Search results

1

Polska polityka pieniężna w latach 2012-2013 – więcej restrykcyjności niż akomodacji

100%

Michalski R.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2013

|

issue 33/2013 Ekonomia IV

38-47

PL

Inaczej niż wiodące banki centralne krajów rozwiniętych, które utrzymywały i utrzymują swe stopy procentowe poniżej stóp inflacji, kontynuując luźną politykę monetarną, polska Rada Polityki Pieniężnej prowadziła w ostatnich kwartałach politykę dodatnich realnych stóp procentowych i to rosnących aż do lipca 2013 r., pozostawiając rządowi troskę o utrzymywanie i utrwalanie wzrostu gospodarczego. Zasadniczą przesłanką prowadzonej w Polsce twardej polityki antyinflacyjnej jest nie wyolbrzymiane zagrożenie przyspieszeniem inflacji, ale kwestia prestiżu – próba zwiększenia wpływu na gospodarkę przez bank centralny. Lata 2012-2013 to okres dalszej, stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach narastania nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, w okresie po globalnym kryzysie finansowo-gospodarczym największe zagrożenie rysuje się ze strony pogarszającej się nierównowagi zewnętrznej, mimo że dane dotyczące bilansu obrotów bieżących, w tym handlu zagranicznego, w I połowie 2013 r. przedstawiają się dość optymistycznie. Tak np. saldo obrotów handlowych z zagranicą w II kwartale tego roku zamknęło się nienotowaną od początku lat 90. nadwyżką w wysokości 1,2 mld euro. Powstaje jednak pytanie, czy nie jest to sytuacja wyjątkowa, związana przede wszystkim z osłabieniem popytu wewnętrznego.

EN

Otherwise than the leading central banks in advanced economies, which kept and have been keeping their interest rates below the prevailing low rates of inflation and followed quantitative easing, during the recent quarters, the Polish Monetary Policy Council conducted policy of positive real rates which were on the rise till July of 2013, leaving to the government all endeavours to keep and sustain economic growth. The basic premise of the restrictive anti-inflationary policy in Poland is not a strongly exaggerated danger of speeding up inflation but a question of prestige – an attempt to increase influence over economy by the central bank. The years 2012-2013 mean a further, gradual improvement of the situation on the interbank market; however, under raising over-liquidity conditions of the whole banking sector. After the global financial and economic crisis, the greatest threat for the Polish finances, including the monetary system, comes from a worsening external disequilibrium although data on the current account, including trade balance, look in the first half of 2013 pretty optimistic. For example, in the second quarter of 2013, Polish foreign trade achieved a surplus of 1.2 billion EUR, unprecedented since the beginning of the nineties. However, a question arises whether it is not an extraordinary situation connected with slowing down of domestic demand.

2

Polska polityka pieniężna w 2016 roku – obrona starych szańców

100%

Michalski R.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2017

|

issue 56(5) Ekonomia XV

14-23

PL

Dzięki dużej redukcji deficytu sektora finansów publicznych, głównie za sprawą ograniczenia wydatków budżetowych, Polsce w połowie 2015 roku udało się zakończyć procedurę nadmiernego deficytu po sześciu latach jej obowiązywania. W związku z tym oraz wskutek zmiany ekipy rządzącej w Polsce w 2016 roku nastąpiło wyraźne odejście od polityki konsolidacji fiskalnej i poluzowanie polityki monetarnej. W ostatnich latach zarysowuje się tendencja do spadku znaczenia polityki pieniężnej, która mocno traci na efektywności, tak ze względu na ewidentne błędy jej autorów, jak i na fakt, że od wielu lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. Ostatnie pięć lat to okres stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, po 2015 roku największe zagrożenia rysują się nie tyle ze strony niestabilnych czynników zewnętrznych, ile wynikają z ekspansywnej polityki wydatków publicznych.

EN

Thanks to the fall in budgetary deficit, mainly due to expenditures cuts, Poland managed in the mid-2015 to close the Excessive Deficit Procedure, having been valid for previous six years. Owing to this and to the political change in Poland we observed in 2016 a reversal of fiscal consolidation and easing of monetary policy. In last years, the role of Polish monetary policy has evidently diminished. It has lost its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers but also because they are not able to overcome the over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also an essential reorientation of the monetary policy’s concept and its main objective. The last five years led to gradual improvement of situation in the interbank market; however, still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. After 2015, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from the unstable external environment but from expansionary policy of public expenditures.

