Search results

1

Kochanowski, Lament 16.29-32: Cicero and his ultimate failure

100%

Jakielaszek J.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2012

|

issue 2(5)

15-35

EN

The present paper investigates the sources and ramifi cations of the reference to Cicero’s death in Kochanowski’s Lament 16.29-32. Supplementing information provided by existing commentaries on Laments, it is argued that the reference is made to the judgement on Cicero’s last hours in Plutarch’s Comparison of Demosthenes and Cicero. The divergence from the main current of the biographical tradition of Cicero’s death, mostly favourable to him, is put into the context of the complex Renaissance discussion about the philosophy-of Cicero, acceptability of Stoicism, and the relationship between ancient philosophy and Christianity.

2

Sen Scypiona z VI księgi De Re Publica Marka Tulliusza Cycerona na tle ówczesnych wierzeń greckich i rzymskich

71%

Trzebuniak J.

Nurt SVD

|

2015

|

issue 1

94-108

PL

W niniejszym artykule opisane zostały wierzenia starożytnych Rzymian w kontekście VI księgi traktatu filozoficznego Marka Tulliusza Cycerona De Re Publica zatytułowanej Somnium Scipionis. Najpierw przedstawiono etapy formowania się religijności współczesnych Cyceronowi obywateli Rzymu. Wskazano, że wpłynęły na nią zwłaszcza archaiczne kulty italskie i religijność greckich kolonizatorów. Opisano organizowanie kultu, ogłaszanie dni świątecznych przez kapłana-pontyfika oraz działalność rzymskich flaminów. Ponadto ukazano wpływ pitagoreizmu, orfizmu, a także racjonalizmu greckoorientalnego na ówczesną religijność. Następnie przedstawiono postać Cycerona, który uznawał wielką użyteczność polityczną religii tradycyjnej i nowych nurtów mistycznych. W VI księdze De Re Publica – Sen Scypiona, Cyceron zaprezentował swoje tezy filozoficzne dotyczące tej kwestii. Jego przemyślenia wykazują pokrewieństwa ze stoicyzmem i platonizmem (bardzo wówczas rozpowszechnionymi). Na koniec przedstawiono krytyczne spojrzenie na kult, pobożność i moralność starożytnych Greków i Rzymian. Ich religijność była de facto „sprawą osobistą”, chociaż powszechnie dostrzegano materialne korzyści wynikające ze sprawowanego kultu.

EN

The sixth book of Cicero’s De Re Publica, entitled The Dream of Scipio, provides the context for this article’s presentation of the beliefs of ancient Romans. It opens with an overview of the religiosity of Cicero’s contemporaries and how it evolved. It describes the organisation of the cult, procedures for declaring feast days by priest pontifex and activities of Roman flamens. It notices the influence of Pythagoreanism, Orphism and Greco-Oriental Rationalism on the religious life of the Romans, and – in Cicero’s view – a great beneficial effect of the traditional religion and emerging mysticism on political life of the state. His reflections on this theme, expressed in The Dream of Scipio in the sixth book of De Re Publica, demonstrate close affinity with Stoicism and Platonism, both very popular philosophical systems at the time. The article closes with a critical overview of the cults, piety and morality of the ancient Greeks and Romans. Their religiosity was de facto their personal matter, though they did not neglect the material benefits that could be drawn from the cults.

3

Młodość i starość (według) Nikołaja Karamzina

71%

Dąbrowska M.

Slavica Wratislaviensia

|

2016

|

vol. 163

47-58

EN

The article consists of two parts: 1. Karamzin about (his) youth (Karamzin’s letter to J.K. Lavater dated 14 August 1786; A Knight of Our Time — polemic with J. J. Rousseau, similarities and differences between the author’s and literary hero’s youth), 2. Karamzin about (his) old age (Karamzin’s letters to I. Dmitriev dated 1818-1826, V. Karamzin, P. Wiazemski, correspondence of the author’s daughters, tractate: Melodor to Filaret, Filaret to Melodor, A conversation about happiness..., On the happiest lifetime — polemic with Cicero’s dialogue Cato the Elder On Old Age).

