Search results

1

„Geniusz kompozytorów przeszłości nie był jednorazowym przebłyskiem”. O kadencjach Wandy Landowskiej

100%

Babulewicz K.

Aspekty Muzyki

|

2015

|

vol. 5

95-123

EN

Wanda Landowska was not only an outstanding interpreter of early music, educator and writer, but also a composer (in her youth she wanted to become a composer rather than performer). She wrote piano pieces and songs, chamber music and cadenzas for concertos that she herself performed. Among her cadenzas there are compositions for keyboard concertos of three composers: G.F. Haendel, J. Haydn and W.A. Mozart. In total, for nine concertos, plus a cadenza for Mozart’s Piano Sonata in B Flat Major KV 333. On the basis of indirect information (correspondence and write-ups) it can be estimated that the cadenzas were created between 1907 and the end of the 1920s. They are not examples of virtuoso interludes, but rather belong to the kind of cadenza referred to in the German literature as hinzukomponiert. Each of them is a sort of Landowska’s erudite commentary on the style of the original work. What distinguishes them is the presence of solutions which are rare in this genre (for instance piano dynamics, slowdown and non-obvious choices of the material from the concerto). At the same time, however, they are substantially in line with the compositions for which they were created (often archaic techniques, especially counterpoint, and modern ones are combined). They show the author’s profound knowledge about the history of music and her recognition in the compositional techniques of different periods. In some cases, composing a cadenza was accompanied with the research of sources (as in the case of the cadenzas for Mozart’s Piano concerto in d minor or Haydn’s Keyboard Concerto in B-flat Major). The cadenzas vary for example in the way the composer approaches the material from the concerto: there are examples of a simple quotation, a combination of a quotation and pastiche, and there are those which exceed the allocated place and role and have an impact on the very shape of the original piece. This article presents typical compositional strategies and the most interesting examples from Landowska cadenzas.

2

Kadencje Wandy Landowskiej do Koncertu fortepianowego d-moll KV 466 W.A. Mozarta w perspektywie porównawczej

89%

BABULEWICZ K.

Edukacja Muzyczna

|

2015

|

issue 10

11–28

PL

Wanda Landowska, wybitna interpretatorka muzyki dawnej, pedagog, w młodości swą przyszłość wiązała z karierą kompozytorską. Na dorobek artystki składają się utwory fortepianowe i pieśni, spora liczba dzieł kameralnych oraz kadencje do szeregu koncertów, które osobiście wykonywała. Wanda Landowska skomponowała kadencje do koncertów na instrumenty klawiszowe trzech kompozytorów: G.F. Haendla, J. Haydna i W.A. Mozarta. Nie są to kompozycje o charakterze popisowym – należą one do odmiany nazywanej w piśmiennictwie niemieckim „kadencją dokomponowaną”. Każda z nich to rodzaj erudycyjnego komentarza na temat stylu danego koncertu. Kadencje te są zaawansowane pod względem użycia technik kompozytorskich, a w szczególności – bliskiej Landowskiej – sztuki kontrapunktu. Zdradzają też głęboką wiedzę historycznomuzyczną klawesynistki oraz jej rozeznanie w środkach kompozytorskich z różnych okresów, choć jednocześnie pozostają zasadniczo zgodne stylistycznie z kompozycjami, do których powstawały. Celem niniejszego szkicu jest zaprezentowanie typowych strategii Landowskiej jako autorki kadencji na przykładzie kadencji do I oraz III części Koncertu fortepianowego d-moll KV 466 W.A. Mozarta. Wybór ten związany jest z jednej strony z faktem, że kadencje te ukazują w sposób reprezentatywny najważniejsze elementy kompozytorskiego metiér artystki, z drugiej zaś z tym, że analizując je, dysponujemy szerokim spektrum porównawczym – Koncert d-moll cieszył się bowiem szczególnie dużym powodzeniem wśród kompozytorów, jeśli chodzi o pisanie kadencji. Analiza porównawcza korpusu źródeł ilustrujących temat umożliwiła ukazanie podobieństw i różnic w odczytaniu Mozartowskiego arcydzieła przez Landowską i przez innych twórców.

EN

Wanda Landowska, who is an outstanding interpreter of early music and educator, intended in her youth to be a composer. She composed piano pieces and songs, a fair number of chamber music pieces and cadenzas for several concertos that she herself performed. Among her cadenzas there are compositions for keyboard concertos of three composers: G.F. Haendel, J. Haydn and W.A. Mozart. They are not examples of virtuoso pieces, but rather belong to the subgenre of cadenza called hinzukomponiert in the German literature. Each of them is a kind of Landowska’s erudite commentary on the style of the original work. What distinguishes them is the presence of advanced compositional techniques, in particular - the counterpoint (the composer’s favorite one). They show the author’s deep knowledge of the history of music and her good understanding of compositional techniques from different periods. At the same time they are substantially in line with the compositions to which they were created. The aim of this article is to present typical strategies of the composer, using as an example cadenzas for only one concerto – Mozart’s Piano concerto in d minor KV 466 (1st and 3rd movement). This choice is associated on the one hand with the fact that they present a variety of elements typical of Landowska’s compositional métier, on the other – many other composers have written cadenzas for this piano masterpiece, which gives us a broad range of comparisons. Thus there is a great opportunity to compare Landowska’s interpretation with the work of others and to show the similarities and differences.

