Search results

1

Problem konstytucyjności składu obecnej Krajowej Rady Sądownictwa w Polsce

100%

Skotnicki K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

vol. 93

47-59

EN

The National Council of the Judiciary was established in Poland in 1989 as a constitutional body. Her most important task is to safeguard the independence of the courts and the independence of judges. From the beginning, it is a mixed body composed of representatives of the legislative, executive and judicial powers dominated by judges. The 1997 Constitution established that this body consists of 25 members: the First President of the Supreme Court, the Minister of Justice, the President of the Supreme Administrative Court, a person appointed by the President of the Republic of Poland, fifteen members selected from among the Supreme Court judges, common courts, administrative courts and courts military members, four members elected by the Sejm from among deputies and two members elected by the Senate from among senators (Article 187 § 1). Therefore, the Constitution does not explicitly state that judges in the composition of the National Council of the Judiciary should be elected by judges. However, by the Constitutional Tribunal and the majority of representatives of the doctrine, this was derived from the principle of a democratic state ruled by law, the principle of the separation of powers, and the principle of the independence of the courts and the independence of judges. This was also the practice until 2017. At the time, based on the linguistic interpretation, it was considered that the judges in the National Council of the Judiciary could be elected by the Sejm, which was also done in 2018, while shortening the term of office of the current judges who are members of this body. This solution is criticized by the vast majority of the legal community, including the judicial one. This raised the question of whether the current composition of the National Council of the Judiciary is compatible with the Constitution. The author fully shares the view that this is not the case.

PL

Krajowa Rada Sądownictwa została utworzona w Polsce w 1989 r. jako organ konstytucyjny. Jej najważniejszym zadaniem jest stanie na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Od początku jest to organ o mieszanym składzie, który tworzą przedstawiciele władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej, w którym dominują sędziowie. Konstytucja z 1997 r. ustanowiła, że organ ten składa się z 25 członków: Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, osoby powołanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej, piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych, czterech członków wybranych przez Sejm spośród posłów oraz dwóch członków wybranych przez Senat spośród senatorów (art. 187 ust. 1). Konstytucja nie stanowi zatem wprost, że sędziowie w składzie Krajowej Rady Sądownictwa powinni być wybierani przez sędziów. Przez Trybunał Konstytucyjny oraz większość przedstawicieli doktryny było to jednak wyprowadzane z zasady demokratycznego państwa prawnego, zasady trójpodziału władzy oraz zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Taka była też praktyka do 2017 r. Wówczas na podstawie wykładni językowej uznano jednak, że sędziowie w składzie Krajowej Rady Sądownictwa mogą być wybierani przez Sejm, co też uczyniono w 2018 r., skracając przy okazji kadencję dotychczasowych sędziów będących członkami tego organu. Rozwiązanie to jest krytykowane przez zdecydowaną większość środowiska prawniczego, w tym sędziowskiego. Zrodziło to pytanie, czy obecny skład Krajowej Rady Sądownictwa jest zgodny z Konstytucją. Autor w pełni podziela pogląd, że tak nie jest.

2

The New National Council of the Judiciary and its impact on the Supreme Court in the light of the principle of judicial independence

99%

Filipek P.

Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego

|

2018

|

vol. 16

177-196

EN

Zmiany w składzie i funkcjonowaniu Krajowej Rady Sądownictwa wprowadzone w minionym roku wpływają negatywnie na wypełnianie przez nią konstytucyjnej roli strażnika niezależności sądownictwa. Szczególnie widoczne było to w niedawnych wyborach sędziów Sądu Najwyższego. Rada zachowuje wprawdzie formalną autonomię w wykonywaniu uprawnień, jednak członkowie Rady nie wydają się utrzymywać personalnej niezależności w swoich działaniach. Niedawny proces nominacji przez KRS sędziów do Sądu Najwyższego był wadliwy, pospieszny i powierzchowny. Rada dokonała bardzo pobieżnej i płytkiej oceny kandydatur, na podstawie skromnych materiałów, w oparciu o niejasne kryteria i procedurę o dużym stopniu poufności. Nie gwarantowała ona wyboru najlepszych kandydatów. Obecna KRS nie spełnia ani polskich, ani europejskich standardów rady sądowniczej. Wydaje się, że Rada w istocie zrezygnowała z wykonywania powierzonej jej roli konstytucyjnej. Przez to ma destrukcyjny wpływ na funkcjonowanie polskiego sądownictwa. Niedawny akt zawieszenia członkostwa KRS w Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa jest wyrazem wotum nieufności ze strony sędziów europejskich, a jednocześnie kolejnym wezwaniem do wprowadzenia zmian legislacyjnych w celu przywrócenia standardu konstytucyjnego.

