Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Polish-Ukrainian borderland
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Wizerunek kobiety w inskrypcjach nagrobnych pogranicza polsko-ukraińskiego

100%
Dudek-Szumigaj A.
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
|
2020
|
vol. 13
120-140
PL
On the basis of tombstone inscriptions in the cemeteries of the Lublin region and in the neighbouring Volhynia, the author tries to reconstruct the image of the woman, as it is reflected in the inscriptions. The analysis of positively valued aspects of women’s lives – to whom the inscriptions are devoted – was conducted (e.g., roles related to family axiology, occupation, education). It was found that the tombstone inscriptions reflect the traditional image of the woman, who is primarily a wife and mother. The tombstone inscriptions devoted to the memory of women, as well as the inscriptions in which women speak as senders, are strongly emotionally charged. Few examples of inscriptions (mainly from urban necropolises) refer to spheres outside of family life (e.g., work and education).
2

Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in the UNESCO World Heritage List. Common Problems and Local Solutions

100%
Herych V.
Barometr Regionalny. Analizy i prognozy
|
2013
|
issue 4(34)
43-51
EN
This year we have managed to implement a joint international project aimed at including the best Carpathian wooden tserkvas of the Polish-Ukrainian borderland in the UNESCO World Heritage List. Each of the 16 objects has its own problems which are illustrated on the example of the Tserkva of the Holy Trinity. Its rich history, the urban context, the environment and the period of the building erection, its design and equipment, cultural and religious backgrounds are the basis of today’s work on the UNESCO object. Legal, state and local regulations create some opportunities for its preservation and best use. A very important element of the church maintenance is monitoring which should be provided by heritage protection authorities. All mentioned steps should provide, in particular, the popularization of the object, development of tourism and growth of the attractiveness of town or village. Each church can be a place of stimulating investment and development of the local economy, as well as basis for creating projects regionally significant.
PL
W tym roku udało się zrealizować wspólny międzynarodowy projekt: obiekty polsko-ukraińskiego pogranicza - drewniane cerkwie Karpat — wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Każdy z wpisanych 16 obiektów posiada swoje problemy, które zostały zilustrowane na przykładzie cerkwi Świętej Trójcy w Żółkwi. Bogata historia cerkwi, kontekst miasta, otoczenia i czasu powstania budowli, jej konstrukcja i wyposażenie, tło kulturowe i wyznaniowe stanowią podstawę współczesnego postępowania z obiektem z listy UNESCO. Regulacje prawne, państwowe i lokalne, stwarzają możliwości dla zachowania i najlepszego wykorzystania obiektu. Bardzo ważnym elementem zarządzania jest monitoring, który ma być prowadzony przez organy ochrony dziedzictwa. Wszystkie wymienione działania mają pracować m.in. na popularyzację obiektu, rozwój turystyki i zwiększenie atrakcyjności miasta lub wsi. Każda cerkiew może zostać obiektem przyciągającym inwestycje i stymulującym rozwój lokalnej gospodarki, a także podstawą dla tworzenia regionalnych projektów.
3
Publication available in full text mode
Content available

Feliks Czyżewski, Antroponimia pogranicza polsko‑wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych, część 1: Słownik nazwisk, Lublin: Polihymnia, 2013, LXX + 150 ss.

88%
Ostrówka M. M.
Acta Baltico-Slavica
|
2015
|
vol. 39
EN
ReviewThe work presents the book Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych (Eng. Anthroponymy of the Polish-East Slavonic borderland in light of tombstone inscriptions) by Feliks Czyżewski. The author, a well-known researcher of the Polish-Ukrainian borderland, collected, classified, elaborated and presented in the form of a dictionary about three thousand anthroponyms from working and closed cemeteries of Eastern Lublin region. It was preceded by a historical description of the region. The author also presented the current and historical state of the cemeteries (Orthodox, Catholic and mixed). Valuable parts of the book are color photographs illustrating various types of inscriptions, as well as maps presenting most important phonetic phenomena in Polish and the Ukrainian dialects, maps with location of the cemeteries where the inscriptions were collected, and bibliography concerning tombstone inscriptions in the Polish-East-Slavonic borderland. Recenzja Recenzja prezentuje książkę Feliksa Czyżewskiego Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych. Autor, znany badacz pogranicza polsko-ukraińskiego, zebrał, sklasyfikował i opracował oraz przedstawił w formie słownika ok. 3 tysięcy antroponimów z czynnych i zamkniętych cmentarzy Lubelszczyzny wschodniej. Całość poprzedził opisem historycznym regionu, przedstawił stan współczesny i historyczny cmentarzy wyznaniowych (prawosławnych, katolickich i mieszanych). Cennymi fragmentami książki są: kolorowe fotografie ilustrujące różne rodzaje inskrypcji, mapy przedstawiające ważniejsze zjawiska fonetyczne w gwarach polskich i ukraińskich, mapy z rozmieszczeniem miejscowości i cmentarzy, na których zebrano napisy, oraz bibliografia dotycząca inskrypcji nagrobnych na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim.
4
Publication available in full text mode
Content available

Feliks Czyżewski, Antroponimia pogranicza polsko‑wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych, część 1: Słownik nazwisk, Lublin: Polihymnia, 2013, LXX + 150 ss.

