Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Modern Greek
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

The morphology-pragmatics interface in Modern Greek compounding

100%
Charitonidis C.
Poznań Studies in Contemporary Linguistics
|
2015
|
vol. 51
|
issue 1
27-73
EN
This study deals with the morphology-pragmatics interface in Modern Greek compounding. The object of investigation are 64 compounds explicitly marked for stance. It is shown that the linking of denotational (semantic and/or categorial) and socioexpressive (pragmatic) heads defines the different classes of compounds in a highly restrictive manner. The threefold negative socio-expressive structure of the verbal derivatives in -(i)áz(o) shows up in the compounds as well. It is concluded that, in both verbal derivation and compounding, the morphology-pragmatics interface recruits specific denotational structures for its expression.
2
Publication available in full text mode
Content available

Dialekt kreteński języka nowogreckiego – próba opisu na bazie materiału hydronimicznego. Część 3: zjawiska fonetyczne i morfologiczne ograniczone terytorialnie

86%
Kaczyńska E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2016
|
vol. LXIII
35-51
PL
Artykuł zawiera treściwe omówienie trzynastu regionalnych innowacji dialektu kreteńskiego (dziewięciu fonetycznych i czterech morfologicznych), które można zaobserwować w hydronimii wyspy. Dwa przedyskutowane zjawiska fonetyczne i cztery morfologiczne dość zgodnie dzielą Kretę na dwa podobnej wielkości obszary: areał zachodni (obejmujący dwie jednostki terytorialne, dawne nomosy: Chaniá i Réthimno) i areał wschodni (obejmujący dwa wcześniejsze nomosy: Iráklio i Lasíthi), co pozwala wyróżnić główne subdialekty – zachodniokreteński i wschodniokreteński. Niektóre innowacje fonetyczne są bardziej rozproszone i najczęściej ograniczone do relatywnie mniejszych jednostek terytorialnych (np. do gwary Kísamos, Sfakiá lub Wiános). Wszystkie omówione innowacje morfologiczne pojawiły się wyłącznie w subdialekcie zachodniokreteńskim, który jednocześnie nie wprowadził ani jednej innowacji fonetycznej obejmującej cały obszar zachodniej Krety. Można zatem powiedzieć, że gwary zachodnie dialektu kreteńskiego są pod względem zjawisk morfologicznych zdecydowanie bardziej innowacyjne niż gwary wschodnie. Z drugiej jednak strony subdialekt wschodniokreteński przeprowadził kilka partykularnych innowacji fonetycznych, które obejmują cały obszar wschodniej Krety.
EN
The paper contains a concise discussion of thirteen regional innovations of the Cretan dialect (including 9 phonetic and 4 morphological ones) that may be observed in the island’s modern hydronymy. Two phonetic phenomena and four morphological ones unanimously divide the island of Crete into two zones of similar size: the western area (comprising two regional units, corresponding to the earlier prefectures of Chania and Rethymno) and the eastern area (likewise spanning two regional units, Heraklion and Lasithi). On the basis of these local phenomena, it is necessary to distinguish two basic subdialects: West Cretan and East Cretan. Some phonetic innovations are dispersed and generally limited to minor local areas (e.g. those of Kissamos, Sfakia and Viannos). All of the morphological innovations under discussion appeared exclusively in the West Cretan subdialect, which at the same time introduced no common phonetic innovations in the western area of island. Thus, from the morphological point of view, the western variety of the Cretan dialect is more innovative than the eastern idioms. On the other hand, the East Cretan subdialect introduced a number of common phonetic innovations in the whole area of eastern Crete.
3
Publication available in full text mode
Content available

European Union Terminology Unification - Directions for the Contrastive Study of Two Slavic and Two Non-Slavic Languages (Bulgarian, Polish, Modern Greek and English)

