Search results

1

Druga część Through the Looking Glass… III na klawesyn Pawła Szymańskiego. Intertekstualna gra i forma muzyczna. Teoretyczne podstawy modelu

100%

Kostka V.

Aspekty Muzyki

|

2018

|

vol. 8

441-454

PL

Na podstawie pewnej grupy przeanalizowanych utworów Pawła Szymańskiego autorka stwierdza, że charakterystyczna dla tego kompozytora intertekstualność ściśle wiąże się z problemem formy muzycznej i aby móc formułować sensowne wnioski na temat jednego z tych dwóch problemów, należy posiadać wiedzę o drugim. Aby udowodnić swoją hipotezę, bierze na warsztat drugą część Through the Looking Glass… III na klawesyn. Najpierw odkrywa przed czytelnikami strukturę wyjściową utworu, jaką jest progresja melodyczna w stylu barokowym, potem formułuje prawdopodobny sposób transformacji tej struktury, by na końcu ujawnić, że tekst właściwy jest od początku do końca intertekstualną grą między barokowymi a nowoczesnymi znaczeniami muzycznymi. Tak skonstruowany technicznie utwór autorka widzi jako formę pięciofazową, w której kolejne fazy różnią się między sobą stopniem nawiązania do struktury wyjściowej. Fazy pierwsza, trzecia i piąta są krótkie i znacznie zbliżone do odpowiednich fragmentów struktury wyjściowej, natomiast fazy druga i czwarta — bardzo rozbudowane, przy czym druga — jest regularna i o średnim stopniu barokowości, natomiast czwarta — nieregularna i o wysokim stopniu nowoczesności.

EN

On the basis of a number of analysed compositions by Paweł Szymański, the author states that the intertextuality, characteristic for this composer, is closely connected with the issue of a musical form. To be able to draw sensible conclusions concerning either of the above issues, one has to have knowledge on the other. In order to prove her hypothesis, the author has chosen the second movement of Through the Looking Glass… III for harpsichord. First, she reveals to the readers the basic structure of the composition, i.e. the melodic progression in the baroque style, then establishes the possible way of transforming this structure, and finally discloses the fact that the text proper is, from the beginning to the end, an intertextual play between baroque and modern musical meanings. The author perceives the composition, technically constructed in the above-mentioned way, as a five-phase form, where the subsequent phases differ by the degree of their relation to the basic structure. The first, third and fifth phases are short and considerably similar to the respective fragments of the basic structure, while the second and fourth ones are very extensive. The second phase is regular, characterised by an average degree of baroqueness, whereas the fourth one is irregular, with a high degree of modernity.

2

Paweł Szymański’s Self-Analyses Reread

99%

Naliwajek-Mazurek K.

Musicology Today

|

2015

|

vol. 12

|

issue 1

90-98

EN

The article is an attempt to present important categories of composer Paweł Szymański’s musical language, based on his self-analytical statements, which were in major part answers to musicologists’ questions. Luciano Berio pointed out why the situation of a composer who would like to address questions about his or her music is difficult - a lack of necessary detachment would be one of the reasons. A musicologist, on the other hand, is tempted to construct their own supposedly objective analytical view of a composer’s musical language. The dialogistic approach proposed by anthropological musicology may be a solution to these dilemmas. Other main topics mentioned in the article are related to the role of meta-concepts in Szymański’s musical language.

3

Wykładnik intertekstualny, interpretant i znaczeniowa gra — klucze do interpretacji muzyki Pawła Szymańskiego

85%

Kostka V.

Aspekty Muzyki

|

2017

|

vol. 7

119-140

EN

This paper concerns the interpretation of Paweł Szymański’s music. Using the theories by Michael Riffaterre and Ryszard Nycz, the author states that three categories are necessary to explain at least a part of his music. (1) The intertextual exponent is the material which finds its way from the intertext to the new text. In Szymański’s music it has two levels: the first is the structure which constitutes a historical invariant, while the second one is the same structure after transformations. In turn, (2) the interpretant is a set of rules which enable the transformation of the intertextual exponent of the first level into a new fragment of text or into an entire text. The main subject of the research is (3) the complete basic text, where the main point is to grasp the general sense, which takes into consideration the intertextual play and is constructed on the basis of autonom-ous and designative meanings. In order to prove the practical aspect of the above-mentioned method, the author has attached the interpretation of the first movement of A Kaleidoscope for M.C.E. for cello (1989). Thanks to the algorithmic character of the selected composition, it is known that the intertextual exponent of the first level is a “truncated”, single-theme, three-part fugue in D-minor, in the style of J.S. Bach. The interpretant is divided into factors of the following three types: (1) extending the pre-composition structure, (2) transforming the extended structure and (3) ornamental. Taking into consideration all the meanings which manifest themselves on the surface of the composition, the author concludes that the work is a musical kaleidoscope, in which the role of coloured pieces of glass is played by the baroque fugue, while the changing configurations of the fragmented baroque and contemporary meanings play the role of kaleidoscopic effects.

