Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Maurycy Mochnacki
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

W poszukiwaniu tożsamości podmiotu romantycznego – między pamięcią indywidualną a zbiorową. „Lyrical Ballads” Williama Wordswortha oraz „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza

100%
Lewicz P.
Pamiętnik Literacki
|
2014
|
vol. 105
|
issue 2
47-73
PL
Rozważania nad związkami pamięci z literaturą (wyrastające ze studiów Aleidy Assmann) prowadzą autora do odkrycia w dwóch wczesnoromantycznych tomikach poezji ("Balladach i romansach" Adama Mickiewicza oraz "Lyrical Ballads" Williama Wordswortha) problemu „pamięci literatury” (związanego z opisaną przez Maurycego Mochnackiego kategorią „naśladowania”). Stanowią one również pretekst do refleksji nad gatunkiem ballady jako „medium pamięci” i wiodą do odkrycia w dwóch analizowanych zbiorach poezji paradoksu pamięci romantycznej. Jak się okazuje, pamięć indywidualna łączy się (w epicko-lirycznej strukturze ballady) z pamięcią kolektywną na zasadzie wpływu „tekstów zbiorowych” („pieśni gminnej”, opowieści „zwykłych ludzi”) na tożsamość podmiotu, lecz równocześnie jest względem niej przeciwstawna – kwestionuje, weryfikuje i podważa autentyczność obrazów z niej wyrastających.
EN
Growing among others from Aleida Assmann’s studies, considerations about the relations between memory and literature lead the author to trace in two early Romantic volumes of poetry (Adam Mickiewicz’s "Ballads and Romances" and William Wordsworth’s "Lyrical Ballads") the problem of “the memory of literature,” connected with the category of “imitation” described by Maurycy Mochnacki. The volumes also form a pretext for a reflection about the genre of ballad as a “medium of memory” and lead to the discovery of a paradox of Romantic memory in the texts. It can be seen that individual memory is (in epic-lyrical structure of the ballad) linked to collective memory as based on the influence of “collective texts’” (“folk song,” “ordinary people’s” stories), on the subject’s identity, and is at the same time its opposite – it questions, verifies and undermines the authenticity of the pictures which it evokes.
2
Publication available in full text mode
Content available

Maurycego Mochnackiego rozważania o kulturze i cywilizacji

87%
Gęsikowska K.
Perspektywy Kultury
|
2020
|
vol. 29
|
issue 2
191-208
EN
Early decades of the 19th century were an important time for the European thought, for it was rediscovering the works of e.g. Johann Gottfried Herder. It was also at that time when reflection about terms like culture and civilisation took roots on the Polish ground. It is visible, e.g. in the proposals of Jędrzej Śniadecki or Joachim Lelewel. The conditions in the partitioned Polish lands also led to shaping the thought concerning the meaning of the term “nation.” Questions about the nature of this term, as well as seeking answers (theoretical and practical) concerning the ways of building a sense of national belonging, were encouraged. This article is an attempt at recreating the emic intellectual tools, as well as the terminology, that led Maurycy Mochnacki (a prominent publicist and activist) to publishing his thoughts in a book titled O literaturze polskiey w wieku dziewiętnastym [On Polish Literature in the Nineteenth Cen­tury] in 1830.
PL
Pierwsze dziesięciolecia XIX wieku były istotnym okresem dla ówczes­nej myśli europejskiej, przeżywającej ponowne zainteresowanie m.in. pra­cami Johanna Gottfrieda Herdera. W tym samym czasie refleksja dotycząca pojęć takich jak kultura czy cywilizacja coraz wyraźniej była obecna na zie­miach polskich. Pojawiały się np. propozycje Jędrzeja Śniadeckiego czy Joa­chima Lelewela. Warunki panujące w podzielonych zaborami ziemiach pol­skich skłaniały również do rozwijania refleksji na temat tego, czym jest naród. Zachęcały do pytania o jego charakter, ale także do szukania pewnych roz­wiązań (zarówno teoretycznych, jak praktycznych) zmierzających do budze­nia poczucia przynależności narodowej. Artykuł stanowi próbę odtworzenia pewnej części emicznego aparatu pojęciowego i terminologicznego, który wprowadził do swoich rozważań Maurycy Mochnacki, niezwykle aktywny publicysta i działacz społeczny, w wydanym w 1830 roku dziele O literaturze polskiey w wieku dziewiętnastym.
3

Mochnacki na nowo odkrywany. Dwa nieznane rękopisy listów

75%
Markuszewska A.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 3
101-117
PL
Analiza opublikowanego w 1863 r. tomu z listami Maurycego i Kamila Mochnackich do rodziców, będącego pierwodrukiem tej korespondencji, ukazuje szereg zabiegów redakcyjnych służących wykreowaniu wizerunku nadawców i odkrywa charakterystyczne w XIX w. strategie tworzenia założonych z góry „portretów biograficznych”. W tomie ważną funkcję pełnią liczne pozaautorskie odstępstwa od tekstu rękopiśmiennego, deformujące styl i sens pierwotnego zapisu. Widać je wyraźnie w dwóch listach Maurycego Mochnackiego – z 25 VII i 2 IX 1834 – których autografy dopiero niedawno zostały poddane szczegółowej analizie tekstologicznej. Ponieważ wersja rękopiśmienna obu listów różni się od pierwodruku do tego stopnia, że przekazy te można traktować jako zapisy ze sobą nietożsame (ponad 100 różnic), opublikowano ją tutaj w całości. Listy te były dotąd znane wyłącznie w formie zniekształconej i tak też je cytowano.
EN
The analysis of a volume with Maurycy Mochnacki’s and Kamil Mochnacki’s letters to parents published in the year 1863, the first edition of the correspondence, reveals a number of editorial operations that serve the creation of the senders’ images and discloses the 19th c. characteristic strategies of composing “biographic portraits” in advance. In the volume in question, an important function is played by the numerous non-authorial deviations from the manuscript that deform the style and sense of the original account. They are most clearly visible in Maurycy Mochnacki’s two letters dated July 25th, 1834, and September 2nd, 1834, the manuscripts of which have only recently become the object of a detailed textological analysis. Since the handwritings of the two letters differ from the first edition to such an extent that they should be regarded as non-identical (over 100 differences), the handwritten versions are published here. Until this day, only the deformed letters were known and quoted.
4
Content available remote

