Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 31

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Living standard
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
W artykule przedstawiono podstawowe i dopełniające wyznaczniki ekonomiczne poziomu życia w Polsce traktowane jako metryki rynkowe zamożności oraz siły nabywczej ludności. Obok podstawowych takich jak: dochód rozporządzalny, dochód do dyspozycji czy PKB na mieszkańca przedstawiono grupę mniej znanych, uważanych za dopełniające, tzw. mapy bogactwa oraz indeksy siły nabywczej. Ilustrują one bardzo znaczne zróżnicowanie zarówno w ujęciu wojewódzkim, jak i wybranych dużych miast.
EN
The article deals with the basic and the additional economic determinants of the standard of living in Poland, which are assumed to reflect the people’s wealth and their purchasing power. Apart from the basic determinants, such as the household’s disposable income or the GNP per capita, a group of less known, but equally important determinants, such as the maps of wealth and the purchasing power indices, has been presented.
XX
В статье были представлены результаты статистического анализа дифференциации уровня жизни населения в воеводствах в Польше в 2004, 2008 и 2012 гг. Основой такой оценки являются диагностические особе-нности характеризующие местный рынок труда, здравоохранение и соци-альное обеспечение, экономическую инфраструктуру и связь, жилищный фонд, образование и культуру а также безопасность. В обследовании про-странственной дифференциации уровня жизни был использован синтети-ческий таксономический измеритель и показатели изменений расстояния во времени.
PL
W artykule zaprezentowano wyniki statystycznej analizy zróżnicowania poziomu życia ludności w województwach Polski w latach 2004, 2008 i 2012. Ocenę tę oparto na cechach diagnostycznych opisujących lokalny rynek pracy, opiekę zdrowotną i społeczną, infrastrukturę gospodarczą i komunikację, gospodarkę mieszkaniową, oświatę i kulturę oraz bezpieczeństwo. W badaniu przestrzennego zróżnicowania poziomu życia wykorzystano syntetyczny miernik taksonomiczny oraz wskaźniki zmian odległości w czasie.
EN
The article presents the results of the statistical analysis of variation in the living standard of Polish provinces (voivodships) in the years 2004, 2008 and 2012. The evaluation was based on diagnostic features that describe the local labor market, health and social care, economic and communications infrastructure, housing economy, education and culture as well as security. In the study of spatial differentiation of living standards was used synthetic indicator and indicators of taxonomic distance changes over time.
XX
W artykule przestawiono wykorzystanie metod klasyfikacji w identyfikacji warunków życia mieszkańców woj. zachodniopomorskiego. Z uwagi na wiele czynników charakteryzujących badaną kategorię w analizie zastosowano dwa podejścia. Pierwsze dotyczyło taksonomicznej analizy powiatów w poszczególnych dziedzinach życia składających się na warunki życia. Po utworzeniu liniowych porządkowań powiatów, wykorzystujących jako podstawę normalizacji medianę Webera, stwierdzono, że powiaty są bardzo zróżnicowane pod względem pozycji zajmowanych w poszczególnych rankingach. Wniosek ten znajduje potwierdzenie w wartości współczynnika τ Kendalla, za pomocą którego można ocenić podobieństwo uporządkowań zbioru obiektów. Współczynniki przyjmowały niską wartość, co świadczy o tym, że pozycje powiatów w rankingach są zróżnicowane. Ponadto w macierzy współczynników można zaobserwować ujemną wartość współczynników, co świadczy o tym, że w niektórych rankingach powiaty zajmują pierwsze lokaty, a w innych ostatnie. Drugie podejście dotyczyło wyłonienia grup typologicznych powiatów z uwzględnieniem wszystkich kryteriów składających się na warunki życia mieszkańców. Zastosowano metodę eliminacji wektorów, która pozwoliła na określenie grup spójnych wewnętrznie pod względem wszystkich jednocześnie kryteriów. Przeprowadzone badanie wykazało przydatność metod klasyfikacji do identyfikacji warunków życia. Badanie warunków życia, jak również takich kategorii, jak: wykorzystanie czasu, stanu zdrowia ludności, potrzeb kulturalnych i marginalizacji społecznej stanowią podstawę oceny warunków życia w Polsce oraz krajach Unii Europejskiej. (fragment tekstu)
EN
The aim of the study is to identify life conditions of Zachodniopomorskie voivodship inhabitants as well as to indicate relations between factors creating people life conditions. An attempt was made to separate typological powiat groups of similar inhabitant life conditions. The used statistical data come from the Statistical Office in Szczecin publication Warunki życia ludności w województwie zachodniopomorskim w latach 2006-2008 (Life Conditions Of Population In Zachodniopomorskie Voivodship In Years 2006-2008). Due to many factors characterizing the surveyed category the analysis was based on two approaches. The first one was based on powiat taxonomic analysis in particular life areas. The second one relied on ranking preparation and selecting typological powiat groups taking into account all aspects being components of inhabitant life conditions. (original abstract)
XX
Przeanalizowano dwie wielkie grupy dochodów: osiąganych w sektorze przedsiębiorstw oraz otrzymywanych ze świadczeń społecznych (emerytury z pozarolniczego systemu ubezpieczeń, emerytury i renty rolników indywidualnych). Dokonano oceny realnej dynamiki tych wynagrodzeń przy przyjęciu za deflatory indeksu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz cen żywności.
