Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Systemy wspomagania decyzji
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
XX
The authors of this paper present the architecture of a multi-agent system which supports investment decisions on the stock market. The individual components of the system, the manner of communication between them, the mechanism of assessing the individual agents are discussed. New methods of pre-processing financial series, the concept of never-ending learning, the behavioural model of stock exchange traders and the manners of translating the modelled patterns into the open and close position signals are described. The results of the research are described and the directions of the further development of the platform are provided in the conclusion.
PL
Celem opracowania jest wyjaśnienie możliwości i zasadności stosowania ontologii finansowych we wspomaganiu analizy rentowności w małych podmiotach gospodarczych. W pierwszej części artykułu wyjaśniono problem badania rentowności w praktyce działalności małych przedsiębiorstw, a następnie uzasadniono stosowanie ontologii finansowych na potrzeby wspomagania procesów decyzyjnych w tych podmiotach gospodarczych. W drugiej części artykułu omówiono wyniki eksperymentu, który przeprowadzono na podstawie danych finansowych z małego przedsiębiorstwa budowlanego i wykazano przydatność stosowania ontologii w formalnej reprezentacji wiedzy na potrzeby podejmowania decyzji ukierunkowanych na poprawę sytuacji finansowej podmiotu.
EN
The aim of the study is to explain the applicability and validity of the use of financial ontologies in supporting profitability analysis in small business entities. The first part of the article explains the problem of profitability in small business practice and then justifies the use of financial ontology to support decision-making processes in such entities. The second part of the article discusses the results of the experiment, which was conducted on the basis of financial data from a small construction company, and demonstrates the usefulness of applying the ontology in formal representation of knowledge for the purposes of decision-making aimed at improving the financial position of the company.
PL
Celem opracowania jest wyjaśnienie możliwości zastosowania opcji realnych we wspomaganiu decyzji o wdrożeniu przedsięwzięcia rozwojowego, które może być znaczącym czynnikiem podwyższenia zdolności podmiotów gospodarczych do kontynuowania działalności. W pierwszej części wyjaśniono problem badania zdolności do kontynuowania działalności. Jednym z poważnych wyzwań jest konieczność dostosowania jednostki do zmiennych realiów rynkowych, które wymagają analizy i wdrażania przedsięwzięć rozwojowych. Przedsięwzięcia te są obarczone różnymi rodzajami ryzyka, w praktyce występują przypadki niewłaściwych wdrożeń, które doprowadziły do upadłości przedsiębiorstwa. W niektórych przypadkach zaniechanie wdrożenia przedsięwzięcia rozwojowego może doprowadzić do upadłości. Pozornie nieopłacalny projekt może być rozwiązaniem, które pozwoli przedsiębiorstwu uniknąć zagrożenia. Szacując zdolność do przeprowadzenia przedsięwzięć rozwojowych przedsiębiorstwa należy zatem uwzględniać i wyceniać opcje realne, które wspomagają podejmowanie decyzji zarządczych.
EN
The aim of the study is to explain the possibility of using real options in stimulating the ability of business entities to continue their operations. The first part explains the problem of examining the ability to continue operations. One of the major challenges is the need to adapt the entity to the changing market conditions that require analysis and implementation of investment projects. Development initiatives are in practice associated with many risk factors, and in some cases the company’s bankruptcy. Therefore, when estimating the ability to carry out enterprise development enterprises, it is necessary to consider and asses real options that support making management decisions.
PL
Transport morski jest jednym z kluczowych elementów globalnego handlu. Obecnie ok. 90% towarów jest przewożonych drogą morską. Wraz ze wzrostem znaczenia światowego handlu morskiego pojawia się potrzeba oceny ryzyka stwarzanego przez statki. W artykule zaprezentowano propozycję podejścia do analizy ryzyka morskiego, opierając się na szacowaniu w czasie rzeczywistym poziomu ryzyka pojedynczego statku, a tym samym oceny bezpieczeństwa morskiego systemu transportowego w krótkim horyzoncie czasowym. Podejście skupia się na dynamicznej ocenie ryzyka, bazując na szeregu czynników i zmiennych odnoszących się do ryzyka. Zaproponowana metoda ma na celu ułatwić porównanie statków z punktu widzenia ryzyka, jakie stwarzają. Może ona być zastosowana w systemach wspomagania decyzji jako klasyfikator statków wymagających szczególnej uwagi. W artykule przedstawiono kilka scenariuszy biznesowych, w których proponowane podejście do analizy ryzyka statku może być stosowane.
