Search results

1

Mniejszość ukaińska międzywojennej Małopolski Wschodniej w okowach doktryny Dmytra Doncowa

100%

Kuźniar B.

Przegląd Geopolityczny

|

2014

|

vol. 7

149-171

PL

W XX wieku nierzadko radykalne doktryny polityczne rodziły się w umysłach nielicznych, a miały wpływ na życie całych narodów, zmieniając długą tradycję poprawnych stosunków między nimi, w masowe zbrodnie i uchodźctwo. Zbrodnicze ideologie leżą bowiem u podstaw eksplozji okrucieństwa w stosunkach między różnymi etnosami czy innymi, wytworzonymi przez te właśnie ideologie, kategoriami ludzi. Znajomość założeń omówionej w tym artykule doktryny Dmytra Doncowa jest kluczowa dla wyjaśnienia zagadnienia wzrostu nacjonalistycznego nastawienia i wrogości wschodnio-małopolskich Ukraińców do Polaków oraz przyczyn antypaństwowej i terrorystycznej działalności UWO i OUN w międzywojennej Polsce. Poglądy Doncowa dotyczące metod i etyki walki narodowowyzwoleńczej nacji ukraińskiej znalazły też swój wyraz w polityce eksterminacyjnej nacjonalistów ukraińskich w latach II wojny światowej i bezpośrednio powojennych.

EN

In the twentieth century often radical political doctrines were born in the minds of a few and have an impact on the lives of entire nations, changing a long tradition of good relations between them in mass crimes and refugee. Murderous ideologies lie at the root of the explosion because of cruelty to relations between different ethnic groups or other, produced by these particular ideologies, categories of people. Knowledge of the principles discussed in this article Dmytro Dontsov’s doctrine is crucial to clarify the issues of growth of nationalist attitudes and hostility Eastern Lesser Poland Ukrainians to the Poles and the reasons for subversive and terrorist activities UWO and CNS in interwar Poland. Dontsov’s views on the methods and ethics of the national liberation struggle of the Ukrainian nation were also reflected in the policy of extermination of Ukrainian nationalists during the Second World War and post-war period.

2

Przegląd ukraińskiej historiografii dotyczącej obrony Lwowa i wojny polsko-ukraińskiej w latach 1918–1919

67%

Kozubel M. B.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2018

|

issue 31

211-223

EN

The Polish-Ukrainian war for Lviv and Galicia was the first military conflict that was fought by Poland after 123 years of subjugation. Polish historiography has seen numerous locally sourced academic and popular history publications on the subject. Many accounts by the participants in the struggle have also been released. Ukrainian historiography is also rich in works on the conflict concerning Lviv and Galicia, although virtually unknown to the average Polish reader. The author of the article attempts to present and discuss the most important Ukrainian publications and published accounts on the Polish-Ukrainian War.

3

Relacje niemiecko-polskie w rzymskokatolickiej parafii pw. Świętej Trójcy w Machlińcu w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w przekazie ks. Władysława Krzystyniaka z 1922 roku

67%

Chajko G.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2018

|

vol. 109

39-74

EN

The history of the South-East Borderlands during the period of the Second Republic of Poland is still full of ‘missing pieces’, which are yet to be discovered. This also refers to research on the relations between nations living in this area before the Second World War. The following publication presents in detail the living conditions of the Germans and the Poles in the Roman Catholic parish in Machliniec near the town of Stryja in the archdiocese of Lviv in 1922, the parish where the former nation was in the majority. The article includes detailed information on their daily life, multifaceted references to the issues connected with the Roman Catholic Church, and above all the liturgy recited in national languages. There is also a good deal of information on the Polish community which had limited rights and liberties in the parish dominated by the Germans. The discussed publication consists mostly of the edition of the source account sent to the Metropolitan Curia in Lviv by the then priest in Machliniec Rev. Władysław Krzystyniak in 1922. The document was analysed and preceded by an editorial preface, which outlines the content of the text. In addition, numerous footnotes were added to it. It is also complemented by a short concept of Curia’s response, addressed to Rev. Krzystyniak, which – despite the fact that it didn’t survive in its entirety – is good proof that the issues raised by the author were noticed, not neglected. The edited document of Rev. Krzystyniak has not been published so far.

PL

Historia Kresów Południowo-Wschodnich w okresie II Rzeczypospolitej wciąż pełna jest „białych plam”, które czekają na odkrycie. Dotyczy to również badań nad relacjami pomiędzy narodami zamieszkującymi te ziemie przed II wojną światową. Niniejsza publikacja szczegółowo przybliża i opisuje warunki życia Niemców i Polaków w rzymskokatolickiej parafii Machliniec koło miasta Stryja w archidiecezji lwowskiej według stanu z 1922 r., w parafii, w której zdecydowaną większość wiernych stanowiła pierwsza nacja. W artykule można zatem znaleźć szczegółowe informacje dotyczące warunków ich życia codziennego, wielopłaszczyznowych odniesień do spraw Kościoła rzymskokatolickiego, a przede wszystkim kwestii liturgii odmawianej w językach narodowych. Sporo miejsca poświęcono zwłaszcza społeczności polskiej, która w zdominowanej przez Niemców parafii posiadała ograniczone prawa i swobody. Omawiana publikacja w zasadniczej części składa się z edycji źródłowej sprawozdania przesłanego w 1922 r. do Kurii Metropolitalnej we Lwowie przez ówczesnego duszpasterza w Machlińcu ks. Władysława Krzystyniaka. Tekst dokumentu opracowano i opatrzono licznymi przypisami, a także poprzedzono wprowadzeniem redakcyjnym, który przybliża go czytelnikom. Całość uzupełnia krótki koncept odpowiedzi Kurii, skierowany do ks. Krzystyniaka, który mimo faktu, iż nie zachował się w całości, stanowi i tak ważny dowód na to, iż kwestie poruszone przez autora zostały zauważone i nie zlekceważone. Edytowany dokument ks. Krzystyniaka nie był jak dotąd publikowany.

