Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Polska,
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Turystyka i film w PRL w latach 1950-ch

100%
PL
Artykuł rozważa związki filmu i turystyki w początkowym okresie PRL-u. Stawia pytanie o możliwości aplikowania pojęcia turystyki filmowej (film-induced toursim) dla badań nad relacjami przemysłu kinematograficznego i turystyki w Polsce lat pięćdziesiątych XX wieku. Przedstawiona teza zakłada, że rozważania w tym polu powinny bazować na analizach tekstualnych poszerzonych o recepcję materiałów dopełniających. Do badań nad fenomenem związków filmu i turystyki niezbędna jest wiedza o realiach funkcjonowania przemysłu turystycznego, stąd artykuł omawia także kluczowe problemy związane z rozwojem turystyki w Polsce i w Czechosłowacji w latach pięćdziesiątych XX wieku. Egzeplifikacją postulowanego podejścia badawczego jest omówienie relacji film-turystyka na przykładzie pierwszej powojennej koprodukcji polsko-czechosłowackiej pt. Zadzwońcie do mojej żony (Co řekne žena, 1958, r. Jaroslav Mach). Tekst rozważa jaką rolę wyznaczono filmowi w procesie budowania pozytywnych znaczeń związanych z Polską jako miejscem wyjazdów turystycznych i jak owe skojarzenia były budowane.
PL
W artykule została przeprowadzona analiza porównawcza systemów organizacyjno-funkcjonalnych przeciwdziałania terroryzmowi w wybranych państwach Europy Środkowej i Południowej. Analiza ta obejmuje poziom prawny (regulacje prawno-karne) oraz instytucjonalny (instytucje i organy zaangażowane w przeciwdziałanie terroryzmowi). Dodatkowo ukazano skalę incydentów terrorystycznych w wybranych krajach oraz liczbę osób zatrzymanych i aresztowanych w ostatnich latach.
EN
The role of Poland in international production networks of automotive industry is diversified. Poland is a manufacturer and an exporter and an importer of both final and intermediate goods. It is difficult to say unequivocally which role of Poland – whether as a recipient or as a supplier in global value chains is strongly dominating. Polish automotive industry is mostly based on the activity of the foreign affiliates of TNCs, but Poland is not only the location of assembly due to low labour costs.
PL
Rola Polski w międzynarodowych sieciach produkcyjnych branży motoryzacyjnej jest zróżnicowana. Polska jest producentem oraz eksporterem, jak i importerem zarówno dóbr pośrednich i finalnych. Trudno jednoznacznie stwierdzić, która rola Polski – czy jako obiorcy, czy jako dostawcy w globalnych łańcuchach wartości jest silnie dominująca. Działalność zagranicznych filii korporacji transnarodowych tworzy zdecydowaną większość branży motoryzacyjnej w Polsce, ale Polska nie stanowi wyłącznie miejsca lokalizacji montowni dzięki niskim kosztom siły roboczej.
PL
W artykule oceniono pozycję konkurencyjną Polski w handlu zagranicznym produktami przemysłu spożywczego z państwami UE (UE-28) w latach 2003-2013. Punktem wyjścia była analiza wyników handlu zagranicznego produktami przemysłu spożywczego. Następnie dokonano oceny pozycji konkurencyjnej w oparciu o sześć wskaźników: wskaźnik orientacji eksportowej (OE), wskaźnik specjalizacji w eksporcie (SI), wskaźnik pokrycia importu eksportem (TC), wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych Balassy (RCA), wskaźnik relacji eksportowo- -importowej Lafaya (LFI) oraz dodatkowo wskaźnik intensywności handlu wewnątrzgałęziowego (GL). Z przeprowadzonego badania wynika, że w okresie członkostwa w UE umocniła się pozycja konkurencyjna Polski w handlu produktami przemysłu spożywczego z państwami UE. Konkurencyjne na rynku unijnym były przede wszystkim produkty branży mięsnej, rybnej, owocowo-warzywnej, mleczarskiej, piekarskiej i napojów bezalkoholowych, a od 2006 także tytoniowej. Polska nie posiadała natomiast przewag konkurencyjnych w handlu produktami branż winiarskiej, spirytusowej, paszowej i zbożowej.
