It is demonstrated empirically in the world literature that irrespective of economic, cultural or historical factors income distributions follow universal patterns in different countries and exhibit an exponential (Boltzmann-Gibbs) distribution for low and middleclass incomes and power-law (Pareto) distribution for the highest incomes. In this article we present calculations based on a survey cyclically conducted by Council for Social Monitoring confirming these findings for income distributions in Poland. Obtained parameters of Pareto and Boltzmann-Gibbs distributions are statistically significant and indicate increasing income inequalities in Poland in the years 2003-2011 (which is somehow contradictory to the Eurostat data showing that the trend of increasing income inequalities in Poland reversed after 2005).
Analizy nierówności dochodowych dostarczają państwu istotnych informacji na temat dobrobytu mieszkańców kraju. Państwo, dysponując taką wiedzą, może skuteczniej prowadzić politykę transferów (np. podatków i zasiłków). Posiłkując się wybranymi miarami nierówności dochodowych gospodarstw domowych (współczynnik McLoone'a, Giniego, Theila, Robin Hooda itp.), autor przeprowadza analizę nierówności dochodowych gospodarstw domowych w Polsce w latach 2000 i 2003 w następujących grupach społeczno-ekonomicznych: pracownicy, rolnicy, pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne, emeryci i renciści, pracujący na własny rachunek, utrzymujący się z niezarobkowych źródeł.
EN
This paper is an attempt of analysis of income inequality of households in Poland including division of them into six groups: households of employees, of farmers, of employees-farmers, of retirees and pensioners, of self-employed and of maintained from non-earned sources. The analysis was made based on inequality measures using in majority of countries in the world, and also based on measures rarely found in documents of the same problem. In the first chapter of this paper, there were described shortly income inequality measures such as: measures based on deciles (i.e. McLoone index), Gini index, Theil index, Robin Hood index, and so on. The second chapter is empiric. There were presented results of research on the basis of individual data of households, published in "Diagnoza społeczna 2003" edited by J. Czapiński and T. Panek. Including division households into six groups there were calculated values of income inequality indices in Poland in years 2000 and 2003, and then there were reached conclusions consequent from calculations.
W artykule wykazano przydatność szacunków wykonanych z użyciem hierarchicznej estymacji bayesowskiej w przypadku znanych wartości hiperparametrów modelu. Pokazano istnienie zgodności między szacunkami z użyciem takiej metody oraz szacunkami z użyciem innej techniki dla małych obszarów, w tym metody EBLUP. (fragment tekstu)
EN
The author presents a method of hierarchical bayesian estimation to estimate the value of the different income variables on the basis of studies of household budgets and POLTAX tax register. Calculations have been made for the case where approximately known a priori evaluation of hyperparameters used to construct a conditional probability, which is used in the model. The author compares the efficiency of the estimates obtained by using other hierarchical methods of estimation for small areas, including the EBLUP estimators type. This gave congruity in precision of the estimated parameters using both techniques. (original abstract)
Przeanalizowano dwie wielkie grupy dochodów: osiąganych w sektorze przedsiębiorstw oraz otrzymywanych ze świadczeń społecznych (emerytury z pozarolniczego systemu ubezpieczeń, emerytury i renty rolników indywidualnych). Dokonano oceny realnej dynamiki tych wynagrodzeń przy przyjęciu za deflatory indeksu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz cen żywności.
EN
The scope of this analysis refers to the dynamics of the wages and salaries in the business and in the social security benefits sectors: retirement pays from non-agricultural social security system and retirement pays and pensions of farmers in 2005. The dynamics of the monthly average gross real income was quite positive contrary to the year 2004 when the fall in the real income was noticed. The following factors built up this situation: moderate dynamics of the nominal monthly wages and salaries in the business sector; changes in the average social benefits only coming from the flows and outflows of the retirees and pensioners population (there was no valorisation); stabilization, or even slight fall in total prices of the consumer products and services with total food prices. The survey on the average dynamics was conducted, as usually in this type of surveys, using the non-weighed geometric mean methods and the sum of chronological series.
