Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Maritain
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

DISTINGUISHING THE SCIENCES: FOR NURSING

100%
Green C.
Studia Gilsoniana
|
2014
|
vol. 3
97-126
EN
The article explores the problem of nursing as a practical discipline and suggests that there are several kinds of nursing science. Following the lead of Jacques Maritain and Yves R. Simon, the authoress begins with an account of the distinguishing characteristics of theoretical knowledge, to which the term “science” has historically been applied, and distinguishes it from practical knowledge or prudence. Next she reviews Maritain and Simon’s discussion of two intermediate levels of inquiry that share some characteristics of both science and practical knowledge. Finally, using the writings of several nurse theorists whose seminal ideas in this area have established a basis for nurse theorist’s discussion of these issues, she distinguishes four kinds of nursing inquiry which range from the very theoretical to the very practical.
2
Publication available in full text mode
Content available

MIĘDZY OPTYMIZMEM I PESYMIZMEM DZIEJOWYM – JACQUES’A MARITAINA KONCEPCJA REALIZMU HISTORIOZOFICZNEGO

89%
Wasyluk P.
Roczniki Filozoficzne
|
2012
|
vol. 60
|
issue 2
5-23
EN
The subject matter of the article is an idea of philosophy of history of J. Maritain, one of the most influential contemporary philosopher, inspired with Christian thought. In his interpretation of history, Jacques Maritain asks a question, if philosophy of history is possible and what is a genuine philosophy of history. French philosopher comes to believe that philosophical reflection upon history is important part of philosophy itself, but should be understand as practical philosophy. Also Maritain distances himself from historiosophical pessimism and catastrophe theories as well as naive optimism. He believe in progress, but as a personalist, he finds it as a synthesis of subjective and objective frames of human life. In his opinion, true progress is possible but it depends on human and personal activity.
PL
Przedmiotem artykułu jest filozoficzna koncepcja dziejów J. Maritaina, jednego z bardziej wpływowych współczesnych filozofów, inspirowanych myślą chrześcijańską. Interpretując historię, Maritain stawia pytanie, czy filozofia dziejów jest dzisiaj potrzebna oraz jaki rodzaj refleksji nad historią byłby możliwy. Zdaniem francuskiego filozofa, filozofia dziejów stanowi istotną część filozoficznej refleksji, ale należy rozumieć ją przede wszystkim jako filozofię praktyczną. Rozważając problem idei postępu dziejowego Maritain dystansuje się zarówno od koncepcji pesymizmu i katastrofizmu historiozoficznego, jak również naiwnego optymizmu uważając, że rzeczywisty postęp jest możliwy jedynie jako synteza podmiotowego i przedmiotowego aspektu ludzkiej egzystencji, a jego prawdziwy obraz kształtowany jest przez aktywność jednostki i osoby.
3
Publication available in full text mode
Content available

THE CATEGORY OF COMPETENCE AND THE THEORY OF MORAL EDUCATION IN THE LIGHT OF THE PHILOSOPHY OF JÜRGEN HABERMAS AND JACQUES MARITAIN

