Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Władysław Broniewski
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Twórczość Władysława Broniewskiego, odkrywanego na nowo nieprzeciętnego i ponadczasowego poety, rozwijała się w dwóch kierunkach. Najbardziej znany, oczywisty, sztandarowy, to poezja społeczna, zaangażowana, obywatelska (uzupełniona o publicystykę o podobnym wydźwięku). Nurt drugi – bardzo osobista liryka. Nie będąc z wykształcenia prawnikiem, w obu tych nurtach, autor odnosił się do ustroju państwa (nie tylko polskiego), piętnował jego braki, wskazywał osiągnięcia. Prawa i wolności człowieka miały dla niego kapitalne znaczenie.
EN
Literary output of Władysław Broniewski, an uncommon and timeless poet, being explored anew, developed in two ways. The best known, manifest, leading poetry is the social, public, engaged (complemented with the journalism in similar tone). The other one conisists in very private lyric poems. Although Broniewski was not trained as a lawyer, he referred to state system (not only the Polish one) in both ways, i.e. stigmatized failings and indicated achievements. Human rights and freedom were for the poet of great importance.
|
2022
|
vol. 64
|
issue 1
369-377
EN
After Władysław Broniewski’s death, Mieczysław Grydzewski focussed on, in his opinion, the controversial spelling of the word “bóg” (god) in the poem Zagłębie Dąbrowskie with which Polish readers were very much familiar. The poet stated his non-religious views long before his début. Throughout his literary career he consistently applied the all-lower case spelling of the word “bóg” (god). His motivation was not to act against the established principles but despite the spelling rules that existed in Polish. His intention was not to be blasphemous but to exclude himself from the oppressive principle that considered the existence of a monotheistic “god” as something certain and indisputable. In the years after the watershed year of 1989 some editors and researchers even considered Broniewski’s spelling of the word as something imposed by the Stalinist and communist censorship and thus tried to amend it.
PL
Po śmierci Władysława Broniewskiego Mieczysław Grydzewski zwrócił uwagę na, jego zdaniem, kontrowersyjny zapis słowa „bóg” w bardzo dobrze znanym polskiemu czytelnikowi wierszu Zagłębie Dąbrowskie. Laickie poglądy poeta deklarował na długo przed debiutem. Przez cały okres swojej działalności literackiej konsekwentnie stosował zapis korzystający z małej litery w pisowni słowa „bóg”. Nie czynił tego wbrew regułom, lecz pomimo zasad przyjętych przez polską ortografię. Zamiarem nie było bluźnierstwo, lecz wyłączenie się z opresywnej reguły uznający istnienie monoteistycznego „boga” jako bezdyskusyjny pewnik. Po przełomie 1989 roku część edytorów i badaczy uznała nawet stosowany przez Broniewskiego zapis jako wymuszony przez stalinowską i peerelowską cenzurę i starała się dokonać korekty.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 4
221-240
PL
W roku 1956 Władysław Broniewski opublikował zbiór „Anka”, w którym znalazły się wiersze poświęcone zmarłej córce. Zbieżność tej daty z czasem przełomu politycznego sprawiła, że osobisty ton elegii potraktowano jak złożoną przez „sztandarowego poetę Polski Ludowej” deklarację odejścia od poezji zaangażowanej. Recenzenci i czytelnicy dostrzegali jednak w niektórych wierszach nawiązania do socrealistycznej twórczości autora „Mostu Poniatowskiego”. Feliksa Lichodziejewska, główna edytorka pism Broniewskiego, zauważyła ślady świadczące o tym, że poeta usuwał lub zmieniał fragmenty pierwotnych wersji tekstów, które złożyły się później w cykl elegii. W działaniu Broniewskiego redaktorka – podobnie jak inni krytycy – ujrzała chęć ukrycia emocji i zamiar zachowania wizerunku niezłomnego poety-rewolucjonisty. Przedstawiając „Ankę” jako dowód rezygnacji z „urzędowego optymizmu”, charakterystycznego dla literatury socrealistycznej, starała się zatrzeć czy unieważnić świadectwa zaangażowania w skompromitowaną politycznie i historycznie rzeczywistość. Odczytanie cyklu elegii jako próby odcięcia się od dawnej twórczości spowodowało jednak zlekceważenie wcześniejszego dorobku poety i pozbawiło języka tytułową bohaterkę tomu, młodą reżyserkę-dokumentalistkę Joannę Broniewską-Kozicką. Fragmenty uznane przez edytorkę za wyraz niemożności całkowitego zerwania z konwencją socrealistyczną były w rzeczywistości aluzją do wcześniejszych wierszy lub rozmów z córką. Przedwczesna śmierć Kozickiej na chwilę przed przełomem październikowym spowodowała bowiem, że niejako „utknęła” ona w czasie.