86%
Genew-Puhalewa I.
Research in Language
|
2011
|
vol. 9
|
issue 1
69-79
EN
This study attempts to characterize terminology unification in the European Union legislation, regarding both content and form. It analyzes terms related to the thematic field of environmental law in four official EU languages: two Slavic (Bulgarian and Polish) and two non-Slavic (Modern Greek and English). Different types of relations between the languages under comparison suggest possible directions for further comparative study. The comparison aims to identify differences and similarities in the componential structure, formal-grammatical structure, word formation structure, form variantivity, origin and formal status. The study may also testify to the presence of linguistic convergence processes in the multilingual European Union.
4

Identity in Discourse: The Translation of Article-Headlines inNational Geographic

86%
Antoniou M.
Lodz Papers in Pragmatics
|
2016
|
vol. 11
|
issue 2
181-199
EN
Analysing a corpus of article-headlines selected from forty issues of National Geographic in its French electronic version contrasted to its Greek one, this paper examines the constrains (cognitive, cultural and social) observed in both versions in terms of characteristics of identity and of politeness. Findings demonstrate that cross-cultural differences emerge along with linguistics parameters and that translators attend target group’s enactment of pragmatic features. The degree of the enunciator’s involvement in his/her utterance varies in both versions, process that implies a differentiation in the preferences/characteristics of the specific audiences; characteristics to which both of the working languages seem to stay attached, reflecting a general attitude of each linguistic community.
5
Publication available in full text mode
Content available

Dialekt kreteński języka nowogreckiego – próba opisu na bazie materiału hydronimicznego, część 1: zjawiska fonetyczne

86%
Kaczyńska E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2014
|
vol. LX (60)
93-120
PL
Autorka daje przegląd najważniejszych zjawisk fonetycznych poświadczonych w dialekcie kreteńskim języka nowogreckiego z punktu widzenia ich historycznego rozwoju. Rzeczone zjawiska znajdują odbicie w nowożytnej hydronimii kreteńskiej (od XIII do XX w. n.e.), w której dominują nazwy niewielkich, przeważnie okresowych strumieni i źródeł. Z tego powodu nazwy wodne, które są znane wyłącznie ludności miejscowej, posługującej się lokalną gwarą, rejestrują większość dialektalnych zjawisk fonetycznych omawianych w niniejszym opracowaniu.
EN
The article presents an overview of different phonetic phenomena attested in the Cretan dialect of Modern Greek from the point of view of their historical development. These dialectal features may be also observed in the Modern Cretan hydronyms (from 13th to 20th c. AD), especially in the names of small streams and sources. All the water names, which are known only in a limited area of the island, register most phonetic phenomena discussed in this paper.
6
Publication available in full text mode
Content available

Dialekt kreteński języka nowogreckiego – próba opisu na bazie materiału hydronimicznego, część 2: morfologia i leksyka

86%
Kaczyńska E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2015
|
vol. LXI
61-78
PL
Artykuł jest uzupełnieniem wcześniejszej publikacji [Kaczyńska, 2014a, s. 93–120], pokazującej charakterystyczne cechy dialektu kreteńskiego języka nowogreckiego poprzez pryzmat nowożytnej hydronimii wyspy Krety. W niniejszej pracy omówiono wybrane ogólnokreteńskie zjawiska morfologiczne (słowotwórcze i fleksyjne). Część tych zjawisk ma archaiczny charakter, sięgający zapewne epoki antycznej. Ślady starożytnego dialektu doryckiego obserwuje się także w leksyce apelatywnej, stanowiącej podstawę kreteńskich jednostek hydronimicznych. W słownictwie dialektu kreteńskiego zauważa się silny wpływ języka włoskiego, co tłumaczy się długoletnim panowaniem Republiki Weneckiej na Krecie (1204–1669). Leksyka kreteńska obfituje w turcyzmy, wchłonięte przez dialekt miejscowy w okresie osmańskiej okupacji wyspy (1669–1898). Odnotowuje się arabskie pochodzenie ograniczonej liczby dialektyzmów. Zapożyczenia z języków południowosłowiańskich, albańskiego lub rumuńskiego stanowią bardzo znikomą grupę.
EN
The paper, which supplements an earlier article [Kaczyńska, 2014a, s. 93–120], presents an overview of different features of the Cretan dialect of Modern Greek on the basis of the island’s modern hydronymy. The author discusses 18 morphological phenomena connected with Common Cretan word-formation and nominal flexion. Some of them demonstrate an archaic (Ancient Greek) character. There are clear traces of ancient Doric speech in the vernacular vocabulary, as well as in the Modern Cretan water names. The Cretan dialect was strongly influenced by the Italian language during the Venetian occupation of the island (1204–1669). The Turkish language contributed significantly to the dialect’s lexicon by supplying numerous loanwords absorbed during the Ottoman rule in Crete (1669–1898). Some Cretan dialectisms seem to derive from Arabic. Lexical borrowings from South Slavic, Albanian and Romanian are sparse
7
Publication available in full text mode
Content available