3

Kompetencje Krajowej Rady Sądownictwa i ich wpływ na realizację zasady niezawisłości sędziów oraz niezależności sądów. Prolegomena

85%

Chmielewska M.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2015

|

vol. 7

|

issue 1

77-95

EN

The article presents the powers of the National Council of the Judiciary of Poland in terms of their potential impact on the implementation of the principle of the independence of judges and independence of courts. During the initial analysis of legal regulations of individual competences of the Council the author attempts to assess their potential impact or lack thereof on the implementation of art.186 of the Constitution. This may be a contribution to the evaluation of the National Council of the Judiciary of Poland and its relations with other state authorities.

PL

W artykule przedstawiono kompetencje Krajowej Rady Sądownictwa pod kątem ich potencjalnego wpływu na realizację zasady niezawisłości sędziów i niezależności sądów. W trakcie wstępnej analizy regulacji prawnych poszczególnych kompetencji Rady starano się ocenić ich potencjalny wpływ bądź jego brak na realizację art. 186 Konstytucji RP. Może to być przyczynkiem do oceny działalności Krajowej Rady Sądownictwa i jej relacji z pozostałymi władzami państwowymi.

4

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2021 r., sygn. akt II GOK 3/18

85%

Mijal P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 6(70)

563-570

PL

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2021 r., którego przedmiotem była ocena legalności uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie przedstawienia (nieprzedstawienia) wniosków o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Cywilnej, stworzył możliwości kwestionowania obsady składów orzekających z udziałem sędziów wybranych w tej procedurze. Sąd administracyjny nie dokonał jednak oceny ważności powołań sędziów uznając, że skutki wydanego w sprawie orzeczenia nie odnoszą się do ustrojowej ważności oraz skuteczności prezydenckich aktów powołań na urząd sędziego. Wyrok nie rozstrzyga zatem kluczowej kwestii przesądzającej o skuteczności obsady urzędu sędziowskiego.

EN

The judgment of the Supreme Administrative Court of 6 May 2021, the subject of which was the assessment of the legality of the resolution of the National Council of the Judiciary on the submission (failure to present) of applications for appointment to the position of a Supreme Court judge in the Civil Chamber, created the possibility of challenging the composition of the adjudicating panels with the participation of judges selected in this procedure. However, the administrative court did not assess the validity of the appointments of judges, finding that the effects of the ruling issued in this case do not relate to the systemic validity and effectiveness of presidential appointments to the office of judge. Therefore, the judgment does not resolve the key issue determining the effectiveness of the appointment of the judiciary

5

Gloss to the Judgement of the European Court of Human Rights of 8 November 2021 in the Case of Dolińska-Ficek and Ozimek v. Poland (Applications no. 49868/19 and 57511/19)

85%

Doktór-Bindas K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 4(68)

393-401

PL

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 8 listopada 2021 r. w sprawie Dolińska- Ficek i Ozimek p. Polsce jest niewątpliwie jednym z ważniejszych wyroków wydanych w ostatnim czasie przez Trybunał w Strasbourgu. Stanowi jednocześnie kontynuację dotychczasowego orzecznictwa ETPCz w podobnych sprawach przeciwko Polsce, a zwłaszcza tez wyrażonych w wyroku z 22 lipca 2021 r. w sprawie Reczkowicz p. Polsce (skarga nr 43447/19). W wyroku ETPCz uznał, że w wyniku działania Polski doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych z 4 listopada 1950 r., który ustala zespół gwarancji rzetelnego procesu.

