Search results

1

Warunki doświadczenia mistycznego według Pseudo-Dionizego Areopagity. Ujęcie filozoficzne

100%

MANIKOWSKI M.

Filozofia Chrześcijańska

|

2018

|

vol. 15

9-29

EN

Pseudo-Dionysius the Areopagita is one of the most interesting theologians and philosophers of the Middle Ages. He was, probably, a Christian neoplatonist, a Syrian monk, who lived and worked in a circle of the latest neoplatonist school, e.g. Proclus and/or Damascius. He was called the Father of Christian apophatic mystics. His concept of mystical experience shows two fundamental aspects. Pseudo-Dionysius points (and this is traditional to mystical experience), that this kind of experience starts from the purifi cation, and through the illumination, culminates in union with the First Principle. The mystical experience, in Pseudo-Dionysius also compatible with contemplation, is – on the one hand – triple movement of the soul (the straight, the circle, and the spiral) and – on the other hand – is the deifi cation of man, the union with God in His Energies, but not in His Essence. The deifi cation is the transformation of the human nature – he is still a human, a creation, but is transformed like – in patristic tradition – God became the man, so the man can become God, but only in deifi cation.

2

Ciało ludzkie i jego udział w szczęściu nieba – koncepcja Pseudo-Dionizego Areopagity wobec poglądów neoplatoników pogańskich

84%

Stępień T.

Vox Patrum

|

2015

|

vol. 63

199-216

EN

In seventh chapter of his On the Ecclesiastical Hierarchy Pseudo Dionysius the Areopagite treats on the ceremony of burial. While explaining the rites he makes a few remarks on the Christian understanding of the body and its fate after death, and how it is inconsistent with some pagan views on the matter. He discusses several opposite statements of the complete disintegration of the body, metempsychosis and seeing the life of the body after death exactly like the life on earth (On the Ecclesiastical Hierarchy VII 3, 1). This polemic is pointed against Neoplatonic philosophers who held such opinions, and to understand the difference between pagan and Christian view on the matter, the second part of the article considers the Neoplatonic view of the life after death. At Neoplatonic schools there were a different opinions of whether the embodiment is good or rather damaging to the intellectual soul. Philosophers like Plotinus and Porphyry explained descend of the soul as being evil, while Iamblichus and Damaskios thought otherwise. However there were points in which Neoplatonics were completely in agreement. All of them admitted that the happiness of the soul after death is possible only without the material body, and that the soul can reincarnate. Analysis of Neoplatonic view shows that the negative approach to the body is not the feature that could be ascribed to all Late Greek philosophers. Pseudo-Dionysius sees the problem in the Christian perspective. The soul at the moment of death does not loose completely the connection with the body and thus death does not mean the dissolution of the substance. However the new body that will be given to believers after resurrection will not be exactly the same with the earthly one.

3

Miejsce i rola Listów w korpusie pism Pseudo-Dionizego

84%

Kosmulska B.

Edukacja Filozoficzna

|

2019

|

issue 67

139-153

PL

Artykuł ma celu przedstawić kilka kwestii dotyczących tak samego tajemniczego autora Corpus Dionysiacum, jak i jego odczytywania w większej mierze w świetle Dionizjańskich Listów oraz ich wczesnej recepcji (VI–VII w.).

EN

The article aims to present some questions concerning the mysterious author of Corpus Dionysiacum as well as of its lecture more in the light of Dionysian Letters and their early reception (6th – 7th c.).

4

„Jest we mnie kraina przeźroczysta…”. O nocy rozumu i metaforze światła we wczesnych poematach Karola Wojtyły

67%

Haas A. K.

Studia Gdańskie

|

2012

|

issue 30

37-66

PL

Celem szkicu jest wykazanie, że metaforyka poezji młodego Karola Wojtyły (Pieśń o Bogu ukrytym, Pieśń o słońcu niewyczerpanym), wskazująca na doświadczenie kontemplacyjne, może być interpretowana niezależnie od perspektywy biograficznej i duchowości autora. Artykuł analizuje metaforykę światła oraz związane z nią pojęcie nocy rozumu, oznaczające mistyczny sposób poznania Boga. Metafory światła występują w poematach trzydziestoletniego Karola Wojtyły i jego rozprawie filozoficznej o mistyce św. Jana od Krzyża. Mimo oczywistego związku z biografią, ich interpretacja opiera się na cechach immanentnych poetyckiej mistyki Wojtyły.

EN

The article has to show that the metaphors of the early poems of K. Wojtyła (The Song of the Hidden God, Song of the Inexhaustible Sun) can be interpreted not only as impression of his contemplative experience and biography. The text is focused on the metaphors of the Light and their associations with the night of the mind as a mystical recognition of God. They appear in the early poems of Karol Wojtyła and in his philosophical dissertation about the mysticism of St. John of the Cross. The interpretation of his poems is based on the immanent features of Wojtyła’s poetical mysticism.