THE FUNCTION OF ΑNCIENT GREEK IN MODERN GREEK – POLISH LEGAL TRANSLATION TEACHING

72%
GORTYCH K.
Comparative Legilinguistics
|
2009
|
vol. 1
190-206
PL
W oparciu o koncepcje, jakie są obecne w głównych podręcznikach i materiałach metodologicznych podczas studiów w zakresie filologii nowogreckiej, brakuje w nich obecności języka starogreckiego. Brak tego przedmiotu może stać się problemem w sytuacji, kiedy filolodzy nowogreccy zdecydują się pracować jako tłumacze tekstów prawnych i prawniczych, ponieważ grecki język prawa charakteryzuje się obecnością wielu archaizmów, stałych zarchaizowanych struktur syntaktycznych i wyrazowych. Moja prezentacja dotyczy roli i rozmiaru języka starogreckiego w programie studiów w zakresie specjalizacji filologia nowogrecka i dochodzę do wniosku, iż nie można pominąć tego przedmiotu w programie studiów w sposób całkowity. Wskazuję konieczność obecności języka starogreckiego, ponieważ zauważyłam, iż współczesne podręczniki i słowniki języka nowogreckiego nie są wystarczające w tym zakresie. Przeprowadzona analiza dotyka kilku aspektów studiów w zakresie filologii nowogreckiej, jakie są prowadzone na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu a materiał badawczy został oparty na wybranych fragmentach greckich i cypryjskich aktów normatywnych, które dotyczą wspomnianego problemu nauczania przekładu.
EN
According to ideas which have been presented in main course books and methodological guides, a lack of Ancient Greek in the process of teaching Modern Greek Philology has occurred. It could be a problem if Modern Greek philologists decide to be translators and interpreters of legal texts because the Greek language of law has archaisms, rigid structures and elements. My project deals with the function and amount of Ancient Greek in the curiculume of studies of Modern Greek Philology. I conclude that it is impossible to avoid Ancient Greek in the curriculum of Modern Greek Philology completely. I show the necessity of the Ancient Greek language because present Greek grammar and dictionaries cannot offer any insight in this field. Analysis of the curriculum affects the Modern Greek Language and Literature Department at Adam Mickiewicz University. The research material concludes with selected parts of Greek and Cypriot statutory acts which also affect the aforementiones issues.
8
Publication available in full text mode
Content available