EN

Judgement of ECHR of 8 November 2021 in the case of Dolińska-Ficek and Ozimek v. Poland is undoubtedly one of the most important judgements issued by the Strasbourg Court in recent times. At the same time, it constitutes a continuation of the existing case-law of the ECHR in similar cases against Poland, in particular the reasoning expressed in the judgement of 22 July 2021 in the case of Reczkowicz v. Poland (Application no. 43447/19). In the judgement, the ECHR held that Poland’s action resulted in a violation of Art. 6 (1) of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms of 4 November 1950, which establishes a set of due process guarantees.

6

Gloss to the Decision of the Supreme Court of 29 October 2019 (I NSW 103/19)

71%

Mojski W.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2019

|

vol. 28

|

issue 4

EN

Judicial control over the correct course of parliamentary elections is an important element of the broadly understood electoral procedure in a democratic state ruled by law. Such control is provided for in Article 101 of the Polish Constitution, which entrusts the Supreme Court with examining electoral protests and confirming the validity of elections to the Sejm and Senate. As a result of serious reservations indicated in the doctrine of constitutional law as to the constitutionality of the current National Council of the Judiciary and, as a consequence, constitutional doubts as to the appointment of certain persons to its position in 2018 in this Court, doubts may be raised not only in the scope of the Supreme Court’s control over parliamentary elections carried out on 13 October 2019, made with the participation of these people, but also in the matter of validity of the elections themselves. The glossed decision, despite its substantive correctness in leaving one of the electoral protests without further progress, is an example of these procedural doubts.

PL

Sądowa kontrola prawidłowości przebiegu wyborów parlamentarnych stanowi istotny element szeroko pojętej procedury wyborczej w demokratycznym państwie prawnym. Kontrolę taką przewiduje art. 101 obowiązującej w Polsce Konstytucji, który Sądowi Najwyższemu powierza rozpoznawanie protestów wyborczych oraz stwierdzanie ważności wyborów do Sejmu i Senatu. Na skutek wskazywanych w doktrynie prawa konstytucyjnego poważnych zastrzeżeń co do konstytucyjności obecnej Krajowej Rady Sądownictwa i w konsekwencji konstytucyjnych wątpliwości w zakresie powołania na jej wniosek w 2018 r. niektórych osób na stanowiska w tym Sądzie, wątpliwości budzić może nie tylko kontrola Sądu Najwyższego w zakresie wyborów parlamentarnych przeprowadzonych 13 października 2019 r., dokonana z udziałem tych osób, lecz także ważność samych wyborów. Glosowane postanowienie, mimo jego merytorycznej prawidłowości w zakresie pozostawienia jednego z protestów wyborczych bez dalszego biegu, stanowi przykład tych wątpliwości proceduralnych.

7

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym z 9 czerwca 2022 r. – zmiana prawdziwa czy pozorna?

71%

Grajewski K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 5(69)

29-38

PL

Artykuł jest poświęcony ustawie z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym i niektórych innych ustaw. Pomimo likwidacji Izby Dyscyplinarnej SN, analiza tego aktu prawnego prowadzi do wniosku, że ustawodawca petryfikuje dokonane niezgodnie z Konstytucją RP nominacje sędziowskie. Sędziowie powołani do Sądu Najwyższego z udziałem działającej w niekonstytucyjnym składzie Krajowej Rady Sądownictwa będą mogli dalej orzekać w tym sądzie. Ponadto nie uległa zmianie niezgodna z konstytucją procedura nominacyjna sędziów.

EN

This paper is devoted to the Act of June 9, 2022 amending the Act on the Supreme Court and certain other acts. Despite the liquidation of the Disciplinary Chamber of the Supreme Court, the analysis of this act leads to the conclusion that the Polish legislator petrifies the unconstitutional judicial appointments. Judges appointed to the Supreme Court with the participation of the National Council of the Judiciary, formed according to unconstitutional rules, will be able to continue to exercise judicial functions in that court. In addition, the unconstitutional procedure for the appointment of judges remains unchanged.

8

Prawo dostępu do informacji publicznej w dobie niepewności konstytucyjnej i instrumentalizacji prawa

71%

Woelke H.

