Search results

1

Ponad 30 lat posługi duszpasterskiej w Ameryce. Śp. o. Symplicjusz Bałys, karmelita bosy z Woźnik – w piętnastolecie śmierci

100%

Praśkiewicz S. T.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2019

|

issue 22

111-115

PL

Wspomnienie o o. Symplicjuszu od św. Teresy od Dzieciątka Jezus (Ireneuszu) Bałysie (1933-2004).

2

St. Hedwig Parish in Detroit – on the Events of 1905 in Press Articles of that Time

71%

Furtak M. A.

Studia Polonijne

|

2020

|

vol. 41

131-143

EN

The aim of the article is to describe a St. Hedwig Detroit conflict of 1905. It was one of the Polish American history events, when a group of parishioners disobeyed their pastor and the local bishop. The conflict was covered in detail by two influential journals: Detroit Free Press and The Evening News, Detroit. The article focuses on the major events of the conflict beginning with establishing the St. Hedwig Parish in Detroit in 1903, a clash between parish trustees and the pastor, excommunication of disobedient trustees by Bishop John Samuel Foley and reopening the church in August 1905. That part of St. Hedwig Parish history shows how important was the parish for the community Polish immigrants community, what was their mentality and attitude towards American reality and Roman Catholic Hierarchy in the USA. The St. Hedwig conflict of 1905 is one of the similar events which occurred in at the turn of 19th and 20th century among Polish Americans and the American Church.

PL

Parafia św. Jadwigi w Detroit – o wydarzeniach z 1905 r. w artykułach ówczesnej prasy Celem artykułu jest przedstawienie konfliktu w parafii św. Jadwigi w Detroit w 1905 r. Jest to jeden z epizodów historii Polonii amerykańskiej, kiedy grupa parafian sprzeciwiła się przeciwko proboszczowi i lokalnemu biskupowi. Konflikt był opisywany przez dwie wpływowe gazety – “Detroit Free Press” i “The Evening News: Detroit”. Artykuł skupia się na jego głównych wydarzeniach, począwszy od ustanowienia parafii w 1903 r., poprzez zatarg między komitetem parafialnym a proboszczem, ekskomunikę nieposłusznych parafian przez biskupa J.S. Foleya, po ponowne otwarcie kościoła w sierpniu 1905 r. Ten fragment historii parafii św. Jadwigi pokazuje, jak ważna była parafia dla społeczności polskich imigrantów, jaka była mentalność i nastawienie wobec amerykańskiej rzeczywistości i rzymskokatolickiej hierarchii w USA. Konflikt z 1905 r. jest jednym z podobnych wydarzeń, mających miejsce na przełomie XIX i XX wieku wśród Polonii amerykańskiej i tamtejszego Kościoła.

3

Powstanie i działalność Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w USA w świetle materiałów wywiadu cywilnego Polski Ludowej

63%

Kardela P.

Echa Przeszłości

|

2014

|

vol. 15

145-169

EN

After World War II, Poland lost its independence to the communists regime suported by Joseph Stalin. Poland's legitimate president and government refused to acknowledge the unfavorable decisions of the Yalta Conference and foreign rule imposed on Poland, and they remained in exile in London after World War II. Most members of the Polish Armed Forces in the West never returned to the Soviet- controlled country. This posed a significant problem for Poland's war allies who were keen on maintaining peaceful relations with the Soviet Union. Polish soldiers in exile became the backbone of the second wave of Polish immigration. They campa- igned for Poland's rights to independence and founded many social and cultural organizations in the West, many of which operated on the principle of mutual aid. Their efforts were strongly criticised by the Communist authorities who accused the veterans of collaborating with foreign intelligence services. Former soldiers of the Polish Armed Forces in the West who remained loyal to the Polish President and government in exile and settled in the USA after the war founded the Polish Vete- rans of World War II organization in 1953. Many of them were former members of European mutual aid associations for soldiers. At the time, the Polish American Congress was the largest Polish organization in the USA. A fierce argument broke out with the management of the Polish Army Veterans Association of America (PAVA) before the establishment of the Polish Veterans of World War II. PAVA had been founded in 1921 in Cleveland (Ohio) by the former soldiers of General Joseph Hal- ler's Blue Army. Its members feared that the organization and its substantial assets would be taken over by the newcomers from Europe. The establishment of the Polish Veterans of World War II was monitored by the civil intelligence service of the Polish People's Republic with the support of diplomatic outposts of Soviet block countries. According to the Polish secret police, a combatant organization in the USA was an enemy to the post-war Polish state. Secret service agence led inquiries into members of the Polish Veterans of World War II as part of operation Ulik. Communist agents closely monitored the establishment of every veteran organization in the USA and its relations with the Polish community. Several years later, they concluded that the Polish Veterans of World War II did not pose a direct threat for Poland, the investi- gation was closed, and surveillance measures were directed only at individual activists. The article relies largely on archival materials of Polish organizations in the USA and the resources of the Institute of National Remembrance.