5

Scientia mystica sive theologia - Alberts des Grossen Begriff der Mystik

67%

Anzulewicz H.

|

2015

|

vol. 63

|

issue 2

37-58

PL

Pojęcie mistyki jest kategorią przede wszystkim religijną, której znaczenie w rozumieniu potocznym jest niejasne, a próby jej uściślenia na gruncie historii filozofii i nauk szczegółowych potęgują jej wieloznaczność. Wydaje się, że teologiczna refleksja nad formami religijności, określanymi mianem mistyki, sugeruje najbardziej adekwatne sposoby rozumienia zagadnienia i strategii jednoczenia się człowieka z Bogiem. Jednym z warunków pogłębionej refleksji jest znajomość tradycji filozoficzno-religijnych, będących teoretyczną podstawą i niejako narzędziem spekulacji mistycznej oraz paradygmatów tzw. unii mistycznej. Tego rodzaju uwarunkowania pojęcia mistyki są przedmiotem niniejszego przyczynku, ograniczającego się do zarysu odnośnych poglądów Alberta Wielkiego († 1280), uważanego za ojca tzw. niemieckiej szkoły dominikańskiej i prekursora głównych nurtów mistyki nadreńskiej, reprezentowanych m.in. przez Teodoryka z Freibergu, Mistrza Eckharta i Henryka Suzo. Wierne odczytanie głównych treści i intencji poglądów Alberta jest nadrzędnym celem tejże prezentacji, umożliwiającej uzasadnioną wypowiedź na poniekąd kontrowersyjnie dyskutowany temat przez takich znawców problemu, jak Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Beierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, Alain de Libera, Kurt Flasch i Loris Sturlese.

DE

Der Begriff der „Mystik“ wird vorrangig als eine religiöse Kategorie herangezogen, deren Sinngehalt im geläufigen Sprachgebrauch nicht nur unscharf, sondern auch unklar ist. Die Versuche, den Begriff philosophiehistorisch und interdisziplinär vor dem Hintergrund der Human- und Naturwissenschaften enger zu fassen, potenzieren und polarisieren seine Vieldeu-tigkeit. Im Gegenteil dazu scheint es, dass die theologischen Reflexionen auf die besonderen Formen der Religiosität, welche unter dem Begriff der Mystik subsumiert werden, am ehesten ein adäquates Verständnis der Frage und der Strategien der Einheit des Menschen mit Gott zu vermitteln imstande sind. Zu den Voraussetzungen eines vertieften Verständnisses gehören jedoch die Vertrautheit mit den philosophischen und religiösen Traditionen, welche die theo-retische Basis und gleichsam das Werkzeug für die mystische Spekulation bereitstellen, sowie die Kenntnis der Modelle einer unio mystica. Die für das Begriffsverständnis der Mystik maßgeblichen Voraussetzungen sind Gegenstand dieses Beitrags, der sich auf eine Skizze diesbezüglicher Ansichten des Albertus Magnus (†1280) beschränkt. Dieser, als Begründer der deutschen Dominikanerschule angesehene Universalgelehrte, gilt als der Wegbereiter der rheinischen Mystik, zu deren Exponenten u. a. Dietrich von Freiberg, Meister Eckhart und Heinrich Seuse gerechnet werden. Eine getreue Wiedergabe der Ansichten des Albertus Mag-nus ist das Ziel dieser Präsentation, die zugleich eine Stimme in der Diskussion sein will, die u. a. von Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Beierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, A-lain de Libera und Loris Sturlese zum Begriff der dominikanischen Mystik teilweise kontro-vers geführt wird.

XX

The term mysticism is often employed as a religious category whose meaning, in ordinary language, is fuzzy and unclear. Attempts to define it in reference to the history of philosophy and by means of interdisciplinary approaches in the natural sciences and the humanities alike have proven to increase and polarise its ambiguity. Theological reflections, in contrast, appear to provide a more solid understanding of the specific religious life forms belonging to the term mysticism. Indeed, these reflections seem to provide certain strategies that have proven to be capable of addressing the question of human union with God. Still, the attainment of an appropriate understanding of mysticism does not only presuppose a deep understanding of the different models concerning a mystical union. Rather, it also presupposes a close familiarity with the philosophical and religious traditions which build the theoretical backbone and the necessary instrument for mystical speculation in general. The purpose of this paper, then, is to uncover some of these presuppositions in one of mysticism’s most famous historical proponents, Albert the Great († 1280). Albert – the universal thinker of the middle ages and founder of the Dominican School - has long been recognised as forerunner to the famous Rhineland Mysticism, propounded by illustrious medieval thinkers such as Dietrich of Freiberg, Meister Eckhart, and Henry Suso (Heinrich Seuse). Consequently, his views on mysticism have been subject to an ongoing and oftentimes heated scholarly debate that is principally led by Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Baierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, Alain de Libera, Kurt Flasch and Loris Sturlese. In the context of these debates, then, my paper is meant to add a truthful portrayal of Alberts views on mysticism.