88%
Ostrówka M. M.
Acta Baltico-Slavica
|
2015
|
vol. 39
275-284
EN
The work presents the book Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych (Eng. Anthroponymy of the Polish-East Slavonic borderland in light of tombstone inscriptions) by Feliks Czyżewski. The author, a well-known researcher of the Polish-Ukrainian borderland, collected, classified, elaborated and presented in the form of a dictionary about three thousand anthroponyms from working and closed cemeteries of Eastern Lublin region. It was preceded by a historical description of the region. The author also presented the current and historical state of the cemeteries (Orthodox, Catholic and mixed). Valuable parts of the book are color photographs illustrating various types of inscriptions, as well as maps presenting most important phonetic phenomena in Polish and the Ukrainian dialects, maps with location of the cemeteries where the inscriptions were collected, and bibliography concerning tombstone inscriptions in the Polish-East-Slavonic borderland.
PL
Recenzja prezentuje książkę Feliksa Czyżewskiego Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w świetle inskrypcji nagrobnych. Autor, znany badacz pogranicza polsko-ukraińskiego, zebrał, sklasyfikował i opracował oraz przedstawił w formie słownika ok. 3 tysięcy antroponimów z czynnych i zamkniętych cmentarzy Lubelszczyzny wschodniej. Całość poprzedził opisem historycznym regionu, przedstawił stan współczesny i historyczny cmentarzy wyznaniowych (prawosławnych, katolickich i mieszanych). Cennymi fragmentami książki są: kolorowe fotografie ilustrujące różne rodzaje inskrypcji, mapy przedstawiające ważniejsze zjawiska fonetyczne w gwarach polskich i ukraińskich, mapy z rozmieszczeniem miejscowości i cmentarzy, na których zebrano napisy, oraz bibliografia dotycząca inskrypcji nagrobnych na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim.
5
Publication available in full text mode
Content available

Na styku języków i kultur. Recenzja książki Agnieszki Dudek-Szumigaj, Inskrypcje nagrobne pogranicza polsko-ukraińskiego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2018; 337 str.

88%
Jarosz J.
Academic Journal of Modern Philology
|
2021
|
issue 14
365–372
EN
This article is a review of a monograph on genological research on speech species. The objects of this publication are tomb inscriptions from over 60 necropolises in the north-eastern Lublin Region, which is situated within the borders of the Orthodox Lublin-Chelm Diocese and in the western part of the Volyn oblast in Ukraine. These are ethnically, linguistically, culturally and religiously non-homogeneous areas. The analysis takes into consideration the structure, the type of the functions fulfilled by grave inscriptions, the pragmatic aspect and cultural specificity of the analyzed texts. The subject of the review is to discuss the content of the publication and to implement the research goals undertaken by the author. In assessing the scientific value of the monograph, the current methodological solutions and the role of the study in the context of the state of research in Polish text linguistics were taken into account. The reviewed monograph is a reliable empirical study, however, the adopted description model does not take into account semiotic features that would complete the information about the analyzed texts. The book may be a contribution to Slavonic dialectological studies, especially to the indication of mutual Polish-Ukrainian interferences. It constitutes a source for studying the vocabulary of the borderland. The work may be used for comparative studies of funeral texts.
6
Publication available in full text mode
Content available

Nazwy potraw z mięsa w języku mieszkańców kilku polskich wsi rejonu mościskiego

63%
Kostecka-Sadowa A.
Gwary Dziś
|
2022
|
vol. 15
173-182
EN
The purpose of this article is to discuss the names of meat dishes in the speech of Poles in the south-eastern borderlands. The subject of my research is the nomenclature and generational characteristics of the names of local dishes prepared and eaten as festive meals – meat dishes prepared on Sundays, holidays or during pig slaughter. My analyses revolve around the dynamics of change in the functioning of food names.
PL
 Celem tego artykułu jest omówienie nazw potraw z mięsa w mowie Polaków na dawnych Kresach południowo-wschodnich. Przedmiotem moich badań jest nazewnictwo i charakterystyka pokoleniowa nazw lokalnych potraw przygotowywanych i spożywanych jako posiłki świąteczne – dania z mięsa przygotowywane na niedzielę, święta lub podczas świniobicia. Analizy koncentruję wokół dynamiki zmian w zakresie funkcjonowania nazw pożywienia.
7
Publication available in full text mode
Content available

