Search results

1

Pomoc oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego z południowego Podlasia i wschodniego Mazowsza dla Powstańczej Warszawy w sierpniu 1944 roku

100%

Charczuk W.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2014

|

vol. 12

121-140

PL

Na wieść o wybuchu Powstania Warszawskiego dowództwo 9 Podlaskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej podjęło decyzję o udzieleniu pomocy walczącej stolicy. Stanowiłoby to znaczne wzmocnienie powstańczych sił. Sam 34 pułk piechoty AK liczył ok. 1400 ludzi, zaś cała dywizja liczyła ok. 3000 żołnierzy. Odsiecz organizowały m.in. obwody AK ze wschodniego Mazowsza i południowego Podlasia.

EN

On hearing about the outbreak of the Warsaw Uprising, the headquarters of the 9th Podlasie Infantry Division of the Home Army took the decision to grant support to the fighting capital. It would constitute a substantial reinforcement of the insurgent forces. The 34th Infantry Regiment of the Home Army itself numbered as many as 1400 people, and the entire Division comprised approximately 3000 soldiers The rescue attempt was organised i.a. by sub-districts of the Home Army from the Eastern Mazovia and Southern Podlasie Regions.

2

Możliwość prowadzenia postępowania karnego w sprawie zbrodni popełnionych w czasie Powstania Warszawskiego przed sądami polskimi. Przypadek Heinza Reinefartha

70%

Kuczyńska H.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2018

|

vol. 70

|

issue 2

331-360

PL

Celem artykułu jest rozważenie tego, czy dopuszczalne z punktu widzenia prawa karnego polskiego i prawa Unii Europejskiej jest prowadzenie postępowania karnego w sprawie zbrodni popełnionych w czasie Powstania Warszawskiego przed organami polskimi. Już na pierwszy rzut oka pojawiają się liczne problemy związane z historycznym charakterem czynów zarzucanych oskarżonemu: oskarżeni zmarli, a także często ma miejsce res iudicata (przesłanka rzeczy osądzonej). Występują więc przesłanki z artykułu 17 § 1 pkt 5, 6 i 7 k.p.k., które stanowią negatywne przesłanki prowadzenia postępowania i muszą prowadzić do jego umorzenia. W tej konkretnej sprawie ściganie odbywa się na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, która reguluje tryb postępowania w zakresie ścigania przestępstw popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości w okresie od dnia 8 listopada 1917 r. do dnia 31 lipca 1990 r. w postaci m.in. zbrodni nazistowskich., jako przykład zbrodni, w przypadku której dopuszczalne jest prowadzenie postępowania karnego. Na przykładzie Rzezi Woli, zbrodni przypisywanej H. Reinefarthowi, zostanie wykazane, jakie prawne trudności spotykały śledztwo toczące się w tej sprawie.

3

Powstanie Warszawskie i obóz Durchgangslager 121 w Pruszkowie widziane oczami wysiedlonych mieszkańców Warszawy i okolic. Doświadczenia indywidualne a współczesna pamięć społeczna

70%

Praga A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2015

|

vol. 15

90-104

PL

Warsaw Uprising and Durchgangslager 121 in Pruszków as seen by deported citizens. Individual experiences vs contemporary public history Warsaw Uprising 70th anniversary is a time to remember that the events which took place in 1944 should be considered in full context, without skipping any aspects. So far forgotten were the civilians of the Warsaw uprising and what happened to them; however their fate did not stop at the signing of capitulation. What people mainly remember from the Warsaw uprising is Durchgangslager 121 in Pruszków, the transition camp to which all the inhabitants of the burning capital city were sent. This paper presents and analyzes sample protocols, relationships, testimonies, memories and documented and archived diaries since August 1944 to today. The image emerging from them, even though the facts, people and events concur, isn’t a homogeneous one. It’s composed of many bits of memories – individual memories, collective memory, childhood memories, or the memories of the residents of particular neighborhoods in Warsaw. What characterizes these documents? When did they appear? What makes war narratives created over the period of 70 years different? How is the third generation’s contemporary collective memory being shaped? The attempt to answer these questions is the starting point for future large-scale interdisciplinary researches. Key words: The Warsaw uprising; deportation of the people of Warsaw; transition camp Durchgangslager (Dulag) 121 in Pruszków; historical memory; war memories;

4

Feliks Badowski, Z Warszawy do Wrocławia przez puszczę – relacja powstańca warszawskiego

57%

Pęcherz M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2011

|

vol. 1

123-157

EN

Feliks Badowski (born on 17th May 1923 in Warsaw) was a soldier who fought in ZWZ-AK (Union of Armed Struggle-Home Army). His account concerns his education and work, war experiences and life after the war. This witness describes in great detail his work in industry in occupied Warsaw and his struggle for independence in the frames of ZWZ-AK. He also mentions his studies within Towarzystwo Kursów Technicznych (Technical Courses Association). A vast part of the narrative is devoted to Feliks Badowski’s participation in the Warsaw Uprising – he tells us, amongst others, about preparations for armed resistance against the occupier, how the army units were organized in the first days of fighting, and about the attack on the citadel. A lot of focus is given to partisan activity in Kampinos Forest – the witness explains, for example, the structure of partisan forces, their help for the fighting Warsaw, sabotage actions and how they received deliveries by airdrops. This account gives us also some insight into the way the inhabitants of villages and towns near Warsaw perceived the Warsaw Uprising. Also, it relates the marching-out of partisan units and their way towards the Świętokrzyskie mountains, during which – near Żyrardów – they were defeated by Germans. A separate part of the narrative is devoted to reminiscences from post-war Wrocław – Feliks Badowski explains why he came to the Lower Silesia and pictures relations in his new place of work – Pafawag (Państwowa Fabryka Wagonów – National Rail Carriage Factory).

5

Trauma wojenna jako inspiracja powieści Aleksandra Kamińskiego

51%

Reputakowski P.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2013

|

issue 19

181-200

EN

The author of this article interprets the "Kamienie na szaniec" by Aleksander Kamiński, using the methodology of new historicism and psychotraumatology. In particular, the attempt is put into answering the question whether the narrative of "Kamienie..." is the story of historiographical, ideological, and mythologising, or rather therapeutic and pedagogical aim. The analysis will also address other selected texts (like "Zośka and Parasol"), containing reports of experiencing traumatic events and overcoming the trauma caused by the September defeat and the Warsaw Uprising.

6

O pamięci Powstania Warszawskiego w przeddzień 80. rocznicy

51%

Sawicki J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2023

|

vol. 41

|

issue 1

364-379

EN

The Warsaw Uprising in 1944 ended in defeat. However, amongst Poles, the memory of the battle fought by the capital remained extremely strong and affected later attitudes. It protected identity and helped to survive the period of Soviet subjugation. Symbols of this memory included the anchor (the sign of the Polish Underground State), uprising songs, graves and cemeteries, the passing on of the testimony of the insurgents’ heroism and patriotism to posterity, and participation in anniversary celebrations. Today, the next generation of young Poles are taking over the duty of remembrance from their parents and grandparents and even identifying with the past generation, recognising the tragic experiences as their own. However, they are increasingly shifting their focus to new areas resulting from cultural changes, caused above all by the onslaught of information technology and the virtual world. The memory of the Warsaw Uprising, however, because of its emotional nature, also remains present in contemporary political life. The author of this article discusses the transformations taking place in collective memory. He identifies new phenomena regarding modes of representation, as well as new roles of the Warsaw Uprising in public discourse.

PL

Powstanie Warszawskie w 1944 r. zakończyło się klęską. Jednak wśród Polaków pamięć o nim pozostała niezwykle silna, rzutując na późniejsze postawy mieszkańców stolicy i całej Polski. Chroniła tożsamość i pomogła przetrwać okres sowieckiego zniewolenia. Jej wyrazem były m.in.: utożsamianie się z Kotwicą – znakiem Polskiego Państwa Podziemnego, śpiewanie pieśni powstańczych, odwiedzanie grobów i cmentarzy, przekazywanie potomnym świadectwa bohaterstwa i patriotyzmu powstańców oraz uczestnictwo w obchodach rocznicowych. Obecnie kolejne pokolenia młodych Polaków przejmują od swoich rodziców i dziadków obowiązek pamięci, a nawet, utożsamiając się z przeszłą generacją, przyjmują tragiczne doświadczenia za własne. Jednak swoją aktywność przenoszą coraz częściej na nowe pola, powstałe w wyniku przemian kulturowych, spowodowanych przede wszystkim ofensywą technik informatycznych i ukształtowaniem się świata wirtualnego. Pamięć o Powstaniu Warszawskim, ze względu na jej wymiar emocjonalny, pozostaje także elementem współczesnego życia politycznego. Przedmiotem artykułu jest omówienie przemian zachodzących w pamięci zbiorowej, wskazanie nowych zjawisk związanych ze sposobami prezentowania historii, a także nowych ról Powstania Warszawskiego w dyskursie publicznym.

7

„Krakowska prowokacja”? O „Dziadach” Adama Mickiewicza w reżyserii Bohdana Korzeniewskiego

51%

Makaruk M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2019

|

vol. 19

224-242

RU

This essay is an analysis and interpretation of Bohdan Korzeniewski’s June 1963 staging of Forefathers’ Eve in the Juliusz Słowacki Theatre in Krakow. Korzeniewski’s spectacle, named by Maria Czanerle ‘the most shocking thing ever done to Forefathers’ Eve’, with awe- -inspiring stage design by Tadeusz Brzozowski and Krzysztof Penderecki’s avant-garde music, did not earn a lasting place in the history of theatre. It received rather lukewarm reviews and did not gain the favour of actors, either. Despite being received enthusiastically by such distinguished critics as Marta Fik and Stanisław Marczak-Oborski, Korzeniewski’s Forefathers’ Eve has largely been forgotten. This essay is an attempt at reconstructing the performance based on the remaining theatrical copies, reviews and memories of those who collaborated on the production. The essay’s author poses the question about what part of Korzeniowski’s failure was due to the historical context and the impossibility to realize this concept in another reality an on another stage. As, indeed, Korzeniewski created his interpretation in 1953 and it was part of a secret ministry competition for the first postwar staging of Forefathers’ Eve. Analyzing the implicit signs present in the director’s concept, which refer to the reality of the war, occupation and Stalinist period, the author also asks how Polish romantic drama staging history would have unfolded if it was Korzeniewski and not Aleksander Bardini who staged Forefathers’ Eve in 1955 in the Polish Theatre in Warsaw.

8

Wojenny życiorys Zbigniewa Brauna ps. „Grot”

41%

Gorzelańczyk P.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2023

|

vol. 21

143-187

EN

In November 1947, after returning to communist Poland, 2nd Lt. Zbigniew Braun, a soldier of the Home Army, a Warsaw insurgent and a prisoner of German stalags, was summoned to the District Reinforcement Command of the “People’s” Polish Army in Biała Podlaska, where he submitted his own biography covering the years of World War II. The article is a detailed, critical analysis of this document.

PL

W listopadzie 1947 r., po powrocie do komunistycznej Polski, ppor. Zbigniew Braun, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski i więzień niemieckich stalagów, został wezwany do Rejonowej Komendy Uzupełnień „ludowego” Wojska Polskiego w Białej Podlaskiej, gdzie złożył własnoręczny życiorys obejmujący lata II wojny światowej. Artykuł jest szczegółową, krytyczną analizą tego dokumentu.

9

Witold Kieżun – człowiek niezwykły

41%

Gasparski W. W.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2021

|

issue 1(71)

13-30

EN

The article reports on the almost 100-year life of the outstanding scientist prof. Witold Kieżun. The article describes his insurgent activity, imprisonment in a labor camp during the Stalinist era, return to study and work in a bank, at the Polish Academy of Sciences, at the University of Warsaw, at Quebeck University in Canada, at the Kozminski University, and the UN’s expert activity in African countries.

PL

Artykuł zdaje sprawę z niemal stuletniego życia wybitnego uczonego prof. Witolda Kieżuna. Opisano jego aktywność powstańczą, uwięzienie w łagrze za czasów stalinowskich, powrót na studia i do pracy w banku, w Polskiej Akademii Nauk, na Uniwersytecie Warszawskim, na Quebeck University w Kanadzie, w Akademii Leona Koźmińskiego oraz działalność ekspercką ONZ w krajach afrykańskich.

10

Walki SS-Sonderregiment Dirlewanger o Wolę a egzekucje zbiorowe ludności cywilnej

41%

Kuberski H.