6

Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia

67%

Zatwardnicki S.

Collectanea Theologica

|

2022

|

vol. 92

|

issue 4

39-92

EN

The contemporary fascination with apophatic theology is accompanied by its incorrect understanding. Apophatic theology becomes a critique of revelation and is reduced to a negative theology that encompasses the relationship between the Creator and creation dialectically. The author of the article first presents Robert Woźniak’s critique of such an understanding of apophatic theology from the perspective of the Chalcedonian approach to the mystery of the Incarnation, and then he develops Robert Woźniak’s views considering the statements of the Third Council of Constantinople. In the second part of the article, the author speculatively reflects the eponymous issue in dialogue with contemporary theological thought and in reference to the work of Pseudo-Dionysius the Areopagite. This makes it possible to expose the relationship of the Scriptures with the will of the Logos, as well as the interconnection between biblical words and the presence of the Word. A proposal for a cataphatic and apophatic interpretation of the Holy Scriptures is also presented. The article also shows how the humble form of the word of God serves the cause of the deification of man.

PL

Współczesnej fascynacji teologią apofatyczną towarzyszy jej niewłaściwe rozumienie. Teologia apofatyczna staje się krytyką objawienia i zostaje sprowadzona do teologii negatywnej ujmującej relację między Stwórcą a stworzeniem dialektycznie. Autor artykułu zaprezentował najpierw krytykę takiego rozumienia teologii apofatycznej, jakiej dokonał Robert Woźniak. Następnie autor rozwinął poglądy polskiego teologa w oparciu o wypowiedzi III Soboru w Konstantynopolu. W drugiej części artykułu, w dialogu ze współczesną myślą teologiczną oraz w odwołaniu do twórczości Pseudo-Dionizego Areopagity, autor dokonał spekulatywnego namysłu nad tytułową kwestią. Pozwoliło to na wyeksponowanie relacji Pisma z wolą Logosu, a także związku słów biblijnych z obecnością Słowa. Przedstawiono także propozycję katafatyczno-apofatycznej interpretacji Pisma Świętego. Ukazano również, w jaki sposób uniżona postać słowa Bożego służy przebóstwieniu człowieka.

7

Doświadczenie i ewolucja greckiego ideału piękna w koncepcji Pseudo-Dionizego Areopagity. Artysta jako pokorny hymnograf

51%

Miśkiewicz G., Karcz B., Tyrała R., Zając A., Delimat W., Janicki J. J., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W., Karcz B., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2014

|

vol. 12

EN

Beauty, as one of the key concepts of classical philosophy and affirmed by Christianity, is subject to further evolution. In its hierarchy, as Plato stressed, it rises from the physicality through actions and laws up to the truth that reveals beauty in and of itself – unchanging and eternal. Plotinus believed in the beauty of things from their presence in the ideal, which is true Oneness. Higher areas of beauty can be seen only by the soul. The culmination of Beauty as recognized Plotinus is the highest Beauty and the supreme Good in itself that gives everything and loses nothing. According to the theory of emanation, beauty also passes into deeds and cultivated activities, especially art, which as a tool portrays and reveals the essence of things. Participation in giving form to eternal beauty is possible because a man, an artist, has a vision of eternal ideas. Plotinus established a hierarchy of those, who because of their predispositions are able to advance and discover the beauty of the divine mind: musician – aficionado – philosopher. This three-stage initiation was transformed by Pseudo-Dionysius into the concept of the celestial hierarchy and the Church hierarchy. Together, they form the way to know God’s Truths. Highest beings receive the doctrine of God’s miracles by means of illumination. Next, they pass it down to the lower hierarchies so that they can glorify and receive God according to their predispositions. In this way, says Dionysius, the texts of the Bible provide the people with hymns, sung by the angels of the highest hierarchy in which was revealed the greatness of their extraordinary light. Hymns and canticles which are sung by the Church are a reflection of the spiritual hymns from the celestial hierarchy. According to Dionysius, any other being participates in beauty because it comes from God, and therefore it can become a source of the most profound contemplation. The concept of Plotinus implies breaking down barriers in the quest to catch a glimpse of beauty, suitable to lead both the musician, the artist, and the lover, so that they can see the true beauty. For Dionysius, the musician is a recipient and utterer of the beauty which is contained in the eternal, heavenly hymns. His faith makes him a tool of God, and he becomes a humble hymnist.

