Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Mira Łuksza
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article interprets selected works of two Belarusian writers, Sokrat Janowicz and Mira Łuksza and concentrates on the concept of ethnic focalization. Drawing on the idea of urban “mapping”, formulated by Katarzyna Szalewska, the author proposes one more strategy, namely ethinicization. This method seems indispensable in the topo-analysis of bi-ethnic regions, which evoke “hybrid constellations” between the author and the reader.
EN
The article offers a reading of a poet and author Mira Łuksza, who was born in 1958 and lives in the region of Podlasie. Atlantis appears to be a visible recurring motif in her writings. It symbolizes the underwater world and becomes the point of departure for further interpretations. Finally, it prompts the questions of remembering, forgetting and identity in the context of Polish-Belarusian borderland.
PL
Artykuł poświęcony jest badaniu recepcji starożytności w twórczości pisarzy białoruskich w Białymstoku. Rozważane są główne kierunki recepcji antyku w literaturze białoruskiej ХХ wieku, produktywne modele apelu autorów białoruskich w Polsce do rozumienia klasycznych metakodów. Temat staro-żytności nie jest głównym tematem twórczości białostockich autorów, dzięki temu udało się rozszerzyć zasięg autorów, przeanalizować twórczość pisarzy należących do różnych pokoleń i scharakteryzować dwa charakterystyczne kierunki recepcji starożytności: folklor i książka, oparta na dwóch koncepcjach rozwoju literatury białoruskiej. Recepcja starożytności jest uważana za ważną część białorusko-polskiego dialogu międzyetnicznego i międzykulturowego.
RU
Статья посвящена изучению рецепции античности в творчестве бело-русских писателей Белостока. Рассматриваются основные направления рецепции античности в белорусской литературе ХХ в., продуктивные модели обращения белорусских авторов в Польше к осмыслению классических метакодов. Тема античности не является основной для творчества белос-тоцких авторов, благодаря этому была возможность расширить охват авто-ров, проанализировать творчество литераторов, принадлежащих к различным поколениям и охарактеризовать два характерных направления рецепции античности: народно-фольклорное и книжное, основывающихся на двух представлениях о пути развития белорусской литературы. Рецепция античности рассматривается как важная часть белорусско-польского межнационального и межкультурного диалога.
BE
Артыкул прысвечаны вывучэнню рэцэпцыі антычнасці ў творчасці бела-рускіх пісьменнікаў Беласточчыны. Разглядаюцца асноўныя напрамкі рэцэпцыі антычнасці ў беларускай літаратуры ХХ ст., прадуктыўныя мадэлі звароту беларускіх аўтараў у Польшчы да асэнсавання класічных метакодаў. Тэма антычнасці не з'яўляецца асноўнай для творчасці беластоцкіх аўтараў, дзякуючы гэтаму была магчымасць пашырыць ахоп аўтараў, прааналі-заваць творчасць літаратараў, якія належаць да розных пакаленняў і ахарак-тарызаваць два характэрныя кірункі рэцэпцыі антычнасці: народна-фальклорны і кніжны, якія грунтуюцца на двух уяўленнях аб шляхах развіцця беларускай пісьменнасці. Рэцэпцыя антычнасці разглядаецца як важная частка беларуска-польскага міжнацыянальнага і міжкультурнага дыялогу.
EN
The article is devoted to the study of the reception of antiquity in the works of Belarusian writers in Bialystok. The main directions of the reception of antiquity in the Belarusian literature of the twentieth century, the productive models of the appeal of Belarusian authors in Poland to the comprehension of classical metacodes are considered. The topic of antiquity is not the main one for the work of Bialystotsky authors, thanks to this it was possible to expand the coverage of authors, analyze the work of writers belonging to different generations and characterize two characteristic directions of the reception of antiquity: folklore and book, based on two ideas about the development of Bela¬rusian literature. The reception of antiquity is regarded as an important part of the Belarusian-Polish interethnic and intercultural dialogue.