Zeszyt Prawniczy UAM

|

2023

|

issue Nr 13

143–154

PL

Celem artykułu jest zbadanie obecnego stanu prawa dostępu do informacji publicznej w Polsce, z uwzględnieniem zwłaszcza przykładu list poparcia do nowej KRS. W opracowaniu odnosi się także prawo dostępu do informacji publicznej do prób instrumentalizacji prawa i zderza je ze sobą. Dzieje się to przez analizę teoretyczną prawa dostępu do informacji publicznej (w szczególności zakreślenie jego zakresu i ograniczeń), przywołującą doktrynę i orzecznictwo, a następnie odniesienie uzyskanych konkluzji do faktycznych zdarzeń związanych ze sporem o listy poparcia do KRS. Zagadnienie to ma z pewnością duże znaczenie w państwie, które konstytucyjnie opiera się na zasadzie demokratycznego państwa prawnego, świadczy bowiem o kondycji demokracji jako takiej.

EN

The purpose of this article is to examine the current condition of the right of access to public informa-tion in Poland, taking into account especially the example of lists of support for the new National Council of the Judicary (Krajowa Rada Sądownictwa, KRS). The article also relates the right of access to public information to attempts to instrumentalize the law and confronts them. It is done through a theoretical analysis of the right of access to public information, in particular by defining its scope and limitations, referring to the doctrine and jurisprudence, and then referring the conclusions obtained to the actual events related to the dispute over the lists of support to the KRS. This topic is certainly really important in a state that is constitutionally based on the principle of a democratic state ruled by law, because it testifies to the condition of democracy as such.

9

Pozorna rysa na obliczu Temidy

71%

Dobrowolski M.

Kwartalnik Prawa Podatkowego

|

2022

|

issue 4

259-265

EN

The article is a polemic with the text by A. Gomułowicz entitled A scratch on the face of Themis (“Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2022, no. 2, pp. 29–38), which is a critical and at the same time a kind of gloss to the judgment of the Supreme Administrative Court of 4 November 2021 (III FSK 3626/21) concerning judicial (assessor) appointments with the participation of the current NCJ. This is a gloss written in the form of legal journalism combined additionally with a constitutional law lecture, the precision of which leaves much to be desired. As a result, the article contains a number of theses loosely inspired by the judgment of the Supreme Administrative Court (e.g., with regard to the Astradsson test) and put forward with disregard for the body of rulings of the Constitutional Tribunal and the doctrine of constitutional law (e.g., with regard to the prerogative of the President of the Republic of Poland). As a result, it should be concluded that the Author treats the issue raised in the NSA’s judgment too superficially, merely proclaims his convictions rather than trying to prove them. In this way, however, he has no chance of getting closer to the truth, which, as he declares, he values more than friendship.

PL

Artykuł stanowi polemikę z tekstem A. Gomułowicza pt. Rysa na obliczu Temidy („Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2022, nr 2, s. 29–38), który jest krytyczną, acz swoistą glosą do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r. (III FSK 3626/21) odnoszącego się do powołań sędziowskich (asesorskich) z udziałem obecnej KRS. Jest to glosa napisana w formie publicystyki prawniczej, połączonej dodatkowo z wykładem prawa konstytucyjnego, którego precyzja pozostawia wiele do życzenia. W efekcie w artykule pojawia się szereg tez stawianych nader swobodnie, co czyni je bardziej zbiorem refleksji luźno zainspirowanych wyrokiem NSA niż spójnym prawniczo wywodem (np. dotyczących testu Astradsson), albo tez stawianych z pominięciem dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego oraz doktryny prawa konstytucyjnego (np. w odniesieniu do prerogatywy Prezydenta RP). W rezultacie uznać należy, że autor nazbyt pobieżnie traktuje podjętą w wyroku NSA problematykę – raczej ogłasza tylko swoje przekonania, niż próbuje je udowadniać. W ten sposób jednak nie ma szans zbliżenia się do prawdy, którą – jak deklaruje – ceni sobie bardziej od przyjaźni.

