Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Szkolnictwo ukraińskie będące pokłosiem polityki narodowościowej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej powstawało z wielkim trudem od 1952 roku powodując u Ukraińców poczucie lekceważenia ich potrzeb ze strony centralnych i terenowych władz oświatowych. Powodem napotykanych trudności w tworzeniu szkół, oddziałów oraz szkolnych i międzyszkolnych zespołów nauczania języka ukraińskiego był brak współpracy ze środowiskami ukraińskimi rozproszonymi na tzw. Ziemiach Odzyskanych w wyniku akcji „Wisła”, niechęć władz oświatowych oraz brak kadry pedagogicznej. Sytuacja ta zmieniła się diametralnie wraz z wyrażeniem przez władze państwowe w 1956 roku zgody na funkcjonowanie towarzystw społeczno-kulturalnych mniejszości, w tym Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, które w krótkim czasie zbudowało swą strukturę organizacyjną z oddziałami i kołami terenowymi. Towarzystwo odegrało kluczową rolę w tworzeniu, usuwaniu trudności, poszukiwaniu nauczycieli do szkolnictwa ukraińskiego i stało się ważnym partnerem dla ministerstwa edukacji, z którego zdaniem i opiniami bardzo się liczyło.
EN
Being the aftermath of the national policy of the Polish United Workers Party, the Ukrainian education system was being created with great difficulty since 1952, awaking the feeling that the central and local authorities were neglecting the needs of Ukrainian people. These issues with creating schools, departments and school and interschool teams teaching the Ukrainian language were caused by the lack of cooperation with Ukrainian communities spread over so called Regained Lands, lack of teachers and the reluctance of authorities. This situation changed dramatically in 1956, when the government allowed the existence of socio-cultural associations of minorities. Due to this the Ukrainian SocioCultural Association was created, and in short time it introduced an organisational structure with local departments. The Association played a major role in creating the Ukrainian education, removing difficulties in its work, searching for teachers of the Ukrainian language. It also became an important partner for the Ministry of Education, which opinions were very important for the Association.
EN
The Ukrainian community in Poland, remembering the breakthrough in the nationalities policies that occurred in the years 1956–1958, attempted to benefit from the political turning points that took place in the following decades. The social activists, acting on behalf of their compatriots, sought to undo the effects of the Operation Vistula by: obtaining consent for mass returns to the South-East of the country, reclaiming the lost property, full reconstruction of the Greek Catholic Church, protection of the Ukrainian cultural heritage, and development of education with the Ukrainian language of instruction. Unsuccessful attempts at implementing these postulates were already made in the years 1968–1971. The 1970s, despite initial appearances of renewal of political life, were perceived by the Ukrainians as a time of further regress in their position. Ukrainian system of education rapidly dwindled, the voivodship structures of the Ukrainian Socio-Cultural Association (US-CA ) were cancelled, and the traditional place names in the Polish-Ukrainian borderland were Polonized. Ukrainian activists decided to once again profit from the specific atmosphere of the period 1980-1981, favourable to grassroots societal activity, and implement the most significant postulates of their community (petitions formulated in Przemyśl and Szczecin). They firmly responded to the attempts by the communist authorities to discredit the Ukrainian minority on the nationalistic basis (case of the Member of Parliament Włodzimierz Oliwa). The younger generation attempted to form their own student organization modelled on the Independent Students’ Association. These efforts failed with the authorities’ refusal and imposition of the Martial Law. A lasting achievement of the period of so called “Solidarity” Carnival were fully legal Ukrainian Sections within the licensed student organizations (SZSP/ZSP), reconstruction of the voivodship structures of the US-CA, and improvement of their office housing conditions. It was a convenient starting point for the Ukrainian activists to take active part in the political transformation during the years 1989–1990.
PL
Społeczność ukraińska w Polsce, pamiętając przełom w polityce narodowościowej jaki nastąpił w latach 1956–1958, starała się wykorzystać do poprawy własnego bytu przesilenia polityczne w Polsce mające miejsce w następnych dekadach. Działacze społeczni występując w imieniu swoich rodaków starali się przekreślić skutki akcji „Wisła” poprzez: uzyskanie zgody na masowe powroty na południowy wschód kraju, rewindykację utraconego majątku, pełną odbudowę Kościoła greckokatolickiego, ochronę ukraińskiego dziedzictwa kulturowego i rozbudowę szkolnictwa z ukraińskim językiem nauczania. Nieudane próby realizacji tych postulatów podejmowano już w latach 1968–1971. Lata 70., mimo początkowych pozorów odnowy życia politycznego, były postrzegane przez Ukraińców jako czas dalszego regresu w ich położeniu. Szybko kurczyło się „ukraińskie” szkolnictwo, zlikwidowano struktury wojewódzkie Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, a także dokonano polonizacji tradycyjnego nazewnictwa miejscowości na polsko-ukraińskim pograniczu. Specyficzną atmosferę okresu 1980–1981, sprzyjającą oddolnej aktywności społecznej, działacze ukraińscy postanowili ponownie wykorzystać do realizacji najbardziej istotnych postulatów swego środowiska (petycje opracowane w Przemyślu i Szczecinie). Zdecydowanie reagowali na podejmowane przez władze komunistyczne próby wykorzystania wątków nacjonalistycznych do dyskredytacji mniejszości ukraińskiej (sprawa posła Włodzimierza Oliwy). Młodsze pokolenie podjęło próbę stworzenia własnej organizacji studenckiej wzorowanej na Niezależnym Zrzeszeniu Studentów. Wysiłki te zakończyły się fiaskiem wraz z odmową władz i wprowadzeniem stanu wojennego. Trwałym osiągnięciem z okresu tzw. karnawału „Solidarności” i późniejszej wymuszonej stabilizacji było powstanie w pełni legalnych ukraińskich sekcji w ramach koncesjonowanych organizacji studenckich (SZSP/ZSP), a także odbudowa struktur wojewódzkich UTSK i poprawa bazy lokalowej. Był to dla ukraińskich działaczy społecznych dogodny punkt wyjścia do wzięcia aktywnego udziału w transformacji ustrojowej w latach 1989–1990.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.