Search results

1

Nieukończony doktorat Tadeusza Micińskiego o nieśmiertelności duszy w filozofii Platona

100%

Mróz T.

Pamiętnik Literacki

|

2017

|

vol. 108

|

issue 1

135-148

PL

Przedmiotem artykułu jest poświęcona Platonowi praca Tadeusza Micińskiego, który zamierzał zdobyć stopień doktora pod kierunkiem filozofa Wincentego Lutosławskiego, światowej sławy badacza dialogów Platońskich. Planowana rozprawa miała dotyczyć zagadnienia nieśmiertelności duszy, jednak nie została przez Micińskiego ukończona, zachowały się w rękopisie jej początkowe partie, łącznie z uwagami opiekuna naukowego, a także przekłady drobnych fragmentów „Dialogów”, dokonywanych na potrzeby tematu pracy. W artykule przedstawiono dzieje złożonej relacji między Lutosławskim i Micińskim, na którą składała się m.in. pomoc poety przy statystycznojęzykowych obliczeniach dokonywanych przez filozofa, a także późniejsza krytyka poezji Micińskiego przez jego niedoszłego promotora. Analiza zachowanych fragmentów rękopisu pozwoliła na zrewidowanie i uściślenie niektórych opinii dotyczących historii prac translatorskich Micińskiego czy platońskich inspiracji jego poezji.

EN

The subject of the article is a dissertation by Tadeusz Miciński who attempted to obtain the degree of doctor of philosophy under supervision of a philosopher Wincenty Lutosławski, a worldwide famous Plato’s dialogues scholar. The thesis referred to the problem of soul immortality and was never completed. The remaining handwritten fragments are initial parts of the dissertation and include the supervisor’s remarks and translations of small excerpts of “Dialogues” done for the purpose of the paper. The article presents the history of a complex relationship between Lutosławski and Miciński, consisting of, inter alia, Miciński’s help in Lutosławski’s language statistics calculations, and subsequent Lutosławski’s criticism of Miciński’s poetry. The analysis of the available handwritten fragments allows for a revision and specification of some of the opinions on Miciński’s translational history effects and Platonic inspirations in his poetry.

2

Nietota – gościec – uniwersytet piekielny uwagi o “Księdze tajemnej Tatr” Tadeusza Micińskiego

100%

Próchniak P.

Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

|

2018

|

vol. 72

|

issue 1-2(320-321)

22-42

PL

Artykuł jest aspektową interpretacją powieści Tadeusza Micińskiego Nietota. Księga tajemna Tatr (1910). W centrum rozważań sytuuje się analiza semiotycznego potencjału i konstrukcyjnej funkcji tytułowego motywu powieście oraz motywów ściśle z nietotą powiązanych (gościec, arcydzięgiel litwor, choroba, uzdrowienie, tajemnica), rozpatrywanych w kontekście ich symbolicznych znaczeń i wewnątrztekstowych powiązań, a także na szerokim tle kulturowym ze szczególnym uwzględnieniem obecności nietoty (jako rośliny leczniczej i jednocześnie silnie trującej) w imaginarium kultury ludowej i w jej magiczno-medycznych praktykach. Jednocześnie refleksji poddany został autotematyczny wątek powieści, a także – w szerszym planie – skłonność literatury nowoczesnej do takiego eksperymentu formalnego, który łączy się z poszukiwaniami natury religijnej i metafizycznej. Dla autora Nietoty te poszukiwania były spotkaniem z tajemnicą i zarazem stawały się formą wtajemniczenia w „niesłychany sens”, zjawiający się w ludzkim świecie jako „wiedza mroku i bólu”. W przekonaniu Micińskiego – jak dowodzi autor artykułu – ta „ciemna wiedza” rodzi się z „dotknięcia tajemnicy” (i z dotknięcia przez tajemnicę), a jednym z jej najistotniejszych przejawów jest wywrotowa energia i uzdrawiająca siła sztuki.