XX
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy istnieje zależność między poziomem życia mieszkańców powiatów woj. zachodniopomorskiego a ich aktywnością. Badaniem objęto powiaty ziemskie woj. zachodniopomorskiego w 2005 r. Aktywność ludności przedstawiono w aspekcie aktywności zawodowej oraz obywatelskiej. Poziom życia mieszkańców dotyczy: ochrony środowiska, infrastruktury technicznej, służby zdrowia, kultury i turystyki. Do opracowania rankingu powiatów zastosowano taksonomiczny miernik rozwoju oparty na sumach standaryzowanych. (abstrakt oryginalny)
EN
The aim of this article is to find answer, if there is any dependence between the life level of inhabitants of Zachodniopomorskie voivodship and their activity. The survey comprised land counties of Zachodniopomorskie voivodship in the year 2005. The population activity was presented in the aspect of economic and civil activity. The level of inhabitants life concerns: environment protection, technical infrastructure, health service, culture and tourism. To elaborate ranking of counties the taxonomical development measure based on standardized sums was used. (original abstract)
XX
Celem mojego opracowania jest próba wymiernego określenia warunków życia ludności woj. śląskiego. Przeprowadzone badania pozwalają ocenić przestrzenne zróżnicowanie wyników oraz dokonać przeglądu zmian, jakie zaszły w ostatnich 20 latach. (fragment tekstu)
XX
Przeanalizowano dwie wielkie grupy dochodów: osiąganych w sektorze przedsiębiorstw oraz otrzymywanych ze świadczeń społecznych (emerytury z pozarolniczego systemu ubezpieczeń, emerytury i renty rolników indywidualnych). Dokonano oceny realnej dynamiki tych wynagrodzeń przy przyjęciu za deflatory indeksu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz cen żywności.
EN
The scope of this analysis refers to the dynamics of the wages and salaries in the business and in the social security benefits sectors: retirement pays from non-agricultural social security system and retirement pays and pensions of farmers in 2005. The dynamics of the monthly average gross real income was quite positive contrary to the year 2004 when the fall in the real income was noticed. The following factors built up this situation: moderate dynamics of the nominal monthly wages and salaries in the business sector; changes in the average social benefits only coming from the flows and outflows of the retirees and pensioners population (there was no valorisation); stabilization, or even slight fall in total prices of the consumer products and services with total food prices. The survey on the average dynamics was conducted, as usually in this type of surveys, using the non-weighed geometric mean methods and the sum of chronological series.
8
100%
EN
The article addresses selected issues of inequality that take place in the modern world. The author points out that the widening of inequalities could adversely affect the chances of social development at a global, regional, and national extent. It focuses on inequalities arising from the measurement obtained by using the new indicators such as the Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI) and Gender Inequality Index - GII, as well as inequalities in income, derived based on the ratio Gini. Author indicates the various, possible consequences of growing inequalities.
XX
Kwestia wyposażenia gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania stanowi ważny aspekt badania poziomu życia ludności. Stałą obserwację tego zagadnienia, w ramach ogólnopolskich badań budżetów, prowadzi GUS. Celem artykułu jest określenie stopnia koncentracji (równomierności rozkładu) i jego zmian w zakresie wyposażenia gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania wyższego rzędu, w zależności od grupy społeczno-ekonomicznej oraz wielkości gospodarstwa domowego. Analizy dokonano na podstawie danych, pochodzących z ogólnopolskich badań budżetów gospodarstw domowych, przeprowadzonych przez GUS w latach 1993-2002.