10

Naczelny Sąd Administracyjny wobec reformy sądownictwa 2015–2019 – zagadnienia wybrane

61%

Michalak A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2020

|

vol. 93

25-45

EN

2015–2019 – the period of the first coalition rule under the leadership of the Law and Justice party (PiS) brought a number of legislative changes regarding the judiciary, or more broadly, the justice system. Beginning with a number of amendments and new laws adopted in 2015–2016 changing the organization and operation of the Constitutional Tribunal, the government also merged the offices of the Prosecutor General and the Minister of Justice, reformed the National Council of the Judiciary, introducing a new (and constitutionally questionable) procedure for appointing its members, and reformed the Supreme Court (establishing two new chambers). All changes raised and still raise doubts as to their compliance with the Polish Constitution and EU law. The purpose of this article is to summarize the rulings of the Supreme Administrative Court in matters resulting from the legislative changes introduced by the PiS government in 2015–2019. The publication takes into account the judgments of the Supreme Administrative Court issued until December 31, 2019 and discusses the position of the Supreme Administrative Court with regard to three issues: the right to demand – in the mode of access to public information – disclosure of lists of support of candidates for the newly appointed National Council of the Judiciary; the possibility of lodging appeals with the Supreme Administrative Court in individual cases concerning the appointment to the office of a judge of the Supreme Court, the power to adjudicate by a judge appointed at the request of the National Court Register in the current composition.

PL

Lata 2015–2019 – okres pierwszych rządów koalicji pod przewodnictwem partii Prawa i Sprawiedliwości (PiS) – przyniósł szereg zmian legislacyjnych dotyczących wymiaru sprawiedliwości czy szerzej sądownictwa. Począwszy od szeregu nowelizacji i nowych ustaw uchwalonych w latach 2015–2016 zmieniających organizację i tryb funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego, rząd dokonał także połączenia urzędu Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości, zreformował Krajową Radę Sądownictwa, wprowadzając nowy (a przy tym wątpliwy konstytucyjnie) tryb powoływania jej członków, a także zreformował Sąd Najwyższy (ustanawiając dwie nowe izby). Wszystkie zmiany budziły i nadal budzą wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją i prawem UE. Celem artykułu jest podsumowanie wypowiedzi orzeczniczych Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sprawach stanowiących konsekwencję zmian legislacyjnych wprowadzanych przez rząd PiS w latach 2015–2019. Publikacja uwzględnia orzecznictwo NSA do dnia 31 grudnia 2019 r. i omawia stanowisko NSA w odniesieniu do trzech kwestii: prawa żądania – w trybie dostępu do informacji publicznej – udostępnienia list poparcia kandydatów dla nowo powołanej KRS; możliwości wnoszenia odwołań do NSA w sprawach indywidualnych dotyczących powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego SN; uprawnienia do orzekania przez sędziego powołanego na wniosek KRS w obecnym składzie.

11

Dane sędziów popierających zgłoszenia kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa jako informacja publiczna

57%

Jabłoński M.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

147 - 158

PL

W opracowaniu poruszone zostały kwestie dotyczące uznania treści załączników do zgłoszeń kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa za informację publiczną, udostępnianą na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, w zakresie danych sędziów udzielających takiego poparcia.

EN

The fundamental issue raised in this elaboration comes down to a trial of relating to the recognition of the content of the annexes to the submissions of candidates for members of the National Council for the Judiciary for public information.

12

Dostęp do list poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa jako przykład neutralizacji aksjologicznej Konstytucji RP

