Search results

1

The counterfeit and fake emperor – procopius in the res gestae of Ammianus Marcellinus

100%

Mleczek A.

Classica Cracoviensia

|

2015

|

issue 18

255-291

EN

The article discusses Procopius’ usurpation which took place in 365-366 AD. Ammianus in his Res gestae deals not only with the historical details of this event, but also focuses on its interesting literary aspects. On the basis of quotations and sources the author of this article analyses these literary images of the whole issue, which are an integral part of Ammianus’ historical narrative. This article was written with a view to showing the metaphorical and theatrical creations of the usurper against the background of the more important stages of his coup.

2

Antiquarian Writing as an Alternative to Historical Studies in Ancient Rome

75%

Kołoczek B. J.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2020

|

vol. 50

3

Śmierć M. Licyniusza Krassusa: pomiędzy mors aurata a Bachantkami Eurypidesa

71%

Madejski P.

Res Historica

|

2020

|

issue 49

EN

The defeat at Carrhae is usually seen as a turning point of the Roman imperialism. But this is a view of the modern historiography. For the Latin historiography of the period the defeat was primarily a pretext to justify next military or quasi-military actions. This is why Latin-writing authors stressed a motif of revenge. It is especially manifest when descriptions of M. Licinius Crassus’ death are concerned. Although the earliest reports on the matter have not survived to our time, thanks to indirect or direct mentions it is possible to reconstruct the narrations about Crassus’ death. The Latin versions stressed Parthian brutality and deceit, while paying less attention to the triumvir himself – and it was a justifiable step – and Crassus’ lost. This is the main reason to describe him as a careless general. Too accurate depiction was not necessary and undesirable. Crassus died during a retreat, after his soldiers mutinied, cheated by the Parthians, having no time and opportunity to deliver any last words or perform any symbolic gesture. It was not a dignified death of a Roman politician, leader or a Roman. The Greek view was more different. Some of the authors of course shared the Roman view, but the other developed a story of a post-mortem fate of Crassus. This motive was known to the Latin readers as well and in the 4th century A.D. developed into a moralizing narration about punished greed. What is more surprising, within this trend Crassus had been brought to life: he suffered mors aurata alive! The late antique authors just reworked an element of the narration present already in the Livian version.

PL

Pogrom rzymskich legii w bitwie pod Karrami (Carrhae) jest zazwyczaj postrzegany jako punkt zwrotny rzymskiego imperializmu. Jest to jednak pogląd nowożytny. Z punktu widzenia historiografii łacińskiej narracja o porażce służyła przede wszystkim uzasadnianiu kolejnych antypartyjskich posunięć militarnych lub dyplomatycznych. Z tego powodu łacińscy autorzy na plan pierwszy wysunęli temat zemsty. Co prawda najstarsze przekazy o bitwie i śmierci M. Licyniusza Krassusa (M. Licinius Crassus) nie zachowały się, ale na podstawie późniejszych informacji można zrekonstruować kierunki rozwoju narracji o zgonie triumwira i podstawowych czynnikach kształtujących ją. Wersje łacińskie podkreślały partyjską brutalność i podstępność mniej koncentrując się na osobie triumwira i porażce. Zbyt dokładna relacja nie była wskazana. Kładziono nacisk na wszelkie potknięcia Krassusa jako wodza, czyniąc go w ten sposób odpowiedzialnym za klęskę. Był to standardowy wybieg w przypadku narracji o militarnych niepowodzeniach. Krassus zmarł w sposób mało godny, nie pozostawiając po sobie żadnych ostatnich słów, nie zdobywając się na żaden symboliczny gest. Co gorsza, zginął podczas odwrotu. Greckie przekazy były nieco inne. Część podzielała wersje rzymskie i rzymski punkt widzenia. Podkreślano natomiast losy szczątków zabitego Rzymianina – zwłaszcza jego odciętej głowy. Najprawdopodobniej już Liwiusz znał opowieść o wkładaniu w usta odciętej głowy złota, ale moralizatorskie przesłanie tej sceny zostało rozwinięte nieco później przez autorów łacińskich i greckich i przyniosło około IV w. informację o Krassusie wziętym do niewoli żywcem, któremu dopiero później wlano do ust stopione złoto.