EN
A target of the article is to prove which commodities amongst the durable goods can be treated as day-to-day goods and which can be treated as superior goods. The author of the article also wants to prove a level of concentration (uniformly distribution) and changes within durable and superior goods equipment of households depending on social and economic group and dimension of households. The analysis was conducted on the basis of data from surveys on households' budgets conducted by GUS in the period of1993-2002. As a result of analytical procedure it was proved that: - as superior goods accepted: satellite or cable TV equipment, compact disc player, videocamera, personal computer, microwave oven, dishwasher; but the highest value of concentration indicators was characterised by videocamera. Videocamera was recognised as luxury goods; - criterion differing households, in a case of these goods, is a dimension of households than social and economic group of households; - superior goods equipment of households, with exception of 6 persons and more - households, is universally when a dimension of households is larger, but satellite or cable TV equipment were recognised as general goods; - personal computer was recognised as rarely goods in 1-person households.
XX
W analizie poziomu życia Polaków wykorzystano metody taksonomiczne. W badaniach uwzględniono takie tematy jak: zdrowie, mieszkanie, wykształcenie, kultura, bezpieczeństwo i przejawy patologii, zagospodarowanie materialne. Podstawę obliczeń stanowiły zmienne dla lat 1980-1999.
XX
W artykule opisano dwa, alternatywne podejścia do tematu konstrukcji indeksu posiadania - skalogram Guttmana oraz skalowanie Rascha. Wykazano, że podejście oparte na skalogramie Guttmana nie zapewniło odpowiedniej jakości rezultatów, ze względu na niski współczynnik odtwarzalności i zbyt restrykcyjne założenia. Zastosowanie skalowania Rascha pozwoliło skonstruować rzetelną skalę interwałową, która została następnie wykorzystana do konstrukcji indeksu posiadania dóbr trwałych. (abstrakt oryginalny)
XX
Celem artykułu jest zaprezentowanie możliwości wykorzystania analizy dyskryminacji do samooceny dobrobytu ekonomicznego gospodarstw domowych. Istotą celu badawczego była próba modelowania zmiennej zależnej o charakterze jakościowym na podstawie subiektywnej oceny zarówno aktualnej, jak i przyszłej sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych. Podstawę modelowania ekonometrycznego stanowiły wyniki na własnej próbie empirycznej gospodarstw domowych, na której przeprowadzono wywiady według pytań zawartych w ankiecie (...). (fragment tekstu)
EN
The purpose of the study is to show the possibility of using the discrimination analysis in self-assessment of household economic welfare. The essence of the analysis was the modelling of judgments of both current and future economic situation of households in Podkarpackie voivodship, for example. The analysis identified the characteristics that significantly distinguish households according to their economic welfare. In addition, their properties discriminatory specifies (weights) were set. It was found that subjective opinion depended on both the income and demographic factors, as well as belonging to a group of socioeconomic satisfaction with the achieved living wage, have savings, their own assessment of the quality of life, etc. The Author marked formal canonical discriminant function equations which differentiate subjectivity of current and future assessment of the economic situation in the sample households. (original abstract)
XX
Priorytetowym czynnikiem wpływającym na zaspokojenie potrzeb żywnościowych jest sytuacja materialna w gospodarstwach domowych. Gospodarstwa podzielono na trzy grupy w zależności od zamożności, a następnie badano spożycie produktów żywnościowych. Sytuacja ekonomiczna silnie wpływa na ilość oraz asortyment spożywanych produktów. Gospodarstwa mające najniższe dochody konsumują zdecydowanie rzadziej produkty wysokogatunkowe, zawierające więcej wartości odżywczych. Natomiast w gospodarstwach najbogatszych obserwuje się wysokie poziomy spożycia prawie wszystkich produktów żywnościowych oraz napojów. (abstrakt oryginalny)
EN
The main factor of the food consumption is the economical situation of households. The households were divided into three groups by economical status and then the food consumption was examined. The economical situation influences a quantity and a range of consumed products. Households with a lower income consume rarely the high-quality products with nutritional values. Whereas, the agricultural holdings with the highest income consume almost all foodstuffs and beverages. (original abstract)
XX
Głównym celem proponowanego badania było wykrycie powiązań między kategoriami zmiennej określającej stopień zmian jakości życia a kategoriami zmiennych o charakterze społeczno-demograficznym, czyli: wiekiem, stanem cywilnym, liczbą dzieci, wykształceniem, miejscem zamieszkania oraz formą zatrudnienia. Ponadto, podjęto także próbę odpowiedzi na pytanie, czy zmiany jakości życia zależą od takich czynników, jak: życie osobiste, życie zawodowe, życie towarzyskie oraz sytuacja finansowa. Analizę przeprowadzono na podstawie badań ankietowych wśród mieszkanek woj. zachodniopomorskiego. Okresem badawczym był przełom lat 2007 i 2008. Ankieta miała charakter anonimowy i objęła 106 kobiet. W metryczce kwestionariusza znalazły się pytania dotyczące: wieku, stanu cywilnego, liczby i wieku dzieci, wykształcenia, zawodu, miejsca pracy, zatrudnienia, stażu pracy oraz wysokości dochodu netto na osobę w rodzinie.
