Search results

1

Odsunięcie prezydenta od władzy na mocy X X V Poprawki do amerykańskiej Konstytucji

100%

Kraśnicka I.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 3 (61)

319-330

PL

Bezprecedensowa w historii Stanów Zjednoczonych sytuacja uruchomienia procedury impeachmentu drugi raz w ciągu jednej kadencji wobec urzędującego prezydenta po-przedzona została próbą wykorzystania innego mechanizmu odsunięcia głowy pań-stwa od władzy, to jest mechanizmu przewidzianego w XXV Poprawce do Konstytucji.Celem artykułu jest analiza Sekcji 4 XXV Poprawki, w świetle wydarzeń ze stycznia 2021 r., które miały miejsce na amerykańskim Kapitolu. Metody wykorzystane podczas pracy nad tekstem obejmują: metodę historyczną, dogmatyczno-prawną i językową. Wnioski potwierdzają słuszność zakładanej tezy, że w porównaniu do procedury impeachmentu, mechanizm z XXV Poprawki jest procesem szybszym, nie wymagającym postawienia zarzutów ani przeprowadzenia postępowania w Kongresie. Wymaga jednak szczególnie trudnej politycznie decyzji wiceprezydenta działającego w porozumieniu z szefami de-partamentów amerykańskiego rządu, obarczonej potencjalnymi konsekwencjami w ra-zie powrotu do władzy odsuniętego prezydenta wobec całkowitego uzależnienia admini-stracji od decyzji głowy państwa. Właśnie te okoliczności uznać należy przyczyny braku zastosowania analizowanych przepisów w praktyce.

EN

The situation, unprecedented in the history of the United States, of launching the im-peachment procedure for the second time during one term of office against a sitting president was preceded by an attempt to use another mechanism for removing a head of state from office, namely the mechanism provided for in the XXVth Amendment to the Constitution.The purpose of this article is to analyze Section 4 of the XXVth Amendment, in light of the January 2021 events that took place on Capitol Hill. The methods used during the work include: historical, dogmatic-legal and linguistic method. The conclusions support the presumed thesis that, compared to impeachment proceedings, the XXVth Amend-ment mechanism is a faster process that does not require indictments or Congressional proceedings. However, it requires a particularly politically difficult decision by the vice president acting in consultation with the heads of departments of the American govern-ment, fraught with potential consequences should the ousted President return to pow-er, in view of the administration’s total dependence on the decisions of the head of state. It is these circumstances that must be considered the reasons why the provisions under consideration have not been applied in practice.

2

Plan z Albany i koncepcja brytyjskiej konstytucji imperialnej Benjamina Franklina

75%

Tulejski T.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2024

|

issue 1(77)

109-122

PL

Plan Unii z Albany był planem utworzenia jednolitego rządu federalnego dla kolonii brytyjskich w Ameryce na Kongresie w Albany 10 lipca 1754 r. w Albany w stanie Nowy Jork. Jednym z jego pomysłodawców był Benjamin Franklin delegat z Pensylwanii. Plan zakładał utworzenie rządu zarządzanego przez Prezydenta Generalnego, który miał być mianowany i wspierany przez Koronę, oraz Wielkiej Rady składającej się z delegatów nominowanych przez zgromadzenia kolonialne. Proponowane uprawnienia obejmowały zawieranie traktatów oraz tworzenie armii i marynarki wojennej, a także, co najważniejsze, obejmowały prawo do opodatkowania. Plan ten był częścią realizacji koncepcji Franklina dotyczącej zmiany sposobu sprawowania władzy przez Brytyjczyków w Ameryce i stworzenia federalnego Imperium Brytyjskiego. Plan został odrzucony przez zgromadzenia kolonialne i Koronę, ale był prekursorem Artykułów Konfederacji i Konstytucji Stanów Zjednoczonych.

EN

The Albany Plan of Union was a plan to create a unified federal government for the British colonies in America at the Albany Congress on July 10, 1754 in Albany, New York. One of its originators was Benjamin Franklin – a delegate from Pennsylvania. The plan called for a general government to be administered by a President-General, to be appointed and supported by the Crown, and a Grand Council to consist of delegates nominated by the colonial assemblies. Proposed powers included treaty-making, and raising army and naval forces and, most significantly, included the right of taxation. The plan was part of the implementation of Franklin’s concept of changing the way British rule in America and creating a federal British Empire. The plan was rejected by colonial assemblies and the Crown but it was a forerunner for the Articles of Confederation and the United States Constitution.

