Search results

1

What does the silent planet tell us? The analysis of selected philosophical themes found in Stanisław Lem’s Solaris

100%

Grabarczyk P.

|

2020

|

vol. 59

|

issue 4

PL

Artykuł bada wybrane filozoficzne aspekty powieści Solaris Stanisława Lema. Twierdzę, że zachodzi interesujące podobieństwo pomiędzy historią „solarystyki” – fikcyjnej dyscypliny naukowej opisywanej przez Lema a historią kognitywistyki. Pokazuję, że obie dyscypliny przechodziły przez podobne etapy, starając się opisać swój przedmiot (odpowiednio, planetę Solaris oraz świadomość ludzką). W dalszej części artykułu skupiam się na dwóch problemach zidentyfikowanych w kognitywistyce, które można bezpośrednio odnieść do wątków obecnych w Solaris: problemie wykrywania istot myślących oraz problemie reprezentacji umysłowych. Kończę artykuł przyglądając się tajemniczym gościom, którzy prześladują bohaterów powieści i pokazuję, że mogą oni być zinterpretowani jako modele heurystyczne rozważane w teoriach uploadu.

EN

The paper analyses selected philosophical aspects of Stanisław Lem’s Solaris. I argue that there is an interesting similarity between the history of “Solarist studies” –the fictional scientific discipline depicted by Lem and cognitive science. I show that both disciplines go through similar stages as they try to describe their main subject (the planet Solaris and human consciousness respectively). In the further part of the paper, I focus on two problems identified in cognitive science that can be directly related to the themes found in Solaris: the problem of the detection of intelligence and the problem of the notion of mental representations. I finish the paper by looking at the mysterious guests that stalk the main protagonists and show that they can be understood as heuristic models that are taken into account in the theories of mind uploading.

2

Unspeakable Otherness—an Essay on the Failure of Cognitive and Epistemic Communication Tools in Stanislaw Lem’s Solaris

99%

Doubinsky S. b.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2022

|

vol. 10

13-25

EN

Stanislaw Lem is one of the most famous figures of the Polish science fiction in post-world war two Europe. Solaris. His most famous novel, was published in 1961, and was adapted twice for the big screen, first in 1971 by Andrej Tarkovski, and in 2002 by Steven Soderbergh. The plot revolves around the psychologist Kris Kelvin, who is sent on the planet Solaris to try to find out if it is possible to communicate with the alien ocean that covers almost all of its surface. Confronted with a strange phenomenon and colleagues turned paranoid, Kelvin tries at first to understand what is going on at the space station. The unexplained arrival of the döppleganger of his ex-partner, Harey, will little by little make him accept the absurdity of his task and possibly of life itself. As Lem himself refused any final interpretation of his novel, there has of course been a flourish of them. One can however choose this exegetic impossibility as a major theme in the novel, and reflect on the implications of the situation Kelvin faces, caught between a desire to understand the nature of Solaris’s ocean and the sheer failure of doing so. In this essay, we will try to suggest that, by showing the limits of language as the means to express a satisfying epistemic frame, Lem’s parabol could be seen as an attempt to show the reader the existential limits of our anthropocentrism and scientific hubris.

3

Hiob na stacji kosmicznej. O cielesności, pamięci i oniryzmie w Solaris Stanisława Lema

98%

Kucharczyk Ł.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

91-113

EN

This article discusses how the subjects of carnality, memory and dreams influence the reading of Lem's Solaris. The article starts with a discussion of the novel as an open text allowing for multiple interpretations, then it moves on to the innovation of the Alien model presented by Lem. The problems related to body, memory and sleep are generated in the text by the character of Harey, the double of the protagonist's long dead fiancée recreated on Solaris through Kelvin's memories. The author tries to answer the question of whether the woman can be called a human being and what exactly determines that − biology, or an act that is ethically marked? The article also describes the role of memory in the protagonist's internal metamorphosis, as well as mentioning the intertextual trope of Kochanka Szamoty by Stanisław Grabiński.

PL

Artykuł traktuje o tym, jak temat cielesności, pamięci i snu wpływa na lekturę Lemowskiej Solaris. Rozpoczyna się od ukazania powieści jako tekstu wielointerpretacyjnego i otwartego, następnie przechodzę do kwestii innowacyjności modelu Obcego zaprezentowanego przez Lema. Problemy związane z ciałem, pamięcią i snem generuje w tekście postać Harey: będąca sobowtórem dawno zmarłej narzeczonej głównego bohatera zostaje odtworzona na Solaris poprzez wspomnienia Kelvina. Staram się odpowiedzieć na pytanie, czy kobietę można nazwać istotą ludzką oraz co o tym decyduje. Biologia? Czyn nacechowany etycznie? Opisuję także rolę pamięci w zmianie zachodzącej w głównym bohaterze oraz wspominam o intertekstualnym tropie, jakim jest Kochanka Szamoty Stanisława Grabińskiego.