EN

The article is an aspect-oriented interpretation of Tadeusz Miciński’s novel Nietota. Księga tajemna Tatr (Nietota: The Secret Book of the Tatra Mountains, 1910), with reflections focused on an analysis of the semiotic potential and construction function of the titular motif and those associated closely with nietota (rheumatism, Angelica archangelica, illness, cure, mystery), considered in the context of their symbolic meanings and inner-textual connections as well as against a wide cultural background, with particular emphasis on the presence of nietota (Huperzia selago, the northern firmoss - a medicinal and, simultaneously, highly poisonous plant) in the imaginarium of folk culture and its magical-medical practices. At the same time the article ponders the self-referential motif of the novel and - in a wider perspective – the inclination of modern literature towards formal experiences of this sort, linked with religious and metaphysical quests. For the author of Nietota such searches were tantamount to an encounter with mystery and, concurrently, became a form of initiation into “astonishing meaning”, which appears in the world of people as “knowledge of darkness and pain”. The article demonstrates that Miciński was convinced that this “’dark knowledge” comes from ”touching a mystery” (and being touched by mystery) while one of its most essential symptoms is the subversive energy and healing power of art.

3

Potęgowanie agonu, czyli o literackim starciu Józefa Albina Herbaczewskiego z Tadeuszem Micińskim

89%

Flis-Czerniak E.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2020

|

issue 10 (13)

261-276

EN

The subject of reflection in this article is one of the most spectacular clashes in the Young Poland arena. The confrontation was initiated by Józef Albin Herbaczewski (Juozapas Albinas Herbačiauskas), a bilingual Lithuanian writer, who in the early twentieth century was connected with the artistic and scientific community of Kraków and was an active journalist writing on the topic of Polish-Lithuanian relations. His adversary was Tadeusz Miciński, a Young Poland poet, playwright, and prose writer, similarly to Herbaczewski committed to the national revival of Poland and Lithuania. The author of the article tries to find an answer to the question why, despite a clear conceptual and ideological affinity, as well as a certain closeness of artistic attitudes and aesthetic choices, the two writers entered into an intense conflict with one another. Unveiling the backstage of the Lithuanian author’s adoption of a revisionist stance towards Miciński, the article also refers to Bloom’s theory of the “anxiety of influence”. The intensification of the agon referred to in the title means both a growing tension in mutual relations, which will translate into subsequent literary skirmishes, and the multi-objectivity of this writers’ duel (including the indirect participation of Stanisław Tarnowski).

PL

Przedmiotem namysłu badawczego w niniejszym artykule jest jedno z najbardziej spektakularnych starć literackich na arenie Młodej Polski. Zainicjowane ono zostało przez Józefa Albina Herbaczewskiego (Juozapasa Albinasa Herbačiauskasa), młodolitewskiego pisarza dwujęzycznego, związanego na początku XX wieku ze środowiskiem artystyczno-naukowym Krakowa i prowadzącego aktywną działalność publicystyczną w kwestii relacji polsko-litewskich. Jego adwersarzem był Tadeusz Miciński, młodopolski poeta, dramaturg i prozaik, podobnie jak Herbaczewski zaangażowany na rzecz odrodzenia narodowego Polski i Litwy. Autorka artykułu próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego pomimo czytelnego powinowactwa myślowego i ideowego, a także pewnego zbliżenia postaw artystycznych i wyborów estetycznych, dochodzi pomiędzy obu pisarzami do gwałtownego zwarcia na polu literackim. Odsłaniając kulisy przyjęcia przez litewskiego twórcę stanowiska rewizjonistycznego wobec Micińskiego, autorka odwołuje się także do Bloomowskiej teorii „lęku przed wpływem”. Tytułowe potęgowanie agonu oznacza zarówno narastanie napięcia we wzajemnych relacjach, co przełoży się na kolejne akty literackiego starcia, jak i wielopodmiotowość tego pisarskiego pojedynku (m.in. pośredni udział Stanisława Tarnowskiego).