3

Ograniczanie wolności religijnej w pierwszym okresie pandemii COVID-19 w świetle orzecznictwa amerykańskich sądów

51%

Maroń G.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2020

|

vol. 23

123-151

EN

The article presents a critical analysis of the U.S. federal court rulings regarding restrictions on freedom of religion during the Covid-19 pandemic. The subject of judicial control were the executive orders prohibiting public religious gatherings or limiting the number of participants. The author shares the view of the part of the courts which assumed that the laws introducing stricter restrictions for churches and religious assemblies than for other comparable places and secular gatherings, in order to be constitutional, need to simultaneously pursue the compelling interest of the state and constitute proportional measures. While the protection of public health is a compelling interest of the government, the total prohibition of in-person church services or limiting religious gatherings to only a few people seem to violate the criterion of the least restrictive measure. When deciding what forms of social activity and businesses to exclude from the ban on public gatherings, the authorities cannot discriminatively assume that religious services are something secondary and not very urgent, especially if the same authorities consider the operation of e.g. liquor stores or shopping malls as “essential” or “life sustaining”.

PL

W artykule przedstawiono i poddano analizie orzeczenia amerykańskich sądów federalnych w zakresie ograniczeń wolności religii w początkowym okresie pandemii COVID-19. Przedmiotem kontroli sądów były przepisy zakazujące publicznych zgromadzeń religijnych lub ograniczające liczbę ich uczestników. Autor podziela stanowisko tej części sądów, które przyjęły, że przepisy wprowadzające surowsze obostrzenia dla świątyń i zgromadzeń religijnych niż względem innych porównywalnych miejsc i świeckich zgromadzeń dla swej konstytucyjności potrzebują jednocześnie realizować kluczowy interes i być środkiem proporcjonalnym. O ile ochrona zdrowia publicznego stanowi kluczowy interes władzy, o tyle całkowity zakaz liturgii i nabożeństw z udziałem wiernych czy ustalenie liczby uczestników aktów kultu na poziomie kilku osób wydają się naruszać kryterium najmniej restrykcyjnego środka. Decydując o tym, jakie formy społecznej aktywności i działalności wyłączyć spod zakazu zgromadzeń publicznych władza nie może dyskryminująco zakładać, że praktyki religijne są czymś drugorzędnym i mało pilnym, tym bardziej jeśli ta sama władza za istotną (essential) czy pierwszej potrzeby (life sustaining) uznaje działalność np. sklepów monopolowych bądź centrów handlowych.

4

Druga poprawka do konstytucji USA. Rys historyczny, cele i założenia

45%

Czeczot P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 4 (56)

443-459

PL

Autor spróbuje prześledzić genezę Drugiej Poprawki w kontekście procesu tworzenia amerykańskiej konstytucji oraz wpływy innych aktów prawnych na ostateczną treść omawianego przepisu, jak również idee, które towarzyszyły Ojcom Założycielom, i które doprowadziły do wytworzenia jedynej w swoim rodzaju ustawy zasadniczej. Autor przeanalizuje cele, jakie miała spełniać Druga Poprawka oraz założenia ideowe, które legły u jej podstaw, w tym kwestię umożliwienia obywatelom obrony osobistej oraz obrony prywatnej własności, jak też kwestię zagwarantowania obywatelom skutecznej możliwości oporu wobec aparatu państwowego, jako gwarancji wolności obywateli, a tym samym narzędzia do zapobiegnięcia ewentualnej tyranii. Na końcu autor odniesie się do zagadnienia kultury posiadania broni w USA i w Polsce.

EN

The author will try to trace the genesis of the Second Amendment in the context of the American constitution process and the influence of other legal acts on the final content of the provision in question. What’s more the author will analyze the ideas that accompanied the Founding Fathers and which led to the creation of the United States Constitution. The author will analyze the objectives of the Second Amendment and the ideological assumptions that underpin it, including the issue of enabling citizens personal defense and the protection of private property, as well as the issue of guaranteeing citizens an effective tool to resist the state apparatus as a guarantee of citizens’ freedom as well as to prevent possible tyranny. Finally, the author will refer to the issue of culture of gun ownership in the USA and Poland.

Refine search results

3 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 2024

1 2021

2 2020

1 Czeczot P.

1 Kraśnicka I.

1 Maroń G.

1 Tulejski T.

Odsunięcie prezydenta od władzy na mocy X X V Poprawki do amerykańskiej Konstytucji

Plan z Albany i koncepcja brytyjskiej konstytucji imperialnej Benjamina Franklina

Ograniczanie wolności religijnej w pierwszym okresie pandemii COVID-19 w świetle orzecznictwa amerykańskich sądów

Druga poprawka do konstytucji USA. Rys historyczny, cele i założenia