3

Polska polityka pieniężna w roku 2015 – czekanie na Godota

100%

Michalski R.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2016

|

issue 50(5) Ekonomia XII. Raport o stanie finansowym państwa 2014-2015. Raport o stanie majątku gospodarstw domowych w Polsce 2014-2015

49-58

PL

Rok 2015, podobnie jak wiele poprzednich lat, oznaczał dla polskiej polityki pieniężnej niską skuteczność stosowanych instrumentów w odniesieniu do stanu nierównowagi monetarnej oraz nikły pozytywny wpływ na procesy gospodarcze kraju. Realizowane w ostatnich kilku latach przez polski bank centralny najpierw zbędne zacieśnianie polityki pieniężnej a później jej mocno spóźnione, w dodatku symboliczne i rozciągnięte w czasie stopniowe luzowanie nie sprzyjały wspieraniu wzrostu gospodarczego oraz nie ułatwiały konsolidacji finansów publicznych i przyspieszenia procesu catching-up – konwergencji realnej z państwami rozwiniętymi. Inaczej niż wiodące banki centralne krajów rozwiniętych, które utrzymywały i utrzymują swe stopy procentowe poniżej stóp inflacji, kontynuując luźną politykę monetarną, polska Rada Polityki Pieniężnej prowadziła w ostatnich kwartałach politykę dodatnich realnych stóp procentowych, które od lipca 2013 roku wyraźnie rosną, w ostatnich 24 miesiącach także ze względu na utrzymującą się deflację. Zasadniczą przesłanką prowadzonej w Polsce twardej polityki monetarnej jest nie tyle rzekoma groźba przyszłej inflacji, ile kwestia prestiżu – próba zwiększenia wpływu na gospodarkę przez bank centralny – oraz obrona partykularnych interesów banków. Lata 2012-2015 to okres dalszej, stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, w okresie po globalnym kryzysie finansowo-gospodarczym i perturbacjach w strefie euro największe zagrożenie rysuje się nie ze strony czynników wewnętrznych, ale płynie z niestabilnej sytuacji zewnętrznej.

EN

The year 2015 like previous ones meant for the Polish monetary policy low efficacy of applied instruments with regard to monetary disequilibrium and its minimal positive impact on country’s economic processes. The policy executed during a few last years by the National Bank of Poland firstly led to excessive monetary repression and then to its strongly belated easing, additionally quite symbolic and very protracted one. It stood in sharp opposition to the needs of fostering economic growth and of public finance consolidation as well as speeding up the process of catching-up – real convergence with the advanced economies. Otherwise than leading central banks in developed countries, which have kept their interest rates below prevailing low rates of inflation and followed loose monetary policy, during recent quarters the Polish MPC has conducted policy of positive real rates, which have been on the rise since July of 2013, during last 24 months also due to lasting deflation. The basic premise of restrictive monetary policy in Poland is not an alleged danger of future inflation, but the question of prestige – an attempt by the central bank to increase its influence over economy – as well as preservation of banks’ interests. The years 2012-2015 led to a further, gradual improvement of situation in the interbank market, however still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. After the global financial and economic crisis and turbulences in the Eurozone, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from domestic factors but from unstable external environment.

4

Polska polityka pieniężna w 2017 roku – w martwym punkcie

100%

Michalski R.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 63(6) Ekonomia XVII

15-24

PL

W związku ze zmianą ekipy rządzącej w Polsce, w wyniku wyborów z końca 2015 r., w latach 2016-2017 wyraźnie odrzucono konsolidację fiskalną, rozwijano politykę ekspansji finansowej bez powrotu i zamrożono politykę monetarną. W ostatnich latach zarysowuje się w Polsce tendencja do spadku znaczenia polityki pieniężnej, która mocno traci na efektywności tak ze względu na błędy jej autorów, jak i na fakt, że od wielu lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. Ostatnie lata to okres uspokojenia sytuacji na rynku międzybankowym, mimo utrzymywania się nadpłynności sektora bankowego jako całości. O utrzymującej się nadpłynności świadczą: coraz niższe wykorzystanie kredytu lombardowego przez banki, zwiększone stany ich depozytów w banku centralnym i wyraźna przewaga w ciągu kilku ostatnich lat okresów kształtowania się stawki POLONIA poniżej obowiązującej stopy referencyjnej NBP. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, po 2015 r. największe zagrożenia rysują się nie tyle ze strony niestabilnych czynników zewnętrznych, ile wynikają z ekspansywnej polityki wydatków publicznych.