4

Zbiory polonijne w Immigration History Research Center w Minneapolis (Minnesota) oraz w innych wybranych instytucjach amerykańskich

63%

Wojdon J.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

537-546

EN

The article presents the collections of documents, related to the literary, artistic and journalist activities of the Polish Americans that are located in the Immigration History Research Center Archives in Minneapolis, Minnesota and a few other collections of similar character from other American archives. It claims that the researchers of the Polish American ethnic group should not be limited in their research to the Polish American archives and to the political and organizational issues. It postulates more systematic management and distribution of the information about the archival collections related to the Polish American ethnic group deposited in numerous American archives dispersed all around the United States.

PL

Artykuł prezentuje zbiory polonijne związane z działalnością literacką, artystyczną, a także dziennikarską i w dziedzinie książki przechowywane w archiwach Immigration History Research Center w Minneapolis oraz kilka kolekcji o podobnym charakterze z innych archiwów amerykańskich. Wskazuje, że badacze Polonii amerykańskiej nie powinni ograniczać się w swoich kwerendach do placówek polonijnych, zaś w tematyce badań – do spraw polityczno-organizacyjnych. Postuluje bardziej systematyczne opracowanie i udostępnianie informacji o zbiorach związanych z polską grupą etniczną w Ameryce Północnej, które są przechowywane w różnych placówkach rozsianych po całych Stanach Zjednoczonych.

5

Polonijna, amerykańska misja ks. Wincentego i Jana Barzyńskich

63%

Piątkowska-Stepaniak W.

Polityka i Społeczeństwo

|

2023

|

vol. 21

|

issue 1

230-245

EN

The paper’s objective is to draw the reader's attention to the achievements of individuals who lived during one of the largest waves of migration from the Polish lands to America. The example of the activities of Rev. Wincenty Barzyński and his brother Jan illustrates the phenomenon of their involvement in helping thousands of compatriots to adjust to the conditions of the New World. They both raised a lot of money, occasionally and on schedule. Jan Barzyński became a wealthy man, while Rev. Wincenty Barzyński, one of the pillars of the Order of Resurrectionists, having at his disposal considerable amounts of money, with time also had more and more organizational possibilities, including the establishment and management of parishes and schools (also schools of higher education). The Barzyński brothers’ mission was of inestimable value. It laid the foundation for the unification of the Polish community, building the Polish Roman Catholic Union, a thriving self-assistance organization. At the same time, their activities initiated the remarkable story of the Polish press in America and introduced special values into the joint history of Americans and Poles. They also played a major role in the establishment of many Polish Catholic parishes in the US territories. The money they earned as a result of their activities served to build new organizational and social structures of the Polish-American diaspora.

PL

Artykuł ma zwrócić uwagę czytelnika na dokonania jednostek, którym przyszło żyć podczas jednej z największych fal migracyjnych z ziem polskich do Ameryki. Przykład działalności księdza Wincentego Barzyńskiego i jego brata Jana wskazuje na fenomen zaangażowania się w pomoc tysiącom rodaków w zaadoptowaniu się w Nowym Świecie. Obaj okazjonalnie i planowo pozyskiwali spore pieniądze. Jan Barzyński stał się człowiekiem zamożnym. Ksiądz Wincenty Barzyński – jeden z filarów zakonu zmartwychwstańców, dysponując sporymi finansami, z czasem miał też coraz większe możliwości organizacyjne, m.in. prowadzenie parafii i szkół, z wyższymi włącznie. Misja Barzyńskich miała wartość nie do przecenienia. Stworzyła podwaliny służące zjednoczeniu Polonii, zbudowaniu dobrze prosperującej organizacji samopomocowej Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie. Jednocześnie ich działalność rozpoczęła niezwykłą historię prasy polskiej w Ameryce i wpisała do wspólnej historii obu narodów – Amerykanów i Polaków – szczególne wartości, poprzez znaczne rozpowszechnienie na terytorium USA polskich parafii i wyznania katolickiego. Pieniądze, które w wyniku swej działalności zarobili, posłużyły budowaniu nowych struktur organizacyjnych i społecznych polsko- amerykańskiej diaspory.