Imiennictwo Żydów starostwa grabowieckiego XVII–XVIII wieku

51%
Olejnik M.
Slavia Orientalis
|
2018
|
vol. LXVII
|
issue 2
8
Publication available in full text mode
Content available

Stosunki polsko-ukraińskie w powieści Stulecie Jakuba Wołodymyra Łysa

38%
Nowacki A.
Roczniki Humanistyczne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 7
129-143
EN
Volodymyr Lys is one of the most widely-read and recognisable contemporary Ukrainian writers, who has long established his position in the literary arena. He has written many novels, but he gained widespread popularity with the novel Jacob’s Century, which was reissued several times and even filmed for television. The author deals with many important topics within, such as issues of national identity, complicated Ukrainian history, memory, etc. However, the purpose of this article is to look at Volodymyr Lys’s work from the perspective of Polish-Ukrainian relations. The pages of the novel present a hundred years of the history of Ukraine in which its hero – Jacob Mekh – is also entangled. He tells the story of his life from the perspective of almost one hundred years, during which he was a citizen of Russia, Poland, Germany, the Soviet Union and, finally, a free Ukraine. The novel takes place in Polisie, which belonged to the Second Polish Republic before the war, and where the hero has many opportunities to interact with Poles. At first, these experiences are not very positive (meeting with the impoverished nobleman ‘master’, for example); however, when Jacob joins the Polish army, he manages to establish very good relations with his Polish commanders, and even marry a Polish noblewoman. An extremely moving moment in the novel is the attempt to deal with the tragic events in Volhynia in 1943. The author writes about these events with great sensitivity, avoiding a debate about who was guilty. He states that every death is a great tragedy and that both nations suffered a lot at that time. Contrary to numerous, often harmful stereotypes, as well as various assessments of past events made by historians and politicians from both Poland and Ukraine, Lys notes that not everything in the relations between these Poles and Ukrainians was bad, and that both were able to live side by side, creating a shared history. And although inequality, jealousy, protectionism and, sometimes, even a bit of contempt appeared in Polish-Ukrainian contacts, this Ukrainian writer argues that these two nations are more united than divided.
PL
Wołodymyr Łys to jeden z najpoczytniejszych i najbardziej rozpoznawalnych współczesnych pisarzy ukraińskich, który w zasadzie już od dawna ugruntował swoją pozycję na arenie literackiej. Napisał wiele powieści, prawdziwą jednak popularność przyniósł mu utwór Stulecie Jakuba, który doczekał się kilku wznowień, a nawet ekranizacji telewizyjnej. Autor porusza w nim wiele ważkich tematów, jak chociażby kwestie tożsamości narodowej, skomplikowanej historii ukraińskiej, pamięci itd., celem niniejszego artykułu jest jednak spojrzenie na wspomniane dzieło przez pryzmat stosunków i wątków polsko-ukraińskich. Na kartach analizowanej powieści przewija się sto lat historii Ukrainy, w którą uwikłany jest także jej bohater – Jakiw Mech. Historię swego życia opowiada z perspektywy przeżytych niemal stu lat, na których przestrzeni był obywatelem Rosji, Polski, Niemiec, Związku Sowieckiego i wreszcie wolnej Ukrainy. Akcja powieści rozgrywa się na terenie należącego przed wojną do II Rzeczypospolitej Polesia, gdzie bohater ma wiele okazji do wchodzenia w interakcje w Polakami. Na początku są to doświadczenia niezbyt pozytywne (spotkanie ze zubożałym szlachcicem-„panem”), kiedy jednak Jakub trafia do wojska polskiego, udaje mu się nawiązać bardzo dobre relacje z polskimi dowódcami, a nawet ożenić się z polską szlachcianką. Niezwykle poruszającym momentem analizowanego utworu jest próba odniesienia się do tragicznych wydarzeń wołyńskich z 1943 r. Autor pisze o tych wydarzeniach z wielkim wyczuciem, nie wdając się w dywagacje o szukaniu winnych. Stwierdza, że każda śmierć jest wielką tragedią, a oba narody wiele podówczas wycierpiały. Wbrew licznym, nierzadko krzywdzącym stereotypom, a także różnym ocenom minionych wydarzeń, dokonywanym przez historyków oraz polityków z Polski i Ukrainy, Łys zauważa, że nie wszystko w relacjach między tymi Polakami i Ukraińcami było złe, że jedni i drudzy potrafili żyć obok siebie, tworząc wspólną historię. I choć w kontaktach polsko-ukraińskich czasem pojawiała się nierówność, zazdrość, protekcjonalizm, a czasem nawet pewna doza pogardy, to – jak przekonuje ukraiński pisarz – więcej te dwa narody łączy, niż dzieli.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.