EN

Due to the political change in Poland in the second half of 2015, during the years 2016-2017 we were observing a reversal of fiscal consolidation and freezing of monetary policy. In last years, the role of Polish monetary policy has evidently diminished. It has lost its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers, but also they are not able to overcome the over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also essential reorientation of the monetary policy’s concept and its main objective. The last five years have led to mitigation of the situation in the interbank market; however, still under over-liquidity conditions of the whole banking sector. The persistent excess liquidity is evidenced by the lesser and lesser use of marginal lending funds by banks, their higher deposits with the central bank, and keeping the POLONIA rate below the pending reference rate of the NBP through majority of time during maintenance periods. After 2015, the greatest threat for Polish finances, including the monetary system, comes not from an unstable external environment but from expansionary policy of public expenditures.

5

Polska polityka pieniężna w latach 2020–2021 – niezborne zmiany

100%

Michalski R.

Społeczeństwo i Polityka

|

2022

|

issue 4(73)

107-126

EN

The article aims to provide an analysis of the causes and consequences of changes in Poland’s monetary policy in 2020–2021. It offers a detailed description of three major changes: the purchases of state-issued and guaranteed bonds on the secondary market starting in March/April 2020, the central bank’s interest rates cuts in spring 2020 and their hikes cycle starting in autumn 2032, as well as foreign exchange interventions in December 2020. The primary objective of the bond purchases was to finance the expansion of government spending. A primary motive for NBP’s foreign exchange interventions at the end of 2020 that weakened the zloty exchange rate was to maximize its profits from positive exchange differences. Poland’s new monetary policy brought significant benefits to the government, which was able to increase its tax revenue and reduce the cost of servicing its public debt. Increased inflation has resulted from this, which spurs the question as to whether Poland’s monetary authorities are fulfilling their constitutional mandate because the Polish zloty has been losing its purchasing power relative to foreign currencies and domestically lately. The main problem with Poland’s monetary policy is the overliquidity of the banking system, which negatively impacts NBP’s ability to use its financial instruments. Poland’s monetary authorities have not been able to handle the overliquidity for years, which results in decreasing importance of its monetary policy. In recent months, increasing inflationary pressure has posed a new challenge to NBP. Resolving these dilemmas would require not only institutional changes, but also a reevaluation of its monetary policy and its main purpose.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o przyczyny i skutki różnokierunkowych zmian w polskiej polityce pieniężnej lat 2020–2021. Autor szczegółowo omawia trzy zasadnicze, choć nie do końca konsekwentne zwroty tej polityki: rozpoczęty w marcu/kwietniu 2020 r. skup na rynku wtórnym obligacji emitowanych albo gwarantowanych przez Skarb Państwa; obniżki stóp procentowych banku centralnego dokonane wiosną tego roku oraz ich podwyżki, których cykl zaczął się jesienią 2021 r.; interwencje walutowe z grudnia 2020 r. Głównym celem skupu obligacji było sfinansowanie ekspansji wydatków rządowych. Podstawowym powodem interwencji walutowych, osłabiających kurs złotego, była chęć wypracowania jak najwyższego zysku NBP z tytułu dodatnich różnic kursowych. Zmiany w polityce pieniężnej znacząco wspomagały rząd, ułatwiając mu wzrost dochodów podatkowych i obniżkę kosztów obsługi długu publicznego. Wszystkie prowadziły do nasilenia procesów inflacyjnych. Głównym od lat dylematem polskiej polityki pieniężnej jest nadpłynność systemu bankowego, która wpływa negatywnie na efektywność instrumentarium stosowanego przez NBP. Władze monetarne nie potrafią sobie z nią poradzić, co prowadzi do spadku znaczenia polityki pieniężnej w ramach policy mix. Przezwyciężenie nierozwiązanych dotąd dylematów wymagałoby nie tylko zmian instytucjonalnych, ale także przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu.

Refine search results

4 Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

1 Społeczeństwo i Polityka

1 2022

1 2018

1 2017

1 2016

1 2013

5 Michalski R.

Polska polityka pieniężna w latach 2012-2013 – więcej restrykcyjności niż akomodacji

Polska polityka pieniężna w 2016 roku – obrona starych szańców

Polska polityka pieniężna w roku 2015 – czekanie na Godota

Polska polityka pieniężna w 2017 roku – w martwym punkcie

Polska polityka pieniężna w latach 2020–2021 – niezborne zmiany