Search results

1

Noh-yeh, to znaczy matka. Liga Irokezówjako archiwum dyskursu o pokrewieństwie

100%

Pisarek A.

Laboratorium Kultury

|

2014

|

vol. 3

157-189

PL

Artykuł dotyczy procesu kształtowania się podstawowych narzędzi studiów nad pokrewieństwem – dziedziny refleksji naukowej „wynalezionej” przez Lewisa Henry’ego Morgana. Autor bada ciągłość konceptualnego instrumentarium służącego systematyzacji wiedzy w badanym obszarze dyskursu antropologicznego. Poszukuje ukrytych instancji zapewniających porządek i trwałość owego dyskursu nawet wtedy, gdy część aksjomatów lub nawet cała teoria zostają odrzucone. Punkt wyjścia dla analizy stanowi tabela terminów pokrewieństwa umieszczona przez Morgana w jednym z przypisów Ligi Ho-de’-no-sau-nee, czyli Irokezów. Okazuje się, że jest w nią wpisana zarówno specyficzna logika listy leksykalnej, jak i diagramu drzewa ukorzenionego, a połączenie tych dwóch modeli prowadzi autora Systems of consanguinity and affinity of the human family do odkrycia „nowego narzędzia etnologii”.

EN

This article refers to a process of development of basic research tools regarding kinship – a field of scientific reflection “discovered” by Lewis Henry Morgan. Author examines the continuity of conceptual instruments used to systematize knowledge in the area of studied anthropological discourse. He seeks out hidden instances which ensure order and consistency of said discourse even if some of provided axioms or the whole theory are refuted. The starting point of analysis is a table of kinship terminology listed by Morgan in one of footnotes to The League of the Ho-de-no-sau-nee or Iroquois. It appears that, written in it, are both specific logic of lexical lists, as well as a diagram of rooted tree. Merging those two models led the author of Systems of consanguinity and affinity of the human family to discovery of a “new instrument in ethnology”.

2

Morgan etnografem, czyli analiza ornamentyki Irokezów

80%

Laburda M.

Laboratorium Kultury

|

2014

|

vol. 3

223-237

PL

Autorka podejmuje próbę analizy i interpretacji opisów zdobnictwa wytworów kultury materialnej Indian zaprezentowanych w monografii Lewisa H. Morgana Liga Ho-de’-no-sau-nee, czyli Irokezów. Na jej podstawie omawia podejście badawcze Morgana do indiańskiego rzemiosła. Celem artykułu jest również ocena materiału etnograficznego dotyczącego wybranych elementów kultury materialnej Irokezów ze szczególnym uwzględnieniem opisów zdobnictwa przedmiotów użytkowych. Analizie poddane zostały także litografie, które przy badaniu ornamentyki są ważnym źródłem etnograficznym.

EN

In this article author attempts to analyze and interpret depiction of Native American ornamentation as works of material culture presented in The League of the Ho-de-no-sau-nee or Iroquois monograph. On this basis she discusses Morgan’s approach to researching Native American craftsmanship. The purpose of this article is also the evaluation of ethnographic materials regarding selected elements of Iroquois material culture with a particular emphasis on depictions of ornamentation on functional objects. The subject of analysis also constitutes lithographs, which, when studying ornamentation, are a valuable ethnographic source.

3

Dziki? Wizerunek Indian w Lidze Irokezów Lewisa H. Morgana

80%

Orzeł Z.

Laboratorium Kultury

|

2014

|

vol. 3

203-221

PL

Autorka skupia się na zagadnieniu wizerunku Irokezów w monografii Lewisa Henry’ego Morgana Liga Irokezów. Autorka zwraca uwagę na sposób w jaki antropolog kreuje obraz Indian, a także na sposób jego odbiór przez współczesnych polskich czytelników, niekoniecznie związanych naukowo z tą dziedziną. Zarysowując kontekst obowiązujących w XIX w. naukowych idei ewolucjonizmu autorka stwarza tło do analizy wypowiedzi Morgana i wizerunku Irokezów, który kreuje w swojej monografii, próbując tym samym odpowiedzieć na pytanie, jaki był stosunek antropologa do przedstawicieli badanej kultury oraz jak prezentuje się dziś wizerunek Irokezów zarysowany w monografii.

EN

This article focuses on the issue of image of Iroquois people in Lewis Henry Morgan’s monograph League of Iroquois. Author takes under consideration the way of depicting Native Americans created by the anthropologist, and the method of its receiving by contemporary Polish readers, not necessarily scientifically connected with anthropology. Outlining the context of existing in XIX century scientific ideas of evolutionism the author creates a background for analysis of Morgan’s theories and his image of Iroquois, which the anthropologist creates in his monograph, at the same time trying to answer the question: what was the anthropologist attitude towards representatives of studied culture, as well as how the image of Iroquois shown in the monograph is presented nowadays.

Refine search results

3 Laboratorium Kultury

3 2014

1 Laburda M.

1 Orzeł Z.

1 Pisarek A.

Noh-yeh, to znaczy matka. Liga Irokezówjako archiwum dyskursu o pokrewieństwie

Morgan etnografem, czyli analiza ornamentyki Irokezów

Dziki? Wizerunek Indian w Lidze Irokezów Lewisa H. Morgana