Przedstawione wyniki szacunków pokazują, że w latach 1993-2004 nastąpił w Polsce wzrost zróżnicowania dochodów. Zwiększyła się rozpiętość zarówno między najwyższymi dochodami (9 decyl) a medianą, jak i wzrosła relacja dochodów najniższych (1 i 2 decyl) w stosunku do mediany, przy czym nieco silniejszy wzrost nastąpił w górnej części rozkładu. Jednocześnie, w analizowanym okresie obniżył się istotnie łączny zasięg ubóstwa i głębokiego niedostatku, a więc odsetek gospodarstw domowych żyjących w ubóstwie i głębokim niedostatku. Ponadto, regularnie obniżał się zasięg skrajnego ubóstwa. Porównując rok 2004 z rokiem 1993, mówić zatem można o zmniejszeniu łącznego zasięgu ubóstwa i niedostatku w latach transformacji gospodarczej 1993-2004 i wyraźnej redukcji skrajnego ubóstwa. W ostatnich latach 2002-2004 obserwuje się polepszenie wskaźników zasięgu ubóstwa i niedostatku dla całej populacji gospodarstw domowych. (abstrakt oryginalny)
EN
Estimates presented in the paper show that income inequalities increased in Poland, 1993-2004. Inequalities amplified both in the upper tail of income distribution (increase of nineth decile to mediane ratio) and in the lower one (decrease of first and second decile to mediane ratio), with stronger increase of the inequalities above the mediane. However, poverty and deep poorness considerably decreased during this period, as measured by percentage of households living below poverty and deep poorness lines. Moreover, extreme poverty incidence had been decreasing on a regular basis during these years. When comparing 2004 to 1993, one may conclude that poverty and poorness decreased during transformation, and extreme poverty was almost eliminated. Specifically, over the most recent years (2002-2004) poverty and poorness indicators kept improving for all groups of households. (original abstract)
Autor przeprowadził analizę empiryczną stopnia stabilności dochodów podatników rozliczających się w jednym z urzędów skarbowych woj. śląskiego. Szczególną uwagę zwrócono na zależności pomiędzy poziomem stabilności dochodów i poziomem nierównomierności rozkładu dochodów.
EN
The paper presents the results of an empirical analysis of the stability of taxpayers' income paying in one of the Silesian tax offices. To assess the degree of income stability the Author used Markov chains. Transition probability matrix was constructed, which was used to estimate the synthetic indicator of income stability. The analysis found that the income of taxpayers were characterized by a low degree of stability. The research stated that the probability of transition to a higher income group was lower than the probability of transition to a lower income group, and with the increase in the level of income generated, the probability of transition to a lower or higher income group decreased. The Author proposed a growth measure of the income inequality distribution based on the ratio oftransition probabilities in two extreme income groups. (original abstract)
Przeanalizowano dwie wielkie grupy dochodów: osiąganych w sektorze przedsiębiorstw oraz otrzymywanych ze świadczeń społecznych (emerytury z pozarolniczego systemu ubezpieczeń, emerytury i renty rolników indywidualnych). Dokonano oceny realnej dynamiki tych wynagrodzeń przy przyjęciu za deflatory indeksu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem oraz cen żywności.
The state inactivity in the social area during the time of Great Depression provoked a negative social response. As the state was under the pressure of trade unions and political parties, it introduced some reforms and started the projects which aim was to minimize the negative effects of rising unemployment and expanding poverty.
W pracy podjęto się próby odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób pod wpływem zmiany dochodów konsumentów i cen najpopularniejszych elementów drobiowych, zmienia się na nie popyt. W badaniu empirycznym wykorzystano dane miesięczne z siedmiu lat (od początku 2006 do końca 2012 roku) pozyskane z hurtowni mięsa i wędlin Domicela, obejmującej swoim zasięgiem teren powiatu jasielskiego. Na podstawie wyników estymacji modelu NLAIDS uzyskano cenowe i dochodowe elastyczności popytu.(fragment tekstu)
EN
In this paper demand for chicken parts is considered. Author presented data about chicken consumption used and built nonlinear form of Almost Ideal Demand System (NLAIDS). Finally obtained price and income elasticies of demand.(original abstract)
Ciężar przemian transformacyjnych w Polsce w bardzo nierównomierny sposób obciążał kosztami poszczególne warstwy społeczne. W artykule przedstawiono modele ekonometryczne, które w sposób syntetyczny umożliwiają ocenę relatywnego poziomu dochodów oraz wskazanie układu hierarchii grup społeczno-ekonomicznych. Analiza dochodów w latach 1993-2001 wskazuje, że między społeczno-ekonomicznymi grupami gospodarstw domowych występowało silne zróżnicowanie. Podczas transformacji najwięcej zyskały gospodarstwa pracowników na stanowiskach nierobotniczych oraz pracujących na własny rachunek. W gorszej sytuacji ekonomicznej znalazły się gospodarstwa rolników, pracowników użytkujących gospodarstwo rolne oraz robotnicze.
