Search results

1

Krutý Turek, ďábelský Maur. Turci, Mauři a renegáti na prknech alžbětinského a raně stuartovského jeviště

100%

Ferencová H.

Historie – Otázky – Problémy (History, Issues, Problems)

|

2014

|

vol. 6

|

issue 2

29-40

EN

This study presents a literary picture of the Turks, Moors and renegades in the Elizabethan and early Stuart theatre. The depiction of these figures also provides an insight into the exotic and secret world of the Mediterranean and the adjoining lands under the rule of Islam. Questions of the religious coexistence of Muslims and Christians, conversion from one faith to another and mutual relations between England and the Ottoman Empire create a mosaic of contradictory perceptions of Turkish and Moorish characters who figure in Elizabethan and early Jacobean dramatic works.

2

Współczesny bułgarski obraz bałkańskich sąsiadów między swoim a obcym (na materiale bułgarskich internetowych forów dyskusyjnych)

71%

Sotirov P.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2008

|

vol. 20

321-332

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu są wyobrażenia współczesnych Bułgarów o sąsiednich państwach i narodach na Bałkanach. Jako źródło materiałowe wykorzystano wypowiedzi uczestników bułgarskich forów internetowych na badany temat. Na podstawie analizy internetowych dyskusji ujawniony został współczesny obraz bałkańskich sąsiadów, który jest zróżnicowany. Część wyobrażeń internautów ma charakter stereotypowy odzwierciedlają one wydarzenia historyczne i kształtują generalnie negatywny, choć w różnym stopniu, obraz każdego z bułgarskich sąsiadów. Wiele badanych wypowiedzi bazuje na współczesnych zjawiskach i doświadczeniu osobistym te z kolei kreślą pozytywny obraz sąsiada i dowodzą transformacji dawnych stereotypów. Wśród wszystkich bałkańskich sąsiadów najbardziej zróżnicowany jest obraz Macedończyków, najbardziej zaś wyrazistym kontrapunktem dwóch typów ocen (pozytywnej i negatywnej) jest obraz Serbii i Serbów. Obraz Turcji i Turków związany jest z pewnym paradoksem uczestnicy forów internetowych „zaskoczeni” są własną pozytywną oceną tureckiego sąsiada, sprzeczną z bułgarskimi stereotypami Turcji i Turków jako wiekowego ciemiężyciela. Najbardziej monolityczny i negatywny jest obraz Grecji i Greków. Najmniejsze zainteresowanie na forach internetowych okazano Rumunii. Relacje sąsiedzkie na Bałkanach określone są jako tradycyjnie złe, ale w dyskusjach o nich zauważalne jest myślenie nowego typu, abstrahowanie od historii i orientacja na współczesność. Wyrazem tego sposobu myślenia są apele o poznawanie sąsiednich narodów.

EN

The article deals with the images entertained by contemporary Bulgarians of the neighbouring Balkan countries and nations. The analysis is based on posts on Bulgarian Internet fora. The images in question turn out to be diversified. Some internauts have typically stereotypical pictures of their neighbours: the pictures reflect historical events and are generally negative, though to different degrees. Several posts are based on personal experience and contemporary events, which in turn produces positive images of the neighbours and suggests that the older stereotypes are undergoing modifications. Of all the Balkans, the most diversified is the image of Macedonians, while the most conspicuous positive-vs.-negative valuation can be detected in the image of Serbs and Serbia. The picture of Turks and Turkey involves a certain paradox: internauts are “surprised” at their own positive valuation of that neighbour, which stands in opposition to the traditional Bulgarian stereotype of Turkey as an enemy and oppressor. The most negative and monolithic is the image of Greeks and Greece. The least interesting neighbour are Romanians. Relationships of this sort in the Balkans are usually bad but Internet fora reveal a new type of thinking on the subject, departure from historical prejudices and orientation towards the present. This attitude can be observed in posts of those who advocate modern thinking and a greater interest in the lives of the neighbours.

3

Postać obcego w polskiej obrzędowości dorocznej. Od obcości do wspólnoty

61%

Adamowski J.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2008

|

vol. 20

191-200

PL

Na podstawie ogólnopolskich i gatunkowo różnorodnych dokumentacji materiałowych autor analizuje zakres oraz kulturowe funkcje postaci obcych etnicznie występujących w obrzędowości dorocznej. W sensie identyfikacyjnym są to przede wszystkim: Żyd, Cygan, Turek, Niemiec, Węgier, Kozak oraz postać o uogólnionej nazwie Cudzoziemiec. Niektóre z nich, np. Węgier czy Turek, występują tylko w określonych gatunkach i obrzędach, a postacią o szerokim zakresie występowania jest głównie Żyd. W artykule szczegółowiej analizowane są takie eksponenty obcości, jak: język, ubiór, cechy fizyczne wyglądu, gesty, śpiew i muzyka, wiedza i umiejętności, atrybuty, wyznanie. W końcowej części opracowania autor wskazuje na fakt, że występujące w polskich obrzędach dorocznych postaci obcych, w odróżnieniu od potocznych stereotypów, są także znakiem intencjonalnego i symbolicznego ich włączania do wspólnoty. Proces ten jest wielowymiarowy i realizuje się m.in. poprzez takie wykładniki, jak „polonizacja” głównie w stroju, funkcjonalna ekwiwalentyzacja do innych postaci, zmiana semantycznej waloryzacji z negatywnej na pozytywną albo bardziej bezpośrednio w sensie społecznym, a więc uwzględnianie obcych jako równorzędnych adresatów i uczestników obrzędów.

EN

On the basis of data from various genres, the author analyzes the range and cultural functions of the images of ethnic foreigners in annual rituals. These include: the Jew, Gypsy, Turk, German, Hungarian, Cossack and a generalized figure called “the foreigner”. Some of them, e.g. the Hungarian or the Turk, only appear in some genres and rituals, whereas the Jew appears in a wide spectrum of genres. The article analyzes in greater detail the following exponents of foreignness: the language, clothes, appearance, gestures, singing and music, knowledge and skills, attributes and religion. The author also stresses that the figures of the foreigners, in contrast to commonplace stereotypes, are also manifestations of intentional and symbolic admissions of the people to the community. The process is multidimensional and is realized through Polonization (mainly in attire), functional equivalence to other figures, a change of semantic valuation (from negative to positive) or a socially grounded treatment of the foreigners as both addressees and participants of rituals.

Refine search results

2 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 Historie – Otázky – Problémy (History, Issues, Problems)

1 Adamowski J.

1 Ferencová H.

1 Sotirov P.

1 2014

2 2008

Krutý Turek, ďábelský Maur. Turci, Mauři a renegáti na prknech alžbětinského a raně stuartovského jeviště

Współczesny bułgarski obraz bałkańskich sąsiadów między swoim a obcym (na materiale bułgarskich internetowych forów dyskusyjnych)

Postać obcego w polskiej obrzędowości dorocznej. Od obcości do wspólnoty