Further Turkish Loanwords in the Cretan Dialect of Modern Greek

72%
Kaczyńska E., Witczak K. T.
Folia Orientalia
|
2019
|
vol. LVI
9

O arabskiej genezie wyrazu nowogreckiego κατσαμπας

72%
Kaczyńska E.
Roczniki Humanistyczne
|
2017
|
vol. 65
|
issue 6: Językoznawstwo
33-53
PL
Apelatyw κατσαμπάς dokumentuje w gwarach nowogreckich dwa znaczenia (1. ‘studnia’; 2. ‘rodzaj żurawia’). Badacze greccy wywodzą ów dialektyzm z języka tureckiego, por. tur. kasaba ‘miasteczko’, dial. ‘kanał nawadniający’. Jednak wywód nowogreckiego wyrazu bezpośrednio ze źródła arabskiego wydaje się bardziej prawdopodobny, por. arab. qaṣaba ‘forteca, twierdza; przedmieście’, qaṣabä(t) ‘rura, tchawica’. Wyraz arabski został najpierw zapożyczony przez Kreteńczyków podczas arabskiej okupacji wyspy Krety (ok. 824-961) i za pośrednictwem dialektu kreteńskiego zaadaptowany przez inne lokalne gwary nowogreckie w dobie bizantyńskiej (961–1204). Dialektyzm nowogrecki κατσαμπάς nie został poświadczony w słownikach dialektu kreteńskiego, chociaż w kreteńskiej hydronimii i toponimii występuje pospolicie jednostka onimiczna Κατσαμπάς. Ludowy charakter i ograniczona dystrybucja nowogreckiego apelatywu jest potwierdzona przez dane leksykalne. Na wyspie Karpathos, leżącej nieco na wschód od Krety, termin κατσαμπάς oznacza ‘studnię’. Odmienne znaczenie ‘rodzaj żurawia wodnego’ zostało zarejestrowane na wyspach Kos, Rodos i Cyprze. Dwie przesłanki przemawiają za bezpośrednim zapożyczeniem ze źródła arabskiego. Po pierwsze, język arabski zawiera dwa homonimiczne słowa qaṣaba ‘forteca, twierdza; przedmieście’ oraz qaṣabä(t) ‘rura, tchawica’. Do tego ostatniego znaczenia nawiązuje dialektyzm nowogrecki. Po drugie, względy chronologiczne przemawiają za hipotezą, że Kreteńczycy zapożyczyli wyraz arabski bezpośrednio od Arabów okupujących wyspę Kretę w latach 824-961. Cristoforo Buondelmonti, autor dzieła Descriptio insule Crete (napisanego w 1417 r.), informuje o studni (łac. puteus), położonej ok. 1,5 km na wschód od Kandii, stolicy Krety w dobie panowania weneckiego (ob. Iráklio). Woda pitna z tej studni był sprzedawana mieszkańcom miasta: [...] puteus est Cazamba dictus. Aquam cuius pueri per Candiam civitatem ferentes vendunt magnis vocibus exclamantes „[…] znajduje się studnia zwana Cazamba. Wodę z tej studni chłopcy roznoszą po całym mieście Kandii i sprzedają głośno krzycząc”. Piętnastowieczna nazwa studni (łac. Cazamba, ngr. Κατσαμπάς) z całą pewnością nie została zapożyczona za pośrednictwem tureckim, jako że armia osmańska podbiła Kretę dopiero w połowie XVII stulecia (1645-1669), czyli dwa wieki później. Co więcej, kreteński ojkonim Κατσαμπάς został poświadczony już w 1279 roku. Najprawdopodobniej studnia zwana Katsabás została zbudowana i nazwana przez Arabów, którzy niedaleko zbudowali twierdzę Rabdh al-Khandáq (ob. Iráklio), późniejszą stolicę wyspy.
EN
The appellative κατσαμπάς is attested in the Modern Greek dialects in two different meanings (1. ‘well’; 2. ‘a kind of well-sweep’). The Greek linguists believe that it was borrowed directly from Turkish kasaba ‘country town’, dial. ‘irrigating channel’. It is suggested that the Modern Greek appellative is of Arabic origin, cf. Arab. qaṣaba ‘fortress, citadel; suburb’, also qaṣabä(t) ‘pipe, windpipe’. The Arabic word was first adopted by the Cretan Greeks during the Arabic occupation of the island of Crete (ca. 824-961 AD) and later the Cretan borrowing was gradually distributed in the Byzantine Greek world. The Modern Greek appellative κατσαμπάς, which is very well attested in the Cretan toponymy and hydronymy, is not registered in any dictionary of the Cretan dialect. However, a folk character and a limited distribution of the word in question is confirmed by lexical data collected in some regions of Hellas and Cyprus. The term κατσαμπάς means ‘well’ in Karpathos, the island lying near Crete. A different meaning ‘a kind of well-sweep’ is attested in Rhodes, Cos and Cyprus. According to Greek linguists, the Modern Greek noun denoting ‘well’ (or ‘a kind of well-sweep’) was directly borrowed from Turkish kasaba ‘country town’, dial. ‘irrigating channel’. Of course, the Turkish appellative is of Arabic origin, cf. Arab. qaṣaba ‘fortress, citadel’, also ‘suburb’. I cannot agree with this explanation for two reasons. Firstly, the Arabic language contains two homonymic words: qaṣaba (1) ‘fortress, citadel; suburb’ and qaṣabä(t) (2) ‘pipe, windpipe’. The Modern Greek dialectal form κατσαμπάς m. ‘well; well-sweep’ seems to derive from the latter Arabic appellative (and not the former one). Secondly, the Cretans had to borrow the Arabic word during the Arabic occupation of the island (ca. 824-961 AD). Cristoforo Buondelmonti, the author of Descriptio insule Crete (written in 1417), gives a strong mention on the important well (Lat. puteus), which was located away from Candia, the capital of Crete during the Venetian rule (now Herakleion). The drinking water from this well was sold to town’s inhabitants (v. 734-736): [...] puteus est Cazamba dictus. Aquam cuius pueri per Candiam civitatem ferentes vendunt magnis vocibus exclamantes “there is a well called Cazamba. Some boys sell its water, bearing it into the city Candia and crying there with great voices”. The 15th-century name of the extra-Candian well (Lat. Cazamba, Mod. Gk. Κατσαμπάς) could not be borrowed by the Turkish mediation, as the Ottoman army conquered Crete in the middle of 17th century (1645-1669), i.e. two centuries later. What is more, the Cretan toponym Κατσαμπάς is registered as early as in 1279 AD. It is highly probable that the well called Κατσαμπάς in Candia was created and named by the Arabs.
10