EN
In 1965 Władysław Broniewski published a collection “Anka” (“Annie”) that includes poems devoted to his deceased daughter. Linking the date with the time of political breakthrough led to believe that the elegy’s personal overtone is a declaration made by “the Polish People’s Republic leading poet” to depart from committed poetry. However, critics and reviewers discerned in some poems references to his socialist realist creativity. Feliksa Lichodziejewska, the main editor of Broniewski’s pieces, discerned in the poems traces supporting the view that the poet eliminated or changed fragments of the initial version of the poems that later shaped this elegiac cycle. In such actions undertaken by Broniewski, the editor and also other critics disclosed the will to hide emotions and a plan to preserve the image of an unshaken poet-revolutionist. Presenting “Anka” (“Annie”) as a token of resigning from “formal optimism” characteristic of socialist realist literature, Lichodziejewska attempted to eradicate or to invalidate the proofs of Broniewski’s involvement into politically and historically compromised reality. Reading the elegiac cycle as an attempt to cut off from the past creativity effected in disregarding the poet’s past achievements and deprived the title character—a young director and documentary filmmaker Joanna Broniewska-Kozicka—of her voice. The fragments that the editor regarded as an expression of complete breaking up with the socialist realist convention were indeed allusions to the previous poems or conversations with the daughter. Kozicka’s premature death a while before the Polish October 1956 resulted in her “getting stuck” in time.
EN
The article reminded about the rudiments that rule the comparative interpretation. The authoress refers to previous methodological and methodical arrangements, especially Bożena Chrząstowska’s, and uses the adopted rudiments in practice (expanding the area with theme and topic). The sketch is an attempt of comparative interpretation of two poems written by polish poets, Władysław Broniewski (1897-1962) and Jerzy Ficowski (1924-2006) – which are about Jerusalem Wailing Wall.
PL
W artykule przypomniano reguły, jakimi rządzi się interpretacja porównawcza. Autorka odnosi się do dotychczasowych ustaleń metodologicznych i metodycznych, przede wszystkim Bożeny Chrząstowskiej, oraz stosuje przyjęte zasady w praktyce (rozszerzając pole o temat i topos). Szkic jest próbą interpretacji porównawczej dwu wierszy polskich poetów - Władysława Broniewskiego (1897-1962) i Jerzego Ficowskiego (1924-2006) – na temat jerozolimskiej Ściany Płaczu.
EN
The article concerns the life and work of Władysław Broniewski, a poet whose voice was strongly marked in the history of Poland in the interwar period and the times of the Polish People’s Republic. It shows the role of the artist’s work, which it played in the 20th anniversary and in subsequent years – during the Second World War and in the new social landscape of the PRL up to the present day. Broniewski’s intricate artistic and life path has been discussed in the broad context of artistic myths.
PL
Artykuł dotyczy życia i twórczości Władysława Broniewskiego, poety, którego głos silnie zaznaczył się w historii Polski okresu międzywojennego i czasów PRL. Ukazuje rolę artysty i różne funkcje jego poezji w dwudziestoleciu międzywojennym oraz w następnych latach – pod­czas II wojny światowej oraz w nowym krajobrazie społecznym PRL, aż po współczesność. Po­wikłana droga twórcza i życiowa Broniewskiego omówiona została w szerokim kontekście mitów artystycznych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.