4

Linda Hutcheon’s Theory of Parody and Its Application to Postmodern Music

85%

Kostka V.

Avant

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

EN

Parody-a particular case of intertextuality-is an important term for scientists interested in modern and postmodern art. Linda Hutcheon stated that 20th century parody, to be found in every kind of art, is a repetition with critical difference. It is composed of two structural levels, of which the first one is an authority, the second-a transgression of the authority. Its entire act of enunciation includes also a pragmatic frame, i.e. the intent of parody, which spreads from comedy through neutrality to seriousness. From the author’s point of view, the compositions of Paweł Szymański (born in 1954) are interesting examples ofmusical parodies from the last decades. Among them are the second study from Two Stud- ies for piano (1986) and Through the Looking Glass...I for chamber orchestra (1987). Both these pieces are two-level and algorithmic music. The parodied texts consist of basic deter- minants of the baroque style, such as regular semiquaver rhythm and tonal configurations, expressed either by melody or by harmony. The parodying texts, which we hear, are certain mixtures of baroque and contemporary elements. Besides motoric rhythm and tonal melody or harmony, there are post-tonal fragments, a new timbre, spaciousness, fragmentation, new kinds of articulation and schematic dynamics. Taking the issue of ethos into consideration,Szymański’s parodies are serious, since baroque texts are treated as authorities.

5

Linda Hutcheon’s Theory of Parody and Its Application to Postmodern Music

85%

Kostka V.

Avant

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

EN

Parody-a particular case of intertextuality-is an important term for scientists interested in modern and postmodern art. Linda Hutcheon stated that 20th century parody, to be found in every kind of art, is a repetition with critical difference. It is composed of two structural levels, of which the first one is an authority, the second-a transgression of the authority. Its entire act of enunciation includes also a pragmatic frame, i.e. the intent of parody, which spreads from comedy through neutrality to seriousness. From the author’s point of view, the compositions of Paweł Szymański (born in 1954) are interesting examples ofmusical parodies from the last decades. Among them are the second study from Two Stud- ies for piano (1986) and Through the Looking Glass...I for chamber orchestra (1987). Both these pieces are two-level and algorithmic music. The parodied texts consist of basic deter- minants of the baroque style, such as regular semiquaver rhythm and tonal configurations, expressed either by melody or by harmony. The parodying texts, which we hear, are certain mixtures of baroque and contemporary elements. Besides motoric rhythm and tonal melody or harmony, there are post-tonal fragments, a new timbre, spaciousness, fragmentation, new kinds of articulation and schematic dynamics. Taking the issue of ethos into consideration,Szymański’s parodies are serious, since baroque texts are treated as authorities.

6

„Miserere” na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Konstrukcja dźwiękowa i znaczenia

80%

Kostka V.

Muzyka

|

2022

|

vol. 67

|

issue 2

29-43

EN

This article is devoted to Paweł Szymański’s Miserere for voices and instruments (1993), with the aim of discussing its sound structure and the meanings attributed to it. Based on analysis of the work and a range of literature, the author claims that Miserere is an openly intertextual work, composed freely without the application of algorithmic methods. It is characterised by the presence of two basic structures rather than one: modal Gregorian chant and four-part canon in extended major–minor tonality. These two basic structures were combined into a whole using abstract ideas typical of Szymański. One easily notes that while the solo psalmody assumes its centuries-old form, the choral parts, though colouristically resembling plainchant, consist not of monodic singing but of recitations on six pitches and whispered passages. If we compare the canon with the ultimate shape of the composition, it turns out that the former was used as the basis for ensemble sections, primarily the cello and vibraphone parts, but with many (around one third) of the canon’s notes left out. The discussion of the work’s structure ends with information about its tripartite form. The author opens the section on meanings by presenting her cognitivist stance that meanings are not intrinsic to the work, but rather the music provokes interpreters to create them. Based on her own associations, the opinions of music critics and psychology literature on emotions, the author argues that the three sections of Miserere may be interpreted as corresponding to three emotions: balance, anxiety and balance regained. The article also contains the opening of the initial canon, which the author received from the composer, a fragment of Miserere arranged by the author and a table showing the work’s form.