EN
Although the weight of transformations in Poland influenced particular social groups in very different ways, the econometric models presented in a synthetic way allow to rate a relative level of incomes and show the hierarchical structure of social-economics groups. The analysis of incomes for the years 1993-2007 shows the great variety of social-economics groups. During transformation of polish economy the much more profits were obtained farms of workers on the non-workmen's stands and people working for own account. In the worst economical situation were the farms of farmers and workers using an agricultural and workmen's household farms. (original abstract)
Artykuł analizuje realne płace pracowników sfery budżetowej w 2010 roku. Dane dotyczą przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto. Miesięczny dochód i dynamika wzrostu zostały przetestowane metodą rg, jak również przez r -. We wszystkich działach sfery budżetowej dynamika przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń realnych według obu metod pomiaru jest zróżnicowana na plus i na minus. Odmienne wyniki uzyskano w ochronie zdrowia i opiece społecznej, gdzie niezależnie od metod rachunku wynik jest ujemny. Płace realne spadły w granicach od -0,08% do -0,29% średnio miesięcznie. Wskazywałoby to na potrzebę wprowadzenia regulacji wynagrodzeń w ochronie zdrowia i opiece społecznej.
EN
The article analyzes the real wages of employees of budgetary sphere in 2010. A monthly income and growth components dynamics (nominal incomes and prices) were tested by rg ― the unweighted geometric mean method as well as by r - method taking into account the sum of the terms of a time series. (original abstract)
Целью статьи является обследование прочности связи между местом проживания населения Польши и их главным источником средств на содержание на основе двух последних всеобщих переписей населения проводимых в 2002 г. ив 2011 г. В обследовании был использован критерий незaвисимости хи-квадрат Пирсона и коэффициент V Крамэра для оценки изменения зависимости между местом проживания и главным источником доходов, которая имела место в межпереписный период. Проведенный анализ показал, что разница между городом и деревней в зависимости от источников дохода за 9 лет значительно уменьшилась. Эта точность наблюдается при сопоставлении в обследуемых годах доли населения, которого наемный труд был главным источником средств на содержание, а также доли населения, которого главным источником средств на содержание является самозанятость кроме сельского хозяйства, самозанятость в сельском хозяйстве, частная собственность или работа без зарплаты.
PL
Celem opracowania jest zbadanie siły związku między miejscem zamieszkania mieszkańców Polski a ich głównym źródłem utrzymania na podstawie dwóch ostatnich spisów powszechnych przeprowadzonych w 2002 r. i 2011 r. W badaniu wykorzystano test niezależności chi-kwadrat Pearsona oraz współczynnik V Cramera do oceny zmiany zależności pomiędzy miejscem zamieszkania a głównym źródłem dochodów, która zaszła w okresie międzyspisowym. Przeprowadzona analiza pokazała, że różnica między miastem i wsią w zależności od źródeł dochodu uległa na przestrzeni dziewięciu lat znacznemu zmniejszeniu. Prawidłowość tę zaobserwowano dokonując porównań między badanymi latami udziałów ludności, której praca najemna była głównym źródłem utrzymania, jak też udziałów ludności, której głównym źródłem utrzymania była praca na własny rachunek poza rolnictwem, praca na własny rachunek w rolnictwie, własność bądź źródła niezarobkowe.
