Search results

1

Ryszard Tomkiewicz, Gospodarka mięsna na Warmii i Mazurach po 1945 roku. Zarys problematyki, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 2013, ss. 187, fot. cz-b.

100%

Syrwid R.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2014

|

issue 2(284)

302-305

PL

omówienie publikacji: Ryszard Tomkiewicz, Gospodarka mięsna na Warmii i Mazurach po 1945 roku. Zarys problematyki, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 2013, ss. 187, fot. cz-b.

2

Turystyka jako czynnik rozowju wiejskiego rynku pracy i przedsiębiorczości na Warmii i Mazurach

80%

Burchart R., Łojko M.

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja

|

2011

|

issue 1(7)

103-113

PL

Autorzy wskazują,że turystyka stanowi jeden z ważnych czynników restrukturyzacji wsi i rolnictwa, umożliwiając rozwój infrastruktury i samej społeczności lokalnej. Ponieważ województwo warmińsko - mazurskie należy do najbardziej atrakcyjnych regionów Polski autorzy skoncentrowali sie na analizie rozwoju Warmii i Mazur

3

Wsparcie unijne małych i średnich przedsiębiorstw w kontekście realizacji dokumentów strategicznych województwa warmińskomazurskiego

80%

Naruniec T., Raczyńska M.

Zarządzanie i Finanse

|

2013

|

vol. 1

|

issue 1

489-503

PL

W artykule poruszono problematykę wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw województwa warmińsko-mazurskiego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Wyszczególniono branże sektora MSP, które były głównymi beneficjentami po mocy przyznawanej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 20072013. Przeanalizowano także, czy wsparcie przyznawane w ramach programu trafia do branż, które w „Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Warmii i Mazur do roku 20 20” określone zostały jako branże strategiczne, wpływające na zwiększenie konkurencyjności całego regionu.

4

Alicja Daniela Kicowska, Nauczyciele szkół rolniczych na Warmii i Mazurach (1945–1989),Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2009, ss. 186

80%

Radziszewska M.

Biuletyn Historii Wychowania

|

2009

|

issue 25

166-169

PL

Alicja Daniela Kicowska, Nauczyciele szkół rolniczych na Warmii i Mazurach (1945–1989),Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2009, ss. 186

5

Gwara a tożsamość kulturowa przedszkolaków – na przykładzie placówek przedszkolnych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego

61%

Lisowska K.

Podstawy Edukacji

|

2019

|

vol. 12

155-168

EN

In the article, I discussed the problem of shaping cultural identity through the educational activities of a local kindergarten from the area of Warmian-Masurian Voivodeship. I presented the forms of use of the warlord and Mazurian bustes in preschool work. The content of the work is the result of the analysis of the statutes, the concept of work and the annual work plans of preschool from Warmia and Mazury for the years 2012–2017. In the studies, I used a qualitative strategy, a method of collecting data in the form of a searchable secondary source. I have analysed materials from 100 local government offices, which have accrued during their activities in the years 2012–2017. The sources come primarily from the Olsztyn district and partly from Mrągów and Giżycki. The educational activities carried out by the warlord and Mazurian bustly lead to the shaping of cultural identity among preschoolers through territorial, historical and cultural roots.

PL

W artykule poruszyłam problem kształtowania tożsamości kulturowej poprzez działania edukacyjne przedszkoli samorządowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Przedstawiłam formy wykorzystania gwary warmińskiej i mazurskiej w pracy przedszkoli. Treści zamieszczone w pracy są wynikiem analizy statutów, koncepcji pracy oraz rocznych planów pracy przedszkoli z Warmii i Mazur za lata 2012–2017. W badaniach posłużyłam się strategią jakościową, metodą zbierania danych w postaci przeszukiwania źródeł wtórnych. Dokonałam analizy materiałów pochodzących ze 100 placówek samorządowych, narosłych w toku ich działalności w latach 2012–2017. Źródła pochodzą przede wszystkim z powiatu olsztyńskiego oraz częściowo z mrągowskiego i giżyckiego. Działania edukacyjne prowadzone przy wykorzystaniu gwary warmińskiej i mazurskiej prowadzą do kształtowania tożsamości kulturowej wśród przedszkolaków poprzez zakorzenienie terytorialne, historyczne i kulturowe.