Rozważania o domniemanym slawizmie w dialekcie kreteńskim języka nowogreckiego

72%
Kaczyńska E.
Roczniki Humanistyczne
|
2016
|
vol. 64
|
issue 6: Językoznawstwo
31-50
PL
Ngr. dial. (wsch.kret.) βέρα f. ‘rozejm, czasowe pogodzenie się, pojednanie’ uważa się dość powszechnie za wyraz pochodzenia południowosłowiańskiego, por. mac. vera, bułg. vjára ‘wiara, zaufanie’, pol. wiara (< psł. *věra). Gdyby kreteńsko-słowiańskie zestawienie było poprawne, to semantyka wyrazu kreteńskiego wskazywałaby na pośrednictwo wojskowe. Wyraz mógł być przejęty od słowiańskich żołnierzy zaciężnych, biorących udział w wyprawie zbrojnej Nikifora Fokasa przeciwko arabskiemu emiratowi na Krecie (960-961). Z drugiej jednak strony, dotychczasowi badacze pomijają milczeniem fakt, że wyraz kreteński βέρα może być z powodzeniem uważany za prawdopodobne zapożyczenie tureckie, por. osm. vère ‘kapitulacja, poddanie’. W nowogreckich zabytkach literackich XVIII i XIX w. pojawia się wyraz βέρα o tym samym znaczeniu (‘poddanie, kapitulacja’). Apelatyw rumuński veră ‘kapitulacja’ (brzmiący identycznie jak termin kreteński) został wyliczony wśród zapożyczeń tureckich. Także semantyka kreteńskiego słowa przemawia raczej za jego turecką, a nie słowiańską genezą.
EN
Mod. Gk. dial. (East Cretan) βέρα f. ‘armistice, truce, conciliation, reconciliation’ is usually treated as a borrowing from a South Slavic source, cf. Mac. vera, Bulg. vjára ‘faith, belief’, Pol. wiara (< Proto-Slavic *věra). If this connection would be correct, then the meaning of the Cretan word could suggest a military mediation. The word in question could be taken from Slavic mercenary soldiers, participating in the Cretan campaign of Nicefor II Fokas against the Muslim emirat of the island (960-961). On the other hand, most researchers ignore the fact that Cretan term βέρα may derive from Turkish vère ‘capitulation, surrender’. The word βέρα appears in the same meaning (‘surrender, capitulation’) in Modern Greek literary texts of the 18th and 19th c. AD. The Romanian appellative veră ‘capitulation’ (formally identical with the Cretan term βέρα) is listed among the obvious Turkish loanwords. Also the meaning of the Cretan word seems to suggest its Turkish origin (and not a Slavic one).
11
Publication available in full text mode
Content available