EN
The article assesses Poland's competitive position in the food trade with the EU countries (EU-28) in the years 2003-2013. First, changes in the Polish food trade were presented. Next, six indicators, i.e. index of export orientation (OE), index of export specialisation (SI), index of trade coverage (TC), index of revealed comparative advantages (RCA), Lafay index (LFI), and index of intra-industry trade (GL) were used to analyse Poland's competitive position in trade. The obtained results show that in the first decade of EU membership Poland's position in the food trade with the EU countries strengthened. The competitive position on the EU markets was recorded mainly for meat products, fish, fruit and vegetables, dairy products, bakery products and soft beverages, and since 2006 also tobacco products. Poland did not have competitive advantages in trade for wine, spirits, fodder and milling industry products.
EN
This study developed a research problem, which centered on analyzing, assessing and forecasting oil prices in Poland regarding its current geopolitical status and the impact of the ongoing COVID-19 pandemic. The subject of the paper was to discuss any changes in the country’s oil regime, oil prices, causes and how they relate to the country’s geopolitical relations. The study made use of a research method in the form of a literature review on changes in the country’s oil regime and oil prices. Line charts, grouping, and bar charts were applied. Lower prices per barrel of oil were observed since early March 2020, i.e., at the start of the pandemic. 21st April 2020 recorded the lowest price per barrel, i.e., USD 9.12. The average price per barrel between March and June 2020 as USD 40. While Poland’s relations with Russia appear to be declining, Poland is a member of the European Union (EU); North Atlantic Treaty Organization (NATO); Organization for Economic Co-operation and Development (OECD); International Monetary Fund (IMF); World Trade Organization (WTO); World Bank; and European Bank for Reconstruction and Development. The implication of these memberships is that Poland is still in a position to forge other lasting relations with other oil suppliers at cost effective prices rather than sticking with Russia, which insist on maintaining a higher price.
PL
W badaniu tym opracowano problem badawczy, który koncentrował się na analizie, ocenie i prognozowaniu cen ropy naftowej w Polsce pod kątem jej aktualnego stanu geopolitycznego oraz wpływu trwającej pandemii COVID-19. Tematem artykułu było omówienie wszelkich zmian w reżimie naftowym kraju, cen ropy naftowej, przyczyn i jak odnoszą się one do stosunków geopolitycznych kraju. W badaniu wykorzystano metodę badawczą w postaci przeglądu literatury na temat zmian w reżimie naftowym kraju i cen ropy naftowej.
PL
Podróżowanie jest jednym z tych najbardziej oczywistych momentów, kiedy człowiek styka się z innością. Intensywność tego przeżycia zależy od wielu wzajemnie się uzupełniających elementów, poczynając od powodów podróży, poprzez związane z nią oczekiwania, aż po jej mniej lub bardziej pozytywne rezultaty. Czynnikiem, który zdaje się jednak najbardziej wpływać na to, jak interpretujemy odmienność napotykaną w czasie podróży, jest nasza własna kultura. Niniejszy artykuł jest próbą przyjrzenia się, w jaki sposób wartości istotne z punktu widzenia mieszkańców Wysp Brytyjskich przybywających do Polski w XVI i XVII wieku kształtowały ich odbiór postrzeganej rzeczywistości. Podstawą analizy są teksty autorstwa Fynesa Morysona i Petera Mundy.