6

O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku

61%

Wełpa-Siudek A.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2019

|

vol. LXVII

389-402

PL

W artykule została przeprowadzona analiza wypowiedzi mieszkańców Warmii i Mazur zanotowanych w czasie badań dialektologicznych prowadzonych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obserwacji poddane zostały zapisane opinie i sądy, będące przejawami świadomości językowej ludności. Bardzo liczne wypowiedzi tego typu dotyczyły słownictwa, umiejętności rozróżniania i używania wyrazów gwarowych, ogólnopolskich i niemieckich. Autochtoni wykazywali się także dobrą orientacją w zagadnieniach fonetycznych – zwracali uwagę na mazurzenie (określali je mianem szczypania) i wymowę samogłosek nosowych. W związku z sytuacją polityczną w pierwszej połowie XX wieku wykazywali zainteresowanie pochodzeniem rodzimej gwary i jej stosunkiem do innych języków (polskiego, niemieckiego) i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Wypowiedzi Warmiaków i Mazurów ukazują także pozytywne emocje łączące się z językiem przekazywanym dzieciom zwłaszcza przez kobiety (matki, babcie, prababcie).

EN

This article analyzes statements of the inhabitants of Warmia and Masuria recorded during dialectological research in the 1950s. Observations have been made of opinions and judgments that are manifestations of the linguistic awareness of the population. Numerous statements of this type concerned vocabulary, the ability to distinguish and use dialectal words, national and German. The autochthons also showed good awareness of phonetic issues – here they pointed to mazurzenie (they called them szczypanie ‘tingling’) and the pronunciation of nasal vowels. In connection with the political situation in the first half of the twentieth century, they remained interested in the origin of the native dialect and its relation to other languages (Polish, German) and functioning in society. The statements from Warmia and Masuria also show positive emotions connected with the language, transmitted to children especially by women (mothers, grandmothers, great-grandmothers).

7

ZACHOWANE – OCALONE? O KRAJOBRAZIE KULTUROWYM I SPOSOBACH JEGO KSZTAŁTOWANIA Pod red. Iwony Liżewskiej i Wiktora Knercera. Wyd. Stowarzyszenie WK Borussia, Olsztyn 2003

61%

Sadowska-Mazur K.

Ochrona Zabytków

|

2003

|

issue 3-4

154-156

EN

Preserved – Saved? On the Cultural Landscape and Manners of Its Shaping is a collection of texts – the result of two conferences organised in July 2000 and September 2002 by the Borussia Cultural Community society. The leitmotif of both meetings was the cultural landscape as well as the possibilities of its shaping and protection, while the point of departure was the rural landscape and the region of Warmia and Mazuria. The authors include persons professionally associated with the protection of historical monuments and preservation, as well as the owners of historical objects. The book is divided into three parts, the first being Historia – Dziedzictwo – Zmiany (History – Legacy – Changes), bringing the reader closer to the cultural legacy of Warmia and Mazuria, not merely the historical aspects but also from the present-day perspective. The second part, entitled Współczesność – Projekty – Realizacje (Contemporaneity – Projects – Realisations), contains texts about the discussed issues on a local level as well as a wider, supraregional one. Finally, the part on Siedziby – Losy – Ludzie (Residences – History – People) describes the personal experiences of various people who decided to tame the alien element and begin a new life under an “old roof”. The merits of the books include its handy size, hard cover, and lavish illustrations. The publication is enhanced by biogrammes of authors, presented at the end. The only flaw is the absence of topographic references. Although the major part of the publication deals with Warmia and Mazuria, it also contains texts about Lithuania or Sweden. The book is addressed to the lovers of Warmia and Mazuria, historians of art, conservators and laymen.

