Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Kurpiowszczyzna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Prasa regionalna wobec działań wojennych w 1920 roku na północno-wschodnim Mazowszu

100%
Gołota J.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2020
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXIV
39-50
PL
Artykuł odzwierciedla reakcje regionalnej prasy kościelnej i świeckiej w czasie wojny 1920 roku na sytuację na północno-wschodnim Mazowszu, a głównie na Kurpiowszczyźnie. Wykorzystane zostały relacje z trzech pism: „Gościa Puszczańskiego”, „Gońca Pogranicznego” i „Miesięcznika Pasterskiego Płockiego”. Rozważania dotyczyły: realnej sytuacji wojennej w regionie, przebiegu działań w opisach prasowych, agitacji werbunkowej, opisu sytuacji na terenie zajętym przez bolszewików, powojennych zniszczeń, reakcji państwowych, kościelnych i społecznych. Została pokazana rola prasy: ówcześnie informująca i mobilizacyjna, a z perspektywy współczesnej – dokumentacyjna.
EN
The article reflects the reactions of the regional church and secular press during the war of 1920 to the situation in north-eastern Mazovia, and mainly in the Kurpie region. Reports from three magazines were used: "Gościa Puszczański", "Goniec Pograniczny" and "Miesięcznik Pasterski Płocki". The considerations concerned: the real war situation in the region, the course of action in press descriptions, recruitment campaign, description of the situation in the area occupied by the Bolsheviks, post-war destruction, state, church and social reactions. The role of the press was shown: informative and mobilizing at the time, and from the contemporary perspective –documentary.
2
Publication available in full text mode
Content available

KURPIOWSZCZYZNA – STRUKTURA OSADNICTWA W OKRESIE 45-LECIA POWOJENNEGO

71%
Starzyk A.
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
|
2019
|
issue 66(3) Architektura
80-91
PL
Celem badawczym było wykazanie tendencji kształtowania struktury osadnictwa na Kurpiowszczyźnie w latach 1945-1989. Zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa, analizy kartograficznej oraz statystycznej. Wyniki badań pozwoliły na wyciągnięcie wniosków w zakresie wsi rozwojowych, zastojowych oraz wyludniających się w badanym okresie. Artykuł opracowano na podstawie badań przedstawionych w dysertacji doktorskiej autorki pt. Przekształcenia otwartego krajobrazu osadniczego na Kurpiowszczyźnie na przykładzie wybranych gmin, zrealizowanej w 2004 roku.
EN
The research goal was to show the tendency to shape the settlement structure in the Kurpie region in 1945-1989. The method of analysis and criticism of literature, cartographic and statistical analysis were used. The results of the research allowed conclusions to be drawn regarding developmental, stagnant and depopulating villages during the examined period. The article was prepared on the basis of the research presented in the doctoral dissertation of the author Transformations of the open settlement landscape in the Kurpie region on the example of selected communes, implemented in 2004.
3
Publication available in full text mode
Content available

Cmentarze I wojny światowej w Myszyńcu i okolicach

71%
Karczewska M., Czaplicki J.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2019
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXIII
53-76
PL
Artykuł dotyczy problematyki dziedzictwa frontu wschodniego I wojny światowej na przykładzie cmentarzy wojennych z okolic Myszyńca na Kurpiowszczyźnie. Bazuje na zachowanych materiałach i literaturze archiwalnej, analizie numerycznego modelu terenu, terenowych badaniach dokumentacyjnych oraz archiwum historii mówionej. Zwięźle omawia ideę niemieckiego grobownictwa I wojny światowej na Wschodzie, którą objęci zostali polegli żołnierze obu walczących armii, oraz prezentuje dotychczasowe osiągnięcia w zakresie ujawniania i dokumentowania zapomnianych cmentarzy na terenie objętym opracowaniem.
EN
The article concerns issues of heritage of the Eastern Front of WWI on the example of war cemeteries in Myszyniec area in Kurpie region. It’s based on preserved archival materials and literature, analysis of the digital terrain model, field documentary research and oral history archive. Briefly discusses the idea of German commemoration of the fallen soldiers of both fighting armies and presents current achievements in revealing and documenting forgotten cemeteries in the area covered by the study.
4
Publication available in full text mode
Content available