6

Wpływ polskiej emigracji w Europie Zachodniej na życie polityczne Polonii amerykańskiej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku

63%

Kiper D.

Studia Polonijne

|

2019

|

vol. 40

145-164

PL

Polska diaspora w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w XIX wieku zmieniała się w czasie. Zmianom podlegały również wzajemne kontakty między wychodźstwem polskim w Europie Zachodniej a polską emigracją w USA, inaczej nazywaną Polonią amerykańską. Między latami 30. a 60. XIX wieku relacje obu emigracji były sporadyczne. Wpływały na ten stan rzeczy dwa czynniki: oddalenie geograficzne oraz niewielka liczba polskich emigrantów politycznych w Stanach Zjednoczonych. Ta sytuacja zaczęła się zmieniać pod koniec lat 70., kiedy nastąpił rozwój emigracji zarobkowej, który spowodował gwałtowny wzrost ludności polskiego pochodzenia w Ameryce. W tym okresie przedstawiciele emigracji polskiej w Europie (mieszkający głównie we Francji i Szwajcarii) zaczęli szukać porozumienia ze swoimi odpowiednikami po drugiej stronie oceanu. Robili to na tyle skutecznie, że udało im się doprowadzić do kilku wspólnych inicjatyw. Jedną z nich było powołanie do istnienia Związku Narodowego Polskiego. Niniejszy artykuł stanowi próbę prześledzenia owoców współpracy między wychodźstwem europejskim a amerykańskim na przełomie lat 70. i 80. XIX wieku. Mowa w nim o ludziach oraz instytucjach, które uczestniczyły w tych kontaktach, o sukcesach i porażkach wspólnych inicjatyw.

EN

The Polish diaspora in the United States of America in the nineteenth century changed over time. Mutual contacts between Polish emigration in Western Europe and Polish emigration in the US, also known as the American Polonia, were subject to change. Between the 1830s and 1860s, the relations of both emigrant groups were sporadic. Two factors influenced this state of affairs: their geographical distance and the small number of Polish political emigrants in the United States. This situation began to change in the late 1870s, when economic emigration began to develop, which caused a rapid increase in the Polish origin population in America. During this period, representatives of the Polish emigration in Europe (mainly living in France and Switzerland) began to seek contacts with their counterparts on the other side of the ocean. They did this so effectively that it lead to several joint initiatives. One of them was the establishment of the Polish National Union. This article is an attempt to trace the fruits of cooperation between the European and American emigration at the turn of the 1870s and 1880s. It talks about the people and institutions that participated in these contacts, including the successes and failures of joint initiatives.

7

Księgi jubileuszowe polskich parafii w Stanach Zjednoczonych jako źródło do badań naukowych

63%

Furtak M. A.

Studia Polonijne

|

2019

|

vol. 40

195-208

PL

Amerykańska Polonia posiada bogatą historię i może poszczycić się wieloma osiągnięciami na różnych polach kultury. Wśród jej wytworów są tzw. jubilee books polskich parafii, powstające już od końca XIX wieku w celu upamiętnienia ważnych dla społeczności polskich wydarzeń. Te jubileuszowe publikacje odznaczają się bogactwem informacji i poruszają wiele zagadnień związanych z życiem parafii, właściwych także całej amerykańskiej Polonii. Z tego powodu stanowią źródło, cenne dla historyków, historyków sztuki, socjologów i innych badaczy zajmujących się tą polską diasporą. Dlatego też celem niniejszego artykułu jest przedstawienie fenomenu jubilee books polskich parafii w Stanach Zjednoczonych, tego czym są, z jakich powodów powstawały i jakie są ich cechy charakterystyczne, jak również określenie ich roli w dzisiejszej nauce.