8

Z badań nad stanem przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach po 1945 roku

61%

Zakrzewska A. M.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2020

|

vol. 39

|

issue 1

EN

The essence of the considerations are Catholic educational and care institutions in the regions of Warmia and Masuria since the end of II World War till the end of school year 2016/17 (without reflecting on structural changes of the system of education connected to the currently introduced school reform based on the act from 14th of December 2016 – Law on School Education). The work is, however, narrowed to specify the activities of kindergartens and schools for children and youth.The first part of the article is an essential introduction to the topic and it refers to Catholic education on Warmia and Masuria since 1945, with the description of church education formation in these regions. The second and the third parts relate to the core of the considerations presented in the title, with the distinction of two periods. The first one refers to the times of Polish Peoples Republic – and discusses fighting with everything Church – connected, consequently also destructing Catholic education. The second period focuses on revival of Catholic kindergartens and schools in the times of political transformation and afterwards – it started in the discussed regions when the Archdiocesan Kindergarten (Olsztyn 1989) came to life. Consequently, in 2016 there were 16 Catholic facilities in Warmia and Masuria.The analysis of documents indicates that in the years 1945-1989, the times of prevailing communist regime, these institutions spread faith as well as the freedom of speech and beliefs. Whereas, in the contemporary social reality, overwhelmed by relativism – they are a crucial source of upbringing to values.

PL

Podjęte rozważania odnoszą się do katolickich placówek edukacyjnych funkcjonujących na Warmii i Mazurach od zakończenia II wojny światowej do roku szkolnego 2016/2017 włącznie (bez wkraczania w zmiany struktury systemu oświaty związane z aktualnie wprowadzaną reformą szkolną, opartą na ustawie z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe). Ograniczono się do działania przedszkoli oraz szkół dla dzieci i młodzieży. Pierwsza część artykułu stanowi wprowadzenie w tematykę i dotyczy oświaty katolickiej Warmii i Mazur do 1945 roku – z wyjaśnieniem specyfiki kształtowania się na tych terenach szkolnictwa kościelnego. Druga i trzecia część rozważań obejmuje natomiast istotę przedstawionego w tytule zagadnienia. Najpierw przedstawiono stan tych placówek w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, które na omawianym terenie podlegały niszczeniu, tak jak w całym kraju. Następnie scharakteryzowano odradzanie się i rozwój edukacyjnych instytucji katolickich w regionie warmińsko-mazurskim w latach 1989–2017 – co rozpoczęło się wraz z powołaniem do życia Archidiecezjalnego Przedszkola w Olsztynie (1989). Analiza dokumentów archiwalnych oraz opracowań dotyczących funkcjonowania przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach wskazuje, że w latach 1945–1989 niniejsze placówki krzewiły w tym regionie wiarę oraz wolność słowa i przekonań w obliczu panującego reżimu komunistycznego, natomiast we współczesnej rzeczywistości społecznej – przepełnionej relatywizmem – stanowiły jedno z edukacyjnych ogniw wychowania do wartości.

9

Nazwy wzgórz i wzniesień w nowej warstwie nazewniczej województwa warmińsko-mazurskiego

61%

Wolnicz-Pawłowska E.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/2

79–90

PL

Artykuł nawiązuje do opracowania prof. Marii Biolik o oronimach motywowanych nazwami zwierząt na Warmii i Mazurach. Niniejszy tekst wykorzystuje materiały Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych. Autor scharakteryzował zbiór oronimów z województwa warmińsko-mazurskiego, w szczególności zaś przyjrzał się nazwom wzgórz motywowanym nazwami zwierząt. Zmiany w zasobie oronimów odzwierciedlają zmiany cywilizacyjne. Dawniej nazywano obiekty terenowe ze względu na ich wartość dla rolnika i hodowcy, dziś – obiekty ważne dla mieszkańca, turysty i administratora terenu. Zwraca uwagę zmniejszanie się zasobu nazw motywowanych nazwami zwierząt hodowlanych, natomiast wzrasta liczba oronimów od nazw dziko żyjących ptaków. Prawdopodobnie ma to związek z powstaniem rezerwatów dzikiej przyrody w województwie warmińsko-mazurskim.

EN

The article refers to Prof. Maria Biolik’s studies on oronymy of the regions of Warmia and Mazury motivated by expressions denoting animals. It is based on toponymy included in Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych [Polish National Register of Geographical Names]. The author outlines the oronymy of the Warmińsko-Mazurskie Voivodship, paying special attention to the names of hills motivated by expressions standing for animals. Changes occurring in oronymy reflect civilizational changes. In the past, terrain features useful for farmers and breeders were named, nowadays objects important for inhabitants, tourists, and area administrators are given names. There are fewer toponyms motivated by expressions based on livestock, while the number of oronyms derived from names of wild birds is increasing. This is probably related to the establishment of wildlife reserves in the Warmińsko-Mazurskie Voivodship

10

Od opowieści do sprawozdania. Reportaże o latach powojennych na Warmii i Mazurach

61%

Chłosta-Zielonka J.