57%

Bernaczyk M.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

133 - 146

PL

Artykuł omawia utrudnianie dostępu do informacji publicznej przez Kancelarię Sejmu (list poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa) mimo jej zasadniczego znaczenia dla oceny konstytucyjności Rady. Wątpliwości wyrażone przez TSUE w wyroku z dnia 19 listopada 2019 roku (w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18), podzielone przez Sąd Najwyższy w uchwale BSA I-4110-1/20 z 23 stycznia 2020 roku, można sprowadzić do wymogu weryfikacji całego procesu powoływania członków, ze szczególnym uwzględnieniem inspekcji papierowych dokumentów posiadanych przez Kancelarię Sejmu. Bezwnioskowe udostępnienie tych list nastąpiło w lutym 2020 roku, w sytuacji, w której status Rady został już rozstrzygnięty w uchwale Sądu Najwyższego. Pomimo solidnych podstaw konstytucyjnych dla dostępu do tego rodzaju informacji (art. 54, 61 Konstytucji RP) praktyczny problem z egzekwowaniem Konstytucji RP tkwi w mało skutecznej regulacji ustawowej, jak na ironię osłabionej przez władzę sądowniczą, pierwszą ofiarę kultury tajności, oraz dużą niechęć uczestników życia politycznego (w tym opozycji) do zwiększenia poziomu przejrzystości w parlamentarno-gabinetowym systemie rządów. Artykuł dowodzi, że kwestia zakresu i efektywności ustawowego reżimu dostępu do informacji nie może być zakładnikiem politycznego kompromisu, ilekroć informacja ma kluczowe znaczenie dla zachowania porządku konstytucyjnego.

EN

The article concerns the obstruction of access to public records (affidavits of support for candidates to the Polish National Council of The Judiciary) by the Chancellery of the Sejm, despite its fundamental importance for assessment of the Council’s constitutionality. The concerns expressed by the European Court of Justice on November 19th, 2019 in joint cases A.K. & Others (C-585/18, C-624/18 and C-625/18) followed by Polish Supreme Court resolution BSA I-4110-1/20 of January 23rd, 2020 may boil down to the need of verifying the entire appointment process through the inspection of paper records held by the Sejm. The proactive disclosure of the crucial records by the Sejm in February 2020 took almost two years when the legal dispute regarding the Council’s status had already been resolved by a Supreme Court resolution. Despite strong and clear constitutional provisions for access to such information (art. 54, 61 of the Constitution of Poland), the practical problem lies in the relatively inefficient freedom of information law weakened, ironically by the first victim of such a culture of secrecy, the judiciary itself, and the extreme reluctance of all political actors (including the opposition) in a parliamentary system of government to improve transparency. The article proves that there shall be no compromise over the scope and efficiency of the FOIA law if the records are of fundamental importance for the preservation of constitutional order.

13

Wymiar sprawiedliwości w Polsce u progu 2017 r. – wyzwania i zagrożenia

57%

Mazur D., Żurek W.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2017

|

vol. 79

|

issue 1

25-38

EN

The paper examines the first year of the Law and Justice Party’s (Prawo i Sprawiedliwość) government which has implemented many changes in the system of justice in Poland by virtue of ordinary acts of parliament. Some of the measures taken by the government were aimed at increasing the competences of the executive powers over the judiciary by a reference to a preferential interpretation of the existing regulations, whereas others focused on the implementation of changes in the legislative. While there are no doubts that the system of justice needs modifications to increase the efficiency of courts, most changes currently implemented or planned to beimplemented raise serious concerns among the judges. In 2016, the ruling party aimed first at subordinating or paralysing the work of the Constitutional Tribunal; later it went on to implement changes in the Prosecutor’s Office with a view of making it politically dependent, increasing at the same time the competences of the executive, by, among other things, new legislative solutions. In January 2017 a draft of an act of parliament to amend the National Chamber of the Judiciary was announced. If implemented it will bring about fundamental and unconstitutional changes to the political system of the Republic of Poland and will politicise the Council, depriving self-governing judiciary bodies of the actual say in the process of identifying candidates for judicial appointments.

PL

Autorzy omawiają pierwszy rok rządów partii Prawo i Sprawiedliwość, która przeprowadza w sądownictwie zmiany ustrojowe w drodze uchwalania zwykłych ustaw. Jedne działania rządu polegają na poszerzeniu kompetencji władzy wykonawczej wobec władzy sądowniczej w oparciu o sprzyjającą egzekutywie interpretację istniejących przepisów, inne – na zmianach legislacyjnych. O ile nikt nie kwestionuje potrzeby zmian w wymiarze sprawiedliwości ukierunkowanych na zwiększenie efektywności działania sądów, o tyle zdecydowana większość wprowadzanych bądź planowanych zmian budzi zaniepokojenie środowiska sędziowskiego. Po prowadzonych w 2016 r. działaniach rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość, mających na celu podporządkowanie bądź sparaliżowanie Trybunału Konstytucyjnego oraz wprowadzeniu zmian w ustawie o Prokuraturze zmierzających do podporządkowania jej czynnikowi politycznemu, po działaniach mających na celu poszerzenie uprawnień władzy wykonawczej wobec sądów powszechnych oraz rozwiązań legislacyjnych o wydźwięku represyjnym wobec sędziów sądów powszechnych – w stycznia 2017 r. został ogłoszony projekt zmian ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt ten fundamentalnie i wbrew Konstytucji zmienia materię ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzi do upolitycznienia Rady oraz pozbawia organy samorządu sędziowskiego realnego wpływu na proces wyboru kandydatów na sędziów.