87%
Jarosław H.
Edukacja Dorosłych
|
2014
|
issue 1(70)
EN
The subject of moral education evokes categories such as standards, values or virtues, by means of which the teleology of education is usually drawn up in this area. Meanwhile, the beginning of the twenty-first century has brought us a transfer of the concept of competence into the field of moral education. The article is an attempt to understand what content this category includes with regard to educational-moral reflection, and to answer the question of what value the category of competence has for the theory of moral education. References to comparative studies were made in this research. The category of competence was compared with the category of virtue, but defined with reference to Jürgen Habermas' ideas, whereas the category of virtue was considered in the light of the moral philosophy of Jacques Maritain. These analyses led to drawing attention to the following issues: linking the interpretation of the category of competence with certain philosophical assumptions; referring the category of competence not so much to the quality of action, but to the ability to formulate moral standards, that is, to a theoretical skill, minimalism and ethical relativism as a consequence of the interpretation of moral competences in accordance with the assumptions of the critical theory.
PL
Temat wychowania moralnego przywodzi na myśl takie kategorie, jak normy, wartości czy sprawności-cnoty, za pomocą których kreśli się zazwyczaj teleologię wychowania w tym obszarze. Tymczasem początek XXI wieku przyniósł przeniesienie w dziedzinę wychowania moralnego pojęcia kompetencji. Ar-tykuł stanowi próbę zrozumienia, jaką treść kryje w sobie owa kategoria w odnie-sieniu do refleksji pedagogiczno-moralnej oraz odpowiedzi na pytanie, jaką wartość ma kategoria kompetencji dla teorii wychowania moralnego. W badaniach odwołano się do komparatystyki. Kategorię kompetencji poddano porównaniu z kategorią sprawności-cnoty, przy czym kategorię kompetencji zdefiniowano w nawiązaniu do myśli Jürgena Habermasa, natomiast kategorię cnoty rozważano w świetle filozofii moralnej Jacquesa Maritaina. Analizy doprowadziły do zwrócenia uwagi na następujące kwestie: powiązanie interpretacji kategorii kompetencji z określonymi założeniami filozoficznymi; odniesienie kategorii kompetencji nie tyle do jakości działania, co do umiejętności formułowania norm moralnych, czyli do umiejętności teoretycznej; minimalizm oraz relatywizm etyczny jako konse-kwencję interpretacji kompetencji moralnych zgodnie z założeniami teorii krytycznej.
DE
Im Zusammenhang mit dem Thema der Moralerziehung werden solche Begriffe assoziiert wie „Normen“, „Werte“ und „Tugenden“, mit deren Hilfe bis dato erziehungsteleologische Ansatze diesen Bereich suchten zu umschreiben. Seit dem Beginn des 21. Jahrhunderts findet der Begriff der Kompetenz in dem ethisch-pädagogischen Diskurs breiten Eingang. In dem vorliegenden Artikel wird versucht erstens herauszubekommen, was für ein Verständnis von Moralerziehung die neue Kategorie in sich birgt und zweitens, welcher Stellenwert ihr bei der Ausformung einer Moralerziehungstheorie zukommen solle. Bei der Untersuchung wurde vergleichsanalytisch vorgegangen, d.h. der Begriff der Kompetenz wurde vor dem Hintergrund der Kategorie „Tugend/Fertigkeit“ interpretiert, wobei Kompetenz im Anschluss an die Position von Jürgen Habermas definiert, hingegen zur Bestimmung des Tugendbegriffs auf die Moralphilosophie von Jacques Maritain zurückgegriffen wurde. Bei den Analysen wurde im einzelnen erörtert: Verbindung des Kompetenzverständnisses mit den philosophischen Voraussetzungen, Bedeutung des Begriffs „Kompetenz“ nicht für die Bestimmung einer Handlung, sondern im Zusammenhang der Fähigkeit, ethische Normen eigenständig zu formulieren (moraltheoretische Kompetenz), ethischer Minimalismus und Relativismus als Konsequenzen der Moralkompetenzinterpretation gemäß dem Ansatz der Kritischen Theorie.
4
Content available remote

Filozoficzne korzenie jednostki i osoby. Personalizm i indywidualizm wobec kantyzmu

71%
Ambrożewicz Z.
Diametros
|
2015
|
issue Diametros 46
1-29
EN
In the paper I argue that Kant’s philosophy underlies both contemporary individualism and personalism. The Kantian categorical imperative may be, in my opinion, interpreted in an anti-egotistical way and in an entirely individualistic one. The first kind of interpretation not only made a contribution to the emergence of numerous and manifold kinds of personalism, but it also inspired many critics of individualism. The second kind of interpretation, together with the Kantian analyses of human self, became essential to the conceptualization of modern individualism. I argue that Kantian tradition in many respects appears to be close to Thomism as far as the conception of person and human individual is concerned. As the dispute between American Thomists, discussed in the paper, reveals, Thomistic personalists found, in Kant’s philosophy (broadly conceived) issues which filled some gaps in the scholastic heritage, especially in anthropology, ethics, and social problems.
PL
W artykule staram się dowieść, że kantyzm, który – jak uważam – stoi u podstaw współczesnego indywidualizmu, stał się też jednym z najważniejszych źródeł (bezpośrednim i pośrednim) personalizmu. Kantowski imperatyw kategoryczny może być, jak pokazuję, interpretowany zarówno w duchu mocno antyegotystycznym, jak też całkowicie indywidualistycznie. Pierwszy rodzaj interpretacji nie tylko przyczynił się do wyłonienia się licznych i zróżnicowanych personalizmów, ale zainspirował również wielu krytyków indywidualizmu. Drugi rodzaj interpretacji wraz z kantowskimi analizami podmiotu stał się istotnym czynnikiem sprzyjającym konceptualizacji nowoczesnego indywidualizmu. Dowodzę, że jeśli chodzi o ujęcie osoby i jednostki ludzkiej, tradycja kantowska okazuje się pod wieloma względami bliska tomizmowi. Jak pokazuje referowany przeze mnie spór amerykańskich tomistów, tomistyczni personaliści odnaleźli w szeroko rozumianym kantyzmie problematykę, która uzupełniła pewne luki w scholastycznej spuściźnie, zwłaszcza w kwestiach antropologicznych, etycznych i społecznych.
5