ŚREDNIOWIECZNE INSPIRACJE W POEZJI CYPRIANA NORWIDA

63%
Halkiewicz-Sojak G.
Colloquia Litteraria
|
2016
|
vol. 20
|
issue 1
11-27
PL
The author begins with underscoring Norwid’s defence of the intellectual achievements of the Middle Ages in part XII of Rzecz o wolności słowa. It prompts her to speculate about the importance and trajectories of reflections on the Middle Ages in Norwid’s poetry in general. Subsequently, Halkiewicz-Sojak casts the topic against the background concerning the romantic fascination with the Medieval tradition and specifically Polish difficulties in adapting the European (northern) variation of that current. On the one hand, Norwid’s considerations upon Godfred’s attitudes in Tasso’s Jersusalem Delivered and Cervantes’s Don Quixote lead to the conclusion that a nineteenth-century poet can only repeat Cervantes’s character’s gestures; therefore, for the author the Medieval props will be the book and the candle rather than a continuation of chivalrous adventures. On the other hand, Norwid – especially in the early drama mystery plays – conjures up poetic worlds of the Slavic Middle Ages and focuses his attention on the Christian initiation of the Slavdom.
5
Publication available in full text mode
Content available

Światy i życie. Metafory w polskiej krytyce literackiej romantyzmu

63%
Niewczas Ł.
Studia Norwidiana
|
2021
|
vol. 39
331-334
EN
This article discusses the book Światy i życie. Metafory poezji w polskiej krytyce literackiej doby romantyzmu [Worlds and Life. Metaphors of Poetry in Polish Literary Criticism in the Romantic Era] by Marek Stanisz. The review emphasizes the immense documentary and analytical value of this study, especially the broad discussion of statements made by Romantic literary critics about poetry and the concept of the poet. At the same time, the review polemicizes with the claim that original metaphors constitute the semantic core of Polish Romantic criticism.
PL
Artykuł jest omówieniem książki Marka Stanisza Światy i życie. Metafory poezji w polskiej krytyce literackiej doby romantyzmu. Autor recenzji podkreśla ogromną wartość dokumentacyjną i analityczną książki (podddanie bardzo szerokiemu omówieniu wypowiedzi romantycznych krytyków literatury na temat poezji i koncepcji poety). Polemizuje jednocześnie z tezą, że oryginalna metaforyka stanowi semantyczne centrum wypowiedzi krytycznych polskiego romantyzmu.
6
Publication available in full text mode
Content available

Was Maurycy Mochnacki a messianist? A puzzling declaration of the author of “The Uprising of the Polish Nation in 1830–1831”

51%
Kihara M., Kihara M.
Ruch Literacki
|
2018
|
issue 4
7

Zmagania edytora korespondencji XIX-wiecznej. O rękopisach listów Antoniego Walewskiego i Stefana Dembowskiego z archiwum rodzinnego Mochnackich

51%
Strzyżewski M.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 3
85-99
PL
Na przykładzie dwóch listów z archiwum Mochnackich – autorstwa Antoniego Walewskiego i Stefana Dembowskiego – artykuł ukazuje manipulacje i przekształcenia tekstowe, jakich dokonano na potrzeby poznańskiego wydania tej korespondencji, które ukazało się w 1863 roku. W pracy edytora ujawniającego dawne sposoby wydawania korespondencji ważny jest aspekt metodologiczny. Poprawne przygotowanie edycji wymaga wielu kompetencji, sytuuje się między nauką a sztuką; ponadto wiąże się z rozwiązywaniem problemów „preedytorskich”, co można określić jako „hermeneutykę edytorską”. Korespondencja Mochnackich w wydaniu Jana Konstantego Żupańskiego daje wgląd w stan świadomości edytorskiej z połowy XIX stulecia, z okresu, w którym pojęcia rzetelności wydawniczej i krytyczności nie były jeszcze całkiem zdefiniowane. Kolaudacja pierwodruku z rękopisami pozwala odkryć niefrasobliwy stosunek ówczesnych wydawców do podstaw tekstowych, a także swoiste kreowanie przez nich treści korespondencji. XIX-wieczne edycje listów pełne są zniekształceń redakcyjnych oraz ingerencji wynikających z cenzury rodzinnej lub politycznej.
EN
As based on two letters from the Mochnacki family archive, one by Antoni Walewski and one by Stefan Dembowski, the article presents the manipulations and textual transformations that the texts underwent for the Poznań edition of the correspondence issued in the year 1863. In the work of the editor who reveals the old manners of correspondence editing, the methodological aspect proves critical. Proper preparation of the edition calls for numerous competencies and is situated between science and art. Additionally, it is connected with solving “pre-editorial” problems, which can be labelled as “editorial hermeneutics.” The correspondence in Jan Konstanty Żupański’s edition offers an insight into the state of editorial awareness of the mid-19th century—the period in which the notions of editorial reliability and criticality were not fully formulated. Collating the first edition with the manuscripts allows to show the relaxed attitude of the then editors to textual sources, and an unusual mode of creating content. The 19th century editions of letters abound in editorial distortions and interventions resulting from family or political censorship.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.