Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Ontologie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Marxova ontologie smyslového

100%
Bierhanzl J.
Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)
|
2019
|
vol. 59
174-180
EN
Marx’s Economic and Philosophical Manuscripts are usually interpreted as a transitional work between different elements of Feuerbach’s and Hegel’s philosophy which are still strongly present in the work of young Marx, and between Marx’s mature historical materialism. In the present text, we will try to show (with reference to the recent discussions on “young Marx”, especially in the French context), that the Manuscripts, in fact, contain an ontology that cannot be reduce either to a mere residuum of classical German philosophy, or to a materialist conception of social life. We shall try to describe this original ontology as an ontology of the sensible, or as an ontology of the finitude of human sensibility.
2
Publication available in full text mode
Content available

Paradygmat intertekstualny i jego translatologiczne pożytki – perspektywa wschodnioeuropejska

100%
KAŹMIERCZAK M.
Transfer. Reception studies
|
2017
|
vol. 2
41-59
EN
The aim of the paper is to survey theorizations of intertextuality as an ontological feature of translation, a line of thinking well represented in the East European translation studies as well as to show the purposes this paradigm has served in translational reflection.I investigate the concept(s) and applications thereof, and trace the interrelations between the ideas of various scholars. Intertextuality is shown to have served the following ends: locating translation among other forms of communication, explaining the mode of existence of translation, reclaiming for it the status of a rightful literary activity and defending it from charges of parasitism, probing translations' interactions with other texts, constructing interdisciplinary approaches. Last but not least, intertextuality has recently been integrated into the very model of the translation process.
DE
Der vorliegende Aufsatz bietet einen Überblick über die theoretischen Ansätze der Intertextualität als eines ontologischen Merkmals des Übersetzung und stellt eine Systematik der Gründe dar, aus denen Forscher auf dieses Paradigma zurückgreifen, was in der osteuropäischen Übersetzungswissenschaft recht verbreitet ist. Die Verfasserin bespricht unterschiedliche Betrachtungsweisen des Themas und deren Präsenz im Diskurs, gleichzeitig verweist sie auf Affinitäten in der Argumentation einzelner Forscher. Es wird nachgewiesen, dass die Kategorie der Intertextualität in der Übersetzungswissenschaft zahlreiche Einsatzmöglichkeiten bietet. Dazu gehören: die Verortung des Übersetzens im Vergleich zu anderen Kommunikationsarten, das Definieren der Existenzformen der Übersetzung, die Apologie des Übersetzens als gleichberechtigte literarische Tätigkeit und Widerlegung der Einwände des Epigonalen, das Ausloten der Beziehungen der Übersetzung zu anderen Texten sowie die Konstruktion von interdisziplinären Ansätzen. In den letzten Jahren wurde die Inter-textualität auch zunehmend im Beschreibungsmodell des Translationsprozesses berücksichtigt.
PL
W artykule dokonany został przegląd teoretycznych ujęć intertekstualności jako ontologicznej cechy tłumaczenia oraz przeprowadzona systematyzacja celów, dla jakich badacze odwołują się do tego paradygmatu, a jest to podejście szeroko reprezentowane w przekładoznawstwie wschodnioeuropejskim. Omówione zostały różne ujęcia tego zagadnienia i ich użycie w dyskursie, oraz wskazane powinowactwa myśli poszczególnych badaczy. Kategoria intertekstualności ma w translatologii liczne zastosowania: służy określeniu miejsca przekładu wśród innych typów komunikacji, definiowaniu sposobu istnienia przekładu, apologii tłumaczenia jako pełnoprawnej działalności literackiej i obronie przed zarzutami wtórności, eksplorowaniu związków tłumaczenia z innymi tekstami, konstruowaniu podejść interdyscyplinarnych. W ostatnich latach intertekstualność została także uwzględniona w modelu opisującym proces przekładu.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ontologia piękna i wzniosłości w architekturze. Inspiracje Heideggerowskie