“Pygmies and Sleeping Giant”: Thomist Personalism in the Social and Political Thought of Gilbert Keith Chesterton

71%
Wąs M.
Roczniki Kulturoznawcze
|
2018
|
vol. 9
|
issue 1
43-70
PL
Celem tekstu jest ujawnienie i opisanie personalistycznych elementów dystrybucjonizmu i nacjonalizmu Gilberta Keitha Chestertona. W pierwszej części zostają wyjaśnione podstawowe pojęcia: „personalizm” oraz „tomizm,” czemu towarzyszy próba skonstruowania ogólnego zarysu personalizmu tomistycznego, przeprowadzona na zasadzie analizy poglądów personalisty tomistycznego par excellence — Jacques’a Maritaina. Druga część tekstu skupia się na analizie poglądów samego Chestertona oraz na udowodnieniu, że był on w ścisłym tego słowa znaczeniu myślicielem społecznym, że jego nacjonalizm wykazuje wiele zaskakujących analogii z Maritainowską koncepcją życia społecznego, jego dystrybucjonizm zaś opiera się na koncepcji dobra wspólnego, analogicznej do tej, którą opracował francuski filozof. Tekst wieńczą pewne ogólne uwagi na temat potencjalnych korzyści płynących z podobnej analizy.
EN
The aim of the text is to uncover and describe personalist elements of Gilbert Keith Chesterton’s nationalism and distributism. First part of the text is concerned with clarifying basic notions, so—with explaining the meaning of the terms “personalism” and “Thomist personalism,” and presenting the most basic intellectual framework of Thomist personalist philosophy, which is done by the means of analyzing the thought of Thomist personalist par excellence—Jacques Maritain. The second part of the text concentrates on the analysis of Chesterton’s ideas, proving—consequently—that he was a social thinker, that his notion of nationalism corresponds in a striking manner to Maritain’s concept of social life, and his distributist views—to Maritain’s concept of the common good. The text ends with several general remarks that aim at establishing certain possible advantages this analysis might produce.
6
Publication available in full text mode
Content available

Miejsce "osoby" w decyzji medycznej. Analiza zagadnienia w świetle personalizmu Jacques'a Maritaina

71%
Gliniecki W.
Studia Pelplińskie
|
2019
|
vol. 53
163-180
EN
The motion of medical decision refers to the foundational moment of the relationship between the patient and the care provider (a doctor, a nurse, a chaplain etc.) As such, it is based on the specific principles and the ethical standards. We discuss it from the perspective of Jacques Maritain’s personalism. Examining the main anthropological assumptions, the French philosopher shows that the medical depends on how we picture reality, including the concept of a being human. The decision making process comes from an integral and complex view of humanity with its physical and spiritual dimension. Then we analyse the human actions to show that the decisions are related to the normative dimension of what we do. We may conclude that the concept of human dignity is not purely ontological, but it has its consequences in the day-to-day practice. It allows us to improve the patient’s conditions and to enable the therapeutic value of the decision making. We must bear in mind that the human being transcends its own intellect and is still open to knowledge (intellect) and love (will). Any medical decision is therefore closely related to the natural human abilities. Therefore, because of our nature and with the help of others, we can make decisions based on objective premises.
PL
Pojęcie decyzji medycznej stanowi moment konstytutywny relacji między pacjentem a opiekunem (np. lekarzem). To spotkanie dwóch osób opiera się na konkretnych zasadach i normach etycznych. W niniejszym artykule autor dokonuje analizy owej problematyki w oparciu o personalizm Jacques’a Maritaina. Badając jego główne założenia antropologiczne, autor konkluduje, że decyzja zależy od tego, jaki mamy obraz rzeczywistości, w tym obraz człowieka. Następnie autor studiuje pojęcie czynu ludzkiego, aby pokazać, iż decyzja pozostaje w ścisłej relacji z wymiarem normatywnym każdego czynu. Analiza zagadnienia doprowadziła do następujących wniosków: godność ludzka nie może być ujęta tylko ontologicznie, lecz także praktycznie (powinny być stosowane dla chorego godne warunki), a moment spotkania powinien mieć wartość terapeutyczną. 
7
Publication available in full text mode
Content available