4

„Odkrycie” kodeksu Liwiusza z kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy na tle tradycji rękopiśmiennej Ab urbe condita i jego echa w prasie brytyjskiej w 1870 r.

63%

Broda M.

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

|

2019

|

vol. 74

|

issue 3

5-26

EN

The work Ab urbe condita by Roman historian Titus Livius originally consisted of 142 books, of which 35 survived until today. Beginning in the Renaissance period, humanists and ancient historians persisted in attempts to find the lost books; once in a while, news of actual or alleged discoveries appeared. Author of the article presents the alleged discovery of Livius codex by historian Hermann Kraffert in 1870 in Legnica, compared with the manuscript tradition of this work. Publicity surrounding the aforementioned “discovery” appeared in press around the world; in the article, that media attention presented on the example of British press.

5

Limitanei w Historia Augusta. Czy wzmianki o armii przygranicznej można wykorzystać do datowania Historia Augusta?

63%

Suski R. S.

Res Historica

|

2020

|

issue 49

EN

The Historia Augusta is the most enigmatic source of the late antiquity. Its author often departs from the truth, even on most salient issues. He not only suggests that he had written his work earlier than he actually did, but also assumes 6 different nickdonyms to confirm his version of events. Limitanei (the sold in of throntier districts) were mentioned in Historia Augusta four times. All these references, however, contain anachronistic terminology both for the times when, according to the author, they were to happen and the times of writing. In the article below I have analyzed these references. I believe that it allows us to better undr understanding of the author's mentality. One of themse references is dee paortant. For long time it was believed to be a testimony to the transformation of the Roman frontier army into a peasant militia. This interpretation seems to be rejected nowadays. Today this interpretatgment describes the use of land by limitanei soldiers, which is confirmed in codex sources only in the middle of the 5th century, it may serve as a hint regarding the time when the notes hmay have been taken. Meanwhile, in the presnt times most of scholars today believe that the Historia Augusta was w in the late 4th or early 5th century. While based on this reference, it is impossible to date the creation of the Historia Augusta in prove useful when starting a discussion about dating this source e again. remains a clue that allows us to start a discussion about dating this source again.

PL

Historia Augusta jest najbardziej enigmatycznym źródłem, które powstało w późnym antyku. Jego autor ukrył czas, w którym powstało, oraz użył 6 różnych pseudonimów. Sugeruje w swoich biografiach, że pisał za panowania tetrarchów lub Konstantyna Wielkiego, w rzeczywistości nastąpiło to dużo później. W Historia Augusta zostały wymienione cztery razyjednostki limitanei. Były to oddziały przygraniczne, które zostały wydzielone w rzymskiej armii w czasach Konstantyna Wielkiego. Oczywiście wszystkie te wzmianki używają terminologii anachronicznej dla czasów, w których miały zostać napisane, czy miały się rozgrywać. W poniższym artykule poddałem analizie owe wzmianki dotyczące wojsk przygranicznych w Historia Augusta. Pozwalają one nam lepiej poznać mentalność owego autora. Szczególnie jedna z tych wzmianek była istotna. Długo uważano, że jest ona świadectwem przekształcenia rzymskiej armii nadgranicznej w chłopską milicję. Dziś zarzucono tego typu przekonanie. Niemniej opisuje ona użytkowanie ziemi przez żołnierzy limitanei, co poświadczone jest w źródłach kodeksowych dopiero w połowie V wieku. Tymczasem większość badaczy uważa dziś, że Historia Augusta powstała w końcu IV lub na początku V wieku. O ile na podstawie tej wzmianki nie sposób jednoznacznie datować powstanie Historia Augusta na połowę V wieku, to jednak pozostaje ona wskazówką, która pozwala na nowo rozpocząć dyskusję o datowaniu powstania tego źródła.