EN
The aim of the study is to examine the strength of the association between the place of residence of the Polish population and their main source of income on the basis of the last two censuses carried out in 2002 and 2011. The study used Pearson chi-square test of independence and Cramer's V coefficient to assess the relationship between the changes in residence place and the main source of income, which occurred between the two last censuses period. The analysis showed that the difference between urban and rural areas, depending on the source of income has been over nine years significantly reduced. This regularity was observed by comparisons between the study years the shares of the population, which wage labor was the main source of income, as well as the shares of the population, the main source of income was a self-employed outside agriculture, self-employment in agriculture, property or non-commercial sources. (original abstract)
W artykule podjęto próbę oszacowania — na podstawie krzywej Kuznetsa — wpływu wzrostu gospodarczego na nierówności dochodów i płac w Polsce, które zostały wyliczone za pomocą współczynnika koncentracji Lorenza. Wielowariantowe badania ekonometryczne przeprowadzono na próbie obejmującej lata 1980—2004. Wyniki badań potwierdziły hipotezę Kuznetsa, zmodyfikowaną dla odwzorowania zmian we współczesnej strukturze gospodarki. W badanym okresie Polska była w pierwszej fazie wzrostu gospodarczego. Rozwijający się szybko sektor usług wysysał pracowników z przemysłu, budownictwa i rolnictwa, powodując wzrost nierówności płac i dochodów gospodarstw domowych. Przedstawione w pracy wyniki analiz ekonometrycznych pozwalają zrozumieć istotę kształtowania nierówności i potwierdzają występowanie w Polsce prawidłowości opisanych przez krzywą Kuznetsa, odwzorowującej wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac i dochodów. Artykuł może być pomocny w analizach socjologicznych i ekonomicznych, a także może dostarczyć argumentów w dyskusji o wpływie mechanizmu rynkowego na nierówności płac i dochodów. (abstrakt oryginalny)
EN
In the article there was made an estimation of the economical development influence on income and wages inequalities, which was calculated using the Lorenz coefficient of concentration. This attempt was made on the base of Kuznet's curve. Multivariate eco-nometrical surveys were conducted on the sample covered years 1980-2004.Research findings have confirmed Kuznet 's hypothesis, which was modified in order to map changes in the modern economy structure. In the given period Poland was in the first phase of the economical growth. Fast developing service sector was sucking out workers from industry, building industry and agriculture, it caused growth of inequalities of households' incomes and wages.The results of econometrical analysis, presented in the study, simplified understanding the matter of inequalities creation and confirmed existing correctness described by Kuznet's curve in Poland. This curve maps the economical level's influence on income and wages inequalities.The article can be helpful in sociological and economic analysis and can also provide with the arguments to discussion on the market mechanisms' influence on income and wages inequalities. (original abstract)
Przeanalizowano dynamikę wynagrodzeń w sferze budżetowej w 2004 roku. Dokonano deflacji wynagrodzeń nominalnych indeksem cen żywności. Porównano wyniki sfery budżetowej z sytuacją w sektorze przedsiębiorstw i świadczeń społecznych.
Celem artykułu jest przedstawienie przemian w poziomie i strukturze konsumpcji polskich gospodarstw domowych w latach 1990-2002. Omówiono następujące zagadnienia: dochód jako czynnik określający konsumpcję gospodarstw domowych, zmiany w wydatkach konsumpcyjnych polskich gospodarstw domowych, spożycie artykułów żywnościowych i nieżywnościowych.
Dokonano analizy dynamiki dochodów realnych sfery budżetowej w latach 1998-2000. Zwrócono uwagę, że w tym okresie uległy zmianie proporcje finansowania z budżetów centralnych i lokalnych w wyniku zmian podziału terytorialnego kraju i administracji rządowej oraz samorządowej.
W opracowaniu zanalizowano dochody realne w 2006 r. pracowników sektora przedsiębiorstw oraz emerytów i rencistów z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych i rolników indywidualnych. Problem miesięcznej dynamiki tych dochodów oraz ich komponentów (dochodów nominalnych i cen) przebadano metodą rg — nieważonej średniej geometrycznej oraz metodą r — uwzględniającą sumę wyrazów szeregu chronologicznego. Otrzymane wyniki pokazały korzystną dynamikę dochodów realnych, w szczególności w porównaniu do sytuacji w tej kwestii w 2005 r. (abstrakt oryginalny)
EN
In the study the real income of business sector employees and pensioners from no agricultural insurance system and the individual farmers in the year 2006 were analyzed. The problem of monthly dynamics of those income and their components (the nominal income and prices) were tested using rg - the method of geometrical mean and the method which includes the sum of chronological series terms. Received results showed the F advantageous dynamics of real income, especially in comparison with the situation in 2005. (original abstract)
W opracowaniu zanalizowano dochody realne pracowników sektora przedsiębiorstw oraz emerytów i rencistów z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych i rolników indywidualnych w 2007 r. Problem miesięcznej dynamiki dochodów oraz ich komponentów (dochodów nominalnych i cen) przebadano metodą rg — nieważonej średniej geometrycznej oraz metodą — uwzględniającą sumę wyrazów szeregu chronologicznego. Otrzymane wyniki pokazały ujemną dynamikę dochodów realnych (mierzoną tempem wzrostu w skali miesięcznej), co oznacza pogorszenie sytuacji w porównaniu z tymi procesami w 2006 r. (abstrakt oryginalny)
EN
In the elaboration the real incomes of employees of enterprises sector, pensioners from the non-agricultural system of social insurance and individual farmers in 2007 were analyzed. The problem of monthly incomes' dynamics and their components (nominal incomes and prices) were examined by rg method unweighted geometrical average and by f method - including chronological series sum. Received results showed negative dynamic of real incomes (measured with the growth rate in the month scale) what means worsening the situation in the comparison to those processes in 2006. (original abstract)
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.