4

Postawa metropolity Andrzeja Szeptyckiego wobec skomplikowanych stosunków polsko-ukraińskich w latach 1918-1944

59%

Kubasik A.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2018

|

vol. 129

341- 363

PL

Metropolita Szeptycki objął przywództwo w Cerkwi w najtrudniejszym okresie stosunków polsko-ukraińskich. Rozpoczynając swoją posługę biskupią zapewniał, że darzy Polaków szacunkiem. Jednak mimo łagodnego początku prowadził antypolską politykę. Zarówno w czasie wojny ukraińsko-polskiej w 1918 r. o Galicję Wschodnią, jak i w czasie rzezi ludności polskiej przez szowinistów ukraińskich na Wołyniu i Małopolsce Wschodniej w czasie II wojny światowej zachowywał się raczej jak polityk a nie duszpasterz. Gdy abp. Bilczewski, a potem abp. Twardowski zwrócili się do niego z prośbą o powstrzymanie mordowania polskiej ludności cywilnej, udawał, że nie wie o co chodzi. Czasami można było odnieść wrażenie, że zapominał, że jego najważniejszym zadaniem jest głoszenie Ewangelii. Dla niego polityczne interesy Ukraińców czasami były ważniejsze. Zamiast dążyć do pojednania polsko-ukraińskiego wspierał ukraińskich nacjonalistów w ich walce z Polakami. Postępowanie Szeptyckiego doprowadziło do poważnego ochłodzenia jego relacji z polskimi biskupami.

EN

The Metropolitan Andrey Sheptytsky has become the leader of the Greek Catholic Church in the most difficult period of the Polish-Ukrainian relations. When he began his service as the archbishop, he assured that he respected the Poles. However, despite the mild beginnings, his politics were anti-Polish. Both during the Ukrainian- Polish war of Eastern Galicia in 1918 and during the World War II massacre of the Poles by the Ukrainian chauvinists in Volhynia and Eastern Małopolska, he behaved more like a politician than a priest. When first the archbishop Jozef Bilczewski and then the archbishop Boleslaw Twardowski asked him to try to stop the murders on Polish civilians, he pretended he did not know what was going on. Sometimes he acted as though he had forgotten that his major task was to preach the Gospel and in result the political interests of the Ukrainians were more important to him. Instead of attempting to unite the Poles and the Ukrainians, he supported Ukrainian nationalists in their fights with Poland. His approach led to a serious chilling of his relations with Polish bishops.

5

Życie codzienne i religijno- moralne w parafiach wiejskich Biłka Szlachecka oraz Dołżanka w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w łamach ogłoszeń duszpaterskich z lat 1942-1945

59%

Chajko G.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2018

|

vol. 129

365-386

PL

W artykule została wielopłaszczyznowo omówiona i porównana treść ogłoszeń duszpasterskich z okresu II wojny światowej, pochodzących z parafii Biłka Szlachecka oraz Dołżanka w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego. Celem łatwiejszego zrozumienia poruszanych treści, zdecydowano się na szersze omówienie lokalizacji obu miejscowości oraz ich uwarunkowań historycznych i religijnych. W tekście wykorzystano szereg cytatów, które dodatkowo uzupełniają i wyjaśniają podejmowane problemy. Temat ogłoszeń, w odniesieniu do obu wymienionych w tytule parafii, nie był, jak dotąd, poruszany w badaniach naukowych.

EN

In this article pastoral news from the period of WWII were described and compared in multiple aspects. The news came from the parish of Biłka Szlachecka and Dołżanka in Lviv archdioceses. In order to more easily understand this topic, the localization, historical and religious setting of these towns were presented. A great many citations which shed additional light on the issue were also used. The problem of pastoral news in the two towns has never before been taken up in research.

Refine search results

2 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Geopolityczny

4 2018

1 2014

2 Chajko G.

1 Kozubel M. B.

1 Kubasik A.

1 Kuźniar B.

Mniejszość ukaińska międzywojennej Małopolski Wschodniej w okowach doktryny Dmytra Doncowa

Przegląd ukraińskiej historiografii dotyczącej obrony Lwowa i wojny polsko-ukraińskiej w latach 1918–1919

Relacje niemiecko-polskie w rzymskokatolickiej parafii pw. Świętej Trójcy w Machlińcu w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w przekazie ks. Władysława Krzystyniaka z 1922 roku

Postawa metropolity Andrzeja Szeptyckiego wobec skomplikowanych stosunków polsko-ukraińskich w latach 1918-1944

Życie codzienne i religijno- moralne w parafiach wiejskich Biłka Szlachecka oraz Dołżanka w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w łamach ogłoszeń duszpaterskich z lat 1942-1945