Search results

1

„Tkanina duchowego stylu czasów”. O tekście „Oziminy” Berenta od nowa

100%

Paszek J.

Pamiętnik Literacki

|

2014

|

vol. 105

|

issue 3

7-22

EN

The author of the textological sketch studies the successive editions of Wacław Berent’s “Ozimina (Winter Corn)”. The first edition dated 1911 (as a matter of fact – end of 1910) was wrongly edited (e.g. accumulation of typographical errors as “samnambula,” though the same page contains the proper “somnambula [insomnia]” or “brewiona” instead of “bierwiona [log of wood]” etc.); the number of errors exceeds one hundred. The author of the article suggests a number of corrections to the novel’s text, e.g. he suggests a change of “komin [chimney]” into “kominek [fire place]” (as the fire place, not the chimney is the issue here), “siepały” (non-reflexive “struggled”) would be “siepały się” (reflexive ”struggled”) and “druki drohomilskie [Drohomil prints]” – “druki dobromilskie [Dobromil prints]”.

2

„Połniejszyj bardak i untiergang”. O degeneracji w literaturze (z nieustającym odniesieniem do Maxa Nordaua)

75%

Kącka E.

Przegląd Humanistyczny

|

2018

|

vol. 62(3 (462))

83-95

PL

The article deals with the topic of degeneration, thereby bringing back the name Max Nordau for reflection on the literature of the late nineteenth and early twentieth century. Nordau’s writings are not, however, the subject of autonomous reflection or ideological reconstruction here. The aim is to present a model of the attitude stigmatizing everything that the author of Entartung considered a disease. Branding literature and art as degenerate meets with the crisis of the late nineteenth century – partly envisaging this crisis, partly aggravating it. In this perspective – tracing the signs of degeneration not following Nordau, but referring to his diagnoses – I read selected works of H.G. Wells, Wacław Berent, Jerzy Żuławski, and Stanisław Ignacy Witkiewicz. The theme of degeneration itself is differently functionalized and metaphorized in their writings. Common for them appears to be a pessimistic attitude to evolution as in fact involution, increasing morbidity, bestiality, misfortune.

3

Symbolika akwatyczna w „Fachowcu” Wacława Berenta

63%

Rusek I. E., Uniwersytet w Białymstoku K. B. F. W.-Z. U. W., Iwona E. Rusek – współpracowniczka Katedry Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytetu w Białymstoku oraz Pracowni Modernizmu Europy Środkowej i Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują: literaturę polską od romantyzmu do modernizmu f. A. S., iwonkarusek@gmail.com

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2015

|

vol. 04

PL

Podstawowy klucz interpretacyjny, jakiego używali w stosunku do debiutanckiej powieści Wacława Berenta badacze, odnosił się wyłącznie do kategorii związanych z epoką pozytywizmu oraz obowiązującej w jej obrębie kategorii naturalizmu. Takie podejście, a raczej użyta przez historyków literatury metoda, sprawiły, że „Fachowca” uznano za powieść z jednej strony przestarzałą, z drugiej interpretacyjnie płaską i nieciekawą. Toteż autorka niniejszego artykułu postanowiła, sięgając do symboliczno-mitycznymi asocjacji związanych z żywiołem wody, przełamać obowiązujące dotąd schematy badawcze. Podjęta w tekście analiza objęła szereg zjawisk i kategorii (płacz, ślina, jezioro, mgła) przyporządkowanych żywiołowi wody, które odsłoniły interesujące konteksty interpretacyjne powieści Berenta. Najważniejszy z nich dotyczy głównego bohatera, gdyż pozwala prześledzić dokonującą się w nim przemianę. Misterium wyzwolenia, jakiego doświadcza Kazimierz Zaliwski, stanowi sens opowiadanej przez niego historii, a dla każdego czytelnika „Fachowca”, staje się wezwaniem do pracy nad poznaniem własnej istoty.

EN

Waclaw Berent’s debut novel has usually been interpreted in the context of the categories associated with positivism and naturalism. Because of this approach, or rather method used by historians of literature, the novel has been considered on the one hand obsolete, and on the other – interpretively flat and uninteresting. Therefore, the author of this article has decided to break the hitherto existing research patterns by referring to the symbolic and mythical associations related to the element of water. In her analysis , she covers a number of phenomena and categories (tears, saliva, lake, mist) assigned to the element of water, which reveal interesting interpretive contexts of Berent’s novel. The most important of these concerns the main character, as it allows one to track, understand, and – most importantly – perceive his transformation. The mystery of liberation experienced by Kazimierz Zaliwski is the true meaning of the story he tells, and for every reader it becomes a call to work on learning his or her own self.

4

Bohater „Fachowca” Wacława Berenta wobec wyzwań nowoczesności

45%

Krzyżanowska M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2016

|

vol. 34

|

issue 1

EN

The article is an interpretation of Wacław Berent’s novel Fachowiec as an account of the experience of modernity. Bringing into focus the way in which the protagonist experiences reality, and which is reflected in a first-person narration, makes it possible to present his attitude towards the changes in the material, social and cultural reality around him. This analysis shows that his subjective perception of the flow of time and his perception of the urban and industrial space were related to a feeling of emptiness, feeling of oppression and boredom, which had a negative effect on the construction of his identity.

PL

Artykuł stanowi interpretację powieści Wacława Berenta pt. Fachowiec jako zapisu doświadczenia nowoczesności. Skupienie uwagi na przedstawionym w pierwszoosobowej narracji sposobie przeżywania głównego bohatera umożliwiło określenie, w jaki sposób ustosunkowywał się on do zmian zachodzących w otaczającej go rzeczywistości materialnej, społecznej i kulturowej. Analiza ta pozwoliła pokazać, że jego subiektywne postrzeganie upływu czasu oraz przestrzeni miejskiej i fabrycznej wiązało się z odczuciem pustki, wykorzenienia, przytłoczenia i nudy, które miały negatywny skutek dla konstrukcji tożsamości protagonisty.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Pamiętnik Literacki

1 Przegląd Humanistyczny

1 2018

1 2016

1 2015

1 2014

1 Iwona E. Rusek – współpracowniczka Katedry Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytetu w Białymstoku oraz Pracowni Modernizmu Europy Środkowej i Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują: literaturę polską od romantyzmu do modernizmu f. A. S.

1 Krzyżanowska M.

1 Kącka E.

1 Paszek J.

1 Rusek I. E.

1 Uniwersytet w Białymstoku K. B. F. W.-Z. U. W.

1 iwonkarusek@gmail.com

„Tkanina duchowego stylu czasów”. O tekście „Oziminy” Berenta od nowa

„Połniejszyj bardak i untiergang”. O degeneracji w literaturze (z nieustającym odniesieniem do Maxa Nordaua)

Symbolika akwatyczna w „Fachowcu” Wacława Berenta

Bohater „Fachowca” Wacława Berenta wobec wyzwań nowoczesności