14

O potrzebie zmiany Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. w zakresie kadencji oraz funkcji Sejmu i Senatu - kilka uwag na tle konstytucji Czech i Słowacji

57%

Woźnicki M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 2 (66)

27-37

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie proponowanych zmian Konstytucji RP z 1997 r. w zakresie kadencji i funkcji Sejmu i Senatu w Polsce. Przeprowadzona analiza wskazuje, że przepisy zawarte w konstytucjach Czech i Słowacji są w tym zakresie bardziej precyzyjne, między innymi wyraźniej określają kompetencje kreacyjne parlamentu w stosunku do organów władzy sądowniczej. Ponadto czeskie regulacje dotyczące Senatu pozwalają na wzmocnienie jego pozycji względem pierwszej izby parlamentu, między innymi ze względu na jego większą rolę w procedurze ustawodawczej. Z kolei przepisy zawarte w Konstytucji słowackiej zabezpieczają parlament przed zaniechaniami ze strony głowy państwa. Te unormowania powinny być wzorem przy dokonywaniu zmian polskiej ustawy zasadniczej.

EN

The scope of this article is to show the proposed amendments to the Constitution of the Republic of Poland of 1997 with regard to the term and functions of the Sejm and the Senate in Poland. The analysis shows that the provisions of the constitutions of Czechia and Slovakia are more precise, among other things, they more clearly define the parliament’s creative function in relation to the organs of the judicial power. Moreover, the Czech regulation concerning the Senate allows it to strengthen its political significance and position in relation to the first chamber of parliament, i.a. because of its greater role in the legislative procedure. In turn, the provisions contained in the Slovak Constitution protect the parliament against omissions of the head of state. These regulations should serve as a model for amending the Polish basic law.

15

Dopuszczalność ustawowego przerwania kadencji członków sędziowskich Krajowej Rady Sądownictwa w składzie wynikającym z ustawy z 8 grudnia 2017 r. w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

57%

Szwed M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 6(76)

95-105

PL

Artykuł analizuje dopuszczalność wygaszenia kadencji obecnych członków sędziowskich Krajowej Rady Sądownictwa bez zapewnienia im drogi sądowej z perspektywy orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Za punkt wyjścia przyjęto wyrok ETPC w sprawie Grzęda p. Polsce, w którym stwierdzono, że wygaszenie ex lege kadencji członków KRS w 2018 r. naruszało art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Interpretacja EKPC nie może jednak abstrahować od szczególnego kontekstu związanego z brakiem niezależności obecnej KRS oraz jej negatywnym wpływem na prawidłowość procesu powołań sędziowskich. Te wyjątkowe okoliczności mogą uzasadniać tezę, że art. 6 EKPC nie chroniłby obecnych członków KRS przed wygaszeniem ich kadencji z wyłączeniem drogi sądowej.

EN

The article analyzes the permissibility of terminating the terms of office of current members of the National Judiciary Council without providing them with access to court from the perspective of the case law of the European Court of Human Rights. The starting point is the judgment of the ECtHR in the case of Grzęda v. Poland, in which it was found that the ex lege termination of the terms of office of the NCJ members in 2018 violated Art. 6 of the European Convention on Human Rights. However, the interpretation of the ECHR cannot disregard the specific context related to the lack of independence of the current NCJ and its negative impact on the integrity of the judicial appointment process. These circumstances justify the conclusion that Art. 6 ECHR would not protect the current members of the NCJ from the termination of their terms of office.