Prace Literaturoznawcze

|

2017

|

issue 5

283–296

EN

The aim of this paper is to point to the ways of narrating history in the reportages written after 1945 and concerned with the issues of land disinheritance, culture and language of people living in the Warmia and Masuria region, as well as, in the case of the Masurians, religion after the territorial changes which took place after the Second World War. A certain regularity can be noticed in these reportages. It consists in creating narration about the past and approaching present-day literature, with the authors acting as moralizers rather than merely as informers who present their knowledge of facts. This phenomenon could be observed just after the war, later in the times of the Polish People’s Republic, and can be observed nowadays when reporters want to revive a forgotten topic.

11

Dialog na marginesie? O relacjach, nie tylko zawodowych, pracowników socjalnych i młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym

61%

Sińczuch M., Zakład Metod Badania Kultury I. S., m.sinczuch@uw.edu.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2014

|

vol. 49

PL

W niniejszym artykule przedstawione zostały wybrane wyniki badań dotyczących postrzegania problemów społecznych i funkcjonowania w środowisku lokalnym zrealizowanych z udziałem pracowników socjalnych i zagrożonej wykluczeniem społecznym młodzieży z województwa warmińsko-mazurskiego. Życie tej grupy młodych ludzi koncentruje się wokół domu rodzinnego. Doświadczają oni silnego deficytu zarówno możliwości, jak i wzorów skutecznego działania. Ich stosunek do rzeczywistości jest nacechowany silnymi, negatywnymi emocjami, a więzi z rówieśnikami są słabe i oparte na konkurowaniu o zasoby. Mimo to młodzi ludzie nie postrzegają własnej grupy jako szczególnie dotkniętej społecznymi problemami. Z kolei udziałem pracowników socjalnych są napięcia wynikające z pracy i funkcjonowania w środowisku w znacznym stopniu dotkniętym ubóstwem, bezrobociem i innymi problemami społecznymi. Wyniki badań ukazują, że w opiniach pracowników socjalnych na temat młodzieży istotną rolę odgrywają stereotypy i negatywne emocje. Prowadzenie skutecznej pracy socjalnej z młodymi klientami wymaga wyjścia poza schematy i rutynowe działania. Szczególnie ważna jest właściwa diagnoza potrzeb młodych ludzi oraz tworzenie lokalnych sieci wsparcia dla inicjatyw na rzecz młodzieży zagrożonej społeczną marginalizacją.

12

Warmia i Mazury. Procesy konstrukcji i dekonstrukcji regionalnej tożsamości

51%

Domagała B.

Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne

|

2015

|

issue 4

11-40

PL

Budowana na szerokiej podstawie tożsamość regionalna jest powiązana z tymi wszystkimi cechami, które odróżniają jeden region od drugiego, a więc z jego środowiskiem naturalnym, dziejami, dziedzictwem kulturowym oraz specyfiką kultury jego mieszkańców, widoczną w formach językowych (dialekcie, specyficznych wyrażeniach, akcencie), tradycji, wzorach życia, dominujących wartościach. Możemy zatem sensownie mówić o przestrzeni regionalnej, historii regionalnej w jej obiektywnym i subiektywnym wymiarze świadomości historycznej i pamięci, o regionalnej społeczności, która byłaby czymś więcej niż statystyczną kategorią przypisaną do danego terytorium, i wreszcie o kulturze regionu. A zatem lokowana w ramach społecznie konstruowanych kategorii i będąca odpowiednikiem tożsamości indywidualnej tożsamość regionalna może być badana w odniesieniu do trzech wybranych płaszczyzn: po pierwsze – do terytorium, po drugie – do społeczności terytorium to zamieszkującej i jej cech specyficznych, po trzecie – do pamięci społecznej, w której w szczególny sposób ogniskują się problemy historii i kultury tejże społeczności. Rola tych czynników zależy od kontekstu; dla tożsamości Warmii i Mazur terytorium przekształcone w wartość krajobrazu odgrywa znaczącą rolę tak jeśli chodzi o postawy mieszkańców jak i postrzeganie regionu przez ludzi z zewnątrz; wyznacznikiem problemów społecznych nurtujących społeczność regionalną pozostają migracje, które stają się czynnikiem dekonstrukcji regionalnych struktur, ale mogą też stać się jednym z prorozwojowych dynamizmów, o ile wyjeżdżający w poszukiwaniu pracy i lepszych zarobków ludzie (zwłaszcza młodzi) wrócą i spróbują tutaj zainwestować uzyskane kapitały. I wreszcie rola pamięci, która uwolniona z ideologicznych ograniczeń miała określić wielokulturowy charakter regionu łączącego niemiecką historię i polską teraźniejszość w jedno symboliczne lokalne uniwersum.

