Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Provenienz
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta. Na podstawie katalogów aukcyjnych z lat 1764–1768

100%
Imańska I.
Folia Toruniensia
|
2015
|
vol. 15
25-42
PL
Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta to największa biblioteka prywatna zgromadzona przez toruńskich kolekcjonerów w okresie staropolskim. Po śmierci pastora biblioteka została rozproszona w trakcie trzech licytacji, które odbyły się w Toruniu w latach: 1764, 1765 i 1768. W artykule zawarta została krótka prezentacja tej biblioteki na podstawie katalogów aukcyjnych, które obecnie w komplecie przechowywane są w zbiorach Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz i są dostępne on-line. Księgozbiór zdominowały prace tematycznie bliskie zainteresowaniom zawodowym Gereta, tj. publikacje o treści religijnej, na które przeznaczono trzecią aukcję. Przeważała w tym wypadku książka protestancka z przewagą luterańskiej, ale inne wyznania też były reprezentowane. Poza tym pastor posiadał w sporym wyborze książki o bardzo różnej tematyce, w tym dzieła z zakresu prawa, historii, filologii i filozofii, a także publikacje o treści medycznej. Katalogi rejestrują w sumie 15 174 woluminy, jednak tytułów zgromadził pastor znacznie więcej, gdyż niektóre tomy zawierały czasami nawet po kilkaset drobnych druków, dokumentujących ówczesne życie religijne, społeczne i polityczne. Tak pokaźny zbiór drobnych objętościowo publikacji wyróżniał księgozbiór Gereta spośród innych znanych nam z zawartości dużych bibliotek prywatnych XVIII stulecia.
EN
The book collection of Toruń’s vicar Krzysztof Henryk Adrzej Geret is the biggest private library in Toruń from the Old-Polish period. After the vicar’s death the books from the library were dispersed as a result of three auctions which took place in Torun in the years: 1764, 1765 and 1768. The article includes a short presentation of the library on the basis of the auction catalogues which are now kept in the collections of Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz and are available on-line. The majority of the books from Geret’s library are connected with his professional interest- they are mostly religious texts which were sold in the third auction. The collection predominantly included Protestant books (the majority of which were Lutheran); however, other denominations were also represented in the collection. Besides, the vicar also owned books from other fields such as law, history, philology, philosophy and medicine. The catalogues record 15,174 books; it must be noted that some volumes included even hundreds of minor prints which documented the religious, social and political life of the time. The considerable quantity of minor prints made Geret’s collection unique in comparison with the content of private libraries in the 18th century.
DE
Die Buchsammlung des Thorner Pastors Christoph Heinrich Andreas Geret war die größte unter den privaten altpolnischen Bibliotheken der Thorner Buchsammler. Nach dem Tode des Seelsorgers wurde der Buchbestand infolge von drei Auktionen, die in den Jahren 1764, 1765 und 1768 in Thorn stattfanden, zerstreut. In dem Beitrag wurde die Bibliothek anhand von Auktionskatalogen, die sich zur Zeit in den Beständen der Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz befinden und on-line zugänglich sind, beschrieben. In der Sammlung dominierten Arbeiten, die den beruflichen Interessen Gerets nahe standen, d.h. Publikationen mit religiösem Inhalt, die in der dritten Auktion verkauft wurden. Den Großteil machten protestantische – hauptsächlich lutherische – Bücher aus, vertreten waren jedoch auch andere Konfessionen. Der Pastor besaß überdies eine große Auswahl von Büchern mit sehr unterschiedlicher Thematik, darunter juristische, historische, philologische und philosophische sowie medizinische Werke. In den Katalogen sind insgesamt 15 174 Bände verzeichnet. In Wirklichkeit hat der Pastor jedoch deutlich mehr Titel gesammelt, da manche Bände gar einige Hunderte von kleineren Veröffentlichungen enthielten, welche das damalige religiöse, gesellschaftliche und politische Leben dokumentierten. Dieser beindruckende Bestand an weniger umfassenden Publikationen zeichnete Gerets Buchsammlung unter den anderen, uns bekannten großen Privatbibliotheken des 18. Jahrhunderts aus.
2
Content available remote

Historia i znaczenie zbiorów Biblioteki Katedry Filologii Germańskiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – depozyt w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu

