Search results

1

Geneza i historia Rytu Premonstrateńskiego

100%

Wendland M.

|

2016

|

vol. 22

|

issue 47

151-163

PL

Ryt zakonu Premonstratensów, inaczej ryt norbertański, jest ściśle związany z założonym przez św. Norberta w XII wieku zakonem Kanoników Regularnych, zwanych również białymi kanonikami. W pierwszych latach działalności zakonu trzymano się zwyczajów liturgicznych powszechnych wśród kanoników regularnych św. Augustyna. Niniejszy artykuł przybliża genezę i rozwój liturgii norbertańskiej, która przetrwawszy Sobór Trydencki, nie uchowała się wśród zmian około-liturgicznych Soboru Watykańskiego II.

EN

The Premonstratensian, or Norbertine Rite is strictly related to the Order of Canons Regular, also known as the White Canons. Founded in the 12th century by Saint Norbert, the order at first adhered to liturgical practices that were common among the Canons Regular of Saint Augustine. The following article talks about the genesis and development of Norbertine liturgy, which survived the changes in practices made by the Council of Trent, but was eventually made obsolete by the Second Vatican Council.

2

Spory Cystersów sulejowskich i Norbertanów witowskich w XIII i XIV w.

84%

Parol J.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2018

|

vol. 129

5-23

PL

Powodem konfliktu zakonu Cystersów z Sulejowa i Norbertanów z Witowa było bliskie sąsiedztwo ich dóbr. W początkowej okresie fundacji nie wystawiano oficjalnych dokumentów, wobec czego wszystkie zapisy były tylko ustne. Z tego też względu w XIII i XIV w. oba klasztory rościły pretensje do sąsiednich dóbr. Niewątpliwie próbowano szukać rozstrzygnąć konflikty na polu państwowym jak i kościelnym. I tak konflikt graniczny z 1242 r. rozstrzygano przed Konradem Mazowieckim, a spór o dziesięciny toczone przed legatem papieskim Filipem, czy potem przed arcybiskupem gnieźnieńskim Janisławem. W XIII w. ukształtowała się swego rodzaju granica dóbr, która potem stanowiła wyznacznik decyzji kolejnych zwierzchników cywilnych czy kościelnych. W przypadku granicy dóbr to podział oparł się o rzekę Luciąże i Koprzywnicę, natomiast dziesięciny z Kępina i Cekanowa otrzymał klasztor w Sulejowie, a meszne z Milejowa, Krzyżanowa i Cekanowa oddane zostały na własność klasztorowi w Witowie.

EN

The reason for the conflict between Cistersiansians from Sulejów and Premonstratensians from Witów was the proximity of their goods. At the beginning of a foundation no official documents were issued, which is why all stipulations were made only orally. For this reason both cloisters made claims to the neighboring goods. Of course, they sought to solve the problems by resorting to ecclesiastical and state authorities. A border conflict was subjected to scrutiny by Konrad Mazowiecki and an argument concerning tithe by the papal legate Philipp and later by the archbishop of Gniezno Janisław. In XIII a kind of border between the goods was established which with time came to be a major factor in decision-taking process of following ecclesiastical and state governors. The dividing line was the river Luciąże and Koprzywnica, while tithe from Kępin and Cekanów became property of the cloister in Sulejów. The cloister in Witów received the poll tax from Milejów, Krzyżanów and Cekanów.

3

Znaczenie opactwa premonstrateńskiego w Brzesku-Hebdowie w strukturze zakonu i Kościoła w XIV–XV wieku

84%

Podgórska-Mikuła A.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2016

|

vol. 19

25-38

EN

In the Middle Ages Premonstratensian monasteries were organised along a principle is typical of the Order, that is affiliation and the paternal right (ius paternitatis). All the monasteries were divided into regional groups, known as cyrkarie (provinces). Each province was a inspected by representatives of the single abbey holding the paternal right. In the 14th century, symptoms of a crisis became visible in not only in the Polish Province of the Order of St Norbert (Premonstratensian), and were especially intensified in the women’s convents. Potential reasons for the crisis included the secluded situation of the monasteries, their poor financial standing, a drop in the number of vocations, and the social structure of the monasteries. The Abbey in Brzesko–Hebdów, overseeing the Premonstratensian parishes visited them regularly, manned them with their monks, and undertook other actions in an attempt to reform the Polish Premonstratensians in the 14th and 15th centuries. The funding of another Premonstratensian Abbey by King Ladislaus (Władysław) Jagiełło in Nowy Sącz and populating it with monks from Brzesko was a proof of the great potential of the Hebdów Abbey in its capacity of the initiator and coordinator of the reform aimed at the revival of the Order and forcing its members to observe the monastic rule. The article also emphasises the significant impact of the competition between individual monasteries of the Premonstratensian Order in the 15th century on the position of Brzesko.