EN
The phenomenon of creativity of the members of the Belarusian Literary Association “Belavezha,” which was founded in 1958 in Białystok, has been attracting the attention of researchers of the literature for a long time. Recently, the multigenerational “female” poetry (Alena Anishevskaya, Maryla Bazylyuk, Zhenya Martynyuk, Lidia Malinovska, Justyna Karolka, Viyaleta Nikityuk, Katsyaryna Senkevich) has been arousing considerable interest. The article analyses the works of Nadezhda Artymovich and Mira Luksha – the brightest representatives of “Belavezha” with their expressive poetic world. We analyse the problem of tradition and innovation, the directions of different development of topics and motifs in their poetry so that we can see the components that are common to them and those that are definitely unique for each of them. The comparative and descriptive-analytical methods were used in the process of investigation.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie fenomenu twórczości członków Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża”, które powstało w 1958 roku w Białymstoku i od pewnego czasu znalazło się w kręgu zainteresowań badaczy literatury, a wpisuje się w nurt białoruskiej literatury Polski. W ostatnim czasie znaczne zainteresowanie wywołuje wielopokoleniowa poezja „kobieca” (Alena Aniszewska, Maryla Bazyluk, Żenia Martyniuk, Lidia Malinowska, Justyna Korolko, Wioleta Nikiciuk, Katarzyna Sienkiewicz). W artykule analizowana jest twórczość dwóch najbardziej wyrazistych a zarazem przeciwstawnych poetyk oraz światów poetyckich – Nadziei Artymowicz oraz Miry Łukszy. Analizie poddano problem tradycji i nowatorstwa, kierunki odmiennego rozwoju tematyki i motywów w ich poezji, co pozwoliło wyodrębnić te elementy, które są dla obu poetek wspólne, a także te które charakteryzują ich warsztat literacki w sposób niepowtarzalny. W procesie badawczym wykorzystano metodę komparatywistyczną oraz opisowo-analityczną.
RU
Феномен творчасці сяброў Беларускага літаратурнага аб’яднання “Белавежа”, якое ўзнікла ў 1958 годзе ў Беластоку, здаўна прыцягвае пільную ўвагу даследчыкаў літаратуры. Апошнім часам значную цікавасць выклікае “жаночая” паэзія, прадстаўленая паэткамі розных пакаленняў (Алена Анішэўская, Марыля Базылюк, Жэня Мартынюк, Лідзія Маліноўская, Юстына Каролька, Віялета Нікіцюк, Кацярына Сянкевіч). У артыкуле аналізуецца творчасць Надзеі Артымовіч і Міры Лукшы – найбольш яркіх прадстаўніц “Белавежы” са сваім выразным паэтычным светам. Аналізуюцца праблемы традыцый і наватарства, ідэйна-тэматычны характар іх паэзіі, што дае магчымасць выдзеліць агульнае і адрознае, непаўторнае для кожнай з паэтак.
EN
The article considers the specificities of the author's artistic consciousness intentionality in the example of Belarusian-language lyrics by Mira Luksha. It underlines that fear in a variety of versions is the most important engine of the character's lyrical feelings. She demonstrates passionarity in defending her patriotic and moral values. Particular attention is paid to understanding the physicality and its functions in the poetic text: touching the perception mode as the main method of the lyrical character’s reality exploration; concentration on the human body destructiveness as the way to identify internal pain; the suitability of body images for the disclosure of philosophical and religious-philosophical problems. Understanding loneliness as the inevitable finale of any human story (love, struggle, or even existence in general), the poetess consciously chooses loneliness for her lyrical heroine and at the same time declares the exceptional importance of love for a man. Corporeality is one of the clear intentions of M. Luksha's artistic consciousness in combination with the idea of identity, kinship and unity of the living and inanimate world, anthropomorphism forms the main principle of interaction of the lyrical heroine with the surrounding reality - tactile. Her bodily sensations are characterized by intensity and acuteness. The main features of M. Luksha’s style are also highlighted. They were a result from the intentions mentioned above: conciseness, paradoxicalness, the picture graphicness, emotional economy, and aphoristic nature.
