Search results

1

Polski nacjonalizm w szerokiej perspektywie

100%

Karczewski K.

Sprawy Narodowościowe

|

2015

|

issue 46

EN

On Polish nationalism in wide perspectiveIn this book review of “Dylematy polskiego nacjonalizmu” by B. Grott the author argues that B. Grott based on an interdisciplinary comparative shows not only the shape of selected Polish nationalist political doctrines in the two factions: the Catholic faction that is characterized by traditionalism, and the modernizing faction, that is characterized by facing the challenges of modernity, but also shows the compounds between them and their values and practice of life of the nation and its historical success. Polski nacjonalizm w szerokiej perspektywieW niniejszej recenzji książki B. Grotta pt. Dylematy polskiego nacjonalizmu… autor przekonuje, iż B. Grott w oparciu o metodę interdyscyplinarną i porównawczą przedstawia nie tylko kształt wybranych polskich nacjonalistycznych doktryn politycznych w dwóch odłamach: w katolickim odłamie, o charakterze na wskroś tradycjonalistycznym i w modernizacyjnym odłamie, zwróconym frontem do wyzwań nowoczesności, ale także ukazuje związki pomiędzy nimi i lansowanymi tam wartościami a praktyką życia narodu i jego powodzenia dziejowego.

2

Recenzja: Katarzyna Wrzesińska, "Kultura i cywilizacja w myśli Narodowej Demokracji (1893–1918). Między ideą wychowania a polityką", Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna 2012, ss. 377.

100%

Krzywiec G.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

Review of a book by Katarzyna Wrzesińska, Culture and civilization in the thought of National Democratic Party (1893–1918). Between the educational idea and politics, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna 2012, pp. 377.The book by Katarzyna Wrzesińska, a historian of ideas and Polish political thought of the 19th and 20th centuries, a researcher of the Institute of Slavic Studies of the Polish Academy of Sciences, has an ambitious aim to deal with cultural politics of National Democracy, the largest political movement in the history of Polish lands, at the fin-de-siècle. The further themes are, among others, definitions of nation and folk in the nationalist framework, the role and place of educational ideas in a wider scope of the nationalist project, an influence of nationalist ideas on the Polish intelligentsia.Interestingly, Wrzesińska does not correspond with current social sciences debates about definitions and understandings of nationalisms in literature, but tries to step outside them altogether. Undoubtedly, such a new framework would have helped us move forward in studies on Polish nationalism. Paradoxically though, while the book analyzing a wide array of published primary documents, it offers, in the end, a well-known and conventional story on ‘young idealist’ debouched whether by mass-politics or by masses as such. The rhetoric of nationalism is quite evident but not equally obvious from Wrzesińska’s presentation are the ways in which people appropriated that vocabulary and those ideas for their own ends. The author gives then another casual tale on an innocent but cultural nation and, first and foremost, its elites beset by brutal and uncivilized enemies. Epistemological naiveté, surplus of not analyzed details and quotations, and, last but not least, rather surprisingly narrow catalogue of questions does not address how and why the Polish integral nationalists differed from other national strains of this time.All in all, unfortunately, the book does not help to capture the complexity of National Democracy in the Polish history of the period under discussion. Not only it does not substantially extend our knowledge on the subject, but as well obscures and blocks serious questions about this political movement and its toxic legacy.Recenzja: Katarzyna Wrzesińska, Kultura i cywilizacja w myśli Narodowej Demokracji (1893–1918). Między ideą wychowania a polityką, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna 2012, ss. 377.Książka Katarzyny Wrzesińskiej, historyczki idei oraz polskiej myśli politycznej w XIX i XX wieku, związanej z Instytutem Slawistyki PAN, stawia sobie ambitny cel: omówienie polityki kulturowej Narodowej Demokracji, największego ruchu politycznego na ziemiach polskich przełomu XIX i XX stulecia. Książka porusza kwestię definicji „narodu” i „ludu” w nacjonalistycznej ramie pojęciowej, roli pomysłów edukacyjnych w szerszym spektrum projektu nacjonalistycznego oraz wpływu nacjonalistycznych idei na polską inteligencję.K. Wrzesińska nie odnosi się do obecnie toczącej się w naukach społecznych debaty dotyczącej definicji i rozumienia nacjonalizmu w literaturze, decyduje się zupełnie pominąć tę dyskusję. Bez wątpienia nowa rama teoretyczna pozwoliłaby rozwinąć studia nad polskim nacjonalizmem. Paradoksalnie jednak, chociaż autorka analizuje szeroki zestaw publikowanych już, podstawowych dokumentów, na koniec oferuje dobrze znaną i konwencjonalną opowieść o „młodych idealistach”, z czasem uformowanych przez masową politykę lub przez masy jako takie. Retoryka nacjonalizmu jest sama w sobie wystarczająco zrozumiała, jednak w obrazie stworzonym przez Wrzesińską nie jest oczywiste, w jaki sposób nacjonalistyczne słownictwo i idee zostały powszechnie przejęte i wykorzystane. Autorka tworzy za to kolejną wymijającą opowieść o niewinnej i kulturalnej nacji oraz – przede wszystkim – o jej elicie, napastowanej przez brutalnych i niecywilizowanych przeciwników. Epistemologiczna naiwność, nadmiar niezanalizowanych cytatów oraz wąski zestaw pytań badawczych nie pozwalają w pełni przedstawić przyczyn i sposobu, w jaki polski integralny nacjonalizm różnił się od innych nacjonalistycznych nurtów epoki.Niestety książka nie pomaga zrozumieć złożoności sytuacji Narodowej Demokracji w polskiej historii omawianego okresu. Nie tylko w niewystarczający sposób poszerza naszą wiedzę, lecz również blokuje poważne pytania na temat tego ruchu i jego toksycznej spuścizny.