The Kurpie region was the centre of the world for Henryk Syska (1920–2000)

71%
Pajka S.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2017
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXI
203-214
PL
Praca odnosi się do postaci chyba najwybitniejszego pisarza ziemi kurpiowskiej Henryka Syski. Za Leszkiem Kołakowskim można powtórzyć, że każda „mała Ojczyzna” staje się dla człowieka, a tym bardziej pisarza, swoistym „centrum świata”. Autor artykułu, przybliżając dorobek Syski, wykazuje, że w gruncie rzeczy „jądrem” twórczości pisarza była właśnie Kurpiowszczyzna.
EN
The work refers to Henryk Syska – perhaps the most prominent writer of Kurpie Land. It can be repeated after Leszek Kołakowski that every “small Homeland” becomes to a man, and even more to a writer, a kind of “the center of the world”. The author of the article, presenting the output of Syska, shows that, in essence, “the core” of the writer’s work was the Kurpie region.
5
Publication available in full text mode
Content available

Kolno i Kurpiowszczyzna w „Dziennikach” Michała Römera

71%
Dąbrowski K.
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
|
2020
|
vol. 12
23-42
EN
Michał Römer (Mykolas Römeris 1880-1945) was a famous Polish-Lithuanian lawyer, journalist and activist. He wrote monumental diaries in 30. volumes. He described in them the reality of the tsarist Russia (Kovno and Vilna Governorates), World War I, the civil war in Russia, the struggle for independence of Poland and the Polish-Lithuanian conflict. He also presented everyday life and his personal affairs. He served in the Polish Legions and as a lawyer, after the release from the camp for soldiers in Szczypiorno, he was involved in work in the judiciary. He chose the function of judge of peace in north Mazovian region, in Kurpie District, in small town Kolno. He lived there from 14 September 1917 to 13 November 1918. He described public and everyday life of the city and region’s inhabitants.
PL
Michał Römer (Mykolas Römeris 1880–1945) był znanym polskim i litewskim prawnikiem, dziennikarzem i działaczem społeczno-politycznym. Pozostawił po sobie monumentalne dzienniki, spisane w 30 tomach. Opisał w nich rzeczywistość carskiej Rosji (guberni kowieńskiej i wileńskiej), czasy I wojny światowej, wojnę domową w Rosji, walki o niepodległość Polski i konflikt polsko-litewski o Wilno. Prezentował codzienność oraz swoje prywatne, często bardzo intymne, sprawy. W interesującym nas okresie służył w Legionach Piłsudskiego, był więźniem obozu w Szczypiornie, a po zwolnieniu zgłosił do pracy w powstającym polskim wymiarze sprawiedliwości. Ze względów osobistych przyjął pracę sędziego pokoju w nieznanym sobie zupełnie Kolnie, na północy Mazowsza, na Kurpiowszczyźnie. Przebywał tam od 14 września 1917 do 13 listopada 1918 roku. Okazał się być bardzo dobrym sędzią, zaskarbił sobie szacunek miejscowej ludności, do której odnosił się z sympatią, krytycznie jednak oceniając niektórych ziemian i księży. W swoich pamiętnikach opisał codzienność tej małej miejscowości oraz przedstawił portret jej mieszkańców.
6
Publication available in full text mode
Content available

