Search results

1

CONSTITUTIONALITY OF THE REGULATION CONCERNING RELIGIOUS EDUCATION AT SCHOOL (A CONTRIBUTION TO DISCUSSION) (Konstytucyjnosc nauki religii w szkole (glos w dyskusji))

100%

Borecki P.

Studia Prawnicze

|

2008

|

issue 2(176)

31-40

EN

Optional religious education at school in Poland is first of all regulated by the decree of the Minister of National Education of 14th April, 1992 on the conditions and methods of the organization of religious education in public kindergartens and schools. In 1993, the Constitutional Tribunal, at the request of the Ombudsman, examined some of the decisions of this decree and found them consistent with the constitution. Presently, however, after passing the constitution in 1997 and after ratifying the concordat in 1998, there are different control patterns. Also, different provisions of the decree of 1992 are the subject of analysis. This document does not specify clearly who is to collect the declaration of will to learn religion or ethics. We do not know how long such a declaration is valid. This violates the principle of determinateness of law. Also, the limit of 7 interested persons in a class (group) obliging a school to organize lessons of religion or ethics is contrary to the constitution. This limit is not based by the law, it violates the principle of equal rights for religious associations and their constitutional right to teach religion at school. Also, as far as Catholic children are concerned, it is inconsistent with the concordat. The principles of employing religion teachers seem to be contrary to the constitution as well. The decree of 1992 violates the constitutional principle of the closed system of the sources of the generally binding law. The fact that only Christian pupils can be given free time from school to participate in the Lent Retreat is contrary to the principle of equal rights for religions. The possibility of placing the cross in a classroom violates the principle of state neutrality toward religion. It is inconsistent with the constitutional principle of impartiality of public administration with regard to religious, ideological and philosophical beliefs. Summing up, there are grounds for appealing against the decree of 14th April, 1992 to the Constitutional Tribunal.

2

Prawo do nauki religii w publicznych szkołach i przedszkolach a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych

51%

Abramowicz A. M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2012

|

vol. 15

235-254

EN

Religious denominations of regulated legal situation have a right to organize lessons of religion in kindergartens and public schools. The abovementioned right of religious denominations is confirmed by the right of parents to raise their children according to their own conceptions of religious character. Furthermore the fulfillment of the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools must be compliant with the constitutional principle of equality of religious denominations. In ecclesiastical law jurisprudence there are many charges raised against the conformity of legal solutions concerning the manner, in which lessons of religion are organized by the religious denominations in public schools with the principle of equality of religious denominations. These are as follows: description of the teacher of lessons of religion, description of religious education programs as a school subject, the limit of students necessary to organize lessons of religion and the right to release students attending in lessons of religion in order to participate in Lenten retreat. The principle of equality of religious denominations is pursuant to the jurisdiction of the Polish Constitutional Tribunal the exemplification of the principle of equality. Pursuant to guidelines of Polish Constitutional Tribunal the principle of equality means the equal treatment of similar entities characterized by the same particular relevant feature, which are in the similar situation. After analysis of particular legal solutions related to the right of religious denominations to organize lessons of religion in public schools from their compliance with the principle of equality of religious denominations point of view it should be stated that this constitutional principle is not being restricted in relation to fulfillment of the right.

PL

Związki wyznaniowe o uregulowanej sytuacji prawnej mają prawo do organizowania lekcji religii w przedszkolach i szkołach publicznych. Kształt tego uprawnienia związków wyznaniowych potwierdza prawo rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem o charakterze religijnym. Ponadto realizacja uprawnienia związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej musi być zgodna z konstytucyjną zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych. W doktrynie prawa wyznaniowego pojawia się wiele zarzutów poddających w wątpliwość zgodność z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych poszczególne rozwiązania prawne dotyczące sposobu organizowania lekcji religii przez związki wyznaniowe w szkole publicznej. Do takich należy zaliczyć: sposób określenia kwalifikacji nauczycieli religii, określenie programów nauczania religii jako przedmiotu szkolnego, limity uczniów konieczne do zorganizowania lekcji religii oraz prawo do zwolnienia uczniów uczęszczających na lekcje religii na odbycie rekolekcji wielkopostnych. Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych jest zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego egzemplifikacją zasady równości. Zgodnie ze wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego zasada równouprawnienia oznacza konieczność równego traktowania podobnych podmiotów charakteryzujących się daną cechą szczególną, relewantną, które znajdujących się w podobnej sytuacji. Po dokonaniu analizy poszczególnych rozwiązań prawnych dotyczących prawa związków wyznaniowych do organizowania lekcji religii w szkole publicznej z perspektywy ich zgodności z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych należy stwierdzić, że ta konstytucyjna zasada nie doznaje ograniczeń w zakresie realizacji tego prawa.