88%
Benisz H.
Kultura i Wartości
|
2020
|
issue 29
DE
Nach der griechischen Auffassung von Kunst als Technik (techne) ist Architektur eine Baukunst, die festen Regeln des Kunstschaffens unterliegt. Die Idee der Schönheit geht jedoch über einen starren Rahmen des Kanons hinaus, da kalón nicht nur einen ästhetischen, sondern auch einen ethischen und religiösen Charakter hat. Religiöse Objekte sind offen für die Welt und andere Menschen (horizontale Dimension) und für das Jenseits und Götter oder Gott (vertikale Dimension). Die Fundamentalontologie von Heidegger führt uns zur wahren Natur der Schönheit, die die Beziehungen zwischen Erde und Himmel, zwischen den Göttlichen und Sterblichen erneuert. Sie lehrt uns, dass Bauen, Wohnen und Denken im Wesentlichen die gleiche Quelle haben. Um dem Bedürfnis nach Schönheit und Benutzerfreundlichkeit gerecht zu werden, müssen beim Entwerfen nicht nur Maße und Proportionen, sondern auch diese Beziehungen berücksichtigt werden. Auf diese Weise werden das Haus des Seins und die Behausung des Menschenwesens gehütet.
EN
According to the Greek approach to art as techne, architecture is the art of construction and is subject to the established rules of art creation. The idea of beauty, however, exceeds the rigid frame of the canon since kalón not only has an aesthetic character, but also an ethical and religious one. Religious buildings are open to the world and other people (the horizontal dimension) and to the afterworld and gods or God (the vertical dimension). The fundamental ontology of Heidegger guides us to the true nature of beauty, one which renews relationships between earth and sky, between divinities and mortals. It teaches us that building, dwelling and thinking share the same source. When designing, it is necessary not only to keep measure and proportions in mind in order to meet the need for beauty and usability, but also to take into account these relationships. In this way, the house of being and the home of man’s essence are protected.
PL
Zgodnie z greckim ujęciem sztuki jako techne, architektura jest sztuką konstrukcyjną podlegającą ustalonym regułom tworzenia. Idea piękna przekracza jednak sztywne ramy kanonu, gdyż kalón ma nie tylko estetyczny, ale także etyczny i religijny charakter. Obiekty sakralne są otwarte na świat i innych ludzi (wymiar horyzontalny) oraz na zaświaty i bogów lub Boga (wymiar wertykalny). Ku prawdzie piękna prowadzi nas ontologia fundamentalna Heideggera, która odnawia związki między Ziemią i Niebem, Istotami Boskimi i Śmiertelnymi. Uczy ona, że budowanie, mieszkanie i myślenie są źródłowo tożsame. Podczas projektowania należy nie tylko zachowywać miarę i proporcje, aby sprostać potrzebie piękna i użyteczności, ale też uwzględniać owe związki. W ten sposób strzeże się domu bycia i domostwa istoty człowieka.
4
Publication available in full text mode
Content available