Dzieje Najnowsze

|

2021

|

vol. 53

|

issue 1

137-176

EN

The participation of the SS-Sonderregiment Dirlewanger in the pacification of the Warsaw Uprising is one of the many unresolved problems relating to the events that took place from August to October 1944 in Warsaw. The purpose of this article is to present the most recent state of research on the actions of this controversial German unit during the first days of the German pacification, i.e. during the Wola Massacre (Genocide Wola 44).

PL

Udział SS-Sonderregiment Dirlewanger w pacyfikacji Powstania Warszawskiego jest jednym z wielu nierozwiązanych problemów dotyczących wydarzeń z sierpnia–października 1944 r. w Warszawie. Nieliczne zachowane dokumenty niemieckie nie ułatwiają zadania. Ale opieranie się jedynie na archiwaliach powstańczych oraz relacjach żołnierzy AK i ludności cywilnej spowodowało upowszechnienie się wielu nieścisłości. Celem tego artykułu jest przedstawienie najnowszego stanu badań na temat działań tego kontrowersyjnego oddziału Waffen-SS podczas pierwszych dni niemieckiej pacyfikacji, czyli w czasie masowej eksterminacji ludności cywilnej Woli.

11

Na pomoc walczącej Warszawie. Zabiegi dyplomatyczne władz RP na obczyźnie w 1944 r.

41%

Szubtarska B.

Dzieje Najnowsze

|

2022

|

vol. 54

|

issue 2

217-236

EN

The presented text comes from the Bulletin of the Polish Ministry of Foreign Affairs (June–September 1944). It was prepared for the internal use of the Ministry of Foreign Affairs and is not widely known. It details the involvement of Polish political authorities and diplomatic missions in London in organising aid for the struggling capital (from late July to the first days of October 1944).

PL

Prezentowany tekst źródłowy pochodzi z biuletynu Ministerstwa Spraw Zagranicznych (VI–IX 1944 r.). Został przygotowany dla użytku wewnętrznego MSZ i nie jest powszechnie znany. Szczegółowo przedstawia zaangażowanie polskich władz politycznych i dyplomatycznych na terenie Londynu w organizację pomocy dla walczącej stolicy Polski (od końca lipca do pierwszych dni października 1944 r.).

12

Internet jako medium pamięci zbiorowej młodych ludzi. Przykład sieciowej aktywności wokół filmu Miasto 44

36%

Białous M., Gliński P.

Studia Podlaskie

|

2016

|

vol. 24

EN

Since the Internet is currently a vital medium of exchanging information and opinion about the past for young people, it can be said that the web significantly develops collective memory. The article presents characteristic forms and threads of the Internet communication concerning the film Miasto 44 (Warsaw 44) (2014) directed by Jan Komasa. Miasto 44 is one of the greatest Polish film productions of recent years and the film is mainly addressed at younger audience, which is potentially a new point of reference for them to commemorate the Warsaw Uprising. The article focuses on a general presentation of the Internet users’ activity connected with the film and attempts to describe in detail the demography of those interested in the film while carrying out a more profound analysis of the websites devoted to this production on Facebook. The article draws attention to the consequences of typical forms of communication in social media with regard to the shape of collective memory. It compares official and unofficial profiles of the film indicating an essential role of the competence and intentions of websites administrators for the nature of this communication. Moreover, the article quotes the most important and characteristic threads of the Internet communication about Miasto 44.

RU

Сегодня интернет для молодых людей является средством для обмена информацией и для высказывания на тему прошедших событий. На основании әтого можем утверждать, что мировая сеть должным образом формирует общенародную память. Данная статья указывает на характер и формы интернет-коммуникации, касающихся фильма Город 44 (2014), режиссером которого является Ян Комаса. Город 44 – одна из наиболее значимых польских кинопродукций последних лет. Фильм адресован, прежде всего, молодым зрителям и представляет собой новую точку отсчета в воспоминаниях о варшавском восстании. В статье говорится об активности пользователей интернетом, касающейся фильма. Автор пробует определить демографию пользователей, заинтересованных фильмом, и более точно анализирует сайты, посвященные әтой кинопродукции, на Facebook. Автор также обращает внимание на то, как влияют типичные формы общения на сайтах на формирование общенародной памяти. Он сравнивает официальные и неофициальные профили о фильме, указывая на важную роль компетенции и намерений администраторов сайтов в формировании характера информации. В статье указаны самые важные и наиболее характерные черты интернет-коммуникации на тему Город 44.

Refine search results