3

Aspekty prawne organizacji rekolekcji wielkopostnych w kontekście funkcjonowania szkoły

51%

Balicki A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2011

|

vol. 14

203-219

PL

Uczestniczenie uczniów szkół i placówek w rekolekcjach wielkopostnych jest jednym z elementów katechizacji. Zgodnie § 10 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 36, poz. 155 z późn. zm.), uczniowie szkół i placówek oświatowych uzyskują trzy wolne dni na uczestnictwo w rekolekcjach wielkopostnych. W czasie ich trwania opiekę nad uczniami sprawują katecheci. Czas rekolekcji nie jest czasem wolnym od pracy dla nauczycieli. Coraz częstsza jest praktyk polegająca na odbywaniu lekcji w okresie rekolekcji w systemie skróconym. Jednakże takie rozwiązanie nie ma podstaw prawnych. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że nie zawsze osiągany jest zamierzony cel, jakim było włączenie rekolekcji do katechizacji uczniów w danej szkole. W wielu przypadkach frekwencja podczas mszy rekolekcyjnych jest wysoce niezadawalająca. Dotychczasowe doświadczenia powinny inspirować do pewnych zmian przepisów, aby okres przeznaczony na rekolekcje wielkopostne był bardziej efektywnie wykorzystywany. Wydaje się również, że uzasadnione byłoby pozostawienie większej swobody dyrekcji szkół w organizacji rekolekcji w szkole, gdyż nie zawsze konieczne jest bezwzględne zawieszanie zajęć lekcyjnych na okres trzech dni, a możliwe jest na przykład skrócenie lekcji w tym okresie. Również nałożenie jedynie na katechetów obowiązku sprawowanie opieki nad uczniami w okresie rekolekcji powoduje, że zwykle nie są oni w stanie wypełnić ciążącego na nich obowiązku

EN

In the case of schools and educational institutions students' attendance in Lent retreat is one of key elements of religious instruction. In accordance with the government order issued by the Minister of National Education on 14 April 1992 regarding provisions for religious education in state schools (Journal of Laws, No. 36, item 155 with later amendments) students attending schools and other educational institutions are granted three days off school so that they can take part in Lent retreat. During this time religious instruction teachers are responsible for students. Lent retreat is not time off work for teachers. During Lent retreat various tasks can be assigned to teachers by the school's principal. It is worth noting that the practice of running shortened classes during Lent retreat is becoming more and more common. However, it must pointed out that such a solution has no legal basis.

4

Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego

45%

Mazurkiewicz D.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2011

|

vol. 14

111-139

PL

Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.

EN

Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.

Refine search results

3 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 Studia Prawnicze

1 Abramowicz A. M.

1 Balicki A.

1 Borecki P.

1 Mazurkiewicz D.

1 2012

2 2011

1 2008

CONSTITUTIONALITY OF THE REGULATION CONCERNING RELIGIOUS EDUCATION AT SCHOOL (A CONTRIBUTION TO DISCUSSION) (Konstytucyjnosc nauki religii w szkole (glos w dyskusji))

Prawo do nauki religii w publicznych szkołach i przedszkolach a zasada równouprawnienia związków wyznaniowych

Aspekty prawne organizacji rekolekcji wielkopostnych w kontekście funkcjonowania szkoły

Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego