Search results

1

Teologiczny obraz twierdzy jerozolimskiej w 1 Mch 1,33-38 i jej oblężenie przez wojska Judy w 4,41 oraz 6,18-20

100%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2016

|

issue 30

191-215

EN

The purpose of this article is to present certain episodes of the acts of war of insurgent army under the leadership of Judah Maccabee, which occurred both before the death of Antiochus IV Epiphanes, the biggest enemy of Jews in Seleucia empire, and shortly after it. The undertaken efforts clearly show that even after the death of the hated ruler the situation in the province of Judah has not changed radically. The insurgents still attempted to free themselves from Seleucia rulers, whose castle in the capital was probably the most important sign of domination. To understand the meaning of the activities of insurgents better one cannot ignore the role that acre played in oppressing the chosen people. The first part of the article mentions that. An important final query, however, is an attempt to answer the question of the author of the book - why did Judah fail to take the fortress, despite undoubtedly favorable circumstances surrounding it. The article deals with the First Book of Maccabees, which is still rarely commented, as well as all deuterocanonical books, more often overlooked in exegetical discussions than books of the Hebrew Bible.

PL

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja pewnego epizodu działań wojennych armii powstańczej pod dowództwem Judy Machabeusza, który nastąpił zarówno przed śmiercią Antiocha IV Epifanesa, największego wroga Żydów w imperium seleuckim, jak i w niedługim czasie po niej. Podejmowane w tym kierunku wysiłki wskazują jednoznacznie, że nawet po śmierci nienawistnego władcy sytuacja w prowincji judzkiej nie zmieniła się radykalnie. Podkreślają jednak również ciągle podejmowane przez powstańców próby uwolnienia się spod jarzma seleuckiego, którego zamek w stolicy był bodaj najbardziej jaskrawym znamieniem. By lepiej zrozumieć sens działań powstańców, nie można pominąć roli, jaką akra odegrała w uciemiężeniu narodu wybranego, o czym wspomni pierwsza część prezentowanego materiału. Istotnym zapytaniem końcowym jest jednak próba odpowiedzi autora księgi na pytanie dlaczego Judzie – mimo niewątpliwie sprzyjających mu okoliczności – nie udało się zdobyć twierdzy. Poniższa prezentacja wpisuje się w ciągle słabo jeszcze opisywaną przez badaczy problematykę Pierwszej Księgi Machabejskiej, szerzej zaś w ogóle ksiąg deuterokanonicznych, znacznie częściej pomijanych w omówieniach egzegetycznych, niż dzieła Biblii Hebrajskiej.

2

Teologiczna ocena prośby o obcą interwencję przeciw rodakom w 1 Mch 6,21-27

94%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2017

|

issue 31

7-30

EN

The passage 1 Macc 6: 21-27 contains no less than a request of renegades from the Jewishcommunity for military intervention of the Seleucid troops in Judea. This request serves to endthe Maccabean Revolt and continue with the policy of transforming Israel into a region completelysubmitted to the central royal authority. As such, and from a theological point of view, therenegades’ request receives a completely negative evaluation from the inspired author. The question why the citadel’s besieged defenders even manage to escape and do it successfully is given here much thought. If God is in one way or another the foundation and cause of all human activity in the theology of the Old Testament, then the successful escape could be evaluated as God’s objection to the arbitrary actions taken by Judas, who becomes too intoxicated with his previous achievements. The siege of the citadel might be perceived as the insurgents’ insubordination to God’s will and consequently a beginning of His withdrawal from supporting the rebels, which ultimately ends in their defeat in the soon-to-come Battle of Elasa.

PL

The passage 1 Macc 6: 21-27 contains no less than a request of renegades from the Jewishcommunity for military intervention of the Seleucid troops in Judea. This request serves to endthe Maccabean Revolt and continue with the policy of transforming Israel into a region completely submitted to the central royal authority. As such, and from a theological point of view, the renegades’ request receives a completely negative evaluation from the inspired author. The question why the citadel’s besieged defenders even manage to escape and do it successfully is given here much thought. If God is in one way or another the foundation and cause of all human activity in the theology of the Old Testament, then the successful escape could be evaluated as God’s objection to the arbitrary actions taken by Judas, who becomes too intoxicated with his previous achievements. The siege of the citadel might be perceived as the insurgents’ insubordination to God’s will and consequently a beginning of His withdrawal from supporting the rebels, which ultimately ends in their defeat in the soon-to-come Battle of Elasa.