100%
Sieradzan W.
Folia Toruniensia
|
2014
|
vol. 14
41-61
PL
Jedną z bardziej interesujących części zbiorów Biblioteki Głównej UMK jest znajdujący się tam od niedawna depozyt Biblioteki Katedry Filologii Germańskiej. Jego geneza łączy się nierozerwalnie z dziejami Uniwersytetu oraz samej Katedry, kształcącej germanistów już od ponad 40 lat. Celem autora jest poznanie tego księgozbioru, zarówno pod względem jego proweniencji, jak i wartości dla germanistów i historyków. Ważną kwestia jest ustalenie głównych twórców biblioteki germanistycznej po II wojnie światowej, jak również po reaktywacji Katedry Filologii Germańskiej w 1969 r. Depozyt Katedry Filologii Germańskiej w BG UMK liczy 7627 tomów. Już sam fakt sposobu jego powstawania, szczególnie po II wojnie światowej, głównie drogą zabezpieczania zbiorów poniemieckich, a ponadto zakupów i darów, musiał wpłynąć na różnorodność gatunkową oraz proweniencję. W depozycie daje się zauważyć mnogość ośrodków, z których nastąpiło rozproszenie zbiorów bibliotecznych. W ujęciu geograficznym jest to obszar od Greifswaldu na zachodzie po Królewiec na wschodzie. Od Gdańska i Słupska na północy aż po Dzierżoniów (Reichenbach), Świdnicę (Schweidnitz) oraz Wrocław na południu. W księgozbiorze tym można wyróżnić prozę i poezję niemiecką ze szczególnym uwzględnieniem twórców z XIX i pierwszej połowy XX w., następnie opracowania krytyczne literatury niemieckiej, słowniki języka niemieckiego w tym rozmaitych jego dialektów. Ustalenia niewątpliwie autora potwierdzają tezę, że charakteryzowany księgozbiór ma niewątpliwie nie tylko ciekawą proweniencję, często udokumentowaną znakami własnościowymi w postaci pięknych exlibrisów lub superexlibrisów, ale przede wszystkim znaczną wagę dla filologów germańskich. Może bowiem stanowić cenną pomoc naukową dla badań językoznawczych i historycznych (historia Niemiec i Skandynawii). Kryje on jeszcze, pomimo powyższych ustaleń, wiele zagadek, które trudno rozwiązać przy pomocy będących do dyspozycji źródeł historycznych. Tekst skłania do refleksji nad zawiłymi, ale też trudnymi nieraz do odtworzenia, drogami transferu księgozbiorów prywatnych i instytucjonalnych po II wojnie światowej.
EN
One of the most interesting parts of the collection of the Main Library of Nicolaus Copernicus University are the resources of the Library of the Department of German which were moved there not long ago. Their origin is inextricably connected with the history of the university and the Department of German where German philologists have been educated for over 40 years. The aim of the author is to get to know the collection both in terms of its origin and value for German philologists and historians. It is important to establish who the main creators of the Library of the Department of German were after WWII and how the Department was reactivated in 1969. The resources of the Library of the Department of German in the Main Library of Nicolaus Copernicus University comprise 7627 volumes. The collection is characterised by a great variety of genres and origins due the fact that it includes German resources taken over after WWII along with various donations and purchases. Books come from a variety of centres from Greifswald in the west to Königsberg in the east; from Gdańsk and Słupsk in the north to Dzierżoniów (Reichenbach), Świdnica (Schweidnitz) and Wrocław in the south. The collection includes German prose and poetry with particular emphasis on the writers of the 19th century and the first half of the 20th century. It also comprises critical reviews of German literature, dictionaries of the German language and its various dialects. The origin of many books in the collection is very interesting – the previous ownership is indicated by beautiful bookplates or super-exlibris. Nevertheless, it must be stressed that the book collection is of great value to German philologists. It may help them in their scientific research in the areas of linguistics and history (the history of Germany and Scandinavia). There are still mysteries hidden behind the collection which are difficult to solve with the historical sources available at the moment. The article invites the reader to reflect on the rich history of private and institutional book collections after WW II.
DE
Einer der interessantesten Teile der Hauptbibliothek der Nikolaus-Kopernikus-Universität (UMK) ist das sich erst seit Kurzem dort befindliche Depot der Bibliothek des Lehrstuhls für Germanistische Philologie. Seine Entstehungsgeschichte ist untrennbar mit der Geschichte der Universität und dem Lehrstuhl selbst verbunden, wo bereits seit über 40 Jahren Germanisten ausgebildet werden. Das Ziel des Autors ist es, diese Büchersammlung kennenzulernen, sowohl im Hinblick auf ihre Herkunft als auch ihren Wert für Germanisten und Historiker. Eine wichtige Frage ist die Ermittlung der Hauptbegründer der germanistischen Bibliothek nach dem Zweiten Weltkrieg wie auch nach der Wiederbelebung des Germanistischen Lehrstuhls im Jahr 1969. Das Depot des Lehrstuhls für Germanistische Philologie in der Hauptbibliothek der UMK zählt 7.627 Bände. Allein schon die Umstände seines Entstehens, insbesondere nach dem Zweiten Weltkrieg, hauptsächlich über die Sicherstellung der ehemals deutschen Bestände und darüber hinaus durch Käufe und Schenkungen, mussten sich auf die Vielfalt der Gattungen und Provenienz auswirken. Im Depot lässt sich eine Fülle von Zentren erkennen, aus denen die Bibliotheksbestände zerstreut wurden. Geographisch betrachtet handelt es sich um ein Gebiet von Greifswald im Westen bis Kaliningrad (Königsberg) im Osten. Von Gdańsk (Danzig) und Słupsk (Stolp) im Norden bis nach Dzierżoniów (Reichenbach), Świdnica (Schweidnitz) und Wrocław (Breslau) im Süden. In dieser Büchersammlung sind deutsche Prosa und Poesie mit besonderer Berücksichtigung der Autoren des 19. und der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts hervorzuheben, im Folgenden kritische Abhandlungen zur deutschen Literatur, Wörterbücher der deutschen Sprache und ihrer verschiedenen Dialekte. Die Ermittlungsergebnisse des Autors bestätigen die These, dass die beschriebene Büchersammlung zweifellos nicht nur eine interessante Provenienz hat, die häufig durch Bücherzeichen in Form von schönen Exlibris oder Superexlibris dokumentiert ist, sondern vor allem von beträchtlichem Wert für germanistische Philologen ist. Sie kann nämlich eine wertvolle wissenschaftliche Hilfe für sprachwissenschaftliche und historische Forschungen (deutsche und skandinavische Geschichte) sein. Trotz der oben genannten Ermittlungsergebnisse birgt sie noch viele Rätsel, die mithilfe der zur Verfügung stehenden historischen Quellen schwerlich zu lösen sind. Der Text regt zur Reflexion über die verworrenen, oft schwer zu rekonstruierenden Transferwege von privaten und institutionellen Büchersammlungen nach dem Zweiten Weltkrieg an.
3
Content available remote

