Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Kościół katolicki w Polsce
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Pojednanie między narodami warunkiem i owocem pokoju. Refleksje nad dokumentami Kościoła katolickiego Polski i Niemiec oraz Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej

100%
Mierzwiński B.
Sympozjum
|
2013
|
issue 1(24)
163-180
EN
The main intent of this article is a view of the Polish-German and Polish–Russian relations in the spirit of the Encyclic of John XXIII – Pacem in terris. A particular significance on this field posses the document of the Polish Catholic Church, the letter of the Polish bishops of November 18, 1965 addressed to their German episcopal brothers. Among those who had signed the document were: Cardinal Stephan Wyszyński and the bishop of Cracow – Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. While preparing celebration of one thousand anniversary of baptism of Poland and the Polish State, Polish bishops, in the name of the Polish people, decided to initiate a reconciliation process with Germans. There was in the letter a famous sentence: “we forgive and we ask for forgiveness”; this referred to all kind of injustice in the past, which took place among those two nations. Polish Communist State authorities used the letter, and in the particular the just mentioned sentence, as a pretext to sharply attack the Polish bishops. The letter itself, later on called a Message, nonetheless incomplete understanding from the side of the German bishops – had initiated a radical change in the Polish-German relations. The second analyzed in the article document is a Common Message to the Nations of Poland and Russia of August 17, 2012 of the Polish Catholic Church in Poland and the Russian Orthodox Church. The intent of the Message is a dialog and reconciliation. Nonetheless the document is formulated in quite general terms, the Pope Benedict XVI in his speech to the diplomatic corps January 7, 2013 called it: “a strong signal given by believers for the improvement of relations between the Russian and the Polish peoples”.
2
Publication available in full text mode
Content available

Prewencja nadużyć seksualnych wobec małoletnich w kanonicznym polskim prawodawstwie partykularnym

86%
Mazurkiewicz D.
Studia Paradyskie
|
2018
|
issue 28
45-68
PL
konkluzji, że skuteczność dzieła głoszenia Słowa Bożego wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na ochronę dzieci i młodzieży przed nadużyciami seksualnymi ze strony duchownych i innych osób podejmujących pracę wychowawczą w strukturach kościelnych. Odpowiedzią na przypadki przestępstw seksualnych jest tworzenie programów prewencyjnych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobom małoletnim. Zadania tego podjęła się zarówno Konferencja Episkopatu Polski, jak i polskie kościelne osoby prawne w postaci diecezji oraz instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego. W ich ramach, w ostatnich pięciu latach, powstały instrukcje mające na celu wdrożenie zasad prewencji. Są one jednak nieliczne i wydaje się, że Kościół w Polsce jest dopiero na początku drogi sytuującej ochronę dzieci i młodzieży w centrum posługi duszpasterskiej.
EN
Scandals that recently shocked the community of the Catholic Church lead to the conclusion that the effectiveness of the work of proclaiming the Word of God requires special attention to the protection of children and youth against sexual abuse by the clergy and other people undertaking educational work in church structures. The response to this necessity is the creation of prevention programs aimed at ensuring the safety of minors. This task was undertaken both by the Episcopal Conference of Poland as well as church legal persons in the form of dioceses and institutes of consecrated life and society of apostolic life. Within their framework, in the last five years, instructions were created to implement the prevention principles. However, they are few and it seems that the Church in Poland is only at the beginning of the way that places protection of children and youth in the center of pastoral ministry.
3
Publication available in full text mode
Content available

„Należy ich otoczyć jakąś opieką nie angażując się w ich kontestacje”. Kardynał Stefan Wyszyński i opozycja demokratyczna (1976–1980)