3

The Seizure of the Throne by Demetrius I Soter (1 Macc 7:1-4). Theological Interpretation of a Historical Event

84%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

issue 40

7-32

PL

Prezentowana perykopa biblijna 1 Mch 7,1-4 opisuje wydarzenie, które miało miejsce daleko poza zasięgiem działań powstańców machabejskich. Jest jednak ściśle związana z historią narodu wybranego i w istotny sposób wpływa na ewolucję sytuacji polityczno-religijnej Żydów w tym okresie. Szczególnie warta analizy jest adekwatność prezentowanych faktów historycznych oraz teologiczne spojrzenie na nie, którym autor nadaje pierwszorzędne znaczenie. Temu właśnie poświęcony jest niniejszy artykuł zestawiający dane historyków starożytnych z relacją biblijną. W ten sposób historia narodów i królestw ukazana jest jako część wielkiego planu Bożego realizującego się nawet nieświadomie poprzez działanie uczestników toczących się wydarzeń. Taka prezentacja dotyczy bohaterów zarówno głównych, jak i drugoplanowych. Krótki fragment 1 Mch 7,1-4 pokazuje, jak hagiograf świadomie uwypukla pewne fakty, dobiera odpowiednią składnię i słownictwo, aby ukazać działanie Boga. Wprawdzie stoi On za zasłoną ludzkich działań, ale właśnie On decyduje ostatecznie o ich przebiegu.

EN

The presented biblical material (1 Macc 7:1-4) is one of those texts that describe an event happening far away from the scope of influence exerted by the Maccabean insurgents, yet one which is closely connected with the history of the chosen people. As such, it substantially influences the successive events in the political-religious situation of the Jews. What is particularly worthy of analysis is the historical accuracy of the inspired author in presenting facts as well as the theological conception to which primary importance is given in the book. This way the history of peoples, kingdoms and societies is shown as part of God’s magnificent plans which is implemented by all participants of ongoing scenes. Such a presentation concerns both the main and supporting protagonists. The short passage of 1 Macc 7:1-4 reveals how the hagiographer, who knows the theological conception, consciously accentuates certain parts, chooses appropriate syntax and vocabularyto show God’s action in the presented characters and events. God stands behind the curtain of human actions, yet it is Him who decides about their course.

4

Zeugizō: The Language of Marital Infidelity in the Account of Treachery Toward the Ancestral Laws in 1 Macc 1:15

84%

Nawrot J.

Verbum Vitae

|

2020

|

vol. 38

|

issue 2

PL

Proponowany artykuł porusza znaną w Biblii tematykę języka z seksualnej sfery ludzkiego życia, lecz nie w znanych i zwykle używanych terminach typowych dla tego obszaru w Biblii zarówno hebrajskiej jak i greckiej. Jedyny natomiast raz pojawia się w Septuagincie czasownik dzeugidzō (1 Mch 1,15), którego użycie musi zastanawiać, skoro nie ma swych odpowiedników w innych tekstach natchnionych. Odkrycie jednego z tekstów pozabiblijnych, zawierających ów termin a także pojawienie się tego terminu w żydowskich wersjach Biblii greckiej z II w. naszej ery, rzuca pomocne światło na zrozumienie sensu czasownika w tekście Pierwszej Księgi Machabejskiej. Przeprowadzona egzegeza pozwala ukazać ostrość oceny postępowania zwolenników hellenizacji Judei, dokonanej przez hagiografa.

EN

The present article deals with a linguistic issue well known in the Bible but not usually overtly present in the terminology of Hebrew and Greek Scripture. It concerns the sexual sphere of human life and is expressed by the verb zeugizō (1 Macc 1:15). This term appears only once in the Septuagint and is not featured in any of the other inspired books. However, the discovery of a non-biblical text which includes the term in question, as well as the inclusion of the verb by the Jewish authors of the Greek Bible from the 2nd century AD, shed important light on the sense of the verb in the First Book of the Maccabees. The exegesis carried out reveals just how harsh was the hagiographer’s critique of, and judgment upon, the supporters of the Hellenization of Judea.

