Search results

1

Mechanizmy instalowania władzy i administracji komunistycznej na przykładzie działalności Juliana Grobelnego jako starosty mińskiego (10 października – 5 grudnia 1944 r.)

100%

Sitkiewicz D.

Historia i Świat

|

2013

|

issue 2

161-184

EN

This paper addresses the problem of the mechanism of formation of Polish communist authorities in 1944. For that purpose the author used the example of Julian Grobelny, the first governor in the district of Minsk Mazowiecki after the arrival of the Red Army in the areas of the region, a politician and socialist activist, who during World War II, against the policies conducted by the party of which he was a member (PPS-WRN) [PSP- FEI], engaged in the construction of political alliances with activists and fighters of PSL, RPPS and PPR [Polish Workers' Party], opting for an alliance with the Soviet Union by fighting alongside the Red Army. Consistent selection of J. Grobelny during the German occupation influenced the career of the activist who through underground contacts with activists coming from this environment associated with the People’s Army and the left side of PPS, supporting KRN and PRWN - RPPS. After the expulsion of the Germans from the right-bank part of the Warsaw province, he was appointed as governor in the district of Minsk Mazowiecki. When conducting this function, he made decisions about looting mansions, and, de facto, he was a predecessor in taking over and securing the property of landlords. On the basis of the decisions issued by J. Grobelny, officials enforced the confiscation of the property at least in five mansions, leading to the statisation of paintings and furniture created between the seventeenth and nineteenth century. J. Grobelny, during the war the President of the “Żegota” Council for Aid to Jews, awarded with the Medal of the Righteous Among the Nations, after the end of hostilities, took part in the liquidation of the landed gentry, acting to the detriment of his own nation.

2

Postawy żydowskich mieszkańców Mińska Mazowieckiego i Kałuszyna wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku

71%

Gontarek A.

Studia Żydowskie. Almanach

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

63-85

EN

The author discusses attitudes of the Jewish population residing in Mińsk Mazowiecki and Kałuszyn (Mińsk Mazowiecki district, Warsaw Province) towards the Polish-Bolshevik War of 1920. These attitudes took various forms and divided the Jews into three basic groups. The first group included collaborators and supporters of implementation of the new political system, with the help of the Red Army, mainly the communists and the leftwing Jewish youth participating in works of revolutionary committees. The second group included people uninterested in political issues, people showing indifferent attitudes towards these issues, who focused on the protection of their life and property. The third group consisted of all Jewish representing a patriotic attitude or showing solidarity with the attacked country, displaying an anti-Bolshevik attitude – mainly the orthodoxy and the assimilators, the so-called Poles of Mosaic faith. These groups divided in such a way, also differed in terms of their number within a particular city, which resulted from political tradition and the professional structure of the Jewish population residing there.

PL

Autor omawia postawy ludności żydowskiej zamieszkałej w Mińsku Mazowieckim i Kałuszynie (pow. Mińsk Mazowiecki, woj. warszawskie) wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Postawy te przybierały różne formy i dzieliły Żydów na trzy podstawowe grupy. Do pierwszej należeli kolaboranci i zwolennicy wprowadzania nowego ustroju z pomocą Armii Czerwonej, głównie komuniści oraz lewicowa młodzież żydowska uczestnicząca w pracach komitetów rewolucyjnych. Druga grupa obejmowała osoby niezainteresowane sprawami politycznymi, osoby wykazujące obojętny stosunek do tych spraw, które skupiały się na ochronie swojego życia i mienia. Trzecią grupę stanowili wszyscy Żydzi reprezentujący postawę patriotyczną lub solidaryzujący się z napadniętym krajem, przejawiający postawę antybolszewicką – głównie ortodoksi i asymilatorzy, tzw. Polacy wyznania mojżeszowego. Tak podzielone grupy różniły się także liczebnością w obrębie danego miasta, co wynikało z tradycji politycznej i struktury zawodowej zamieszkującej je ludności żydowskiej.

3

Niemiecka zbrodnia w Hucie Mińskiej. Historia Kazimierza Przekory zamordowanego w lipcu 1943 roku za ukrywanie Żydów

71%

Cedro W.

Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej

|

2023

|

vol. 1

|

issue 19

33-49

EN

Kazimierz Przekora served in the 7th Lublin Ulan Regiment. When Germans attacked Poland in 1939, he fought against the German army in the defensive war. He had fought in the war until the disbanding of his Regiment. He returned to Huta Mińska thereafter and stayed in the village. The German occupation was exceptionally brutal. The Nazis decided to exterminate all Jewish population. Kazimierz Przekora opposed the extermination of the Jews. He hosted three Jewish men in 1943. They escaped the ghetto in Mińsk and stayed in his house. Przekora provided the escapees with food and shelter. The Nazi Gendarmes from Mińsk Mazowiecki rounded up the Jews hiding in Przekora’s house on July 2, 1943. The Gendarmes were led by Gutberlet and they surrounded three villages: Cielechowizna, Gliniak, and Huta Mińska. The Germans ordered all local men to come to the schoolyard in Gliniak. Kazimierz Przekora complied with the order. While he was staying at the school with the rest of men, the Nazi soldiers were searching his house. They found the Jewish men and brutally killed them. Due to the fact that Przekora was hiding Jews, he was killed by Gutberlet. This murder was intendent to intimidate the local community against helping Jews.

PL

Kazimierz Przekora służył w 7 Pułku Ułanów Lubelskich. Gdy Niemcy zaatakowali Polskę w 1939 roku, walczył w wojnie obronnej do momentu rozwiązania jego oddziału. Następnie powrócił na wieś i zamieszkał w Hucie Mińskiej. Okupacja niemiecka była wyjątkowo brutalna. Naziści skazali ludność żydowską na zagładę. Kazimierz Przekora nie pozostał bierny w tej sytuacji. W 1943 roku przyjął do swojego domu trzech mężczyzn, uciekinierów z mińskiego getta. Zapewnił im kryjówkę oraz pożywienie. 2 lipca 1943 roku doszło do obławy. Żandarmi z Mińska Mazowieckiego, na których czele stał Friedrich Gutberlet, otoczyli trzy wsie: Cielechowiznę, Gliniak i Hutę Mińską. Niemcy nakazali, aby miejscowi mężczyźni stawili się na szkolnym placu w Gliniaku. Kazimierz Przekora wykonał polecenie, a w tym czasie żołnierze przeszukali jego dom. Ukrywający się w nim Żydzi zostali bestialsko zamordowani. Podobny los spotkał Przekorę, którego zastrzelił Gutberlet. Morderstwo miało zastraszyć lokalną społeczność i zniechęcić ją do udzielania pomocy Żydom.

Refine search results

1 Historia i Świat

1 Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej

1 Studia Żydowskie. Almanach

1 2023

1 2013

1 2012

1 Cedro W.

1 Gontarek A.

1 Sitkiewicz D.

Mechanizmy instalowania władzy i administracji komunistycznej na przykładzie działalności Juliana Grobelnego jako starosty mińskiego (10 października – 5 grudnia 1944 r.)

Postawy żydowskich mieszkańców Mińska Mazowieckiego i Kałuszyna wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku

Niemiecka zbrodnia w Hucie Mińskiej. Historia Kazimierza Przekory zamordowanego w lipcu 1943 roku za ukrywanie Żydów