3

O cywilizacyjny awans Polski Roman Dmowski wobec idei modernizacji Polski 1918–1939

100%

Kapica W.

Historia i Polityka

|

2013

|

issue 10(17)

9-43

EN

The Roman Dmowski’s propositions of modernization of interwar Poland (1918–1939) can not be considered in terms of theories of modernization created after 1945 as a coherent, logic systems. For Dmowski the modern (modernized) Poland would be a „efficient” state with capitalist economy, free market and the respect for private property, with reduced social legislation, with developed industry and agriculture, with a strong middle class, with restricted bureaucratic machine; a national state with restricting the rights of national minorities, with low number of Jews, with the limiting the powers of the legislature and a strong executive, with association polishness with catholicism and strong emphasis on the presence of catholic religion in social life. Some ideas of Dmowski were not bad (e.g. save money and reduction of excessively developed bureaucratic machine, the development of industry and agriculture, the fight against speculation), however, the proposals were often too vague or unclear or were remarkably oriented to the free market and for this reason had no chance of implementation and popularity in the atmosphere of the 20s and 30s in interwar Poland (e.g. proposal of reduction excessively developed social legislation), some of proposals were expressly anti-Semitic. Similarly, in the area of the Polish political system and political life Dmowski offered „positive” solutions (recovery and moralisation of Polish political life, raising the niveau of political culture of the Polish political elites and Polish society, strengthening of executive power) and „negative” proposals (association polishness with catholicism and his instrumental use, desire to make Poland a national state, desire to move away from the rule of parliamentary, postulate of removing the excess of the Jewish population in Poland). The least controversial were proposals in the sphere of social and mental modernization of the Polish society (attachment to the rule of law, the cultural and civilizational raising of lower strata and classes, care for a family – according to Dmowski important institution for society, increasing hard work / diligence of the Polish population, learning of positive competition or skills competition, development of the awareness of the Polish population concerning social and economic problems, emphasis on its own – Polish creativity). It is impossible unambiguously assess all Dmowski’s proposals of Poland’s modernization – they were characterized by – similar to entire creative achievements of Dmowski – some „duality” – controversional ideas were mixed with interesting concepts, sometimes original.

4

Nacjonalizm polski w optyce niemieckiej lat trzydziestych XX w.

71%

Stachowiak P.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2016

|

issue 4

159-172

EN

German interest in Polish nationalism was negligible in the nineteen thirties. Only the magazines and publications dealing with Eastern European issues devoted more time and space to Polish nationalism. They practically ignored the NSDAP sources. The issue of relations between Polish nationalism on the one hand and fascism and national socialism on the other has become the topic of academic research. So far,Germany at that time has never been analyzed in this context. A question worth considering is whether German journalism and academic publications were interested in the development of Polish nationalism. How did the proponents of the Nazi movement perceive their Polish ideological counterparts? What was the attitude of non-Nazi journalists and scholars? The aim of this paper is to try to complement the studies in the history of mutual relations of Polish and German nationalism.