72%
Białkowski M.
Studia Gdańskie
|
2018
|
issue 43
215-236
PL
Głęboki kryzys społeczno-polityczny, jaki dotykał PRL w dekadzie lat 70. XX w., oddziaływał na zmianę relacji państwo-Kościół katolicki. Ekipa Edwarda Gierka, stosując wobec Kościoła katolickiego politykę ustępstw, pragnęła przede wszystkim wzmocnić swoją słabą pozycję społeczną. Jednocześnie dość wcześnie dostrzeżono zagrożenie wynikające z możliwości zawarcia niepisanego sojuszu pomiędzy Kościołem a budzącymi się środowiskami opozycyjnymi. Bezpośredni wpływ na powstanie opozycji demokratycznej w PRL miały propozycje zmian w konstytucji PRL oraz wydarzenia Czerwca ’76. Wywołały one zdecydowany sprzeciw społeczny, wspierany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz cały episkopat, a wyrażony kilkakrotnie w postaci memoriałów, listów i komunikatów. Relacje kardynała Stefana Wyszyńskiego z Komitetem Obrony Robotników poprzedziły wcześniejsze kontakty m.in. z Jackiem Kuroniem oraz Adamem Michnikiem. Podejmowane wielokrotnie przez to środowisko akcje protestacyjne w postaci głodówek organizowanych w kościołach archidiecezji warszawskiej nie spotykały się ze strony prymasa Wyszyńskiego z otwartą krytyką bądź sprzeciwem, ale z dyskretnym, nieformalnym przyzwoleniem. Na stosunki hierarchy ze środowiskiem KOR mocno oddziaływał fakt, że część działaczy ruchu obarczona były marksistowskim rodowodem. Dość bliskie kontakty kardynał Stefan Wyszyński utrzymywał ze współzałożycielem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela Andrzejem Czumą oraz uczestnikiem Towarzystwa Kursów Naukowych Bohdanem Cywińskim. Ogólna ocena działań opozycji demokratycznej skłaniała prymasa do zachowania ostrożności, a nawet powściągliwości w okazywaniu jej sympatii. Postawę przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – wielokrotnie wyrażaną na forum Rady Głównej Episkopatu Polski oraz na kartach osobistego dziennika „Pro memoria” – charakteryzowały pragnienie zapewnienia ładu, zgody społecznej oraz idea przestrzegania podstawowych praw obywatelskich.
EN
The deep social and political crisis that affected Poland in the 1970s also produced a change in relations between the state and the Catholic Church. By implementing a policy of concession towards the Catholic Church, the team of Edward Gierek wanted mainly to strengthen its weak social position. At the same time, relatively early they noticed a risk associated with the possibility of an unwritten alliance between the Church and the circles of awakening opposition. The formation of the democratic opposition in PRL was directly influenced by proposed changes in the PRL constitution and by the events of June 1976. These met with strong public resistance, supported by the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, and the whole episcopate, and expressed several times in official statements, letters and messages. Cardinal’s Stefan Wyszyński relations with Komitet Obrony Robotników (Worker’ Defence Committee - KOR) were preceded by contacts with, for example, Jacek Kuroń and Adam Michnik. Not only did Primate Wyszyński not openly criticise or oppose actions organised many times by this circle in the form of hunger protests held in the churches of Warsaw Archdiocese, but he also discreetly and informally permitted them. The Cardinal’s relations with the KOR circles were strongly affected by the fact that some activists of this movement had a Marxist background. Stefan Wyszyński maintained relatively close relations with Andrzej Czuma, a co-founder of Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (Movement for Defence of Human and Civic Rights), and with Bohdan Cywiński, a participant in Towarzystwo Kursów Naukowych (Scientific Training Association). His general opinion of the democratic opposition’s actions prompted the Primate to remain cautious, or even restrained in showing sympathy towards it. Wyszyński’s attitude – expressed many times at the Presidium of the Polish Episcopal Conference, and in the pages of his personal diary, “Pro memoria” – was always characterised by his desire to ensure order and a societal consensus, and by the idea of adhering to fundamental civil rights.
4
Publication available in full text mode
Content available

Opracowanie Księdza Profesora Rektora Mariana Rechowicza na temat diakonatu stałego z 1961 roku

