Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Prusy Południowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Francuscy emigranci w pruskiej kolonii Wymysłów w latach 1797-1800

100%
Łysiak-Łątkowska A.
Przegląd Zachodniopomorski
|
2020
|
issue 1
41-59
EN
Folwark Wymysłów was part of the land property Pabianice which until 1795 belonged to the Cracow cathedral chapter. As a result of the 2nd and 3rd partitions of Poland, it was seized by Prussia and included in the then established South Prussia which became a territory of the Prussian settlement action. The seized land properties were divided into farms and organized into new colonies. Wymysłów was one of such settlements, established as a result of parcelling out Folwark Wymysłów. However, it was not populated with the typical Prussian settlers. Frederick William II of Prussia in 1796 gave consent that the land divided in Wymysłów might be settled by the French emigrants who were leaving their country because of the revolution (1789–1799). It was a group of aristocrats one of whom was Stanislas Jean de Boufflers. Granting land to the members of French aristocracy served not only the Prussian policy of settlement of the seized lands, but also implemented one of the principles of the policy of the Prussian authorities towards the emigrants from France, namely separating the refugees in order to prevent them from forming larger groupings in one place. It was also the effect of the contacts established by Stanislas Jean de Boufflers with the King of Prussia. The article describes the rise of the colony Wymysłów as a result of the Prussian settlement action, the emigration policy, and the principles of establishing and running new settlements. It also discusses the questions of the French emigration as a collective and individual experience seen in the context of the revolutionary legislature.
PL
Wymysłów Folwark wchodził w skład dóbr pabianickich, które do 1795r. należały do krakowskiej kapituły katedralnej. W wyniku II i III rozbioru Polski wraz z innymi terytoriami Rzeczypospolitej zostały zajęte przez Prusy. Weszły w skład utworzonych Prus Południowych, które stały się celem pruskiej akcji osadniczej. Przejęte majątki ziemskie podzielono na gospodarstwa tworząc nowe kolonie. Wymysłów był jedną z takich osad, która została utworzona w wyniku parcelacji Wymysłowa Folwark. Nie została ona jednak zasiedlona typowymi pruskimi osadnikami. Fryderyk Wilhelm II, król pruski, w 1796r. wyraził zgodę, aby podzielone na terenie Wymysłowa grunty zasiedlili francuscy emigranci opuszczający swój kraj z powodu rewolucji (1789-1799). Była to grupa arystokratów, wśród których znajdował się Stanislaw Jean de Boufflers. Nadanie ziemi przedstawicielom francuskiej arystokracji służyło nie tylko pruskiej polityce zasiedlania zajętych ziem, ale i stanowiło realizację jednego z założeń polityki władz pruskich wobec emigrantów z Francji. Dotyczyło ono rozdzielania uciekinierów, aby nie tworzyli większych skupisk w jednym miejscu. Był to także efekt nawiązanej znajomości i kontaktów S. J. de Boufflersa z królem pruskim. Artykuł przedstawia powstanie kolonii Wymysłów w ramach pruskiej akcji kolonizacyjnej i polityki emigracyjnej, zasad tworzenia i funkcjonowania nowych osad, porusza aspekty związane ze zjawiskiem emigracji francuskiej jako doświadczenia w wymiarze zbiorowym i indywidualnym oraz w kontekście rewolucyjnego prawodawstwa.
2
Publication available in full text mode
Content available

Wojsko w mieście. Żołnierze Hohenzollernów w Prusach Południowych (1793–1806)