PL

W średniowieczu klasztory premonstrateńskie były zorganizowane na zasadzie typowej dla tego zakonu filiacji i prawa ojcostwa – ius paternitatis. Wszystkie klasztory podzielono na grupy regionalne, zwane cyrkariami. Każda cyrkaria, czyli okręg wizytacyjny, miała jedno opactwo ojcowskie. W XIV w. dostrzegalne stają się przejawy kryzysu w polskiej – i nie tylko – cyrkarii zakonu św. Norberta, szczególnie w odniesieniu do klasztorów żeńskich. Możliwymi przyczynami kryzysu było ich odosobnione położenie, zła sytuacja finansowa, spadek liczby powołań oraz struktura społeczna konwentów. Opactwo w Brzesku-Hebdowie, sprawujące zwierzchnictwo nad prepozyturami norbertańskimi, regularnie dokonywało ich wizytacji, obsadzało je swoimi zakonnikami i podejmowało inne działania wpisujące się w próby zreformowania polskich premonstratensów w XIV–XV w. Ufundowanie przez króla Władysława Jagiełłę kolejnego opactwa norbertańskiego, w Nowym Sączu, i obsadzenie go zakonnikami brzeskimi świadczyło o dużym potencjale opactwa hebdowskiego jako inicjatora, a zarazem koordynatora reformy mającej na celu odnowienie zakonu i skłonienie do przestrzegania obserwancji zakonnej. W artykule podkreślono także niebagatelny wpływ, jaki na sytuację Brzeska miała rywalizacja wewnątrzzakonna między poszczególnymi klasztorami norbertańskimi w XV w.

4

Vzájemná korespondence Bohuslava Balbína a Aloise Hackenschmidta z let 1664−1667

84%

Podavka O.

Listy filologické (Folia philologica)

|

2013

|

vol. 136

|

issue 1-2

161-188

EN

This article deals with the mutual correspondence (with its part from the years 1664−1667) of a Jesuit Bohuslav Balbín (1621−1688) and a Premonstratensian Johannes Alois Hackenschmidt (1626−1683), a canon of monastery of Teplá and a secretary of abbot Rajmund Wilfert († 1670). Preserved correspondence of that time consists of 41 Balbín’s and 39 Hackenschmidt’s letters. Hackenschmidt was sending information of the history of monasteries of Teplá and Chotěšov, and transcripts and excerpts of charters found in archives of these monasteries; Balbín was informing Hackenschmidt about the past of the Lords of Guttenstein. The article brings information on the life of both correspondents, summarizes the content of their correspondence and comments on their relationship.

5

O łacińskich zapożyczeniach prawnych w XVII-wiecznych statutach premonstrateńskich

84%

Mączyński M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2017

|

issue 12

187-196

EN

Based on the hand-written text of the Premonstratensian Statutes created in 1692, the article describes the ways of including the legal terms borrowed from Latin into the Polish language.

6

O niektórych źródłach do historii zakonu premonstrateńskiego w Polsce w XII i XIII wieku

67%

Deptuła C.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1971

|

vol. 22

187-222

EN

-

7

Professor Ignác Antonín Hrdina (1953–2022): Life and work

67%

Čačík M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2023

|

vol. 26

3-9

PL

Niniejszy artykuł jest poświęcony pamięci o. prof. Ignáca Antonína Hrdiny, który zmarł 22 kwietnia 2022 r. W komunistycznej Czechosłowacji nie pozwolono mu ukończyć studiów teologicznych, pracował więc jako prawnik. W tym samym czasie jednak tajnie wstąpił do zakonu norbertanów i potajemnie przyjął święcenia kapłańskie w Krakowie. Działalność duszpasterską rozwinął po 1989 r., kiedy to mógł w pełni ujawnić swoją tożsamość, podejmując służbę, której oddanie uniemożliwiono mu w pierwszej części życia. Uczestniczył w odnowieniu życia monastycznego w klasztorze na Strahowie w Pradze, gdzie przez wiele lat pełnił również funkcję proboszcza i rektora bazyliki. Równolegle rozwijał swoją karierę naukową na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Południowoczeskiego w Czeskich Budziejowicach, Wydziale Prawa Uniwersytetu Zachodnioczeskiego w Pilźnie oraz Katolickim Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Po jego śmierci Kościół w Czechach i tamtejsze wspólnoty akademickie straciły czołowego eksperta w dziedzinie prawa kanonicznego. Profesor I. A. Hrdina pozostawił jednak po sobie szereg ważnych publikacji naukowych, z których będą mogły korzystać również przyszłe pokolenia.

EN

This article is dedicated to the memory of Prof. Ignác Antonín Hrdina, who passed away on 22 April 2022. During the communist period in Czechoslovakia, when he was not permitted to complete his theological studies, he worked a civilian job as a lawyer. At the same time, however, he secretly entered the Premonstratensian Order and was covertly ordained as a priest in Krakow, Poland. What he was prevented from doing in the first part of his life, however, was fully developed after 1989, when he emerged from the underground to continue his spiritual work. He was involved in the renewal of monastic life at Strahov Monastery in Prague, where he served for many years as a parish priest and rector of the basilica. At the same time, he developed his academic career at the Faculty of Theology of the University of South Bohemia in České Budějovice, the Faculty of Law of the University of West Bohemia in Pilsen and the Catholic Theological Faculty of Charles University in Prague. With his passing, the Church in Czech republic and the academic community have lost their leading expert on canon law; however, he did leave behind him a number of specialised publications that will continue to benefit future generations.

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Listy filologické (Folia philologica)

1 Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

1 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

1 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 2023

1 2018

1 2017

2 2016

1 2013

1 1971

1 Deptuła C.

1 Mączyński M.

1 Parol J.

1 Podavka O.

1 Podgórska-Mikuła A.

1 Wendland M.