Taxonomy of the Modern Greek Verbs in the Present and Imperfective Past Tense

71%
Trąba K.
Investigationes Linguisticae
|
2014
|
issue 31
91-114
PL
Podczas przeprowadzania analizy systemu koniugacyjnego języka nowogreckiego pod kątem morfologii można zauważyć liczne podobieństwa pomiędzy różnymi klasami koniugacyjnymi. Ponadto, system ten można scharakteryzować jako stosunkowo regularny i symetryczny (pod kątem morfologii), wydzielone koniugacje nie obejmują wszystkich czasowników tego języka, pozostawiając ich część jako niezależne klasy fleksyjne. Rodzi się jednak pytanie, czy przy tak dużej regularności konieczny jest podział czasowników na koniugacje, obejmujące większą część czasowników nowogreckich, i niezależne klasy koniugacyjne.W niniejszym artykule dokonuje się rewizji wybranych klasyfikacji nowogreckiego systemu koniugacyjnego w trybie oznajmującym czasów teraźniejszego i przeszłego niedokonanego pod kątem morfologicznym. Szczególną uwagę autor przypisuje analogiom pomiędzy formami II koniugacji i tzw. czasownikami ściągniętymi, co w konsekwencji prowadzi do zaproponowania nowej klasyfikacji systemu koniugacyjnego współczesnego języka nowogreckiego. Badania koncentrują się na budowie morfologicznej tematu/tematów, końcówek osobowych a także na relacjach pomiędzy nimi. Takie podejście umożliwiło zbadać podobieństwa i różnice pomiędzy formami czasowników niezależnie od koniugacji bądź klasy fleksyjnej do której należą.
EN
When the Modern Greek verbal system is analysed many similarities may be seen. Despite that, the system is divided into conjugations and inflectional classes that do not cover all verbs. Given that the Modern Greek verbal inflection can be characterised as regular and symmetric from the morphological point of view, the question whether it is necessary to distinguish conjugations with non-conjugational’ inflectional classes as e.g. contracted verbs arises.The objective is to review classifications of the conjugational systems of the Modern Greek verbs in the Indicative Mood of the Present and Imperfective Past Tenses and, in accordance to the morphological analysis of verbal forms, to propose a new one. The analysis concentrates on the morphology of verbal forms and on analogies between the second conjugation and the contracted verbs. The analysis is based on the morphological features of verbs. In other words, it concentrates on the distinction of a verbal stem or stems, personal endings and correlation between them. Such an approach enables one to observe similarities and differences among verbs, regardless of the conjugational class they represent. Consequently, it is possible to group verbs in accordance to the features of the stem and personal endings that are added, leading to a proposal of new classification of the Modern Greek verbal system.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.