RU

Статья состоит из двух частей: 1. Mолодость Карамзина и по Карамзину (письмо Kарамзина И.К. Лафатеру, 14 августа 1786 г.; Рыцарь нашего времени — полемика с Ж.Ж. Руссо, сходства и различия между ранним периодом жизни писателя и литературного героя), 2. Старость Карамзина и по Карамзину (письма Карамзина И. Дмитриеву 1818–1826 гг.,В. Карамзину, П. Вяземскому, письма дочерей писателя; трактат: Мелодор к Филалету, Филалет к Мелодору, Разговор о счастии..., О счастливейшем времени жизни — полемика с диалогом Цицерона О старости).

4

Homo sum, humani nihil a me alienum puto – the imperative of the principle of humanitas in views on slavery derived from natural law. M.T. Cicero’s views on the subject of slavery and slaves

50%

Nowak O. S.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2020

|

vol. 11

|

issue 2

155-186

EN

The phenomenon of slavery existed throughout the entire period of the ancient world and met with interest from both Greek and Roman philosophers. Despite the emerging views of various philosophers criticizing slavery as a social phenomenon, no theory of slavery was formulated then. The philosopher who-, in both his works and correspondence, included numerous references to the situation of slaves and the institution of slavery was M.T. Cicero. Searching for humanism in Cicero’s views on the above-mentioned issue, attention was drawn to the principles of the Stoic doctrine, within which the concept of human freedom was formulated, and to the essence of natural law. These concepts made it possible to analyse the discussed problem in the context of the words of Terence Homo sum, humani nihil a me alienum puto. And as regards humanism in Cicero’s views, it is evident when he recognizes a human being in a slave; when he says that the principles of justice must be observed towards people from the lowest rank, which is the rank of slaves; when he firmly states that slavery is among the worst things that can happen to the human being. On the other hand, we see Cicero’s completely different views on slaves when he talks about punishing slaves, „keeping a tight rein on them,” or „destiny by nature for the best to rule others, and with great benefit for weaker beings”; also when he emphasizes his negative attitude towards the liberation of slaves. To conclude it should be emphasised that this characteristic feature of Cicero, namely his lack of uniformity of views on various philosophical doctrines, which we can also find in his views on slavery and the rank of slaves, does not prevent us from seeing a humanist in Cicero who, with his sense of justice, advocating the stoic doctrine and the principles of natural law, moved very slowly towards the stoic moral philosophy and all the ethical principles that Christianity would bring.

5

Listy Marka Celiusza Rufusa o „zemście doskonałej” (Cic. Fam. 8, 12-17)

50%

Dziuba A.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 3: Filologia klasyczna

111-122

PL

Epistulae ad familiares Marka Tulliusza Cycerona zawierają nie tylko listy wielkiego oratora do przyjaciół i znajomych, ale także korespondencję, którą otrzymywał. W szesnastu księgach zbioru znajduje się siedemnaście tekstów, pisanych przez Marka Celiusza Rufusa – ucznia i przyjaciela Arpinaty. Listy Celiusza pochodzą z lat 51-48, a więc m.in. z okresu, gdy Cyceron przebywał jako namiestnik w Cylicji. Były uczeń i czynny polityk donosił starszemu koledze o tym, co się dzieje w Rzymie, co planują politycy, informował o polityce międzynarodowej. Nie wahał się też dzielić z żądnym wieści Cyceronem zwykłymi plotkami. Artykuł bada jeden z problemów poruszanych w korespondencji Celiusza, a mianowicie jego niefortunne uwikłanie się w czynności procesowe Appiusza Klaudiusza Pulchra, oskarżonego w 50 r. przez przyszłego zięcia Cycerona – Publiusza Korneliusza Dolabellę. Celiusz, który chciał pożyczyć od Appiusza pieniądze, usiłował zaangażować w jego obronę Cycerona i za to oczekiwał wdzięczności. Okazało się jednak, że nie tylko pieniędzy nie otrzymał, ale jeszcze dał pretekst Appiuszowi do zemsty za swoje wcześniejsze działania (kompromitacja Klodii Metelli – siostry Appiusza, poparcie Tytusa Anniusza Milona – zabójcy Publiusza Klodiusza, uniemożliwienie zdobycia auguratu przyjacielowi Appiusza – Lucjuszowi Domicjuszowi Ahenobarbusowi). Gdy Celiusz rozpoczynał kunsztowną intrygę, spodziewał się, że jako pośrednik między patrycjuszem a Cyceronem, odniesie wymierną materialnie korzyść bez zbędnego wysiłku. Jednak szybko sam znalazł się w niebezpieczeństwie. Appiusz zaaranżował bowiem oskarżenie młodego ekwity na podstawie groźnie brzmiącej lex Scantinia i tylko sprawowanie przez niego urzędu edyla kurulnego uniemożliwiło postawienie go przed sądem. W następnym, 49 r., Celiusz już jako homo privatus nie mógł liczyć na ochronę prawną i zdecydował się poszukać opieki w obozie Gajusza Juliusza Cezara, przywódcy stronnictwa walczącego z optymatami, do których zaliczał się Appiusz. Związanie z popularami nie tylko bardzo dotknęło Cycerona, ale także odsłoniło konformizm i oportunizm samego Marka i przyczyniło się do powstania negatywnej opinii historyków o tym skądinąd najzdolniejszym uczniu Arpinaty.