72%
Białkowski M.
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
|
2019
|
issue 26
35-57
PL
Przywrócenie diakonatu stałego w Kościele katolickim było jednym z kilku tematów żywo dyskutowanych w okresie przygotowań do Soboru Watykańskiego II. W 1961 r. opracowanie na ten temat sporządził ks. prof. Marian Rechowicz (1910–1983), ówczesny rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dokument Zagadnienie instytucji diakonatu z punktu widzenia sytuacji i potrzeb Kościoła w Polsce, został rok później opublikowany w języku niemieckim. Do chwili obecnej nie jest znany szerokiemu gronu odbiorców, stąd warto przywołać jego najważniejsze tezy. Autor dostrzega wiele problemów, jakie pojawiłyby się w przypadku ustanowienia tej posługi w Kościele w Polsce. Wskazuje na brak tradycji diakonatu stałego w Polsce, wysoki wskaźnik powołań kapłańskich oraz problem kosztów utrzymania (diakona i jego rodziny), przy ograniczonych możliwościach finansowych parafii. Zaleca natomiast, by wprowadzić posługę diakonis – sióstr zakonnych, których zadaniem byłoby: nauczanie religii; prowadzenie działalności charytatywnej; roznoszenie Komunii św. chorym; przewodniczenie w nabożeństwach nieliturgicznych. Tym samym propozycja ks. prof. Mariana Rechowicza odbiega znacząco od rozwiązań doktrynalnych, przyjętych przez Sobór Watykański II.
EN
The restoration of a permanent diaconate in the Catholic Church was one of the issues extensively discussed during the preparations for Vatican II. In 1961, Rev. Prof. Marian Rechowicz (1910–1983), at that time the rector of the Catholic University of Lublin, prepared a study on this subject. The document Zagadnienie instytucji diakonatu z punktu widzenia sytuacji i potrzeb Kościoła w Polsce (The Institution of Diaconate in Terms of the Situation and Needs of the Church in Poland) was published in German one year later. It has been unknown to a wider audience so far; therefore, it is worth recalling the most important theses. The author notices many problems that would appear, if this kind of ministry were established in the Church in Poland. He indicates a lack of tradition of the permanent diaconate in Poland, a high rate of priestly vocations, and the problems of the costs related to a deacon and his family support, taking into account the limited financial capabilities of a parish. However, he recommends implementation of a ministry of deaconesses – nuns, whose tasks would include: teaching of religion, charity activities, distribution of Holy Communion to ill parishioners, and leading of non-liturgical services. Thus, the recommendation of Rev. Prof. Marian Rechowicz significantly differs from the doctrinal solutions approved by Vatican II.
5
Content available remote

Typologia grup interesu artykułujących postulaty Kościoła katolickiego w Polsce

72%
Kowalczyk K.
Przegląd Politologiczny
|
2017
|
issue 2
177-188
EN
The aim of the article is to classify interest groups divide the postulates of the Catholic Church in Poland. Accordingly, the Church was defined in terms of political science, the forms of the Church’s influence on the political system were defined, the concept of interest groups was defined in relation to the analyzed subject, and then based on specific criteria they were typified. The proposed typology may be the starting point for further research in this field.
PL
Celem artykułu jest dokonanie klasyfikacji grup interesu artykułujących postulaty Kościoła katolickiego w Polsce. W związku z tym zdefiniowano Kościół w ujęciu politologicznym, określono formy oddziaływania Kościoła na system polityczny, określono pojęcie grup interesu w odniesieniu do analizowanej problematyki, następnie w oparciu o określone kryteria dokonano ich typizacji. Zaproponowana typologia może stanowić punkt wyjścia do dalszych badań w tym zakresie.
6
Publication available in full text mode
Content available

Między legendą a kultem. Wokół osoby i dzieła o. Honoriusza Kowalczyka OP (1935-1983)

72%
Zygner L.
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
|
2023
|
vol. 30
|
issue 1
EN
The article discusses the activity of Father Honoriusz Kowalczyk, the academic chaplain of Poznań, whose memory is still alive, even though 40 years have passed since his death. He is considered by many to be a victim of communist repression against the Catholic Church in Poland. That is why he is regarded as a figure who was shrouded in legend during his lifetime, and after his death he became the object of a specific cult.
PL
Artykuł omawia działalność o. Honoriusza Kowalczyka, duszpasterza akademickiego z Poznania, którego pamięć pozostaje wciąż żywa, mimo że od jego śmierci mija 40 lat. Jest on uważany przez wiele osób za ofiarę represji komunistycznych wobec Kościoła katolickiego w Polsce. Uchodzi za postać, która już za życia owiana była legendą, a po śmierci stała się przedmiotem swoistego kultu.
7
Publication available in full text mode
Content available

