Search results

1

God in Question: Questioning as a Prerequisite for Theology

100%

Kočí M.

Acta Universitatis Carolinae Theologica

|

2014

|

vol. 4

|

issue 1

51-66

EN

There are questions that are so important that it is a pity to spoil them with answers. No doubt, the question of God is one of them. Contrary to many presuppositions, theology is not capable of providing us with the final answers in this respect. On the contrary, theology professed as fides quaerens intellectum is an ongoing struggle with questions. Modernity interrupted this paradigm of theological questioning. Theology was withdrawn from the realm of understanding and shifted to the realm of explanation. Modernity brought the univocalization of God. Nonetheless, the attempts to tackle the question of God lead to hegemonic narratives about God. Such narratives are rightly criticized in a postmodern context for their totalizing pretensions. The problem of postmodern criticism is its one-sided emphasis on the apophatic dimension of theological discourse. I propose that theology can go a step further beyond postmodernity. In order to do so, I deal with the Czech philosopher Jan Patočka, who provides an opportunity to rethink God from the perspective of questioning in a new way. Patočka’s insistence on problematicity is the main reading key of his work. In this line of though, I interpret Patočka’s student Tomáš Halík and his thesis about the necessity to take the metaphor of an unknown God into account. I argue that theology must avoid the temptation to remove God from the question and make a well-known God of him. The time has come for theologians to turn their answers back into questions and dwell with them.

2

Wyzwania ponowoczesnego świata w perspektywie ekumenicznej

72%

Kopiec P.

Nurt SVD

|

2018

|

issue 2

167-182

PL

Ekumeniczna perspektywa wyzwań ponowoczesnego świata akcentuje jedną z podstawowych antropologicznych prawd chrześcijaństwa: człowiek jest osobą w relacji z drugą osobą i w odniesieniu do Trójcy Świętej. Zdaniem ekumenistów to antropologiczne założenie jest konieczne, aby odpowiedzieć na wyzwania stawiane przez nieograniczony konsumpcjonizm, egoistyczny indywidualizm, relatywizm i społeczne wykluczenie jednostek i całych narodów. Prawda ta może być wyrażona różnymi środkami i wzorami kultury wywodzącymi się z różnych systemów kulturowych. Przykładem jest tu afrykańska koncepcja Ubuntu. Artykuł naświetla ekumeniczne interpretacje tendencji ponowoczesnego, zglobalizowanego świata, w szczególności diagnozy sformułowane w łonie Światowej Rady Kościołów. Ekumenizm, jako ruch obejmujący cały świat, prowadzi do spotkania różnych kultur w perspektywie Ewangelii, pokazując, jak chrześcijaństwo może zmieniać relacje społeczne współczesnego świata.

EN

Ecumenical perspective of challenges of the postmodern world stresses the anthropological key truth of Christianity: human being may be a person only in relation with another one and with regard to the Trinitarian community. In the opinion of theologians involved in the ecumenical movement, it seems to be impossible to face uncontainable consumptionism, egoistic individualism, relativism and social exclusion of both individuals and entire nations without recognition and reception of this anthropological assumption. Furthermore, this key truth may be expressed through various means and cultural patterns provided by the various systems of culture. An example is the African concept of Ubuntu. The article highlights ecumenical interpretations of trends of the globalized postmodern world, in particular the ones which have been moulded by the World Council of Churches. Yet, ecumenism as a movement encompassing the whole world leads to the encounter of various cultures in the perspective of the Gospel. Ecumenical dialogues provide an opportunity to show how Christianity may transform the corrupted social relations of the contemporary world.

3

Zerowy cykl stulecia. Eksplozja - wybuchowy styl lat 2000

72%

Epsztejn M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2015

|

issue 31

EN

Mikhail EpsteinEmory University, USA/Durham University, UK. "The Century’s Zero Cycle. The Explosive Style of the 2000s" Ogłaszając koniec tradycyjnie rozumianego post-modernizmu, rozumianego jako pozornie wyzbyta znaczenia gra znaków oraz nieskończone przemieszczenia intertekstualne, artykuł ten jest próbą krytycznego przejęcia kultury po World Trade Center za pomocą metaforycznych eksplozji kulturowych, opisujących koniec kondycji ponowoczesnej. Poddane w wątpliwość ekslopzje są związane zarówno z rzeczywistymi zagrożeniami terroryzmem oraz "wybuchowym" wzrostem właściwym dla rozwoju technologii i nauki, które - w dalszej perspektywie - mogą doprowadzić do redefinicji podstawowych kategorii społecznych pod wpływem transkulturalizmu.

PL

Mikhail EpsteinEmory University, USA/Durham University, UK. "The Century’s Zero Cycle. The Explosive Style of the 2000s"Announcing the end of traditional post-modernism, characterised by supposedly meaningless plays on signs and infinite intertextual exchanges, the article offers an attempt to critically appropriate the post-WTC cultural condition by referring to a number of metaphorical cultural explosions which narrate the end of the post-modern era. The explosions in question are related to both real-life terrorist threats as well to the explosive growth of science and technology, which, in the long run, are likely to redefine fundamental social premises along the lines of trans-culturalism.

