Search results

1

Pomiędzy mitem i faktem - dramaturgia rosyjska w dramatach polskich twórców

100%

Gracla J.

Acta Polono-Ruthenica

|

2011

|

vol. Tom 1 Nr XVI

59-66

EN

The aim of this paper was to show links between Polish dramaturgy of the early 20th centuryand Russian dramaturgy. According to the author of this paper, such links are particularly conspicuousin Kwidam by J. Iwaszkiewicz, which in the present paper was compared with L. Andreyev’sThe Life of Man. In the Polish playwright’s text, which is formally related to JedermanHofmannsthal, there are many references to the Russian text. In a similar way also Polish writersperceive the life of man (Przybyszewski, Niemojewski), which, as they believe, is like in Anderyev’splay, that is, it is controlled by the supernatural power and its decreees.

2

Demony u Przybyszewskiego, czyli o szatanie wczesnej nowoczesności

89%

Matuszek G.

Stan Rzeczy

|

2011

|

issue 1(1)

117-130

PL

Artykuł „Demony Przybyszewskiego, czyli o szatanie wczesnej nowoczesności” na przykładzie twórczości polsko-niemieckiego artysty, czułego barometru ówczesnych przemian cywilizacyjnych, pokazuje patologie i ideologie, w jakie wciela się szatan nowoczesności. Blasfemie i demonomanie wyrażają wewnętrzną psychomachię epoki, rozgrywającą się między sakralnością, będącą w stanie utraty, i nihilistycznymi prądami, podmywającymi jej fundamenty. Satanistyczno-gnostyckie fantazmaty oraz figurę szatana można traktować jako obronę przed nihilizmem i anarchizmem oraz metafizyczną pustką „świata bez Boga”. Autorka artykułu szatana nowoczesności dostrzega również w Ja, opanowanym przez demoniczne moce nieświadomości oraz demony pychy, lęku i obłędu, a także szaleństwa ciała i duszy (demony płci i sztuki). Twórczość Przybyszewskiego jawi się jako interesujący dokument katastroficznego „zbiorowego obłędu”, suponujący, że ludzkość skażona jest ontyczną i antropologiczną „patologią”, a życie jest szaleństwem.

EN

The article uses Przybyszewski’s writing as a litmus paper for testing different incarnations of „the Satan of modernity” – civilizational developments, pathologies and ideologies. Blasfemies and demonomanias express internal psychomachia of the era, torn between fading sacrality and nihilistic currents undermining its foundations. Partially Satanist, partially Gnostic phantasmata and the figure of satan can be treated as a defence against nihilism and anarchism, against the metaphysical void of the „world without God”. The author also traces „the Satan of modernity” in the individual consumed by demonic power of unconsciousness, hubris, fear and madness, as well as insanity of the body and soul (demons of gender and art). Works of Przybyszewski can be viewed as an interesting documentation of catastrophical „collective insanity”, suggesting, that the mankind is flawed with ontic and anthropological „pathology” and life itself is insanity

3

Dvakrát dvě se nerovná čtyři

71%

Olšovský M.

Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

|

2015

|

vol. 52

86-91

EN

In modern literature appears often motif of „two times two does not make four“ which is based on Dostoyevsky’s Notes from the Underground. Polish decadent writer Stanisław Prybyszewski added to this absurd equation the result: two times two does make four but always more than the original product. This absurd equation in the modern narrative manifests itself as maelstrom of reality, reminiscent of Deleuze’s plane of immanence. Modern narrative creates many planes, which resembles a swarm swarming, when each part refers at the same time to another plane of reality. Through this absurd equation we can understand also Deleuze’s terme becoming. This absurd equation can be perceived as a metaphor of modern reality and contemporary narrative.

Refine search results

1 Acta Polono-Ruthenica

1 Stan Rzeczy

1 Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

1 2015

2 2011

1 Gracla J.

1 Matuszek G.

1 Olšovský M.

Pomiędzy mitem i faktem - dramaturgia rosyjska w dramatach polskich twórców

Demony u Przybyszewskiego, czyli o szatanie wczesnej nowoczesności

Dvakrát dvě se nerovná čtyři