Ojciec i pasterz. Działalność Prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego na forum Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski (1949–1953, 1956–1981)

58%
Białkowski M.
Studia Pelplińskie
|
2021
|
vol. 55
37-71
EN
Cardinal Stefan Wyszynski played a crucial role in the post-war history of the Catholic Church in Poland. Having been appointed the Primate he was a chairman of the Bishops Conference from 1949 till 1953 and from 1956 till 1981. Since 1969 he also chaired the Main Committee, i.e. the „presidium” of the Bishops Conference. Its tasks included: i) development of projects, drafts and guidelines to pastoral letters and other public addresses of the Catholic Church; ii) analysis of the current situation of the Church; iii) coordination of works of other committees and sub-committee. Taking into account basic the social and the political situation in those times, one must not ignore the issues being sole personal responsibility of the Chairman. Cardinal Stefan Wyszynski managed personally: i) main directions and contents for pastoral teaching; ii) relationships with the authorities of the Polish People’s Republic; iii) episcopal appointments; iv) organisational reforms, structure, objectives, and the legal status of the Bishops Conference. Although these topics are discussed in the paper, it ought to be borne in mind that this list does not include all the issues the Chairman was dealing with. These include: v) foreign relations and vi) reception and implementation of the Vatican II in Poland. Cardinal Stefan Wyszynski’s contribution to the works of the Main Committee still is a question requiring much comprehensive, complete and exhaustive study. However, it is not possible to understand the processes taking place in the Catholic Church in Poland and in its relations with the Communist state without making such inquiries.
PL
Kardynał Stefan Wyszyński odegrał kluczową rolę w powojennych dziejach Kościoła katolickiego w Polsce. Po nominacji prymasowskiej, w latach 1949–1953 i 1956–1981 pełnił funkcję przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. Stał również na czele Komisji (od 1969 r.) Rady Głównej Episkopatu Polski – gremium będącego prezydium polskiego episkopatu. Do najważniejszych zadań Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski w okresie przewodniczenia kardynała Stefana Wyszyńskiego wskazać należy: 1) opracowywanie projektów, schematów i wytycznych do listów pasterskich i innych publicznych wystąpień Kościoła katolickiego; 2) analizę aktualnej sytuacji Kościoła katolickiego; 3) koordynację prac innych komisji i podkomisji episkopatu. Uwzględniając – wynikające z ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej – podstawowe kierunki pracy polskich hierarchów, określić można zagadnienia pozostające ściśle w gestii samego przewodniczącego Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski. Kardynał Stefan Wyszyński osobiście odpowiadał za: 1) wyznaczanie głównych kierunków i treści nauczania pasterskiego; 2) kształtowanie stosunków z władzami PRL; 3) prowadzenie polityki personalnej episkopatu w zakresie nominacji biskupich; 4) inspirowanie zmian struktury organizacyjnej, celów, zadań i statusu prawnego Konferencji Episkopatu Polski. Problematyka ta rozwinięta została w dalszej części rozważań, choć podkreślić należy, że nie wyczerpuje ona bogatego katalogu spraw, jakie spoczywały na przewodniczącym Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski. Poza omawianym obszarem pozostały m.in.: 5) koordynacja kontaktów ze Stolicą Apostolską i zagranicznymi konferencjami episkopatów oraz 6) szczegółowy nadzór nad procesem recepcji oraz wdrażania uchwał Soboru Watykańskiego II. Wkład kardynała Stefana Wyszyńskiego w prace Komisji/Rady Głównej Episkopatu Polski pozostaje wciąż zagadnieniem domagającym się całościowego, pełnego i wnikliwego opracowania. Nie sposób bowiem zrozumieć procesów zachodzących w Kościele katolickim w Polsce oraz w jego relacjach z państwem komunistycznym bez tej fundamentalnej wiedzy.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.