EN
The oversea shipping is nowadays one of the key elements of the global trade. Currently about 90% of cargo is carried by sea. With the growing importance of the world seaborne trade, the need to assess the risk posed by ships appears. The paper presents an approach to analyze the maritime risk, by estimating in realtime the risk level of an individual ship, and thus assess the security of maritime transportation system in the short-term horizon. The approach is based on a dynamic evaluation of risk, using various risk factors and variables. The aim of the approach is to facilitate the automatic comparison of ships from the point of view of risk they pose. It can be used in decision support systems to classify ships, which require a special attention. The paper presents several business scenarios, where the approach to risk analysis can be applied.
PL
Dla problemu harmonogramowania produkcji zostało zaproponowanych wiele modeli go opisujących. W artykule podejmiemy analizę zadań klasy flow-shop. W klasycznym ujęciu zadanie to jest zadaniem jednokryteriowym, jednak rozważanych jest wiele różnych funkcji celu. Znane są prace, które definiują ten problem jako zadanie wielokryteriowe. Zaprezentowany artykuł dokona przeglądu literatury przedmiotu w tym zakresie. Zostanie także przedstawiona implementacja wybranego modelu w systemie AIMMS. Słowa kluczowe: harmonogramowanie produkcji, implementacja modeli wielokryterialnych, harmonogramowanie wielokryterialne.
EN
Production scheduling belongs to a broad class of problems of production planning. It consists of the steps. The last one is called the detailed scheduling. Many models have been proposed to describe this problem. They are classified into three main classes: flow-shop, job-shop and open-shop. In this paper, flow-shop problem analysis is undertaken. In classical approach, this is one criterion problem. In the literature there is known multi-criteria approach, which has been discussed. There is also presented the implementation of such model in AIMMS system.
PL
Niniejszy artykuł prezentuje praktyczne zastosowanie innowacyjnego podejścia do procesu budowy komputerowych systemów wspomagania decyzji (SWD). Podejście to opiera się na przedstawionym w 1999 roku rozszerzeniu klasycznego paradygmatu Spraqea-Carlsona dane-dialog-modelowanie służącego do budowy systemów wspomagania organizacji. Stanisław Stanek w swojej książce zaproponował dodanie do powyższego narzędzia elementów komunikacji, wiedzy oraz kreatywności. W niniejszym artykule zaprezentowano praktyczne wykorzystanie rozszerzonego paradygmatu w procesie budowy narzędzia Comarch Factoring Fraud Prevention, które wspiera podejmowanie decyzji przez użytkowników końcowych w zarządzaniu ryzykiem na potrzeby realizacji transakcji faktoringowych.
EN
The paper describes a concept involving the application of an ontology-based approach to facilitate the utilization of heterogeneous data sources as an essential information resource for the decision making process under emergency. The paper seeks primarily to highlight discontinuity as a multi-faceted challenge for public administration as well as for business organizations operating in specific socio-economic settings. To reduce uncertainty around the process of making decisions affecting the population’s physical and economic security, the authors propose a number of solutions founded on hybrid technology for decision support under emergency/crisis. In this context, the paper emphasizes the potential arising from the use of domain ontology for data homogenization.
PL
Opracowanie prezentuje koncepcję wykorzystania ontologicznego podejścia do wykorzystania heterogonicznych źródeł danych, które stanowią podstawowy zasób informacyjny w procesie podejmowania decyzji w warunkach zagrożenia kryzysem. Głównym celem artykułu jest ukazanie nieciągłości działań jako wieloaspektowego problemu nie tylko administracji publicznej, ale również organizacji gospodarczych działających w rzeczywistości społeczno-gospodarczej. W celu ograniczenia niepewności podczas procesu podejmowania przez decydentów wyborów mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo zarówno fizyczne, jak i ekonomiczne mieszkańców terenu autorzy proponują szereg rozwiązań opartych na technologii hybrydowego systemu wspomagania decyzji w warunkach zagrożenia/kryzysu. W niniejszym opracowaniu przedstawione zostały w powyższym kontekście możliwości, jakie daje zastosowanie ontologii dziedzinowej w celu homogenizacji danych.