99%
Włodarczyk Z.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2019
|
issue 103
73-88
EN
As a result of the Second Partition of the Polish-Lithuanian Commonwealth (1793), a significant part of Polish lands was in the possession of Prussia. Immediately a new province was created – South Prussia (Südpreussen). One of the elements of the new reality was the presence of a large number of soldiers in the socio-economic space of the province. Many cities and towns have become garrison headquarters. A clash of two completely different collectives occurred. On the one hand, soldiers who were often accompanied by families, and on the other hand, the „locals” were forced into the framework of foreign administrative structures overnight. A complicated network between civilians and military was developing. The ethnic face of many, especially small, urban centers has changed. The advantage was that the army provided the opportunity to increase revenues, for instance through the services provided to it: food sales, transport, rental of accommodation, stables and storage areas. At the same time, the soldiers, poorly paid, sought to earn a living, recruiting for all possible activities. Mutual relations were not deprived of difficult moments, living together under one roof (soldiers’ quarters) caused quarrels. However, it was not them who decided about the whole of mutual relations – as evidenced by the proofs of cooperation in the intangible sphere. The march of most garrisons to the war with France (1806) ended the short period of existence of South Prussia. However, on the areas abandoned by Prussia, many tied to the former administration, including the military.
PL
W wyniku II rozbioru (1793) znaczna część ziem Rzeczpospolitej Obojga Narodów znalazła się we władaniu Prus. Niezwłocznie też utworzono z nich nową prowincję – Prusy Południowe (Südpreussen). Jednym z elementów nowej rzeczywistości była obecność licznych wojskowych w przestrzeni społeczno-gospodarczej prowincji. Wiele miast i miasteczek stało się siedzibami garnizonów. Nastąpiło zetknięcie dwóch zupełnie różnych zbiorowości. Z jednej strony żołnierze, którym bardzo często towarzyszyły rodziny, z drugiej zaś „miejscowi” wtłoczeni z dnia na dzień w ramy obcych struktur administracyjnych. Kształtowała się skomplikowana sieć powiązań między cywilami a wojskowymi. Zmianie uległo oblicze etniczne wielu, zwłaszcza niewielkich ośrodków miejskich. Walorem było to, że wojsko dawało możliwość zwiększenia dochodów, choćby przez świadczone na jego rzecz usługi: sprzedaż żywności, transport, wynajem kwater, stajni, powierzchni magazynowych. Jednocześnie żołnierze, kiepsko opłacani, szukali możliwości zarobkowania, najmując się do wszelkich możliwych zajęć. Wzajemne współżycie nie było pozbawione momentów trudnych, wspólne bytowanie pod jednym dachem (żołnierskie kwatery) rodziło sytuacje zapalne. Jednak to nie one decydowały o całokształcie wzajemnych relacji – o czym świadczą świadectwa współpracy w sferze niematerialnej. Wymarsz większości garnizonów na wojnę z Francją (1806) zakończył krótki okres istnienia Prus Południowych. Jednak na opuszczonych przez Prusy terenach pozostało wielu związanych z poprzednią administracją, również wojskowych.
3
Publication available in full text mode
Content available

Translokacja eskadronu majora von Granera (4. pułk huzarów ks. Eugena von Württemberg) z Bolesławca do Radomska (1804)

85%
Włodarczyk Z.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2017
|
issue 99
171-180
EN
At the beginning of 1793 Prussian troops entered Greater Poland, the second partition of Poland became a fact. Out of occupied lands a new province South Prussia (Südpreussen) was created immediately. One element of new reality was visible military presence in the socioeconomic area of the province. Many cities and towns, something unheard of in the pre-partition period, have become the headquarters of the garrisons. Many times the troops changed their places of the deployment. The squadron of the 4th Hussar Regiment was stationed at the Kalisz department. One of them, commanded by Major Graner, received an order of translocation from Bolesławiec over the Prosna river to Radomsko (September 1804). The relocation of the escadron was based on a document approved by the superiors with the route description (Marsch Route).
PL
W początkach 1793 r. wojska pruskie wkroczyły do Wielkopolski, II rozbiór Rzeczypospolitej stał się faktem. Z zajętych ziem utworzono niezwłocznie nową prowincję – Prusy Południowe (Südpreussen). Jednym z elementów nowej rzeczywistości była widoczna obecność wojska w przestrzeni społeczno-gospodarczej prowincji. Wiele miast i miasteczek, rzecz niespotykana w okresie przedrozbiorowym, stało się siedzibami garnizonów. Wielokrotnie też oddziały zmieniały miejsca swego postoju. Na terenie departamentu kamery kaliskiej stacjonowały szwadrony 4. pułku huzarów. Jeden z nich, dowodzony przez majora Granera, otrzymał rozkaz translokacji z Bolesławca nad Prosną do Radomska (wrzesień 1804). Przemieszczenie oddziału następowało na podstawie zatwierdzonego przez zwierzchników dokumentu z opisem trasy (Marsch Route).
4
Publication available in full text mode
Content available

Publikacja przepisu na lekarstwo przeciwko wściekliźnie w 1798 roku

80%
Zyskowski A.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2020
|
vol. 27
315-324
EN
The province of South Prussia, existing in the years 1793–1807, was formed from lands seized by Prussia as a result of the partitions of the Republic of Poland. Prussian authorities introduced a new system of managing the seized territories. Therefore, numerous edicts were issued, concerning various areas of social and economic life, including state medical care. One example of such a regulation was the publication of a recipe for anti-rabies medicine. The document contains a description of the ingredients, preparation method and dosage of a medicine aiming to treat rabies 100 years before Louis Pasteur developed a vaccine for this disease.
PL
Prowincja Prusy Południowe, istniejąca w latach 1793-1807, utworzona została z ziem zagarniętych przez Prusy w wyniku rozbiorów Rzeczypospolitej. Władze pruskie wprowadziły nowy system zarządzania zdobytymi terytoriami. W związku z tym wydawane były liczne edykty dotyczące rozmaitych dziedzin życia społecznego i gospodarczego, w tym opieki medycznej państwa. Jednym z przykładów takiego rozporządzenia była publikacja przepisu na lekarstwo przeciwko wściekliźnie. Dokument zawiera opis składników, sposób przygotowania oraz dawkowania medykamentu mającego na celu leczenie wścieklizny na 100 lat przed opracowaniem przez Ludwika Pasteura szczepionki na tę chorobę.
5
Publication available in full text mode
Content available