PL
Artykuł został poświęcony cechom intencjonalności świadomości autora na przykładzie poezji białoruskojęzycznej Miry Łukszy. Jak wykazało badanie, w analizowanych utworach literackich strach nierzadko wpływa na stan psychiczny lirycznej bohaterki, stojącej w obronie wyznawanych wartości patriotycznych i moralnych. Autor artykułu szczególną uwagę zwraca na fizyczność i jej funkcje w tekście poetyckim, percepcję dotykową jako główne narzędzie eksploracji lirycznej rzeczywistości, destrukcyjność ciała ludzkiego jako źródło bólu wewnętrznego; role stanów cielesnych w opisie problemów filozoficznych i religijno-filozoficznych. Rozumiejąc samotność jako nieuchronny finał każdej ludzkiej historii (miłości, walki, a nawet egzystencji jako całości), poetka z charakterystycznej dla niej trafną paradaksalnością sformułowań świadomie wybiera samotność dla swojej lirycznej bohaterki, a jednocześnie podkreśla wyjątkową ważność miłości w życiu człowieka. Cielesność jako jedna z wyraźnych intencji artystycznej świadomości M. Łukszy w połączeniu z myślą o identyczności, pokrewieństwie i jedności świata żywego i martwego, antropomorfizm stanowi podstawową zasadę lirycznej interakcji bohaterki z otaczającą rzeczywistością – takrylną. Jej doznania cielesne charakteryzują się niezwykłą intensywnością i czułością. Wyróżniono cechy stylu M. Łukszy, związane z wyżej wymieniononymi intencjami: lakoniczność, paradoksalność, graficzność obrazu, oschłość emocjonalna, aforystyczność.
RU
У артыкуле на прыкладзе беларускамоўнай лірыкі Міры Лукшы выяўляюцца асаблівасці інтэнцыянальнасці аўтарскай мастацкай свядомасці. Падкрэсліваецца, што страх у разнастайных мадыфікацыях служыць важнейшым рухавіком лірычнага перажывання гераіні, якая надзелена пасіянарнасцю ў адстойванні сваіх патрыятычных і маральных каштоўнасцей. Асаблівая ўвага надаецца асэнсаванню цялеснасці і яе функцый у паэтычным тэксце: дотыкаваму модусу ўспрыняцця як асноўнаму спосабу асваення лірычнай гераіняй акаляючай рэчаіснасці; засяроджанасці на дэструктыўнасці чалавечага цела як спосабу выяўлення ўнутранага болю; прыдатнасці для вобразнага ўвасаблення філасофскай і рэлігійна-філасофскай праблематыкі. Разумеючы адзіноту як непазбежны фінал любой чалавечай гісторыі (кахання, змагання ці нават існавання ў цэлым), паэтка з уласцівай ёй трапнай парадаксальнасцю фармуліровак свядома выбірае для сваёй лірычнай гераіні самоту і разам з тым сцвярджае выключную важнасць для чалавека кахання. Цялеснасць як адна з выразных інтэнцый мастацкай свядомасці М. Лукшы ў спалучэнні з уяўленнем пра тоеснасць, роднасць і еднасць жывога і нежывога свету, антрапамарфізм фарміруюць базавы прынцып узаемадачыненняў лірычнай гераіні з акаляючай рэчаіснасцю – тактыльны. Яе цялесныя адчуванні характарызуюцца інтэнсіўнасцю і абвостранасцю. Адзначаюцца асноўныя адметнасці стылю М. Лукшы, абумоўленыя згаданымі вышэй інтэнцыямі: лаканізм, парадаксальнасць, графічнасць малюнка, эмацыянальная эканомнасць, афарыстычнасць.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.