4

(Per)formacyjne projekty. Rec.: Konrad Niciński, W poszukiwaniu nowego człowieka. Trzy projekty formacyjne w kulturze polskiej lat 1905–1930. Warszawa 2016

88%

Rembowska-Płuciennik M.

Pamiętnik Literacki

|

2018

|

vol. 109

|

issue 3

245-253

PL

Recenzja prezentuje założenia metodologiczne oraz zakres problemowy pracy Konrada Nicińskiego "W poszukiwaniu nowego człowieka. Trzy projekty formacyjne w kulturze polskiej lat 1905–1930". W polskich badaniach nad literaturą przełomu wieków temat ten nie stanowi często przywoływanego kontekstu. Jak przekonująco udowadnia Niciński – niesłusznie. Walorem recenzowanej książki jest ponadto omówienie wskazanego zagadnienia na przykładzie wybitnych i charyzmatycznych twórców początku XX w.: Witkacego, Tadeusza Micińskiego oraz Mieczysława Limanowskiego.

EN

The review presents the methodological assumptions and the scope of problems of Konrad Niciński’s work “W poszukiwaniu nowego człowieka. Trzy projekty formacyjne w kulturze polskiej lat 1905–1930 (In Search of a New Man. Three Formative Projects of Polish Culture 1905–1930).” The subject is not a frequently recalled research context for Polish literature of the turn of the 19th and 20th c. which, as Niciński convincingly proves, is unjustified. The value of the book also lies in the description of the problem in question as based on the examples of eminent and charismatic authors of the beginning of the 20th century, namely Witkacy, Tadeusz Miciński, and Mieczysław Limanowski.

5

Micińskiego zainteresowanie Kaszubami, czyli jak regionalne przydało się ogólnopolskiemu

88%

Linkner T.

Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne

|

2015

|

issue 4/2015 O Młodej Polsce mniej znanej

49-62

EN

The title says it all. The article talks about Kashubian interest in modernist literature of Tadeusz Miciński. In his drama “WenetaEnd” he gives fragments of poems by Florian Ceynowa.

6

Niedokonany. L’opus magnum incompiuto di Tadeusz Miciński

88%

Brusamento V.

pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi

|

2017

|

issue 8

38-53

EN

In this article, we offer a summary of the most recent Polish studies about the undone poem Niedokonany by the modernist writer Tadeusz Miciński (1873-1918). This posthumous prose poem underwent complex vicissitudes and was probably still being revised by the author when he died in 1918. It could therefore be regarded as the ultimate attempt to structure his otherwise chaotic philosophical views. Unfortunately, given the “undoneness” of the work, its meaning is not clear. Is it, as Wojciech Gutowski claims, a representation of a failed Jungian reintegration process? Or should we rather consider it a metaphor for a human being trying to free the divine spark inside him, as Jarosław Ławski suggests? Both theories are indeed fascinating and seem well grounded, but some acute remarks by Jerzy Sosnowski unveil their inconsistencies and hint at yet another interpretation.

7

Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego

88%

Nowak I.

|

2012

|

vol. 15

|

issue 1

45-57

XX

The article presents a wealth of musical phenomena in Tadeusz Miciński’s dramas. It attempts to characterize and systematize them on basis of such pieces as Kniaź Patiomkin, Noc rabinowa, W mrokach złotego pałacu, czyli Bazilissa Teofanu or Termopile polskie. Tadeusz Miciński predicted a significant share of the musical element in his dramas. He often precisely indicated, what kind of music should appear in them. The issue of music citations and references given by the Young Poland’s author directly or hidden, requir-ing identification is the main subject of discussion. Equally important seems to be the question of the function and importance of music in Miciński’s dramas as well as the problem of musical fascination and inspiration in the poet’s writing.

8

KOHERENCJA MITÓW ODRODZENIA NATURY, CZŁOWIEKA I OJCZYZNY W PÓŹNYCH WIERSZACH TADEUSZA MICIŃSKIEGO (HYMN, WIDZENIE POLSKI)

75%

Sobieraj S.