3

Musical Heritage, Alterity, and Transnational Migration: Wanda Landowska’s Musical Lives

89%

Fauser A.

Polski Rocznik Muzykologiczny

|

2022

|

vol. 20

13-37

PL

W 1925 r. Wanda Landowska kupiła posiadłość w szacownym miasteczku Saint-Leu--la-Forêt na północny wschód od Paryża, i w latach 1926–1927 wybudowała w ogrodzie „świątynię muzyki”. Landowska, sławna w całym świecie muzycznym jako wykonawczyni, kompozytorka, pedagog, konsultantka i badaczka, była gotowa znaleźć dom dla swojego ginocentrycznego gospodarstwa domowego po dekadach przemieszczania się po świecie. Mieszkała w Warszawie, Paryżu i Berlinie oraz podróżowała często po Europie, Bliskim Wschodzie, Argentynie i Stanach Zjednoczonych. Przez lata podróży Landowska nosiła w sobie stałe poczucie muzycznego dziedzictwa, które należy zachować, pielęgnować i ożywiać poprzez wykonywanie i tworzenie, studiowanie i radość obcowania. Zgromadziła znakomitą bibliotekę oraz kolekcję instrumentów obejmującą tak cenne przedmioty, jak np. pianino Chopina, na którym grał na Majorce w 1838 roku. Jednak to, co Landowska wyobrażała sobie jako swój „dom na zawsze”, zostało w 1940 roku opanowane przez nazistowskich grabieżców, którzy ukradli jej rzeczy. Landowska po raz kolejny musiała przenieść się, by ratować życie - tym razem za Atlantyk, do Nowego Jorku, gdzie przybyła dzień po ataku na Pearl Harbor. Również w tym przypadku jej głębokie zaangażowanie w transnarodowe dziedzictwo muzyczne stało się jej gwiazdą przewodnią, misją, którą wypełniała podczas wygnania. W artykule zajmuję się złożonym zagadnieniem dziedzictwa muzycznego w życiu muzycznym Wandy Landowskiej, zagadnieniem wiążącym się z aspektami tożsamości, płci, rasy, wysiedlenia i twórczości. Analizując z troską podstawowe wartości wysiedlonej kobiety, muzyka queer o żydowskich korzeniach, proponuję inne, głęboko analityczne przemyślenie tego, w jaki sposób można myśleć o dziedzictwie muzycznym z wyjątkowej i wrażliwej pozycji osoby takiej jak Wanda Landowska.

EN

In 1925 Wanda Landowska bought property in the genteel town of Saint-Leu-la-Forêt, northwest of Paris, and built, between 1926 and 1927, “a temple to music” in her garden. Famous across the musical world as a performer, composer, teacher, consultant and scholar, Landowska was ready to find a home for her gynocentric household after decades of cross-border movement. She had lived in Warsaw, Paris and Berlin, and was traveling extensively through Europe, the Middle East, Argentine and the United States. Throughout all her years of mobility, however, Landowska carried with her a constant sense of musical heritage to be preserved, cherished, and revived through performance and creation, through study and through joyful conviviality. She assembled a distinguished library and instrument collection that included such prized items as Chopin’s upright piano that he had used in Mallorca in 1838. Yet what Landowska had envisaged as her “forever home” was overrun by Nazi plunderers in 1940 who stole her belongings as Landowska moved, once more, to save her life-this time across the Atlantic, to New York where she arrived on the day after Pearl Harbor. Here, too, her deep investment in a transnational musical heritage became a lodestone that guided her through exile. I address the complex issue of musical heritage in the musical lives of Wanda Landowska as it relates to matters of identity, gender, race, displacement, and creativity. By engaging caringly with the core values of a displaced woman-identified, queer musician of Jewish Polish descent, I propose to rethink how musical heritage might be thought from Landowska’s unique and vulnerable positionality.

Refine search results

1 Aspekty Muzyki

1 Edukacja Muzyczna

1 Polski Rocznik Muzykologiczny

1 2023

2 2015

1 BABULEWICZ K.

1 Babulewicz K.

1 Fauser A.

„Geniusz kompozytorów przeszłości nie był jednorazowym przebłyskiem”. O kadencjach Wandy Landowskiej

Kadencje Wandy Landowskiej do Koncertu fortepianowego d-moll KV 466 W.A. Mozarta w perspektywie porównawczej

Musical Heritage, Alterity, and Transnational Migration: Wanda Landowska’s Musical Lives