EN
The article presents the correspondence analysis used to determine the relationship between variables connected with changes in quality of life in the last three years and the socio-demographic variables (age, civil status, number of children, education, place of residence and employment). An attempt has also been made to answer the question whether the analyzed variable depends on the satisfaction degree with selected aspects of life: personal, social, professional and financial situation. The study was conducted on the basis of a questionnaire survey in which respondents were women being citizens of Zachodniopomorskie voivodship. The analysis was based at the turn of years 2007 and 2008. The correspondence analysis allowed the authors to illustrate the relationship between taken variable categories in the three- and two-dimensional graphs. (original abstract)
XX
Graficznym obrazem stanu i struktury ludności na danym obszarze, a jednocześnie podstawą i miernikiem syntetycznej oceny tych wielkości, jest tzw. Piramida wieku, która na osi pionowej wyszczególnia wiek, zaś na osi poziomej po lewej stronie liczebność mężczyzn, a po prawej - kobiet. Generalnie wyodrębnia się trzy podstawowe typy piramid wieku ludności: progresywny, stacjonarny i regresywny. W artykule przedstawiono przegląd wieku ludności w państwach Unii Europejskiej. Dane liczbowe dotyczą 2006 r. i zostały zaczerpnięte z Eurostatu bądź oszacowane na ich podstawie.
EN
The review of population age pyramids in the EU-states brings a remark that all age pyramids take shape of a Christmas tree. Their shape is nearly identical to classic age pyramid ending of the progressive type, from the high of 2/3 life age, keeping constant periods of time (five-year periods in this case). It reflects, generally, an extension of the life expectancy. Up to the high of 2/3 life age, some are of the regressive distribution and other are of the stationary type - due to narrower or wider base of the pyramid, respectively. In case of EU-states there are two pyramid types: stationary-progressive and regressive-progressive.(original abstract)
PL
Zanalizowano zjawiska kryzysowe występujące obecnie w polskiej gospodarce. Autorzy postulują powołanie nowych lub też adaptację istniejących organów ustawodawstwa na szczeblu rządowym, których zadaniem byłaby obserwacja zjawiska ryzyka makroekonomicznego w Polsce i na świecie oraz bieżące opracowywanie scenariuszy antyryzyka. Zadaniem tych scenariuszy byłoby optymalizowanie przedstawionych w artykule wskaźników Uogólnionego Poziomu Jakości Życia.