4

Unspeakable Otherness - an Essay on the Failure of Cognitive and Epistemic Communication Tools in Stanislaw Lem’s Solaris

85%

Doubinsky S.

Filozofia i Nauka

|

2022

|

vol. 10

5

Przemiany strukturalne w produkcji autobusów w Polsce

80%

Ćwikła M.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2014

|

vol. 27

164-180

PL

Polska należy do czołowych producentów autobusów w Europie. W naszym kraju funkcjonują fabryki takich zagranicznych korporacji, jak: MAN, Scania czy Volvo. Rodzimym potentatem pojazdów komunikacji miejskiej jest Solaris Bus & Coach. Polska staje się europejskim centrum produkcji autobusów miejskich, a zlokalizowane w naszym kraju fabryki należą do najnowocześniejszych w Europie. W 2013 roku produkcja autobusów w Polsce osiągnęła poziom 3715 pojazdów. Jest to o 4,17% więcej niż w 2012 roku. Wzrost ten był spowodowany zwiększonym eksportem autobusów oraz rosnącym popytem na krajowym rynku. Zdecydowanym liderem wśród producentów autobusów w Polsce jest MAN Bus, który w 2013 roku wyprodukował 1512 autobusów, czyli o 11,18% więcej niż w roku poprzednim. Drugie miejsce w Polsce pod względem wielkości produkcji zajął Solaris Bus & Coach. Bramy polskiej fabryki w Bolechowie opuściło łącznie 1229 autobusów (w porównaniu do 2012 r. więcej o 23,35%). Trzecie miejsce zajęła firma Volvo Buses, która w 2013 roku wyprodukowała łącznie 699 autobusów, czyli tyle samo co w roku poprzednim. Biorąc pod uwagę rejestrację nowych pojazdów, w 2013 roku zarejestrowano w Polsce 1389 autobusów, czyli o 7,92% więcej niż w 2012 roku. Po przeanalizowaniu rejestracji nowych autobusów w Polsce należy zaznaczyć, że w 2013 roku autobusowym liderem był Mercedes-Benz (542 pojazdy). Drugie miejsce w rankingu zajął Solaris Bus & Coach z wynikiem 318 wozów. Na trzecim miejscu, z liczbą 63 autobusów, uplasował się MAN Bus.

EN

Poland is one of the leading bus manufacturers in Europe. In our country there are factories of such foreign-owned corporations as: MAN, Scania, and Volvo. Solaris Bus & Coach is a locally-owned tycoon in public transport vehicles production. Poland is becoming a manufacturing centre of European city buses and Polish bus factories are one of the most modern factories in Europe. In 2013 Polish factories assembled 3838 buses, which is 4,17% more than in 2011. This is due to the increase in both the export of public transport vehicles and the demand for such goods on the domestic market. MAN Bus, with its bus production of 1512 in 2013, which is 11,18% more than in 2012, is the leader among bus manufacturers in Poland. Located in Bolechowo, Solaris Bus & Coach is the second biggest manufacturer in the country. In 2013, the total of 1229 buses were assembled in their factory, 23,35% more when compared with 2012 production. Volvo Buses, which produced 699 vehicles in 2013 (the same as in 2012) ranks third. As far as the registration of new vehicles is concerned, it should be noted that in 2013, as many as 1389 buses were registered, which is 7,92% more when compared with the number of buses registered in 2012. As for the data concerning the registration of new buses in 2013, the numbers point to the leadership of Mercedes-Benz, which is followed by Solaris Bus & Coach, and MAN Bus, with 417; 318; and 63 vehicles respectively.

6

Stanisław Lem i biologiczna wzniosłość. Biologia, technologia, fantastyka naukowa

71%

Gomel E., Tokarski M.

Creatio Fantastica

|

2018

|

issue 2(59)

57-68

EN

This article introduces the concept of the biological sublime and argues that it is central to Stanislaw Lem’s science-fictional poetics. The biological sublime is an aesthetic reaction to the monstrous body conceptualized in terms derived from the aesthetic theories of Burke, Kant, Lyotard, and Barthes. This reaction fuses attraction and repulsion, awe and horror. It transcends the moral calculus of good and evil but has profound ethical implications as it grapples with the concept of the “totally Other” beyond human understanding. The article discusses the visual poetics of Lem’s major novels Solaris, Eden, and Fiasco, alongside lesser-known works such as the story Darkness and Mildew and the Twenty-second Voyage of Ijon Tichy. It suggests that Lem’s deployment of the biological sublime offers important clues to understanding our ambivalent relationship with biotechnology and our perennial fascination with monster movies.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Creatio Fantastica

1 Filozofia i Nauka

1 Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

1 Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

1 Roczniki Humanistyczne

2 2022

2 2020

1 2019

1 2014

1 Doubinsky S.

1 Doubinsky S. b.

1 Gomel E.

1 Grabarczyk P.

1 Kucharczyk Ł.