Publikacja przepisu na lekarstwo przeciwko wściekliźnie w 1798 roku

80%
Zyskowski A.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2020
|
vol. 27
315-324
PL
Prowincja Prusy Południowe, istniejąca w latach 1793-1807, utworzona została z ziem zagarniętych przez Prusy w wyniku rozbiorów Rzeczypospolitej. Władze pruskie wprowadziły nowy system zarządzania zdobytymi terytoriami. W związku z tym wydawane były liczne edykty dotyczące rozmaitych dziedzin życia społecznego i gospodarczego, w tym opieki medycznej państwa. Jednym z przykładów takiego rozporządzenia była publikacja przepisu na lekarstwo przeciwko wściekliźnie. Dokument zawiera opis składników, sposób przygotowania oraz dawkowania medykamentu mającego na celu leczenie wścieklizny na 100 lat przed opracowaniem przez Ludwika Pasteura szczepionki na tę chorobę.
EN
The province of South Prussia, existing in the years 1793–1807, was formed from lands seized by Prussia as a result of the partitions of the Republic of Poland. Prussian authorities introduced a new system of managing the seized territories. Therefore, numerous edicts were issued, concerning various areas of social and economic life, including state medical care. One example of such a regulation was the publication of a recipe for anti-rabies medicine. The document contains a description of the ingredients, preparation method and dosage of a medicine aiming to treat rabies 100 years before Louis Pasteur developed a vaccine for this disease.
6
Content available remote

Dekret króla Fryderyka Wilhelma II w sprawie zakonów mendykanckich na terenie Prus Południowych wydany 8 XI 1797 r.

80%
Matyaszczyk D.
Hereditas Monasteriorium
|
2013
|
vol. 3
347-354
EN
Among the records from the Franciscan Observants monastery in Ostrzeszów (PA 298/6), kept at the Archdiocesan Archive in Poznań, there is a copy of a decree issued on 8 November 1797 by king Frederick William II. He imposed an obligation on mendicant orders to pay a tax on animal slaughter and the production of beverages, which they had formerly been exempt from. By way of compensation, they received a small quarterly financial aid for the religious, novices and their servants, as well as a certain sum per every bed for the infirm in the monastery. In order to receive these benefits, the superiors had to submit reports on the headcount every three months. If they failed to provide true information, they could face an inspection from the provincial officials or lose the compensation. The decree was most probably intended for the officials of the Kalisz department created in 1796, since it was signed by the then president of the Piotrków camera von Oppeln-Bronikowski and its deputy director von Reinbeck. It remains unknown how the Ostrzeszów Franciscan Observants fathers came into possession of the document.
7
Publication available in full text mode
Content available

Pruskie wsie liniowe w okolicach Łodzi i ich mieszkańcy w początkach XIX wieku

80%
Woźniak K. P., Katedra Historii Polski XIX wieku W. F.-H.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
|
2015
|
issue 21
PL
Odszukane w zbiorach Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego rękopiśmienne plany wsi („kolonii”) założonych w latach 1799–1802 przez władze pruskie w okolicach Łodzi, stały się zachętą do przybliżenia ich historii. Na podstawie źródeł archiwalnych i literatury zrekonstruowano trudne początki gospodarowania sprowadzonych do nich osadników z głębi Niemiec. Scharakteryzowano przesłanki i omówiono czynniki pozwalające omawianym wsiom zachować układ przestrzenny oraz odrębność kulturową mieszkańców.
EN
Within 1799–1802 Prussian authorities created in the South Prussia province several villages inhabited with peasants brought from Schwaben. All of them were located in woodland and were to be reclaimed by the coming people. There are maps and plans preserved showing five of the villages hence it enabled more detailed description. All the villages, called colonies, had a linear and regular housing scheme. The amount of land given to the particular peasant was determined by his wealth. The area of the biggest farmlands was not bigger than 4 łan (67 h). Yet the most common were farmlands covering 5–15 h. All of the villages received help from the Prussian administrative offices and were given livestock, tools and seeds. After six years free of any chargé, settlers were obliged to pay rent. The expenses on forming the villages were never reimbursed since the South Prussia became a part of the Duchy of Warsaw and after 1815 a part of Polish Kingdom. The inhabitants preserved their cultural autonomy till 1945y. They were Lutherans and spoke Schwaben dialect difficult to understand even for other German settlers.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.