Druki elbląskie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Analiza tematyczna. Proweniencja (część II)

88%
Urbaniak I.
Folia Toruniensia
|
2014
|
vol. 14
7-27
PL
Artykuł zawiera analizę tematyczną XVI – XVIII-wiecznych druków elbląskich, które są obecnie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej. Została w nim także omówiona proweniencja tych druków oraz źródła ich pochodzenia. Tematyka omawianych starodruków jest dosyć bogata. Znajdują się wśród nich zarówno dzieła naukowe, jak i literatura piękna, religijna oraz prace prawno – polityczne. Wśród autorów tych prac znaleźć można wielu nauczycieli ówczesnego Gimnazjum Elbląskiego. W artykule przybliżono postacie większości autorów omawianych druków. Proweniencja starodruków elbląskich została ustalona na podstawie autopsji autora artykułu. Analizowane druki pochodzą zarówno z bibliotek instytucjonalnych, jak i ze zbiorów prywatnych. Prawie każdy z nich zawiera ekslibris właściciela, bądź innego rodzaju znak własnościowy czy nawet odręczny wpis. Omawiany zbiór to 77 druków, które wydano w oficynach elbląskich.
EN
The article includes a thematic analysis of the 16th-18th century prints of Elbląg which are now part of the collection of the Copernicus Library. It also discusses the origin of the prints and the sources of their origin. The subject matter of the old prints is quite complex and includes scientific works, belles-lettres, religious literature and legal-political texts. Among the authors of the texts there are many teachers from the Elbląg Gymnasium School. The article presents most of the authors of the discussed prints. The origin of the old prints of Elbląg was established on the basis of the experience of the author of the article. The prints analysed here come from both institutional libraries and private sources. Almost each of them includes a bookplate of the owner, or any other ownership mark such as a handwritten entry. The collection comprises 77 prints published in Elblag’s publishing houses.
DE
Der Artikel enthält eine thematische Analyse der aus dem 16. und 17. Jahrhundert stammenden Elbinger Drucke, die in den Beständen der Kopernikus-Bücherei vorhanden sind. Auch die Provenienz dieser Drucke sowie die Quelle ihrer Herkunft werden darin besprochen. Die Thematik der besprochenen alten Drucke ist ziemlich reichhaltig. Darunter befinden sich sowohl wissenschaftliche Werke wie auch schöngeistige und religiöse Literatur sowie juristisch-politische Arbeiten. Unter den Autoren dieser Arbeiten finden sich viele Lehrer des damaligen Elbinger Gymnasiums. Die meisten Autoren der besprochenen Drucke werden in dem Artikel näher vorgestellt. Die Provenienz der Elbinger alten Drucke wurde auf der Grundlage der Erfahrung des Autors des Artikels ermittelt. Die analysierten Drucke stammen sowohl aus Institutsbibliotheken als auch aus privaten Sammlungen. Fast jeder von ihnen enthält ein Exlibris des Eigentümers, ein anderes Bücherzeichen oder sogar einen handschriftlichen Eintrag. Die besprochene Sammlung umfasst 77 Drucke, die in Elbinger Verlagshäusern herausgegeben wurden.
4
Content available remote