4

Religia przeżywana

72%

Pawlik J. J.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 9: Teologia fundamentalna i religiologia

79-91

PL

Artykuł przedstawia koncepcję religii przeżywanej, która odpowiada współczesnym formom przeżywania sacrum. Ponowoczesność kładzie nacisk na doświadczenie religijne, często indywidualne, poza instytucjonalizacją kościołów. Koncepcja religii przeżywanej wychodzi naprzeciw nowym formom sacrum podkreślając m.in. znaczenie ucieleśnienia, dyskursu, materialności i form czuciowych w doświadczeniach religijnych. Koncepcja religii przeżywanej koncentruje się na człowieku praktykującym religię, jednak pomija kwestie transcendencji, prawdy i skutków nadprzyrodzonych.

EN

The article presents the concept of a lived religion, which corresponds to modern forms of experiencing the sacred. Postmodernity emphasizes religious experience, often individual, apart from institutionalization of churches. The concept of a lived religion complies with new forms of the sacred stressing, among others, the meaning of embodiment, discourse, materiality and sensational forms in religious experiences. The concept of a lived religion focuses on a person practicing religion, however, ignoring the issues of transcendence, truth and supernatural effects.

5

Dystopia w warunkach ponowoczesności? Przypadek bułgarski

72%

Drzewiecka E.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2014

|

issue 4(7)

435-453

EN

The topic of the paper is Gnostic, and therefore total, experience of the world as a bad place in the context of the postulate (resulting from the postmodern critical attitude) to replace the total programs of the world’s transformation with partial transformations. A novel by Veselin Stoyanov (1957−2014) constitutes the subject matter of the analyses. The interpretative perspective is given by the utopian/ dystopian discourse, especially by the category of ‘dystopia’ as interpreted by M. Keith Booker. The reflection is focused on the consequences of the author’s attempt at reinterpreting and even unmasking a total thought, as well as on the diagnosis of world’s corruption in relation to the social criticism. Therefore, a crucial meaning is given to the question of the writer’s involvement, and finally − to the status of evil in literature. The paper raises the question of the functioning of the dystopia in the conditions of postmodernity.

6

U podstaw sekularyzacji: przyczyny teologiczno-filozoficzno-kulturowe z aspektem edukacyjnym

58%

Pasierbek W.

Horyzonty Polityki

|

2018

|

vol. 9

|

issue 27

11-23

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The main objective of the article is to present theological, philosophical and cultural causes in the perspective of the postmodernist analysis. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research issue focuses on indicating genuine, considerable influence of postmodernist and empirical ideas on creating human religiousness. Two methods relying on text analysis and a synthesis of conclusions will be applied. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: In the beginning, philosophical ideas referring to epistemology of modernism and postmodernism with the influence of empirical cognition will be presented. Then, on the basis of the analysis by Benedict XVI and other thinkers, we will be seeking scientific responses (relating to philosophy and theology) to the secularisation of European societies. RESEARCH RESULTS: Despite an uncompromising attitude of postmodernists, there is a possibility of agreement between reason and faith in the existential and transcendent dimension. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The existing problem of secularisation needs to be solved on the basis of epistemological conceptions, and simultaneously, on the appropriate anthropological conception. These results are, most of all, recommended to communities of ardent thinkers.

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie przyczyn teologiczno-filozoficzno-kulturowych w perspektywie postmodernistycznej analizy. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy dotyczyć będzie wykazania realnego wpływu idei postmodernistycznych i empirycznych na kształtowanie religijności człowieka. Zastosowana zostanie metoda analizy tekstów oraz syntezy wniosków. PROCES WYWODU: Najpierw przedstawione zostaną idee filozoficzne z zakresu epistemologii modernizmu i postmodernizmu z wpływami empirycznego poznania. Następnie na podstawie analizy nauczania Benedykta XVI i innych myślicieli będziemy szukać odpowiedzi nauki (filozofii i teologii) na zarysowującą się sekularyzację społeczeństw europejskich. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wbrew stanowczemu stanowiskupostmodernistów istnieje możliwość zgodności wiary i rozumu w wymiarze egzystencjalno-transcendentnym. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Powstały problem sekularyzacji należy rozwiązywać na bazie właściwych założeń epistemologicznych i jednocześnie właściwej koncepcji antropologicznej. Niniejsze wyniki rekomendowane są przede wszystkim środowiskom rzetelnych myślicieli.

Refine search results

1 Acta Universitatis Carolinae Theologica

1 ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

1 Horyzonty Polityki

1 Nurt SVD

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Roczniki Teologiczne

1 2019

2 2018

1 2015

2 2014

1 Drzewiecka E.

1 Epsztejn M.

1 Kopiec P.

1 Kočí M.