PL

Piękno, jako jedno z kluczowych pojęć filozofii klasycznej, przejęte przez chrześcijaństwo, podlegało dalszej ewolucji. W swej hierarchii, jaką kreślił Platon, piękno wznosi się od cielesności poprzez czyny i prawa aż do prawdy, która odsłania piękno samo w sobie – niezmienne i wieczne. Plotyn uzależniał piękno rzeczy od ich udziału w idei będącej prawdziwą jednością. Wyższe rejony piękna postrzegane mogą być jedynie przez duszę. Punktem kulminacyjnym piękna w ujęciu Plotyna jest Arcypiękno i najwyższe Dobro samo w sobie, które dając wszystko, nie bierze i nie ujmuje sobie niczego. Zgodnie z teorią emanacji to piękno przechodzi również na czyny i uprawiane zajęcia, w tym przede wszystkim sztukę, traktowaną jako narzędzie ukazywania idei, odsłaniającą istotę rzeczy. Udział w odwzorowywaniu piękna wiecznego jest możliwy, bo człowiek – artysta – chociaż stworzony ze zmieszanych substancji, posiada odblask wiecznych idei. Plotyn ustalił hierarchię tych, którzy ze względu na swoje predyspozycje, zdolni są odbyć drogę wzwyż i odkryć arcypiękno boskiego Rozumu. Są nimi: muzyk – miłośnik – filozof. Ta trójstopniowa inicjacja została przez Pseudo-Dionizego przekształcona w koncepcję hierarchii niebiańskiej i odpowiadającą jej koncepcję hierarchii kościelnej. Wspólnie tworzą one drogę do poznania boskich Prawd. Najwyższe substancje odbierają naukę o cudach bożych drogą iluminacji i dalej przekazują ją w dół, niższym hierarchiom, by i one mogły otwierać się na wysławianie i przyjęcie Boga, stosownie do swoich predyspozycji. W ten sposób, stwierdza Pseudo-Dionizy, teksty Pisma przekazały ludziom hymny śpiewane przez Anioły najwyższej hierarchii, w których ukazana została cała wielkość ich niezwykłej światłości. Hymny i kantyki śpiewane przez Kościół są więc odbiciem hymnów pochodzących z hierarchii niebiańskiej. Według Pseudo-Dionizego każdy byt, ponieważ pochodzi od Boga, partycypuje w pięknie, dlatego może stać się źródłem najpiękniejszych kontemplacji. Koncepcja Plotyna zakłada przełamywanie barier w dążeniu do ujrzenia piękna, odpowiednie poprowadzenie muzyka i miłośnika, aby mogli oni ujrzeć prawdziwe piękno. U Dionizego muzyk jest odbiorcą i przekazicielem piękna zawartego w wiecznych, niebiańskich hymnach. Jego wiara sprawia, że staje się bożym narzędziem, pokornym hymnografem.

8

Revelation as the Thou of Jesus Christ Joseph Ratzinger’s/Pope Benedict XVI’s Contribution to a deeper Understanding of Revelation

34%

de Gaál E.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2016

|

issue 30

7-55

EN

The article discusses Pope Benedict XVI’s / Joseph Ratzinger’s understanding of revelation. It shows the bases for his understanding to be found in the theology of St. Bonaventure, more specifically in the Doctor Seraphicus’ Hexaëmeron. It is on the theology of history in Bonaventure that Ratzinger had written his terminal paper. This will allow him to impact Vatican II in an original way. The essay describes how the young peritus Joseph Ratzinger contributed in a most decisive way to the dogmatic constitution on divine revelation Dei Verbum’s recalibration of the nature of revelation. It also discusses hope Pope Benedict‘s teaching office thematized revelation. Revelation is ultimately neither Scripture nor tradition, but the self-disclosure of the Triune God in the Thou of Jesus Christ.

Refine search results

Warunki doświadczenia mistycznego według Pseudo-Dionizego Areopagity. Ujęcie filozoficzne

Ciało ludzkie i jego udział w szczęściu nieba – koncepcja Pseudo-Dionizego Areopagity wobec poglądów neoplatoników pogańskich

Miejsce i rola Listów w korpusie pism Pseudo-Dionizego

„Jest we mnie kraina przeźroczysta…”. O nocy rozumu i metaforze światła we wczesnych poematach Karola Wojtyły

Scientia mystica sive theologia - Alberts des Grossen Begriff der Mystik

Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia

Doświadczenie i ewolucja greckiego ideału piękna w koncepcji Pseudo-Dionizego Areopagity. Artysta jako pokorny hymnograf

Revelation as the Thou of Jesus Christ Joseph Ratzinger’s/Pope Benedict XVI’s Contribution to a deeper Understanding of Revelation