Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Władysław z Gielniowa

Sort By:

Limit search:

Pieśń Jezu, Zbawicielu ludzski Władysława z Gielniowa. Dialog z tradycją

100%

Janus K.

Roczniki Humanistyczne

2016

vol. 64

issue 1: Literatura polska

139-151

Artykuł zawiera interpretację utworu Władysława z Gielniowa Jezu, Zbawicielu ludzski, stanowiącego ujęty mową wiązaną teologiczny traktat o Duchu Świętym. Wyjaśnienie obecnych w tekście odwołań do biblijnej i patrystycznej tradycji egzegetycznej odnośnie do teologicznych kwestii dogmatycznych oraz przedstawienie kontekstów kulturowych, mają za zadanie wskazać jak najszerszą płaszczyznę znaczeń odczytywanego utworu. Zwrócono także uwagę na motyw symboliki łask Ducha Świętego obecny w poezji maryjnej Gielniowczyka. Zasygnalizowano funkcję mistagogiczną utworów, które in vulgari przybliżały trudne prawdy wiary, a dzięki walorom literackim realizowały Horacjańską zasadę „docere et delectare”.

The article contains an interpretation of the song by Władysław of Gielniów, Oh Jesus, the Savior of Mankind that is a theological treatise about the Holy Spirit in verse. The explanation of references to the biblical and patristic exegetic tradition connected with theological dogmatic questions that are found in the text and presenting its cultural contexts are supposed to indicate a possibly broadest plane of meanings of the work. Attention is also paid to the motif of symbols of the Holy Spirit’s graces that is present in Władysław’s Marian poetry. The mystagogical function of the works is also mentioned; in vulgari they explained the difficult truths of the faith, and owing to the literary merits they realized the Horatian principle of “docere et delectare”.

O antyfonie "Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum" bł. Władysława z Gielniowa

80%

Kubieniec J.

Muzyka

2021

vol. 66

issue 1

3-25

According to reliable early sixteenth-century testimony, the antiphon Iesus Nazarenus Rex Iudeorum was written by one of the most eminent late mediaeval Polish poets, Blessed Ladislas of Gielniów. It is one of just three works by this Observant friar that have been preserved with melody, and the only one that is not a contrafactum. Despite this, the composition has received no music-textual critical edition thus far, nor has it been submitted to detailed liturgical or musicological analysis. Some scholars even question whether Ladislas actually wrote the antiphon’s musical setting. This article defines the liturgical function of the antiphon, found in sources among the ‘suffrages’, and probably also performed during penitential processions (Litania Maior, Litania Minor). Nine newly described sources for this composition prove that it was also sung outside Poland, for instance at the Abbey of SS Ulrich and Afra in Augsburg, at Havelberg Cathedral, in Zagreb, and at Pauline monasteries in Hungary. The rather surprising international popularity of this antiphon was probably related to the growing threat from the Ottoman Empire. The foreign sources, the oldest of which date from the mid-sixteenth century, contain the same melody as the Polish sources, which might suggest that it is the original melody from the times of Ladislas of Gielniów. Its composer demonstrated a knowledge of musical rhetoric and plainchant style. He was probably a pious monk who treated song composition as a key element in the mission of the Observant friars.

Według wiarygodnego świadectwa z początku XVI wieku antyfona Iesus Nazarenus Rex Iudeorum jest dziełem bł. Władysława z Gielniowa, jednego z najwybitniejszych polskich poetów późnego średniowiecza. Jest to ponadto jeden z trzech zaledwie utworów bernardyńskiego zakonnika, które zachowały się z melodią i jedyną kompozycją nie będącą kontrafakturą. Mimo to utwór nie doczekał się ani krytycznej muzyczno-tekstowej edycji, ani szczegółowej liturgicznej, czy muzykologicznej analizy. W literaturze przedmiotu wyrażano także wątpliwość, czy Gielniowczyk był twórcą muzycznego opracowania antyfony. W artykule scharakteryzowano liturgiczną funkcję śpiewu, który w źródłach pojawia się w grupie suffragiów i najprawdopodobniej wykonywany był także podczas procesji pokutnych (Litania Maior, Litania Minor). Wskazano także na dziewięć nowych przekazów utworu świadczących o tym, że śpiewano go również poza Polską, m.in. w opactwie św. Ulryka i Afry w Augsburgu, w katedrze w Hawelbergu, Zagrzebiu i węgierskich klasztorach paulińskich. Nieco zaskakującą międzynarodową popularność antyfony wiązać należy zapewne z rosnącym zagrożeniem ze strony Imperium Osmańskiego. Obce przekazy, z których najstarsze pochodzą z połowy XVI wieku zawierają tę samą melodię, co źródła polskie. Może to wskazywać, że jest to melodia oryginalna, pochodząca z czasów Władysława z Gielniowa. Jej twórca wykazał się znajomością zasad retoryki oraz chorałowej stylistyki i jest bardzo prawdopodobne, że był nim świątobliwy zakonnik, który komponowanie pieśni traktował jako ważny element bernardyńskiego posłannictwa.

Refine search results

1 Muzyka

1 Roczniki Humanistyczne

1 2021

1 2016

1 Janus K.

1 Kubieniec J.

Search results

Pieśń Jezu, Zbawicielu ludzski Władysława z Gielniowa. Dialog z tradycją

O antyfonie "Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum" bł. Władysława z Gielniowa