Thirdness along the Intuitional Path: Reflections from Maritain and Peirce

63%
West D. E.
Studia Gilsoniana
|
2019
|
vol. 8
|
issue 2
431-475
EN
This article exposits Maritain’s and Peirce’s account of the preconditions for emergence of event relations. It spotlights Maritain’s model of how to prepare for the receipt of objective intellection, as well as Peirce’s treatment of abductive inferencing. It further identifies the foundational representations (signs) which compel the intuitional/inferencing process. Both Peirce and Maritain advocate that inferring event relations depends upon two distinct kinds of knowledge: from empirical sources in Secondness/sensible experiences, as well as from an objective transcendental state in Firstness. In the latter, intuitions emerge from unbidden pictures vividly flashing across the mind’s eye, while in the former, embodied action templates trace lived experiential paths with objective import.
8
Publication available in full text mode
Content available

MARITAIN AND AQUINAS ON OUR DISCOVERY OF BEING

63%
Wippel J. F.
Studia Gilsoniana
|
2014
|
vol. 3
415-443
EN
The author presents and compares Maritain’s and Aquinas’s accounts of our discovery (1) of being as existing; and (2) of being as being (ens inquantum ens or the subject of metaphysics). He finds that especially in his final discussion of how one discovers being as being, Maritain’s account suffers greatly from the absence of any appeal to Aquinas’s negative judgment of separation and also from the omission of reference to the role of judgments of existence in one’s discovery of a premetaphysical notion of being. Wippel finds no evidence in Aquinas’s texts for Maritain’s defense of an intuition of being or of existence.
9
Publication available in full text mode
Content available

Uniwersalizm tomizmu i jego aktualność w świetle personalizmu Jacquesa Maritaina

62%
Gliniecki W.
Studia Pelplińskie
|
2018
|
vol. 52
157-174
EN
In this article, the author studies the philosophical views of Jacques Maritain and considers his close relationship with the doctrine of Saint Thomas Aquinas, described as universal.  In the first part of his work, the author analyzes the context of time and its impact on the degradation of intelligence, the marginalization of metaphysics and the negation of the supernatural.  These topics are reviewed in detail by the author. The connection with the doctrine of Saint Thomas Aquinas opens a new research perspective for the author.   It provides clear perception of the power of intellect and the wealth of reality, considered not only from the aspect of being, but also from that of existence.  The Aquinas system becomes a point of support for Maritain in his vision of man, allowing him to enter into a dialogue with modernism.  These aspects of Thomism lead Maritain to define the doctrine of Aquinas as universal and valid as a science that is applicable in every age.  The most important aspect of this universalism is the realism proposed by Saint Thomas Aquinas in his doctrine.  Thanks to his analysis, Maritain discovers Thomism as a doctrine that allows one to fully understand the world and mankind.  The author concludes that for Maritain, the genius of Aquinas is to communicate with the future.  Thomism is fundamentally good and shows how one should live, but it must be constantly cultivated.  In this sense, it is a challenge for each new generation.
PL
W niniejszym artykule autor studiuje poglądy filozoficzne Jacquesa Maritain, aby następnie przeanalizować jego ścisły związek z doktryną Św. Tomasza z Akwinu ujmując ją jako uniwersalną. W pierwszej części swojej pracy autor analizuje kontekst czasu i wynikające z niego procesy takie jak: degradacja inteligencji, marginalizacja metafizyki i zanegowanie wymiaru nadprzyrodzonego. Te elementy zostały w sposób szczególny omówione przez autora. Doktryna Św. Tomasza otwiera mu zatem nową perspektywę badań. W sposób szczególny pozwala ona dostrzec siłę intelektu i bogactwo rzeczywistości, rozpatrywanej nie tylko od strony istoty, ale i istnienia. Te aspekty tomizmu powodują, że Maritain określi doktrynę Akwinaty jako uniwersalną i wciąż aktualną, jako naukę, która ma zastosowanie w każdej epoce.
10
Publication available in full text mode
Content available

Primo Cadit in Intellectu Ens: Gilson, Maritain, and Aquinas on Knowing Being

51%
Hayden E.
Studia Gilsoniana
|
2020
|
vol. 9
|
issue 1
33-62
EN
The author compares the views of Étienne Gilson, Jacques Maritain, and Thomas Aquinas on the order in our knowledge of being. While Gilson and Maritain maintain that esse and the actus essendi are what are first known, Aquinas maintains consistently that it is the existent thing or the ens itself that is first known. The paper proceeds by first laying out the positions of Gilson and Maritain as evidenced in their respective works Being and Some Philosophers and Existence and the Existent. Then, it manifests what in their positions is correct and in what they err. And finally, it argues that ens is the first thing known by appealing to the proper object of the intellect, the order between the acts of the intellect, and the intellect’s mode of procedure. In the course of these arguments, the primary authoritative sources used are the works of Aquinas.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.