Jakości estetyczne płócien Francisa Bacona a źródło odpowiedzi na wartość

88%
Mordka A.
Kultura i Wartości
|
2014
|
issue 9
DE
Der Verfasser des Artikels erwägt das Problem der Antwort auf den Wert, indem er Me-thoden der ästhetischen Theorien anwendet, die eine materielle Herangehensweise an diese axiologische Fragestellung bevorzugen. Dabei bezieht sich der Autor auf die Male-rei von Francis Bacon. Als Antwort erscheint eine emotionale Reaktion, die von vielen Bereichen des Gemäldes verursacht wird. Die Analyse betrifft jedoch jene künstlerischen Faktoren, deren Bedeutung in allgemeinen ästhetischen Erwägungen häufig ausgelassen wird: die Leinwand, Eigenschaften des Maltuches, die Art der Farbe, Malschicht, Mal-mittel, sogar technische Angelegenheiten wie Art und Größe des Maltuches. Die Unter-suchung dieser Kategorien zeigt, wie der koloristische Logos des Gemäldes schrittweise auftaucht: Logos, dessen Ordnung von Sturm der Eindrücke und Drang der Farbe mit der Formaldisziplin bei der Herausbildung eines besonderen Wertes übereinstimmt – der schrecklichen Schönheit.
EN
In the article the author considers the problem of value response, using the methods of the aesthetic theories which prefer the „material‟ approach to this axiological issue, as well as referring to Francis Bacon‟s painting. This answer is an emotional response to many dimensions of the painting. The analysis will concern, however, artistic factors whose significance is often omitted in general aesthetic investigations: the support (or basis) of the painting, the canvas‟ properties, the type of paint, the color layer, the paint-ing tools, and even the technical background – the type and size of the canvas. The anal-ysis of these categories presents how the colorful logos of the painting gradually emerges; the logos whose order of sensuous influence and violence of colour cooperate with for-mal discipline in creating the exceptional merit – a terrible beauty.
PL
W artykule autor rozważa problem odpowiedzi na wartość, używając metod teorii estetycznych, które preferują ‘materialne’ podejście do tego zagadnienia aksjologicznego oraz odwołując się do malarstwa Francisa Bacona. Odpowiedź ta jest emocjonalną reakcją powodowaną wieloma obszarami obrazu. Jednakże analiza dotyczy tych artystycznych czynników, których znaczenie jest często pomijane w ogólnych rozważaniach estetycznych: podobrazia, własności płótna, rodzaju farby, warstwy malarskiej, narzędzi malarskich, a nawet technicznych spraw: rodzaju i wielkości płótna. Analizy tych kategorii pokazują, jak wyłania się stopniowo kolorystyczny logos obrazu ; logos, którego porządek wrażeniowego naporu i przemocy koloru współgra z dyscypliną formalną w tworzeniu szczególnej wartości – okropnego piękna.
5
Publication available in full text mode
Content available