Motyw anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych

60%
Kulesza-Gierat M.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2009
|
vol. Zeszyt
|
issue XXIII
53-64
EN
The paper’s subject-matter is on the angel‘s motives in traditional folk imaginary that have for centuries been present in the Kurpie region culture. Various examples of regional habits, fairy-tales and legends in which a figure of angel is either central or derivative have been mentioned. The conventional (Christian) and uncoventional role of this figure has been construed. Critical analysis of the role of angels in the Kurpie folk tradition lets us state that the angel‘s motives are both indispensible and vivid characteristics of folk imaginary narration.
PL
Artykuł poświęcony jest motywowi anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych z uzwzględnieniem kolorytu tejże postaci na obszarze Kurpiowszczyzny. Przytoczone zostały wybrane zwyczaje, podania, baśnie i legendy ludowe z obecną tam postacią anioła i omówieniu poddano rolę, jaką zazwyczaj on pełni w systemie wyobrażeń ludowych – od ról typowych i konwencjonalnych aż po funkcje wyłamujące się z kanonu chrześcijańskich wierzeń. Prześledzenie różnorodnych ról, jakie anioł spełnia w tradycji ludowej, każe traktować go jako stały i niezbywalny element ludowej wyobraźni.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wkład Adama Chętnika w tworzenie i rozwój ruchu młodzieżowego na Kurpiowszczyźnie

60%
Kijowski J.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2010
|
vol. Zeszyt
|
issue XXIV
67-74
EN
The article presents the achievements of Adam Chętnik, a well known ethnographer, explorer and museum manager, a patron of Ostrołęka Scientific Society, in the significant area of social life, i.e. youth movement in the Puszcza Biała (Biała Woods). Adam Chętnik was particularly active from the beginning of the 20th century to 1920s. Among the most important of his undertakings of A. Chętnik was the founding of a magazine for teenagers „Drużyna” (Team). He was the Editor in Chief and Publisher of that magazine in the periods of 1912–1915 and 1918–1919. Adam Chętnik was also involved in „junaks” youth movement in rural areas, as well as the founding and activities of the Rural Youth Association.
PL
Artykuł ukazuje działalność Adama Chętnika, znanego etnografa, badacza i muzealnika, a od kilkunastu lat patrona Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, w niezwykle ważnej dziedzinie życia społecznego, jaką był ruch młodzieżowy na terenie Puszczy Białej. Zasięg czasowy obejmuje lata od początku XX wieku aż do lat dwudziestych. Najważniejszym przedsięwzięciem A. Chętnika było utworzenie czasopisma dla młodzieży „Drużyna”, którego Chętnik był w latach 1912–1915 oraz 1918–1919 redaktorem i wydawcą. Angażował się także w ruch junacki na wsi oraz w utworzenie i działalność Związku Młodzieży Wiejskiej.
8
Publication available in full text mode
Content available

From the history of the cooperative movement in the Kurpie region during the Second Polish Republic

48%
Łukaszewski W.
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
|
2017
|
vol. Zeszyt
|
issue XXXI
171-186
PL
Ruch spółdzielczy na obszarze Kurpiowszczyzny zaznaczył swój dynamiczny progres w okresie II Rzeczypospolitej. Prowadzone akcje informacyjne, szkolenia instruktorów ds. spółdzielczości, a także regulacja prawna wprowadzona ustawą z 1920 r. doprowadziły do zmiany świadomości mieszkańców subregionu kurpiowskiego. Dosyć często brak elementarnych kwalifikacji związanych z zakładaniem i prowadzeniem kooperatyw mieszał się z zaangażowaniem Kurpiów, którzy poprzez tworzenie spółdzielni próbowali wpłynąć na zmianę własnej sytuacji materialnej. Bardzo ważnym aspektem kurpiowskiego ruchu spółdzielczego był jego socjalny charakter. Kooperatywy, które generowały nadwyżki finansowe, dosyć często wspierały charytatywne instytucje i cele, działalność państwowej oświaty, a także działalność proobronną, która w latach 30. nabierała szczególnej roli.
EN
The cooperative movement in the Kurpie region marked its dynamic progress during the Second Polish Republic. The carried out informational actions, trainings of instructors for cooperatives as well as the legal regulation introduced by the act of 1920, led to the change of attitude of the inhabitants of the subregion of Kurpie. Frequently, the lack of basic qualifications related to establishing and running a cooperative mixed with the involvement of the Kurpie people, who were trying to influence the change their own material situation by establishing cooperatives. A significant aspect of the Kurpian cooperative movement was its social nature. Cooperatives which generated financial surpluses relatively often supported charity institutions and aims, the activity of state education as well as pro-defensive actions, which were becoming particularly important in the 1930s.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.