16

Wpływ organów administracji wymiaru sprawiedliwości na postępowanie dyscyplinarne w sądownictwie administracyjnym

50%

Skoczylas A.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2020

|

vol. 82

|

issue 1

57-69

EN

This paper concerns the main problems of the influence of judicial administration bodies on the disciplinary proceedings of judges of administrative courts. This issue is of key importance in terms of research on the administrative supervision over courts and judges. In this respect, the most important issue is the protection of judicial independence. The article discusses the problem of the influence of the President of the Supreme Administrative Court, presidents of courts of first instance, and the National Council of the Judiciary on the disciplinary proceedings of judges of administrative courts and assessors. Attention is paid to the pros and cons of applicable legal solutions. It should be emphasized that in the administrative courts the structure of the disciplinary judicial system is different from that of the judiciary subject to judicial review supervised by the Supreme Court. The Supreme Administrative Court is the disciplinary court in the disciplinary matters of judges of administrative courts and assessors. The article discusses the most important features of this solution, especially the advantages of the lack of significant influence of the Minister of Justice on these proceedings.

PL

Niniejszy artykuł dotyczy wpływu organów administracji wymiaru sprawiedliwości na postępowanie dyscyplinarne sędziów sądów administracyjnych. Problem ten ma kluczowe znaczenie w zakresie badań nad nadzorem administracyjnym nad sądami i sędziami postępowaniem. W tym zakresie najistotniejsze znaczenie ma ochrona niezawisłości sędziowskiej. W artykule omawia się problem wpływu Prezesa NSA, prezesów sądów I instancji oraz Krajowej Rady Sądownictwa na postępowanie dyscyplinarne sędziów sądów administracyjnych i asesorów sądowych. Zwraca się uwagę na wady i zalety obowiązujących rozwiązań prawnych. Należy przy tym podkreślić, że w sądach administracyjnych funkcjonuje odmienna od sądownictwa podległego nadzorowi judykacyjnemu SN, struktura sądownictwa dyscyplinarnego. Sądem dyscyplinarnym w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów administracyjnych i asesorów sądowych jest Naczelny Sąd Administracyjny. W artykule omawia się najistotniejsze cechy tego rozwiązania, zwłaszcza zalety braku istotnego wpływu Ministra Sprawiedliwości na to postępowanie.

Refine search results

Problem konstytucyjności składu obecnej Krajowej Rady Sądownictwa w Polsce

The New National Council of the Judiciary and its impact on the Supreme Court in the light of the principle of judicial independence

Kompetencje Krajowej Rady Sądownictwa i ich wpływ na realizację zasady niezawisłości sędziów oraz niezależności sądów. Prolegomena

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2021 r., sygn. akt II GOK 3/18

Gloss to the Judgement of the European Court of Human Rights of 8 November 2021 in the Case of Dolińska-Ficek and Ozimek v. Poland (Applications no. 49868/19 and 57511/19)

Gloss to the Decision of the Supreme Court of 29 October 2019 (I NSW 103/19)

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym z 9 czerwca 2022 r. – zmiana prawdziwa czy pozorna?

Prawo dostępu do informacji publicznej w dobie niepewności konstytucyjnej i instrumentalizacji prawa

Pozorna rysa na obliczu Temidy

Naczelny Sąd Administracyjny wobec reformy sądownictwa 2015–2019 – zagadnienia wybrane

Dane sędziów popierających zgłoszenia kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa jako informacja publiczna

Dostęp do list poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa jako przykład neutralizacji aksjologicznej Konstytucji RP

Wymiar sprawiedliwości w Polsce u progu 2017 r. – wyzwania i zagrożenia

O potrzebie zmiany Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. w zakresie kadencji oraz funkcji Sejmu i Senatu - kilka uwag na tle konstytucji Czech i Słowacji

Dopuszczalność ustawowego przerwania kadencji członków sędziowskich Krajowej Rady Sądownictwa w składzie wynikającym z ustawy z 8 grudnia 2017 r. w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Wpływ organów administracji wymiaru sprawiedliwości na postępowanie dyscyplinarne w sądownictwie administracyjnym