Conversatoria Litteraria

|

2020

|

vol. 14

|

issue XIV

185-199

PL

The article presents interpretations of the little-known late poetry of Tadeusz Miciński from 1914-1915, where the myth of revival occurs. It has been shown that alongside with the myths of individual and national revival found in the writer’s earlier works, there appears the rite of renewal of nature, which functions in the close connection with them in the poems Hymn/Anthem and Widzenie Polski/Vision of Poland. This is the new formula of the author's lyrics. It has been proved that the coherence of the mentioned myths is subordinated to the idea of renouncing personal happiness in favor of the national cause and the vision of resurrection of the homeland (Poland) in specific geographical dimension. Attention was paid to the symbolism of the language of the analyzed texts.

9

Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego na przykładzie Termopili polskich. Misterium na tle życia i śmierci Księcia Józefa Poniatowskiego

75%

Jastrząbek M.

|

2012

|

vol. 15

|

issue 1

58-76

EN

I begin this outline, dedicated to the music in Termopile polskie by Tadeusz Miciński, with a question regarding the author’s hearing, sensitivity and taste in music. I also consider the substantial importance of the playwright’s experience garnered from his sojourn in Leipzig and Dresden (e.g. fascination with Emil Jasques-Delcroze’s rhytmics and Adolphe Appia’s vision of theatre) in the use of music to create a modern mystery play. On the example of Termopile polskie. Misterium na tle życia i śmierci ks. Józefa Poniatowskiego I comment on the divergence between the spectacle’s musical layer and it’s storyline. I therefore seek to discover the proper place and character in the original dramatic con-cept. The article is completed with remarks concerning the use and importance of the musical component in creating a modern mystery play.

10

Franciszkańska "mistyka natury" w poezji Tadeusza Micińskiego

71%

Nguyen F.

Literatura Ludowa

|

2017

|

issue 1

EN

Though St. Francis's spirituality had a great impact on many of Tadeusz Miciński's works, it was barely mentioned in previous studies of his works. The most significant characteristic of Franciscan mysticism is finding traces of God by contemplation on nature. We can find similar views on nonmaterial reality in Miciński's poetry.Miciński does not follow the stereotypical representation of St. Francis but evokes his deep spiritual experiences and stigmatization. Those references are always related to images taken from nature. In Miciński's poems nature can lead to finding God. Yet it can also raise doubts and existential dread. However, the observation of the natural world always brings sense of transcendence hidden behind it.While Franciscan themes are more noticeable in poems by Jan Kasprowicz or Leopold and Ludwik Maria Staff, it was not a one-time inspiration in Miciński's literary output. The author of Nietota especially emphasized the mysticism of St. Francis – that what in his spirituality was the deepest. Comparing to other artists of Young Poland who also reflected on Franciscan spirituality, Miciński's reception is unique. The thought of St. Francis strongly influenced his worldview and coexisted in with his other, often opposed influences.

PL

W dotychczasowych badaniach nad twórczością Tadeusza Micińskiego inspiracja duchowością świętego Franciszka była jedynie wzmiankowana, mimo że wycisnęła piętno na wielu utworach poety. Najbardziej charakterystyczną cechą mistyki franciszkańskiej jest odnajdywanie śladów Boga poprzez kontemplację natury. Podobny sposób spojrzenia na rzeczywistość niematerialną jest również obecny w poezji młodopolskiego artysty. Poeta stroni od potocznego wyobrażenia o Asyżaninie, przywołuje przede wszystkim jego głębokie przeżycia duchowe, stygmatyzację. Nawiązaniom do świętego Poverello zawsze towarzyszą obrazy zaczerpnięte z natury. W utworach Micińskiego przyroda może prowadzić do poznania Stwórcy, lecz może także budzić zwątpienie i grozę istnienia. Obserwacja zjawisk przyrody zawsze wiąże się jednak z przeczuciem ukrytej za nimi transcendencji. Chociaż wątki franciszkańskie są u Micińskiego z pozoru mniej widoczne niż w liryce Leopolda i Ludwika Marii Staffów czy Jana Kasprowicza, nie można ich uznać za sporadyczne. Autor Nietoty w swojej recepcji postaci Biedaczyny z Asyżu szczególnie zaakcentował jego mistycyzm, czyli to, co w tej duchowości najgłębsze, a zarazem najtrudniejsze. Dlatego ujęcie Micińskiego należy uznać za wyjątkowe. Nauka Franciszka trwale wpisała się w jego światopogląd, współegzystując z innymi, często przeciwstawnymi wpływami.