EN
Critical phenomena stepping out at present in Polish economy were subjected and analysed in the following article. Moreover the article presents the attempt of using the general theory of risk to appease and overcome negative phenomena. One postulate the calling of the Institute of Risk Prognoses, the Central Office Monitoring the Risk and Institute of Anti - risk Scripts. These institutions, not necessarily new, as being reformed out of the already existed ones, are situated on the government level, they would have the constant task of observation of the phenomena of the macroeconomic risk in Poland and in the world and current working out of anti-risk scripts. These scripts should optimize the sketched in the article coefficient of the Generalized Level Quality Life. (original abstract)
PL
W artykule podjęto zagadnienie oceny poziomu życia w Polsce w ujęciu regionalnym z zastosowaniem dwóch ujęć: wielowymiarowego oraz wielokryterialnego. W rozważaniach porównuje się wyniki analiz przeprowadzonych za pomocą miary syntetycznej z alternatywnym sposobem wykorzystującym wybraną wielokryterialną metodę (metodę AHP), która umożliwia ocenę i porównanie obiektów (województw) przez pryzmat wielu kryteriów. W przeprowadzanych analizach uwzględnia się m.in. takie charakterystyki, jak: dochody na 1 mieszkańca, stopa bezrobocia, nakłady na środki trwałe na 1 mieszkańca służące ochronie środowiska, ale również zmienne typu: absolwenci szkół wyższych na 10 tys. ludności, drogi o twardej nawierzchni na 100 km2 itp., które zostały wyłonione w procedurze doboru zmiennych do badania. Powyższe charakterystyki w ujęciu wielowymiarowym są traktowane jako zmienne diagnostyczne, natomiast w podejściu wielokryterialnym - jako kryteria wyboru.
EN
Many researchers are interested in analyzing the phenomenon of standard of living. It is complex issue and it is characterized with variables that come from different fields of life. The researches are mainly concentrated on building a synthetic indicator which enables to describe the phenomenon and to compare analyzed objects. The purpose of the paper is to compare Polish voivodeships in terms of living standard using two research approaches: the common multivariate one (with building a synthetic measure) and multi-criteria one (using the AHP method). In the multi-criteria approach the variables that characterize the phenomenon are treated as criteria.
XX
Celem opracowania jest prezentacja wyników porównawczej analizy ogólnej kondycji finansowej gospodarstw domowych różnej wielkości oraz należących do różnych grup społeczno-ekonomicznych w latach 1994-2001. Zaproponowano i wykorzystano w analizie mierniki płynności finansowej gospodarstw domowych.
EN
The article presents results of analysis providing with information that in the period of 1994-2001 own-account working households characterised the highest financial liquidity with exception of necessary expenditures. The lowest, medium and increasing results of liquidity indicator with exception of necessary expenditures characterised households of workers in agricultural households and households of retirees and pensioners. In all households and all social and economic groups of households observed a decrease of share of necessary expenditures in total expenditures per capita in 2001 in comparison with data of J 994. It is possible to ascertain that generally the lowest level of living characterised households linked with agriculture and households of retirees and pensioners, the highest level of living characterised own-account working households. (original abstract)
XX
Ciężar przemian transformacyjnych w Polsce w bardzo nierównomierny sposób obciążał kosztami poszczególne warstwy społeczne. W artykule przedstawiono modele ekonometryczne, które w sposób syntetyczny umożliwiają ocenę relatywnego poziomu dochodów oraz wskazanie układu hierarchii grup społeczno-ekonomicznych. Analiza dochodów w latach 1993-2001 wskazuje, że między społeczno-ekonomicznymi grupami gospodarstw domowych występowało silne zróżnicowanie. Podczas transformacji najwięcej zyskały gospodarstwa pracowników na stanowiskach nierobotniczych oraz pracujących na własny rachunek. W gorszej sytuacji ekonomicznej znalazły się gospodarstwa rolników, pracowników użytkujących gospodarstwo rolne oraz robotnicze.
EN
Although the weight of transformations in Poland influenced particular social groups in very different ways, the econometric models presented in a synthetic way allow to rate a relative level of incomes and show the hierarchical structure of social-economics groups. The analysis of incomes for the years 1993-2007 shows the great variety of social-economics groups. During transformation of polish economy the much more profits were obtained farms of workers on the non-workmen's stands and people working for own account. In the worst economical situation were the farms of farmers and workers using an agricultural and workmen's household farms. (original abstract)
EN
The society aging process is inescapable in Poland, similarly as in other European countries. This is proved by the demographic data and clear increasing trends of life expectancy. The consequence is the escalation of the phenomenon of multiple morbidity in elderly people and their limited possibilities to live on their own. Those issues, coupled with the financial shortages of the health care system, pose a new challenge for the public payer, i.e. the National Health Fund (NFZ). In this paper, the author identifies and subsequently analyses and evaluates the necessary actions related to the process of elderly care in Poland. She seeks an answer to the question whether the Polish health care system is prepared, or is duly preparing, for this intensified obligation.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.