PL
W artykule dokonano analizy porównawczej metod stosowanych w rozwiązywaniu konfliktów wiedzy w odniesieniu do wieloagentowych systemów wspomagania decyzji. Dobór odpowiedniej metody, w zależności od rodzaju konkretnego zadania oraz od charakteru wieloagentowego systemu wspomagania decyzji, jest niezwykle istotny już na etapie jego projektowania, gdyż w konsekwencji może prowadzić do zwiększenia skuteczności wspomagania procesu podejmowania decyzji. W pierwszej części artykułu przedstawiono rodzaje konfliktów w systemach wieloagentowych. Następnie dokonano przeglądu metod rozwiązywania konfliktów. W końcowej części artykułu przeprowadzono analizę porównawczą tych metod ze szczególnym uwzględnieniem ich zalet i wad oraz zakresu zastosowania.
EN
The article presents an interdisciplinary research related to challenges in the management of logistics, production and traffic. It informs that production, logistics and traffic face particular challenges, and the dynamic adoption of new technologies with high responsiveness are the reason for the complexity of an integrated production, logistics and traffic model. Topics discussed include supply and demand, decision support systems and information technology.
EN
The aim of the paper is to present a concept of measuring the performance of city management processes by use of a concept of aggregate KPIs. In the management of organizations and, as a consequence of the use of a common design framework also in the management of cities, silo KPIs are commonly used to show the statuses of the processes of organizations/cities. Thus the question arises as to what extent aggregate KPIs, as proposed in the paper, can be used in the management processes of smart cities in place of the silo ones typical for organizations. The work is divided into four main parts. The first presents the problems of managing smart cities to introduce the reader to the problems of measuring processes and the need for aggregated measurements. The second section discusses KPIs and their place and role in management processes. The third part contains a description of the model of aggregate KPIs to support measurements of the status of city processes. In the fourth section the developed model is verified, demonstrating its applicability for city management processes. The summary includes a recommendation for the use of aggregate KPIs in the city.
PL
Celem artykułu jest prezentacja koncepcji pomiaru wydajności procesów zarządzania miastem z wykorzystaniem koncepcji zagregowanych KPI. W zarządzaniu organizacjami, a w konsekwencji stosowania wspólnych ram projektowych również w zarządzaniu miastami stosuje się powszechnie silosowe KPI obrazujące stany procesów organizacji/miasta. Pojawia się więc pytanie na ile proponowane w artykule zagregowane KPI mogą być stosowane w procesach zarządzania inteligentnymi miastami w miejsce silosowych typowych dla organizacji. Praca została podzielona na cztery główne części. W pierwszej przedstawiono problemy zarządzania inteligentnymi miastami aby wprowadzić czytelnika w problematykę pomiaru procesów i potrzeby pomiarów zagregowanych. W części drugiej omówiono wskaźniki KPI i ich miejsce i znaczenie dla procesów zarządzania. Część trzecia zawiera opis modelu zagregowanych KPI dla wsparcia pomiarów stanu procesów miasta. W rozdziale czwartym przeprowadzono weryfikacje opracowanego modelu, wykazując jego przydatność dla procesów zarządzania miastem. W podsumowaniu zawarto rekomendację dotyczące wykorzystania zagregowanych KPI w mieście.
PL
W artykule przedstawiono propozycję rozszerzenia funkcjonalności w systemie klasy Business Intelligence na potrzeby menedżerów małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Dotyczy ona dwóch istotnych aspektów systemu, tj. interfejsu, uwzględniającego poziom wiedzy menedżera, oraz wspomagania interpretacji danych ekonomiczno-finansowych z wykorzystaniem wbudowanej w systemie ontologii dla wybranych obszarów analizy finansowej. Prowadzone badania związane są z budową inteligentnego interfejsu dla systemów wspomagających podejmowanie decyzji przez menedżera, którego istotnym elementem jest tworzony model jego wiedzy przy wykorzystaniu oprogramowania do eye trackingu. Przeprowadzono eksperyment na rzeczywistych danych finansowych z wykorzystaniem systemu BINOCLE firmy Bilander oraz oprogramowania do eye trackingu Tobii StudioTM firmy Tobii, w którym uczestniczyli analitycy finansowi, specjaliści controllingu i menedżerowie.
EN
This paper presents a proposal to extend the functionality of the Business Intelligence system for Small and Medium-sized Enterprises (SMEs). It concerns two major issues of the system, ie. the interface that takes into account the level of manager knowledge, and the support in the interpretation of economic and financial data using the built-in ontology system covering selected areas of financial analysis. The studies are related to the discovery of manager knowledge from report observations patterns, captured by eye-tracking software and data mining techniques. An experiment, in which attended by managers of SMEs, financial analysts and students of Economics, was conducted on real financial reports available in BINOCLE information system.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.