PL
Na niezwykłą rolę polskiej kultury w zachowaniu ducha narodowego i w odzyskaniu niepodległości wskazywał św. Jan Paweł II, stąd autorka artykułu – teolog w ankiecie przeprowadzonej wśród studentów Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie zapytała w 2019 roku, czy patriotyzm to anachronizm, czy może konieczność. W 2022 roku, po napaści Rosji na Ukrainę, odpowiedzi byłyby z pewnością inne. Metoda badawcza polegała na analizie i cytowaniu w artykule reprezentatywnych odpowiedzi respondentów, uzyskanych po zdobyciu wiedzy z Internetu na temat trzech twórców okresu zaborów (1772–1795). O Polskę walczono bowiem również pędzlem i piórem, stąd narzucona studentom perspektywa badawcza to postawa Jana Matejki (1838–1893) i Henryka Sienkiewicza (1846–1916). Patriotyzm porucznika carskiej armii Stanisława Ignacego Witkiewicza (1885–1939) stanowi jakby tło dla tych dwóch wielkich twórców. Matejko żył pod zaborem austriackim, do którego należały: Królestwo Galicji i Lodomerii, Księstwo Oświęcimskie, Księstwo Zatorskie, Nowa Galicja, cyrkuł zamojski. Sienkiewicz był obywatelem Królestwa Polskiego, zatem należał do imperium i zaboru rosyjskiego, choć swoje mowy wygłaszał i w zaborze pruskim. Urodzony w Warszawie Witkacy również był obywatelem carskiej Rosji, ale jako dziecko przeniósł się z rodzicami do Zakopanego, tzn. zaboru austriackiego. Wstąpił do osobistej armii cara, mając nadzieję na utworzenie w niej polskiej formacji wojskowej, podobnie jak wielu Polaków, m.in. Władysław Anders, późniejszy generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych, dowódca Armii Polskiej w ZSRR.
EN
The author of the paper, a theologian, in a survey conducted largely among believer students of the Pontifical University of John Paul II in Krakow, asked them whether patriotism is an anachronism or a necessity today. The research method consisted in analyzing representative answers of the respondents, which were obtained after acquainting them (the possibility of using the Internet while answering) with the profiles of three great Poles-patriots of the Partition period (1772–1795) who fought for their homeland with a brush and pen as well as up front in military operations, though on the wrong side from today’s historical perspective: Jan Matejko (1838–1893), Henryk Sienkiewicz (1846–1916), Stanisław Ignacy Witkiewicz – Witkacy (1885–1939).
EN
“Special contacts” developed by Norway and Poland during the years 1963–1968 may serve as a unique example of peripheral diplomacy. The sense of Polish initiatives such as the Gomułka Plan consisted not only in relaxing the political tension in Europe, but also on securing the western Polish border, which was not internationally recognized by the West. Hence, initially, political contacts between Oslo and Warsaw served as a way of exercising soft pressure on NATO countries to change their stance. However, they had other interesting aspects, too, such as promotion of Polish culture in Norway. It was 1968 that marked a final date of the “special contact.” It was the anti-Semitic campaign that took place in Poland that year, rather than invasion of Czechoslovakia, that was a final reason for this ending.
EN
This article characterizes the biography and endeavors of Roman Pollak (1886–1972) – an outstanding Polish literary scholar who also contributed greatly to the development of Polish-Italian scientific and cultural relations in the 20th century. His interest in Italian culture manifested itself at an early age, and he later expressed it in his scientific work. During the interwar period, he was a professor of Polish Language and Literature at the University of Rome and a delegate of the Ministry of Religious Affairs and Public Education to Italy. During his service, he contributed to the revival of the existing polonophile circles and institutions in Italy, as well as the creation of many new ones, which also operated after World War II. The year 2022 marks the 50th death anniversary of Pollak.
EN
The issuing of the 5th Of November Act (also called Two Emperors Act) in 1916 was further evidence of the total character of the First World War. All participants of the war desperately tried to overcome a deadlock in trench warfare. What is not astonishing, following the general line of their policy, both belligerent camps interpreted this document completely differently. This was refl ected in cartoons as well. Propagandists of the Central Powers presented the decision of both emperors as an act of historical importance, proof of the selfl ess friendship of its authors towards Poles. On the other side, Entente Powers saw in the 5th Of November Act an illegal and cynical attempt to cheat Poles and force them to join the military efforts of the Central Powers.
PL
Ogłoszenie Aktu 5 listopada 1916 r stanowiło kolejny przejaw totalizacji Wielkiej Wojny, w której strony walczące intensywnie szukały wszelkich sposobów wyjścia z impasu jaki zapanował na frontach. Co nie jest zaskakujące, obie strony konfliktu przyjęły odrębną, zgodną z ich interesami i prowadzoną polityką interpretację dokumentu, co znalazło wyraz także w ikonografii. Propagandziści państw centralnych przedstawili decyzję Wilhelma II i Franciszka Józefa I jako akt o charakterze dziejowym, ogłoszony w imię bezinteresownej przyjaźni dla Polski. Z kolei ententa upatrywała w nim bezprawną i cyniczną próbę oszukania Polaków i przymusowego wprzęgnięcia ich w militarny wysiłek Niemiec i Austro-Węgier.