PL

Niniejszy artykuł jest poświęcony Miserere na głosy i instrumenty (1993) Pawła Szymańskiego, a jego celem jest omówienie konstrukcji dźwiękowej utworu oraz przypisanych mu znaczeń. Bazując na analizie utworu i różnorodnej literaturze autorka stwierdza, że Miserere jest utworem jawnie intertekstualnym, do tego skomponowanym swobodnie, tj. bez użycia metod algorytmizowanych. Cechą charakterystyczną tego utworu jest to, że zawiera nie jedną, a dwie struktury wyjściowe: modalny chorał gregoriański i czterogłosowy kanon w poszerzonej tonalności dur-moll. Obie struktury wyjściowe zostały połączone z sobą w całość za pomocą − typowych dla Szymańskiego − abstrakcyjnych pomysłów. Dosyć łatwo rozpoznać, że solowe psalmodie występują w kształcie sprzed wieków, natomiast partie chóralne barwowo przypominają chorał, ale zamiast śpiewu monodycznego zawierają recytacje na sześciu wysokościach dźwięku i fragmenty szeptane. Z porównania kanonu z ostateczną kompozycją wynika, że ten pierwszy stał się podstawą odcinków zespołowych Miserere, w tym głównie partii wiolonczel i wibrafonu i że pominięto wiele jego dźwięków (około 1/3). Na koniec rozważań na temat konstrukcji utworu padają informacje o trzyczęściowej formie. Kwestię znaczeń autorka otwiera przyjętym przez siebie stanowiskiem kognitywistycznym, z którego wynika, że znaczenia nie tkwią w utworze, lecz że utwór prowokuje interpretatora do ich stworzenia. Powołując się na własne skojarzenia, opinie krytyków muzycznych i literaturę psychologiczną o emocjach, autorka ustala, że każdej z trzech części Miserere można przypisać uczucia: równowagi, niepokoju i powrotu do równowagi. Oprócz tekstu artykuł zawiera otrzymany od kompozytora początek wyjściowego kanonu, fragment Miserere w opracowaniu autorki oraz tabelę ukazującą formę kompozycji.

7

Sieć integracji pojęciowej Gilles’a Fauconniera i Marka Turnera jako narzędzie interpretacji utworów muzycznych. Przykład Miserere Pawła Szymańskiego

71%

Kostka V.

Aspekty Muzyki

|

2019

|

issue 9

27-43

PL

W ostatnich dekadach kognitywiści Gilles Fauconnier i Mark Turner wspólnie wypracowali narzędzie do badania znaczenia, które nazywają siecią integracji pojęciowej lub mieszaniną pojęciową. Podstawą ich teorii są cztery główne przestrzenie mentalne: dwie wyjściowe (źródłowa i docelowa), ogólna i mieszanina pojęciowa. Zdaniem badaczy, tego rodzaju proces kognitywny odgrywa kluczową rolę w ludzkim myśleniu i działaniu, a tworzenie mieszanin jest sednem nasze- go życia w świecie i rozumienia tego świata. Z racji swojej popularności w różnych dziedzinach wiedzy, narzędzie to zainteresowało także muzykologów, w tym Nicholasa Cooka i Lawrence’a Zbikowskiego. Obaj przekonują, że na poziomie werbalnej interpretacji utworu muzycznego, kiedy często używa się metafor czy analogii, posługiwanie się siecią integracji pojęciowej jest jak najbardziej uzasadnione. Bazując na pracach tych wszystkich badaczy autorka interpretuje Miserere na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Właściwą interpretację poprzedza szczegółowa analiza formalna utworu oraz wyjaśnienia na temat raczej ukrytej intertekstualności. W konkluzji autorka stwierdza, że utwór charakteryzuje się znaczeniem dynamicznym, innym dla każdej z trzech części (attaca). Część pierwsza to poważna, wsparta silną wiarą w Boga, spowiedź grzesznika, druga wysuwa na czoło momenty jego zwątpienia i załamania, trzecia natomiast mówi o jego powrocie do równowagi psychicznej i silnej wiary.

Refine search results

3 Aspekty Muzyki

2 Avant

1 Musicology Today

1 Muzyka

1 2022

1 2019

1 2018

1 2017

2 2016

1 2015

6 Kostka V.

1 Naliwajek-Mazurek K.

Druga część Through the Looking Glass… III na klawesyn Pawła Szymańskiego. Intertekstualna gra i forma muzyczna. Teoretyczne podstawy modelu

Paweł Szymański’s Self-Analyses Reread

Wykładnik intertekstualny, interpretant i znaczeniowa gra — klucze do interpretacji muzyki Pawła Szymańskiego

Linda Hutcheon’s Theory of Parody and Its Application to Postmodern Music

Linda Hutcheon’s Theory of Parody and Its Application to Postmodern Music

„Miserere” na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Konstrukcja dźwiękowa i znaczenia

Sieć integracji pojęciowej Gilles’a Fauconniera i Marka Turnera jako narzędzie interpretacji utworów muzycznych. Przykład Miserere Pawła Szymańskiego