXVII Knygos Mėgėjų Metraštis” and several books, organized readings, exhibition of books, tours to the exhibitions and libraries, and gathered a reference collection. The Society contributed to the increased love of books in the Lithuanian society.

4

Uwagi o sejmikach litewskich w czasach Rady Nieustającej na tle praktyki parlamentarnej powiatu kowieńskiego

51%

Filipczak W.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2020

|

vol. 19

|

issue 2

71-103

EN

This article discusses selected aspects of the way Lithuanian sejmiks proceeded in the times of Permanent Council (especially in the years 1776–1786). The author refers to particular pieces of information on the county of Kaunas which were mentioned in Akta sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 published by Monika Jusupović in 2019. The information found in the abovementioned book was tested against the relevant data concerning the sejmiks of Lida and Ukmergė collected in the process of research in the archives of Minsk and Vilnius. For comparative reasons the author of this article makes use of the results of research by Lithuanian historians (on the sejmik of Vilnius) as well as the contributions of Polish and Belarusian historians. The author focuses (among others) on the functioning of economic, relational and electoral sejmiks. The article also contains information on different types of sejmik documents which were typical for Lithuanian parliamentary practice. Besides, it discusses additional items of information related to the political life in the county of Kaunas which were not referred to by M. Jusupović. The final part of the article emphasizes distinctive aspects of research on the Lithuanian parliamentary practice. Owing to the custom of signing the sejmik lauda by the unlimited number of participants, it is now possible to state roughly how large the gathering was. In the second part of the 18th c. there were still considerable differences between the sejmiks in the Crown and Lithuania even though the models in respective countries tended to converge.

PL

W artykule omówiono wybrane aspekty funkcjonowania sejmików litewskich w czasach Rady Nieustającej (zwłaszcza w latach 1776–1786). Wykorzystane zostały wiadomości na temat powiatu kowieńskiego znane dzięki Aktom sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 opublikowanym w 2019 r. przez Monikę Jusupović. Informacje te skonfrontowano z danymi dotyczącymi sejmików lidzkiego i wiłkomierskiego pochodzącymi z kwerendy źródłowej w archiwach w Mińsku i Wilnie. Do celów porównawczych wykorzystane zostały wyniki badań historyków litewskich (sejmik wileński), polskich i białoruskich. W tekście przedstawiono m.in. takie zagadnienia, jak funkcjonowanie sejmików gospodarskich, relacyjnych i elekcyjnych. Zaprezentowano także informacje dotyczące typów akt sejmikowych, które są charakterystyczne dla parlamentaryzmu litewskiego. Omówione zostały dodatkowe wiadomości związane z życiem politycznym powiatu kowieńskiego, których nie uwzględniła M. Jusupović. W końcowej części artykułu wyeksponowane są specyficzne aspekty badań nad litewskim parlamentaryzmem. Dzięki zwyczajowi podpisywania uchwał sejmiku przez ogół osób w nim uczestniczących możliwe jest przybliżone oszacowanie liczebności zgromadzenia. W drugiej połowie XVIII w. nadal istniały znaczące różnice między sejmikami litewskimi a koronnymi, choć widoczna jest tendencja do upodobniania się modeli funkcjonujących w obu krajach.

5

Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)

51%

BUCHOWSKI K.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2019

|

issue 2(7)

171-200

PL

Na przełomie XIX i XX w. całkiem duża grupa polskiej szlachty na Litwie przyjęła litewską narodowość. Rodzina Chodakowskich należała do tego grona. Zofia i Jadwiga Chodakowskie od dzieciństwa angażowały się w działalność litewskiego ruchu odrodzenia narodowego. Po ukończeniu gimnazjum Zofia wyszła za mąż za Antanasa Smetonę. Małżeństwo zamieszkało w Wilnie. W ich mieszkaniu powstał najważniejszy ośrodek działalności litewskiej w mieście. Jadwiga wyjechała na studia do Petersburga, gdzie poznała m.in. Augustinasa Voldemarasa. Następnie została wykładowczynią w szkole wyższej. Podczas okupacji niemieckiej Litwy Antanas Smetona został przewodniczącym Litewskiej Rady Państwowej (Taryby). Pod koniec I wojny światowej Jadwiga Chodakowska wróciła z Rosji i została zaangażowana do służby dyplomatycznej litewskiego państwa. Kiedy Antanas Smetona został prezydentem, jego żona Zofia (Sofija Smetonienė) stała się pierwszą damą. Jadwiga (Jadvyga) wyszła za mąż za Juozasa Tūbelisa, który od 1929 r. był premierem Litwy. W latach 30. ubiegłego wieku siostry Sofija i Jadvyga były najbardziej wpływowymi kobietami na Litwie, doprowadziły m.in. do upadku kariery Augustinasa Voldemarasa. Wiele osób oskarżało je o nadużywanie władzy. W 1940 r. Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė wraz z mężami i resztą rodzin opuściły Litwę i schroniły się w USA, gdzie mieszkały do końca życia.

EN

At the turn of the 19th and 20th centuries, quite a large group of Polish nobility in Lithuania adopted the Lithuanian nationality. The Chodakowski family belonged to this group. Zofia and Jadwiga Chodakowski were involved in the Lithuanian national revival movement since their childhood. After graduating from middle school, Zofia married Antanas Smetona. The couple lived in Vilnius. In their apartment the most important activity centre of Lithuanian in the city was created. Jadwiga went to study in St. Petersburg, where she met Augustinas Voldemaras. Then she became a lecturer at a college. During the German occupation of Lithuania, Antanas Smetona became the chairman of the Lithuanian State Council (Taryba). At the end of World War I, Jadwiga Chodakowska returned from Russia and was engaged in the diplomatic service of the Lithuanian state. When Antanas Smetona became President, his wife Zofia (Sofia Smetonienė) became the First Lady. Jadwiga (Jadvyga) married Juozas Tūbelis, who was the prime minister of Lithuania since 1929. In the 1930s, the sisters Sofia and Jadvyga were the most influential women in Lithuania. They caused, among others, the fall of Augustinas Voldemaras’ career. Many people accused them of abuse of power. In 1940, Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė, together with their husbands and other families, left Lithuania and took refuge in the USA, where they lived until the end of their lives.

Refine search results

1 Acta Baltico-Slavica

1 Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

1 Przegląd Humanistyczny

1 Przegląd Nauk Historycznych

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

1 2020

2 2019

2 2017

1 Almonaitis V.

1 BUCHOWSKI K.

1 Filipczak W.

1 Ilgiewicz H.

1 Šeina V.

Pernicious City: Mythologization of Kaunas in the Lithuanian Literature of the Interwar Period

The capture of the Marienwerder Castle, or where the Teutonic Order’s expansion to the East was stopped

Towarzystwo XXVII Miłośników Książki w Kownie (1930-1940)

Uwagi o sejmikach litewskich w czasach Rady Nieustającej na tle praktyki parlamentarnej powiatu kowieńskiego

Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)