6

Mowy przedbitewne w armii rzymskiej w świetle cezariańskich Commentarii

63%

Wilczyński M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2021

|

issue 109

13-24

EN

Descriptions of pre-battle exhortations are frequent literary topos in ancient historiography. They can also be found in the works of Gaius Julius Caesar – Commentarii de bello Gallico and Commentarii de bello civili. The subject of the analysis in the following article is the issue of pre-battle speeches in the Roman army in the light of the aforementioned works. The author of the paper draws attention to such aspects of this issue as: frequency of occurrence of pre-battle speeches delivered by the Roman generals; the circumstances in which they occur; an audience (whether there were only officers or Caesar writes about speeches given to selected units or even to the entire army); the elements that Caesar and other Roman generals emphasized in their speeches; their approach to their own soldiers; the rhetorical devices they used; the effects of these speeches as well as reliability of Caesar’s account. The article also attempts to answer the question whether the pre-battle speeches were a permanent part of pre-battle ceremonial in the Roman army in the late republic period. Particular attention was paid to Caesar’s harangue in Vesontio before the battle with Ariovistus, the leader of the Germanic Suebi (BG I, 40–41), as well as to the comparison of Caesar’s speeches with the orations of the Pompeians, delivered before the decisive clash of the civil war at Pharsalus (BC III, 85–87; 90). Moreover, the author considers the importance of the way of describing pre-battle speeches for the process of self-presentation that motivated the author of Commentarii.

PL

Opisy przedbitewnych ekshortacji są częstym toposem literackim w historiografii antycznej. Można je również odnaleźć w treści dzieł Gajusza Juliusza Cezara – Commentarii de bello Gallico oraz Commentarii de bello civili. Przedmiotem analizy w poniższym artykule jest zagadnienie mów przedbitewnych w armii rzymskiej w świetle wspomnianych dzieł. W swojej pracy autor zwraca uwagę na takie aspekty tegoż zagadnienia, jak: częstotliwość występowania opisów mów przedbitewnych wygłaszanych przez rzymskich wodzów; okoliczności, w których występują; grono słuchaczy (czy byli to tylko oficerowie, czy też Cezar pisze o przemowach do oddziałów wybranych lub wszystkich); elementy, na jakie Cezar i inni rzymscy wodzowie kładli nacisk w swoich przemowach; ich podejście do własnych żołnierzy; zabiegi retoryczne, jakimi się posługiwali; efekty tychże przemów; a także rzetelność przekazu Cezara. W artykule dokonana zostaje również próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy mowy przedbitewne stanowiły stały element ceremoniału przedbitewnego armii rzymskiej w okresie późnej republiki. Szczególna uwaga została zwrócona na przemowę Cezara w Wezoncjo przed starciem z Ariowistem, wodzem germańskich Swebów (BG I, 40–41), a także na porównanie mów Cezara z oracjami pompejańczyków, wygłoszonymi przed decydującym starciem wojny domowej pod Farsalos (BC III, 85–87; 90). Ponadto w artykule rozważono znaczenie sposobu opisywania mów przedbitewnych dla zabiegu autoprezentacji, który przyświecał autorowi Commentarii.

Refine search results

2 Res Historica

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Classica Cracoviensia

1 Historyka Studia Metodologiczne

1 Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

1 Broda M.

1 Kołoczek B. J.

1 Madejski P.

1 Mleczek A.

1 Suski R. S.

1 Wilczyński M.

1 2021

3 2020

1 2019

1 2015

The counterfeit and fake emperor – procopius in the res gestae of Ammianus Marcellinus

Antiquarian Writing as an Alternative to Historical Studies in Ancient Rome

Śmierć M. Licyniusza Krassusa: pomiędzy mors aurata a Bachantkami Eurypidesa

„Odkrycie” kodeksu Liwiusza z kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy na tle tradycji rękopiśmiennej Ab urbe condita i jego echa w prasie brytyjskiej w 1870 r.

Limitanei w Historia Augusta. Czy wzmianki o armii przygranicznej można wykorzystać do datowania Historia Augusta?

Mowy przedbitewne w armii rzymskiej w świetle cezariańskich Commentarii