EN

American Polonia has rich history and can be proud of many achievments on various fields of culture. Among them are jubilee books of Polish ethnic parishes, which have been published since the end of 19th century in order to commemorate important events of Polish neighborhoods. These jubilee publications characterize with bunch of information and disclose many parochial questions, relevant also to whole American Polonia. Hence they are important source of scientific research for historians, art historians, sociologist and other American Polonia researchers. This article aims to show the Polish parishes jubilee books in United States phenomenon, what they are, why they were prepared and what are their main features as well as – their importance and role in modern science.

8

Co kryje archiwum „Tatrzańskiego Orła”, czyli regionalizm na uchodźstwie

63%

Mlekodaj A.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 B (26)

175-195

PL

„Tatrzański Orzeł” jest polonijnym kwartalnikiem o tematyce regionalnej, poświęconym kulturze Podhala w aspekcie historycznym, literackim i kulturowym. Pomysłodawcą pisma i długoletnim redaktorem naczelnym był Jan Władysław Gromada, który zaangażował w jego prowadzenie całą swoją rodzinę – żonę Anielę oraz dzieci: Janinę i Tadeusza. Dzięki pracy dwóch pokoleń kwartalnik ukazywał się ponad 70 lat (1947-2019). Regionalna działalność rodziny Gromadów sięga jednak czasów wcześniejszych, ponieważ rozpoczęła się już w 1929 roku. Prezentowane archiwum, jakkolwiek skupione głównie wokół czasopisma, zawiera materiały dokumentujące ponad 90 lat działalności rodziny Gromadów na rzecz kultywowania bogatego dziedzictwa kulturowego Podhala w USA, a także propagowania go zarówno wśród Polonii, jak i Amerykanów. Celem artykułu jest zaprezentowanie zawartości archiwum na tle historii jego powstania.

EN

The “Tatra Eagle” is a quarterly focusing on regional topics, e.g. the culture of Poland’s Podhale in its’ historical, literary and cultural aspects. The originator of the magazine and long-time editor-in-chief was Jan Władysław Gromada, who engaged his entire family in its’ publication: his wife Aniela and children: Janina and Tadeusz. Thanks to the work of two generations, the quarterly was published for over 70 years (1947-2019). Actually, the regional activity of the Gromada family dates back to earlier times, because it began in 1929. The presented archive, although focused mainly on the journal, in reality contains materials documenting over 90 years of activity of the Gromada family involved in the cultivation of the rich cultural heritage of the Podhale region in the USA, as well as to promote it amongst both the Polish and American communities. The aim of the article is to present the contents of the archive against the background of the history of its’ creation.

9

Christine Przybyła-Long, “And she helped four thousand people become citizens of the United States”

62%

Wojdon J.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2016

|

vol. 6

133-158

PL

Christine Przybyła-Long is one of the 9 milion Americans of Polish origins living in the United States. Her descendatns came to Chicago during the mass migration from the turn of 20th century and she was born there in 1931. In her account Christine Przybyła-Long tells about her childhood and a life of a family belonging to the “Old Polonia”. She gives a lot of attention to the situation of Poles who migrated to the United States after WWII and to her own political involvement into Polish American affairs after 1990, that was crucial in the case of granting four thousand people american visas.

10

The Polish American narratives, memories and identities in the historian’s job

54%

Wojdon J.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2016

|

vol. 6

67-79

PL

The article concerns different kinds of “personal” (in contrast to “official”) sources used by historians dealing with the post-World War II Polish American history. The Author considers advantages and shortcomings of analyzing personal correspondence, personal memos, diaries and memoirs, formal and informal interviews and other oral testimonies, but also difficulties and problems they bring to a researcher. Studying those types of source is however often crucial in the absence of official archival documents reflecting e.g. the ethnic identity of the large group of the Americans of Polish descent, or the backstage of the process of their assimilation and organization in the United States.

11

Dyplomacja publiczna diaspor. Przyczynek do rozważań

51%

Zenderowski R., Krycki M.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2014

|

issue 9

17-40

PL

Celem artykułu jest zarysowanie roli diaspor w publicznej dyplomacji, otwierające pole dla bardziej pogłębionych badań, także terenowych. Najpierw, w oparciu o analizę literatury przedmiotu i historię odnośnych praktyk, w pracy zaprezentowano macierz typizującą cztery modele dyplomacji publicznej. W konstruowaniu i wyjaśnianiu teorii publicznej i dyplomacji diaspor pomocny jest dorobek badawczy wielu dyscyplin, ale punkt wyjścia stanowią rozważania nad polityką emigracyjną i imigracyjną, polityką tożsamości, a także aparat językowy i koncepcje komunikowania międzynarodowego.

12

Obchody świąt państwowych i rocznic narodowych w działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych

51%

Kardela P.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Artykuł dotyczy działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych, którzy będąc antykomunistami, manifestowali swoje przywiązanie do idei niepodległości Polski poprzez organizację uroczystych obchodów świąt państwowych i rocznic narodowych. Ta forma aktywności pozwalała im wyrażać swój sprzeciw wobec systemu politycznemu w PRL. Odtworzenie obrazu tejże aktywności członków SPK możliwe było przede wszystkim dzięki relacjom kombatanckim drukowanym w kwartalniku organizacyjnym SPK „Kombatant w Ameryce” i prasie polonijnej w Ameryce. The article presents the activities of the Association of Polish Veterans of World War II (Stowarzyszenie Polskich Kombatantów – SPK) in the United States, who, being anti-communists, manifested their attachment to the idea of Poland’s independence by organising solemn celebrations of national holidays and historic anniversaries. This form of activity allowed them to express their opposition to the political system in the Polish People’s Republic. Reconstructing a picture of this activity of the SPK members was made possible primarily thanks to veterans’ reports printed in the SPK organisational quarterly Kombatant w Ameryce and the Polish-American press in America.

13

Polityka polonijna w latach 2015-2020 na przykładzie Polonii amerykańskiej

45%

Zając K.

Polonia Inter Gentes

|

2020

|

issue 1

149-164

EN

The publication describes the Polish policy regarding the Polish diaspora from 2015 to 2020. The base of the article is the relationship with the Polish-American community. The author covers not only formal aspects, including legal and institutional instruments but also presents selected examples of practical activities undertaken within this policy. The article starts with a summary of the history of the Polish diaspora in the territory of today’s United States. The author described the role played by Polish citizens in the building and development of the first American settlements. That was a cornerstone of Polish American cooperation that is vital for both nations till the present times. Lastly, the author presented facts and numbers related to contemporary Polish diaspora living in the United States. In the next part, the author points out the regulations regulations which are base for these policy. Due to the multitude of legal norms in this area, the article focuses on selected several regulated areas. In this part the author also touches on the topic of the institutions dedicated to conduct activities in this sector. In the following part publication focuses on examples of practical activities undertaken by Polish institutions. These included financial support for Polish educational and cultural institutions and public media, as well as cooperation with the US government and inviting Poland in the visa-waiver program. In conclusion, the Polish policy on the relation with the diaspora was at a sufficient level. The Polish Government continuously cooperates with various representatives of the Polish community. This attitude allows the Government to act effectively and meet the expectations of the Polish-American community. We need to keep in mind that a multitude of regulations might look inconsistent. Therefore it would be appropriate to codify the regulations in one document. It would be also considered to create a representative office in the United States for this matter.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest charakterystyka polityki polonijnej prowadzonej przez Polskę w latach 2015-2020 na podstawie stosunków z Polonią amerykańską. Autorka przybliższa czytelnikowi zarówno aspekty formalne, w tym instrumenty prawne oraz instytucjonalne, jak również przedstawia wybrane przykłady praktycznych działań podejmowanych w ramach owej polityki. Rozważania rozpoczęto od zwięzłego przedstawienia historii Polonii na terytorium dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Bazując na dostępnych publikacjach, opisano rolę, jaką odegrali obywatele Polski w budowaniu i rozwoju pierwszych amerykańskich osad. Tym samym wskazano na początek współpracy polsko-amerykańskiej, która widoczna jest po dziś dzień. Na koniec przedstawiono statystyki związane ze współczesną Polonią zamieszkującą Stany Zjednoczone. W dalszej kolejności wskazano na podstawy prawne regulujące prowadzenie polityki polonijnej przez Polskę. Ze względu na mnogość norm prawnych w tym zakresie, autorka odniosła się jedynie do wybranych. W ramach tego zagadnienia omówiono również podstawowe instytucje, którym powierzono zadania na rzecz Polonii. Następnie omówione zostały przykłady praktycznych działań, których podjęły się polskie instytucje. Pośród nich znalazły się wsparcie finansowe polonijnych placówek edukacyjnych i kulturowych oraz mediów publicznych oraz współpraca z rządem Stanów Zjednoczonych dotycząca włączenia Polski do programu bezwizowego. W konkluzji należy dojść do wniosku, że w ostatnich latach polityka polonijna prowadzona była na dobrym poziomie. Polski rząd podejmuje się współpracy z różnymi przedstawicielami środowisk polonijnych, w tym z licznymi placówkami edukacyjnymi czy organizacjami pozarządowymi. Pozwala to na znacznie efektywniejsze zaspokojenie potrzeb członków Polonii amerykańskiej. Należy jednak zastanowić się nad lepszym usystematyzowaniem regulacji – być może w ramach jednego katalogu norm – oraz nad stworzeniem w Stanach Zjednoczonych przedstawicielstwa instytucji zajmujących się tą materią.

14

90 lat tradycji – historia i działalność Korpusu Pomocniczego Pań SWAP w Ameryce

32%

Maksymowicz A.

Polonia Journal

|

2016

|

issue 3-4

113-150

EN

1795–1918 Poland was partitioned by three invaders – Prussia (later German Empire), Russia and Austria and didn’t exist on political maps. The outbreak of the World War I woke hope for the rebirth of the Polish state among Poles, including those in the U.S.A. and Canada. During WWI over 20,000 volunteers of Polish origin went from North America to Europe to fight in the Polish Army in France (“Blue Army”) and in Polish-Bolshevik war (1919–1921). After Poland regained its statehood, over 14,000 soldiers re-turned to America. Most of them faced a dramatic situation – wounded, disabled, homeless and without their jobs, they didn’t receive any help from the state, because (according to law) they weren’t the U.S. veterans and therefore had no right to federal health care. Poland, considering them Americans, didn’t support them either. Consequently, the entire responsibility for helping the veterans took numerous Polish organizations in the USA. Some of them – like the Polish Army Veterans Association (PAVA, or in Polish Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, SWAP) – were founded just in this respect: to help the veterans. PAVA was established in 1921 in Cleveland, with many branches all around the country. It was a men’s organization whose main function was self-aid. Four years later, the PAVA Ladies’ Auxiliary Corps (Korpus Pomocniczy Pań SWAP), one of the most significant organizations, was created. The article presents the Corps’ activity, under Agnieszka Wisła. The organization has been focused on humanitarian and charity work and has distinguished itself enormously in this endeavor. Their tasks have been among others: caring for the disabled and the sick veterans; organizing help for the homeless and unemployed veterans – i.e. the establishing and maintaining the shelters and nursing homes; visiting the sick veterans in hospitals and nursing homes; raising money by organizing charity balls or exhibitions of their needlework; arranging various entertainment events in order to acquire funds for The Corps’ activities; participating in funerals and caring for the graves of Polish veterans; assisting in organization and taking part in patriotic events (like veterans’ parades, lectures and readings, organizing patriotic trips to Poland); organizing the “Cornflower Days” (Cornflower symbolizes the Blue Army), i.e. – raising funds not only among the Polonia but also among Americans of other origins. At some point of time (mainly in the 40. and in the 50.) there were few thousand members of the Corps working in America, for instance: in 1946 there were 4614 members, and in 1958 as many as 5079 members. Today Auxiliary Corps has about 250 members. Until today the Auxiliary Corps is one of the oldest, strongest and most dynamic Polish women's organizations in America. They have supported thousands of Polish veterans and their families with material as well as moral help for over 90 years now. Their history as well as history of the PAVA is commemorated at the Polish Military Heritage Museum in New York.