11

Mit orfejski à rebours. O Pieśni tryumfującej miłości Tadeusza Micińskiego

71%

Badowska K.

|

2019

|

vol. 52

|

issue 1

25-48

EN

The author analyses Pieśń tryumfującej miłości (one the prose poems by Tadeusz Miciński) as an inverted version of the myth of Orpheus and Eurydice. The interpretation is embedded in the context of the Orphic doctrine and Orphic mystery cults. It refers also to the significant role of music – not only in the nineteenthcentury literature but also in Miciński’s life and work.

PL

Autorka interpretuje poemat prozą Tadeusza Micińskiego jako transpozycję mitu o Orfeuszu. Rozważaniami obejmuje przy tym nie tylko mit orfejski, ale i doktrynę orficką. Analizy sytuuje na szerokim tle podkreślającym znaczenie muzyki w Młodej Polsce. Odnotowuje kontakty pisarza z kompozytorami, reperkusje jego pobytu w Hellerau, a także utwory, w których tematyzował muzykę. W takiej perspektywie dokonuje analizy Pieśni tryumfującej miłości.

12

„Tatry” Tadeusza Micińskiego – próba interpretacji

63%

Pilch U. M.

Ruch Literacki

|

2017

|

issue 6

13

“At the Bescribbled Rock”: Tadeusz Miciński's ‘Blood-red Snow’ as a ‘poème à clef’

45%

Czabanowska-Wróbel A., Czabanowska-Wróbel A.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 3

14

Yeży Yankowski vs. Jankowski: a breakup with young Poland and with himself (act I)

38%

Okulicz-Kozaryn R., Okulicz-Kozaryn R.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 1

Refine search results

Nieukończony doktorat Tadeusza Micińskiego o nieśmiertelności duszy w filozofii Platona

Nietota – gościec – uniwersytet piekielny uwagi o “Księdze tajemnej Tatr” Tadeusza Micińskiego

Potęgowanie agonu, czyli o literackim starciu Józefa Albina Herbaczewskiego z Tadeuszem Micińskim

(Per)formacyjne projekty. Rec.: Konrad Niciński, W poszukiwaniu nowego człowieka. Trzy projekty formacyjne w kulturze polskiej lat 1905–1930. Warszawa 2016

Micińskiego zainteresowanie Kaszubami, czyli jak regionalne przydało się ogólnopolskiemu

Niedokonany. L’opus magnum incompiuto di Tadeusz Miciński

Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego

KOHERENCJA MITÓW ODRODZENIA NATURY, CZŁOWIEKA I OJCZYZNY W PÓŹNYCH WIERSZACH TADEUSZA MICIŃSKIEGO (HYMN, WIDZENIE POLSKI)

Muzyka w dramatach Tadeusza Micińskiego na przykładzie Termopili polskich. Misterium na tle życia i śmierci Księcia Józefa Poniatowskiego

Franciszkańska "mistyka natury" w poezji Tadeusza Micińskiego

Mit orfejski à rebours. O Pieśni tryumfującej miłości Tadeusza Micińskiego

„Tatry” Tadeusza Micińskiego – próba interpretacji

“At the Bescribbled Rock”: Tadeusz Miciński's ‘Blood-red Snow’ as a ‘poème à clef’

Yeży Yankowski vs. Jankowski: a breakup with young Poland and with himself (act I)