EN

Epistulae ad Familiares contains not only letters written by the great orator to his friends and familiars but also received correspondence. There are seventeen letters written by Marcus Caelius Rufus – the pupil and friend of Cicero – in sixteen books of epistulae. Caelius was writing his letters in the period of three years from 51 till 48 BC when Cicero was, among others, a governor in Cilicia, in Asia. The pupil and active politician was giving information to his older colleague about Roman politics and an activity of society. Caelius did not hesitate to relate to ordinary gossips. This paper concentrates on one of the subjects mentioned in Caelius’ letters – his problems with hostility of Appius Claudius Pulcher, the well-known Roman politician. Publius Cornelius Dolabella, future Cicero’s son-in-law, accused Appius of vis. Caelius, who wanted to borrow money from Appius, tried to involve Cicero in Claudius’ defense. The young politician thought that Appius would give him money in token of gratitude. It appeared soon that Caelius did not only receive loan, but also enabled Appius to get a revenge against him. The patrician hated Cicero’s pupil for his prior activity (a discredit of Clodia Metelli, the sister of Appius, an advancement of Titus Annius Milo – the murderer od Appius’ brother – Publius Clodius and a detriment of Lucius Domitius Ahenobarbus – the friend of Appius). Te patrician accused Caelius of immoral behaviour. The Cicero’s pupil avoided accusation only because he was an aedile in this time. In the next year, Caelius, as a private man, had to look for protection in Caius Iulius Caesar camp. Caesar was an enemy of optimates, a party of Appius, Cicero and until quite lately – Caelius. This decision of young politician showed his opportunism and conformity and lead to his death in the next year.

6

Nawiązania do traktatów filozoficznych Cycerona w „De rei publicae dignitate” Marka Hieronima Vidy – (…) deperditis barbarorum iniuria sex illis libris, quibus Tullius Cicero se ipse testatur explicasse hanc philosophiae partem (The allusions to Cicero’s philosophical treatises in Marco Girolamo Vida’s De rei publicae dignitate – (…) deperditis barbarorum iniuria sex illis libris, quibus Tullius Cicero se ipse testatur explicasse hanc philosophiae partem)

50%

Lew A. P.

Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae

|

2018

|

vol. 28

|

issue 1

EN

This essay focuses on Vida’s dialogue on political philosophy De rei publicae dignitate dedicated to the papal legate at the Council of Trent, Cardinal Reginald Pole (1500–1558). Vida wanted his dialogue to serve as a replacement for Cicero’s philosophical treatise De re publica, which was lost in his day.

Refine search results

1 Nurt SVD

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Roczniki Humanistyczne

1 Slavica Wratislaviensia

1 Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae

1 The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

1 2020

1 2018

2 2016

1 2015

1 2012

1 Dziuba A.

1 Dąbrowska M.

1 Jakielaszek J.

1 Lew A. P.

1 Nowak O. S.

1 Trzebuniak J.

Kochanowski, Lament 16.29-32: Cicero and his ultimate failure

Sen Scypiona z VI księgi De Re Publica Marka Tulliusza Cycerona na tle ówczesnych wierzeń greckich i rzymskich

Młodość i starość (według) Nikołaja Karamzina

Homo sum, humani nihil a me alienum puto – the imperative of the principle of humanitas in views on slavery derived from natural law. M.T. Cicero’s views on the subject of slavery and slaves

Listy Marka Celiusza Rufusa o „zemście doskonałej” (Cic. Fam. 8, 12-17)