5

Teologiczna symbolika wybranych postaci historii Izraela w mowie Matatiasza (1 Mch 2,51-61)

71%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2015

|

issue 29

117-138

EN

The core of Mattathias’ deathbed speech addressed to his sons and all the participants of the Maccabaean rising (1 Macc 2:51-61) is the command to be faithful to the law and the covenant as a foundation of patriotism as it was then understood – love of one’s homeland and defense of traditions that constituted the identity of the people who inhabited it. The biblical author recalls the major figures in the history of Israel to show the struggle of the insurgents as a continuation of the history created by the heroes of the past. The object of the article is to present the theology of those particular figures from the history of Israel in the context of the then ongoing events whereby they became models to follow and a source of perseverance in the undertaken struggle against the pagan invaders from the Seleucid empire.

6

Aluzje literackie w teologicznej ocenie działań arcykapłana Szymona w 1 Mch 14,5

67%

Nawrot J.

|

2021

|

vol. 11

|

issue 1

5-23

EN

Each biblical book reveals its theological message in a very diverse literary way. The analyzed verse of 1 Macc 14:5, similarly to the other verses of the book, was written in the form of a cento, a well-known literary genre used in antiquity. This cento combines expressions in the verses of the earlier Old Testament books and builds its own theological message. Thus an intertextual allusion is built upon the complete textual conformity of the verses from 1 Macc and the cited expressions. The literary context is crucial for the choice of the allusion. This context influences the carrying theological capacity of the verses and what they bring in the construction of a new message. The allusions reveal the actual meaning of the described events in a theological context. The revelation of the hagiographer’s intention enables the reader to accurately evaluate the conduct of particular characters, in this case Simon Maccabaeus, the high priest of Jews in the times of the Maccabean revolt.

PL

Każda z ksiąg biblijnych odsłania swe orędzie teologiczne w bardzo zróżnicowany sposób literacki. W analizowanym wersecie 1 Mch 14,5 – jak i wszystkich pozostałych w księdze – zastosowany został centon, znany i praktykowany w starożytności gatunek literacki. Łączy w sobie poszczególne sformułowania wersetów wcześniejszych ksiąg starotestamentowych budując własne przesłanie teologiczne. W ten sposób powstaje aluzja intertekstualna, której fundamentem jest całkowita zgodność treściowa wersetów 1 Mch z przywoływanymi zwrotami. Zasadnicze znaczenie posiada literacki kontekst decydujący o doborze aluzji. On bowiem wpływa na teologiczną nośność samych wersetów i to, co proponują one ze swej treści dla skonstruowania nowego orędzia. Aluzje odsłaniają rzeczywisty sens opisywanych wydarzeń w kontekście teologicznym. Odkrycie właściwej intencji hagiografa pozwala czytelnikowi poprawnie ocenić postępowanie poszczególnych bohaterów, w tym przypadku Szymona Machabeusza, arcykapłana Żydów z okresu powstania machabejskiego.

Refine search results

4 Poznańskie Studia Teologiczne

1 The Biblical Annals

1 Verbum Vitae

2 2021

1 2020

1 2017

1 2016

1 2015

6 Nawrot J.

Teologiczny obraz twierdzy jerozolimskiej w 1 Mch 1,33-38 i jej oblężenie przez wojska Judy w 4,41 oraz 6,18-20

Teologiczna ocena prośby o obcą interwencję przeciw rodakom w 1 Mch 6,21-27

The Seizure of the Throne by Demetrius I Soter (1 Macc 7:1-4). Theological Interpretation of a Historical Event

Zeugizō: The Language of Marital Infidelity in the Account of Treachery Toward the Ancestral Laws in 1 Macc 1:15

Teologiczna symbolika wybranych postaci historii Izraela w mowie Matatiasza (1 Mch 2,51-61)

Aluzje literackie w teologicznej ocenie działań arcykapłana Szymona w 1 Mch 14,5