PL
Ogłoszenie Aktu 5 listopada 1916 r stanowiło kolejny przejaw totalizacji Wielkiej Wojny, w której strony walczące intensywnie szukały wszelkich sposobów wyjścia z impasu jaki zapanował na frontach. Co nie jest zaskakujące, obie strony konfliktu przyjęły odrębną, zgodną z ich interesami i prowadzoną polityką interpretację dokumentu, co znalazło wyraz także w ikonografii. Propagandziści państw centralnych przedstawili decyzję Wilhelma II i Franciszka Józefa I jako akt o charakterze dziejowym, ogłoszony w imię bezinteresownej przyjaźni dla Polski. Z kolei ententa upatrywała w nim bezprawną i cyniczną próbę oszukania Polaków i przymusowego wprzęgnięcia ich w militarny wysiłek Niemiec i Austro-Węgier.
EN
The issuing of the 5th Of November Act (also called Two Emperors Act) in 1916 was further evidence of the total character of the First World War. All participants of the war desperately tried to overcome a deadlock in trench warfare. What is not astonishing, following the general line of their policy, both belligerent camps interpreted this document completely differently. This was refl ected in cartoons as well. Propagandists of the Central Powers presented the decision of both emperors as an act of historical importance, proof of the selfl ess friendship of its authors towards Poles. On the other side, Entente Powers saw in the 5th Of November Act an illegal and cynical attempt to cheat Poles and force them to join the military efforts of the Central Powers.
PL
Niniejszy artykuł poświęcono życiorysom i działalności zawodowej war-szawskich architektów Józefa N. Czerwińskiego (1870-1940) i Wacława Heppena (1866-1939), a w szczególności ich współpracy architektoniczno-budowlanej w latach od około 1909 do 1914. Zarówno indywidualne, jak i wspólne dokonania zawodowe wspomnianych architektów nie zostały dotychczas szerzej omówione. W ramach artykułu przybliżono dzieje i aktywność zawodową, a także niektóre wątki dotyczące życia prywatnego obydwu architektów. Ich wspólna działalność zawodowa wiązała się z powstaniem w Warszawie kilkudziesięciu znaczących kamienic czynszowych w latach bezpośrednio poprzedzających wybuch pierwszej wojny światowej. Kamienice projektowane przez Czerwińskiego i Heppena utrzymane były w stylistyce wczesnomodernistycznej z przewagą motywów neobarokowych i późnosecesyjnych. Budynki te odznaczały się nie tylko znaczącą wysokością, ale również przestudiowanymi proporcjami oraz znakomitej jakości wystrojem architektonicznym i wyposażeniem stałym. Większość wspólnych realizacji Czerwińskiego i Heppena zaczęto uznawać po latach za wybitne przykłady warszawskiej architektury wczesnego modernizmu sprzed 1914 roku. Niektóre ze wspomnianych kamienic przetrwały do czasów współczesnych w stanie bliskim pierwotnemu, inne natomiast uległy niestety zniszczeniu bądź znaczącemu okaleczeniu.
EN
This article is devoted to the biographies and professional activities of two Warsaw architects Józef N. Czerwiński (1870-1940) and Wacław Heppen (1866-1939), and in particular their architectural and construction cooperation in the years from around 1909 to 1914. Both the individual and joint professional achievements of these architects have not yet been discussed in detail. The article takes a closer look at the history and professional activities as well as some topics related to the private life of both architects. Their joint professional activity was associated with the construction of several dozen significant tenement houses in Warsaw in the years immediately preceding the outbreak of World War I. The tenement houses designed by Czerwiński and Heppen were in the style of the early modern architecture with the dominance of neo-Baroque and late Art Nouveau motifs. These buildings were characterised not only by their considerable height but also by their studied proportions and excellent architectural design and fixed furnishings. Years later, most of Czerwiński’s and Heppen’s joint projects came to be regarded as outstanding examples of Warsaw’s pre-1914 early modern architecture. Some of these buildings have survived to the present day in a condition close to the original one, while others have unfortunately been destroyed or badly damaged.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.