Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Kraków-Częstochowa Upland
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The Kroczycka Cave is an archaeological site located in southern Poland, in the Krakow- Czestochowa Upland. The history of exploration of the site began in 1936, when miners found forty skeletons inside the cave. The discoverers also found artefacts dating back to the Early Migrations Period and pottery connected with late phases of the Lusatian culture. However, the Kroczycka Cave has not been investigated on a larger scale so far, which results in hitherto discoveries bringing more questions than answers. It is important to emphasise that this is the first paper to present the full history of studies on the Kroczycka Cave in the light of recent interpretations. The paper also brings the analysis of the episodes of Late Holocene occupation both inside the cave and in the plateau in front of the entrance, followed by the discussion of several possible interpretations based on the location of the site and the distribution of artefacts discovered there over the 20th and 21th century. Furthermore, the study presents the geographical and environmental context of the site, as well as a range of analogies from other cave sites in Europe. It is concluded that the lack of precise analogy makes determining the function of the Kroczycka Cave itself and its surroundings very difficult. The present paper provides a basis for further investigations.
PL
W roku 1936 w jednej z krasowych jaskiń na północy Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej lokalni poszukiwacze kalcytu odkryli około 40 ludzkich szkieletów – miejsce to zostało nazwane przez archeologów Jaskinią Żurowskiego, a później Jaskinią Kroczycką. Liczne zabytki metalowe, szklane i ceramiczne, które pozyskane zostały ze stanowiska, związane są z wczesną fazą okresu wędrówek ludów, ponadto znaczną część fragmentów naczyń łączyć należy z późną fazą kultury łużyckiej. Nigdy na większą skalę nie badano tego stanowiska, a artykuł ten jest w zasadzie podsumowaniem osiemdziesięcioletniej historii poszukiwań na tym stanowisku w świetle najnowszych badań i interpretacji. Wskazując na wybrane przykłady późno-holoceńskiego wykorzystania stanowisk jaskiniowych na terenie całej Europy, próbujemy dokonać analizy śladów osadnictwa odkrytych na plateau przed otworem wejściowym i we wnętrzu Jaskini Kroczyckiej. Ważnym elementem naszych rozważań jest także kontekst geograficzny i środowiskowy, w którym osadzone jest stanowisko i pobliskie punkty osadnicze. Po raz pierwszy też dokładnie przyglądamy się różnym kategoriom zabytków. Studium przypadku przedstawione w niniejszym artykule ukazuje za równo praktyczne, jak i symboliczne funkcje podziemnych struktur skalnych, lecz nie pozwala jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: jaką rolę pełniła Jaskinia Kroczycka? Prezentowany tekst posiada charakter przyczynkowy i jedynie nieznacznie dotyka problemów interpretacji jurajskich stanowisk jaskiniowych użytkowanych w młodszych okresach prahistorii.
PL
Wstęp: Górskie jaskinie rządzą się swoimi prawami, kto je zna i nie lekceważy, ten ma szansę przeżyć w nich niezapomniane chwile i móc do nich wracać. Niebezpieczeństw czyhających na turystę w górskich rejonach, w tym w jaskiniach jest wiele; ich przyczyny mają swoje podłoże zarówno w naturze, jak i w samym turyście, w jego działaniu. Cel pracy: Celem pracy było dokonanie analizy zarejestrowanej wypadkowości na terenie jaskiń znajdujących się na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Materiał i metody: W pracy wykorzystano metodę analizy dokumentacji; analizie poddano dokumentację obejmującą lata 1998-2014 (październik) stanowiącą własność Grupy Jurajskiej GOPR z siedzibą w Podlesicach. Wśród dokumentów stano- wiących materiał do badań znalazły się: Karty Wypadku GOPR, sprawozdania z wypraw ratunkowych oraz książka kontroli pracy sprzętu transportowego. Wyniki: Najwięcej zarejestrowanych wypadków jaskiniowych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej miało miejsce w rejonie Gór Sokolich. Wśród przyczyn tych niebezpiecznych zdarzeń wskazano: brak odpowiedniego sprzętu i przygotowania kondycyjnego, zagubienie, upadek z wysokości, poślizgnięcie i zaklinowanie. Skutki wypadków były bardzo poważne, od złamań kości miednicy i kręgosłupa poczynając, na zdarzeniach śmiertelnych kończąc. Wnioski: Turystyka górska/jaskiniowa jest bez wątpienia źródłem wielu niezapomnianych doznań. Ważne jest jednak, aby osoby, które ją uprawiają miały świadomość zagrożeń z nią związanych i nie lekceważyły konieczności uprawiania jej zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami bezpieczeństwa.
EN
Background: Mountain’s caves should be characterized by a set of unique rules and those who comply with them may be rewarded with the opportunity to experience memorable, worth cherishing moments. There are plenty of threats, determined by both natural causes and tourists' actions, which might wait for hikers. Aim of the study: The aim of the research was to carry out the analysis of the accident rate within the caves situated in the area of Kraków- Częstochowa Upland. Material and methods: The method of the documentation analysis was used for the research; the analysis was carried out on the documentation involving years 1998-2014 (October) belonging to Jurajska Task Force of the Mountain Volunteer Search and Rescue based in Podlesice. The research material comprised of the following documents: MVSaR incident reports, the reports from the rescue expeditions and the inspection book of the transport equipment. Results: Most of the cave accidents occurring in the area of Kraków-Częstochowa Upland took place in the Sokole Mountains. The following causes of these dangerous incidents were indicated as the lack of proper equipment and poor physical condition, being lost, falling from the heights, slipping and being trapped. The consequences were really serious, ranging from fractured bones of the pelvis and the spine to even fatal accidents. Conclusions: Mountain/cave tourism is undoubtedly the source of many unforgettable memories. However, it is essential that those who perform it ought to be aware of the dangers associated with it. They must not disregard the necessity of performing it in accordance to generally accepted rules of safety.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.