PL

W latach 1795–1918 Polska znajdowała się pod zaborami, podzielona między trzy mocarstwa – Prusy (później Cesarstwo Niemieckie), Rosję i Austrię – i nie istniała na politycznych mapach. Wybuch I wojny światowej obudził wśród Polaków, także tych w USA i Kanadzie, nadzieję na odrodzenie się państwa polskiego. Podczas I wojny światowej ponad 20 000 ochotników polskiego pochodzenia wyruszyło z Ameryki Północnej do Europy, aby walczyć w Armii Polskiej we Francji („Błękitnej Armii‖) oraz w wojnie polsko-bolszewickiej (1919–1921). Po odzyskaniu przez Polskę państwowości, ponad 14 000 żołnierzy wróciło do Ameryki. Większość z nich stanęła w obliczu dramatycznej sytuacji – ranni, niepełnosprawni, bezdomni lub bez pracy nie otrzymywali żadnej pomocy od państwa, ponieważ (zgodnie z prawem) nie byli weteranami amerykańskimi i w związku z tym nie mieli prawa do opieki zdrowotnej. Polska, uznając ich za Amerykanów, również się nimi nie zaopiekowała.Całą odpowiedzialność za pomoc weteranom wzięły zatem na siebie liczne polskie organizacje w USA. Niektóre z nich – jak Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP, Polish Army Veterans Association, PAVA) – powstały właśnie w celu pomocy weteranom. SWAP utworzony został w 1921 roku w Cleveland, z wieloma placówkami w całym kraju, jako głównie męska organizacja samopomocowa. Cztery lata później, powołano jego siostrzaną, jedną z najbardziej znaczących organizacji – Korpus Pomocniczy SWAP (PAVA Ladies' Auxiliary Corps). Artykuł poświęcony jest działalności założonego i kierowanego przez Agnieszkę Wisłę Korpusu Pomocniczego. Organizacja koncentrowała się na pracy charytatywnej i humanitarnej na rzecz weteranów, a do głównych jej zadań należało m.in.: dbanie o niepełnosprawnych i chorych weteranów; organizowanie pomocy dla bezdomnych i bezrobotnych poprzez tworzenie i utrzymanie schronisk i domów opieki; odwiedzanie chorych weteranów w szpitalach i domach opieki; zbiórki pieniędzy w ramach bali charytatywnych lub wystaw robótek ręcznych; organizowanie różnego rodzaju imprez rozrywkowych w celu zdobycia środków na działalność Korpusu; uczestnictwo w pogrzebach i opieka nad grobami polskich weteranów; pomoc w organizacji i udział w imprezach patriotycznych (jak parady, wykłady i odczyty, organizacja wycieczek patriotycznych do Polski); organizowanie „Dnia Bławatka" (bławatek jest symbolem Błękitnej Armii), podczas którego prowadzone są kwesty na rzecz polskich weteranów nie tylko wśród Polonii, ale także wśród Amerykanów innego pochodzenia. W pewnym okresie (głównie w latach 40. i 50.) Korpus Pomocniczy liczył kilka tysięcy członkiń, np.: w 1946 roku było 4614 członkiń, a w 1958 aż 5079 członkiń. Obecnie organizacja skupia około 250 pań. Korpus Pomocniczy jest do dziś dnia jedną z najstarszych, największych i najbardziej aktywnych polskich organizacji kobiecych w Ameryce. Przez ponad 90 lat korpusianki wsparły tysiące polskich weteranów i ich rodzin, zarówno w formie materialnej, jak i duchowej. Historia Korpusu Pomocniczego oraz Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce jest upamiętniona w Muzeum Tradycji i Oręża Polskiego w Nowym Jorku.

Refine search results

Ponad 30 lat posługi duszpasterskiej w Ameryce. Śp. o. Symplicjusz Bałys, karmelita bosy z Woźnik – w piętnastolecie śmierci

St. Hedwig Parish in Detroit – on the Events of 1905 in Press Articles of that Time

Powstanie i działalność Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w USA w świetle materiałów wywiadu cywilnego Polski Ludowej

Zbiory polonijne w Immigration History Research Center w Minneapolis (Minnesota) oraz w innych wybranych instytucjach amerykańskich

Polonijna, amerykańska misja ks. Wincentego i Jana Barzyńskich

Wpływ polskiej emigracji w Europie Zachodniej na życie polityczne Polonii amerykańskiej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku

Księgi jubileuszowe polskich parafii w Stanach Zjednoczonych jako źródło do badań naukowych

Co kryje archiwum „Tatrzańskiego Orła”, czyli regionalizm na uchodźstwie

Christine Przybyła-Long, “And she helped four thousand people become citizens of the United States”

The Polish American narratives, memories and identities in the historian’s job

Dyplomacja publiczna diaspor. Przyczynek do rozważań

Obchody świąt państwowych i rocznic narodowych w działalności Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych

Polityka polonijna w latach 2015-2020 na przykładzie Polonii amerykańskiej

90 lat tradycji – historia i działalność Korpusu Pomocniczego Pań SWAP w Ameryce