PL

Niemieckie zainteresowanie polskim nacjonalizmem było w latach trzydziestych niewielkie. Więcej miejsca i uwagi poświęcały mu jedynie czasopisma i wydawnictwa zajmujące się szczególnie problematyką wschodnioeuropejską. Niemal całkowicie pomijały oficjalne źródła NSDAP. Problem relacji między polskim nacjonalizmem a faszyzmem i narodowym socjalizmem stał się przedmiotem refleksji naukowej. Niestety jak dotąd nie dokonano podobnej analizy biorąc jako punkt wyjścia Niemcy ówczesnej epoki. Warto zadać pytanie, czy również tam, w publicystyce, w publikacjach naukowych, rozwój polskiego nacjonalizmu wzbudzał zainteresowanie? Jak postrzegali swych polskich ideowych pobratymców zwolennicy ruchu nazistowskiego, jak odnosili się do nich publicyści i naukowcy proweniencji nienazistowskiej? Zadaniem niniejszego tekstu jest próba takiego uzupełnienia stanu badań nad dziejami wzajemnych odniesień nacjonalizmów w Polsce i Niemczech.

5

Lew Dawidowicz Trocki o wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920

45%

Dubel L.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2019

|

vol. 66

|

issue 2

EN

The paper aims to reconstruct Lev Davidovich Trotsky’s views on the Polish-Bolshevik War of 1919–1920. It emphasises a merely incidental relation of his theory of permanent revolution with the beginnings, progress and ending of this war. It also indicates the flexibility of Trotsky’s views and attitudes resulting from the changeable fates of the armed conflict. It stresses the practical achievements of this politician within the sphere of the development of the Red Army, as well as his ability to separate political aims from the direct command of the army. It indicates that this war was not, basically, in the political interest of either party to the conflict, and was not beneficial to either of them. Hence Trotsky’s pacifist inclinations to end it. On the part of Poland, this war was not based on ideological or nationalist reasons. It was about realising a certain vision of the borders of the Polish State. On Red Russia’s part, contrary to appearances, it did not result from the assumption of a necessary bringing of the revolution on its bayonets into Western Europe, but it was, to a large extent, of defensive nature.

PL

Tekst dotyczy rekonstrukcji poglądów Lwa Dawidowicza Trockiego na wojnę polsko-bolszewicką 1919–1920. Podkreśla się zaledwie incydentalny związek jego teorii rewolucji permanentnej z początkiem, przebiegiem i zakończeniem tej wojny. Wskazana jest elastyczność poglądów Trockiego wynikająca ze zmiennych losów konfliktu zbrojnego. Podkreślone są praktyczne osiągnięcia tego polityka w obszarze budowy Armii Czerwonej, a także jego umiejętność oddzielania celów politycznych od bezpośredniego dowodzenia wojskiem. Wskazuje się, że ta wojna zasadniczo nie leżała w interesie politycznym obu stron konfliktu i żadnej z nich nie przyniosła korzyści. Stąd pacyfistyczne skłonności Trockiego do jej zakończenia. Ze strony Polski nie była to wojna uzasadniona względami ideologicznymi czy narodowościowymi. Chodziło o realizację pewnej wizji granic państwa polskiego. Ze strony Rosji Czerwonej (wbrew pozorom) nie wynikała zaś z założenia koniecznego wniesienia rewolucji na jej bagnetach na teren Europy Zachodniej, lecz miała w znacznej mierze charakter defensywny.

6

Jabłonowski after 1918: Continuation/Breakaway

45%

Urbanowski M., Urbanowski M.

Ruch Literacki

|

2021

|

issue 1

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

1 Historia i Polityka

1 Ruch Literacki

1 Sprawy Narodowościowe

1 Studia Litteraria et Historica

1 Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

1 2021

1 2019

1 2016

2 2015

1 2013

1 Dubel L.

1 Kapica W.

1 Karczewski K.

1 Krzywiec G.

1 Stachowiak P.

1 Urbanowski M.

Polski nacjonalizm w szerokiej perspektywie

Recenzja: Katarzyna Wrzesińska, "Kultura i cywilizacja w myśli Narodowej Demokracji (1893–1918). Między ideą wychowania a polityką", Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna 2012, ss. 377.

O cywilizacyjny awans Polski Roman Dmowski wobec idei modernizacji Polski 1918–1939

Nacjonalizm polski w optyce niemieckiej lat trzydziestych XX w.

Lew Dawidowicz Trocki o wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920

Jabłonowski after 1918: Continuation/Breakaway