„Nie chuchaj, aby się śnieg nie rozpłynął”. Dwa nieznane wcześniej Brosciana ze zbiorów Biblioteki UMK w Toruniu

75%
Choptiany M.
Folia Toruniensia
|
2015
|
vol. 15
7-24
PL
Artykuł podejmuje zagadnienie badań proweniencyjnych prowadzonych w zbiorach Biblioteki UMK w Toruniu i stanowi jednocześnie komunikat o identyfikacji marginaliów wykonanych przez Jana Brożka (1585–1652) w dwóch drukach zakupionych przez BUMK na rynku antykwarycznym w 1968 r. – Streny Johannesa Keplera (Frankfurt 1611) i Numerus figuratus Johanna Remmelina (Norymberga 1614). Podane są kolejno: charakterystyka egzemplarza, dowody na proponowaną w tekście atrybucję (oparte na rękopisach Brożka zachowanych w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie), a marginalia znajdujące się w dziełku Keplera powiązane zostają z ogłoszoną przez Brożka w roku 1615 rozprawą Problema geometricum. W ostatniej części zostają nakreślone perspektywy badawcze związane z rekonstrukcją warsztatu naukowego krakowskiego uczonego – zarówno w mniejszej skali, obejmującej wyłącznie jego lektury i notatki związane z rozprawą z 1615 r., jak i całość jego rękopiśmiennej spuścizny, która w dalszym ciągu nie jest wystarczająco dobrze rozpoznana.
EN
The article addresses the question of provenance research conducted in the collections of the University Library in Toruń. It also concerns the identification of the marginalia made by Jan Brożek (1585–1652) in two prints purchased by the University Library in 1968 – Strena by Johannes Kepler (Frankfurt 1611) and Numerus figuratus by Johann Remmelin (Nuremberg 1614).The author provides: a description of the copy, the evidence for the attribution suggested in the text (based on Brożek’s manuscripts kept in the collections of the Jagiellonian Library in Cracow); the marginalia included in Kepler’s work are connected with the treatise Problema geometricum issued by Brożek in 1615. The last part of the article presents the scientific prospects connected with the reconstruction of the scientific skills and tools of the Cracow scientist – both in a smaller dimension referring exclusively to his notes connected with the treatise of 1615, and the whole of his manuscript legacy which is yet to be thoroughly examined.
DE
In dem Artikel werden Fragen der Provenienzforschung am Bestand der Universitätsbibliothek in Thorn erörtert. Der Beitrag informiert zugleich über die Identifizierung von Johannes Broscius als Autor von Marginalien in zwei Büchern, die 1968 durch die Universitätsbibliothek antiquarisch erworben wurden: Streny von Johannes Kepler (Frankfurt 1611) und Numerus figuratus von Johann Remmelin (Nürnberg 1614). In bedien Fällen wurden nach der Charakteristik des Exemplars Beweise für die im Beitrag vorgeschlagene Attribution (gestützt auf Handschriften von Broscius in den Beständen der Jagiellonen-Bibliothek in Krakau) dargestellt. Die Marginalien im Werk von Kepler wurden mit der 1615 herausgegebenen Abhandlung von Broscius Problema geometricum verbunden. Im letzten Teil des Beitrags wurden Forschungsperspektiven beschrieben, die mit der Rekonstruktion der wissenschaftlichen Arbeitstechnik des Krakauer Forschers zusammenhängen – und dies in zwei Perspektiven: zum Einen ausschließlich in Bezug auf seine Lektüren und Notizen zur Abhandlung aus dem Jahre 1615, zum Anderen in Bezug auf den gesamten handschriftlichen Nachlass, der immer noch unzureichend ausgewertet ist.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.