Ontologia fundamentalna i jej analiza „bycia” w ujęciu Heideggera

75%
Król R.
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
|
2021
|
issue 28
323-338
EN
The author of this article entitled: The fundamental ontology and its analysis of „being” as defined by Heidegger shows the house of the truth of being, increasing at the same time the value of the author’s language related to the truth. This language is presented here as the foundation (the house), which is to some extent subordinate to being. As Król has noticed, Heidegger experiences on this surface a tension between the language, its realization in speech, and being, which is perhaps caused by the form of expression we deal with. The language used by Heidegger encourages and prompts readers to conduct various interpretations of the thoughts expressed in the text.Król emphasizes that Dasein in the philosophy of Heidegger means „being-there” „there-being” (Da-sein), and in the traditional sense it simply means: existence. This term means that life is being becoming. However, the analysis of the fundamental structures of Dasein shows that temporality is the horizon of understanding the existence of each and every being as such. Noteworthy is the fact that, as Król has written, Heidegger uses in his analyzes the phenomenological method in this regard that he tries to express experiences which are supposed to be, to some extent, even vaguely, known and familiar. Thus, the most important way of reaching all kinds of beings includes an analysis of Dasein, because it exists in the existence and it exits through it, even if it is inarticulate, implicit, and even vague in its form. However, the understanding of Heidegger’s language involves speech, which is existentially as primal as the position and understanding. Understandability gets always fragmented already before an assimilating interpretation. Speech is an articulation of understandability, therefore, it underlies interpretation and expression.
DE
Der Autor dieses Artikels, Die Fundamentalontologie und ihre Analyse des "Seins" im Sinne von Heidegger zeigen die Heimat der Wahrheit des Seins und würdigen damit die wahrheitsbezogene Sprache dieses Autors. Diese Sprache erscheint hier als Grundlage (Haushalt), die gewissermaßen eine dienende Rolle in Bezug auf das Sein hat. Wie R. Król feststellt, erlebt Heidegger auf dieser Ebene eine Spannung zwischen Sprache, ihrer sprachlichen Umsetzung und Sein. Vielleicht liegt diese Spannung an der Ausdrucksform, mit der er es zu tun hat. Die von Heidegger verwendete Sprache regt den Leser zu unterschiedlichen Interpretationen der im Text geäußerten Gedanken an. Remigiusz Król betont, dass Dasein in Heideggers philosophischem Denken "Hier-Hier-Sein", "Hier-Hier-Sein" (Da-sein) bedeutet und im traditionellen Sinne einfach Existenz bedeutet. Dieser Begriff bedeutet, dass das Leben wird. Die Analyse der Grundstrukturen des Daseins zeigt dagegen, dass die Zeitlichkeit der Horizont des Verständnisses der Existenz jedes Seienden als solches ist. Es ist erwähnenswert - wie R. Król schreibt, dass Heidegger in seinen Analysen die phänomenologische Methode in dem Sinne verwendet, dass er versucht, Erfahrungen auszudrücken, die einigermaßen, sogar vage, bekannt sein sollen. Der wichtigste Weg, um alle Arten von Wesen zu erreichen, ist die Analyse des Daseins, denn es existiert und kommt durch es heraus, auch wenn es in seiner Form unausgesprochen, implizit und sogar vage ist. Das Verstehen von Heideggers Sprache beinhaltet die Sprache, die existenziell so ursprünglich ist wie Position und Verstehen. Verständlichkeit wird immer vor einer assimilierenden Interpretation fragmentiert. Sprache ist eine Artikulation der Verständlichkeit, daher unterstützt sie die Interpretation und den Ausdruck.
PL
Autor niniejszego artykułu pt. Ontologia fundamentalna i jej analiza „bycia” w ujęciu Heideggera ukazuje domostwo prawdy bycia, dowartościowując tym samym język tegoż autora, który wiąże się z prawdą. Ów język jawi się tutaj jako fundament (domostwo), pełniąc w jakimś stopniu rolę służebną w stosunku do bycia. Jak zauważa R. Król – na tej płaszczyźnie dochodzi u Heideggera do napięcia pomiędzy językiem, jego realizacją w mowie, a byciem. Być może to napięcie wywołane jest przez formę wypowiedzi, z jaką ma do czynienia. Język, jakim posługuje się Heidegger, skłania czytelnika do różnorodnych interpretacji wypowiedzianych w tekście myśli. Remigiusz Król podkreśla, że Dasein w myśli filozoficznej Heideggera oznacza „bycie-tu-oto”, „tu-oto-bycie” (Da-sein), a w tradycyjnym rozumieniu oznacza po prostu istnienie. Termin ten oznacza, że życie się staje. Analiza fundamentalnych struktur Dasein ukazuje natomiast, że czasowość jest horyzontem rozumienia istnienia każdego bytu jako takiego. Warte zauważenia jest – jak pisze R. Król, że Heidegger w swoich analizach posługuje się metodą fenomenologiczną w tym sensie, że próbuje wyrażać doświadczenia, które mają być w pewnym stopniu, chociażby mgliście, znane. Najważniejszym zatem sposobem dotarcia do wszelkich rodzajów bytów jest analiza Dasein, ponieważ egzystuje w istnieniu i poprzez nie się wydobywa, nawet gdy w swej formie jest nieartykułowane, niejawne, a nawet mgliste. Rozumienie języka Heideggera wiąże się zaś z mową, która jest egzystencjalnie tak samo pierwotna jak położenie i rozumienie. Zrozumiałość jest zawsze rozczłonkowana już przed przyswajającą wykładnią. Mowa jest artykulacją zrozumiałości, dlatego leży ona u podstaw wykładni i wypowiedzi.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.