EN

Local identity is a multifaceted phenomenon originating from characteristic features which distinguish one region from another and mirror their different natural environment, as well as history, cultural heritage and the cultural singularities of the local population, manifested in their particular use of local language (dialect, vocabulary and intonation), tradition, patterns of behavior, everyday life and dominating value systems. It seems justifiable to assume the existence of a regional „home range”, a local history in its subjective and objective dimension of a collective mind and memory, and a local „native” populace, which in itself constitutes something more than the mere statistically collected data of a given area and local culture. Studying local identity we should focus on three aspects: firstly, on the territory itself in its geographical sense, secondly on the local community and its specific characteristics, thirdly on the collective memory, in which concentrate the singular historical and cultural issues of a given populace. The significance of these respective factors depends on the circumstances: the singular landscape and natural conditions of Warmia and Mazury are of significance as well for the selfperception of the local population as for the way people „from the outside” perceive this region. A main indicator for the crucial social issues the local population has to face today is migration, which, while on the one hand constituting one of the main deconstructive factors affecting regional structures, contributes significantly to the economic development of the region, as successful labor-migrants (predominantly young persons) come „back home” and attempt to invest their financial capital locally. Last not least the collective memory should be mentioned, which sets us free from ideological biases and accentuates the multi-cultural character of this region, linking German history with Polish actual reality and thus forming a symbolical local universe.

13

Potencjał społeczno-gospodarczy województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2004–2009

51%

Suchta J., Furgał M., Drońska A.

Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne

|

2012

|

issue 4

89-102

PL

W artykule przedstawiono dynamikę rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego na podstawie analizy zmian poszczególnych komponentów jego rozwoju z uwzględnieniem danych statystycznych z lat 2004–2009. Badania oparto na bazie czynników kształtujących rozwój społeczny i gospodarczy województwa warmińsko-mazurskiego.

EN

This paper presents the dynamics of the development of the Warmian and Masurian wojewodship based on the analysis of the changes in the basic components of its development as results from the statistical data ascertained over the period from 2004–2009. The investigation is based on parameters that affect the socioeconomic development in the Warmian and Masurian wojewodship.

14

Regionalizm na Warmii i Mazurach

51%

Poniedziałek J.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2011

|

issue 4(46)

51-67

PL

Celem tego artykułu jest ukazanie instytucjonalnego wymiaru regionalizmu na Warmii i Mazurach. Z regionu po 1945 r. wyemigrowała większość etnicznych Warmiaków i Mazurów, pomimo tego inteligencja rodzimego pochodzenia organizowała instytucje, których działalność można nazwać „starym regionalizmem”. Mimo ograniczeń nakładanych przez peerelowski socjalistyczny nacjonalizm starano się zachować i propagować regionalną kulturę. Przełom roku 1989 przyniósł pojawienie się instytucji, które dążyły do budowania nowej regionalnej kultury i tożsamości. Chodziło o stworzenie syntezy kultur i tożsamości wszystkich grup zamieszkujących Warmię i Mazury. Nowy typ działalności można zasadnie określić mianem „nowego regionalizmu”.

EN

The aim of this article is to describe regionalism in the Warmia and Mazuria region. Although the majority of indigenous inhabitants emigrated from the region after 1945, some intellectuals who did not leave Poland established several organizations that focused on activities which may be described as ‘old regionalism’. Taking into account the political context, they tried to save the regional culture. After 1989 (the beginning of the transition period in Poland) new organizations were founded. Their members try to create a new type of regional culture and identity – a synthesis of cultures and identities of all cultural and ethnic groups living in Warmia and Mazuria. These new kinds of activities should be called ‘new regionalism’.

15

Armia Sowiecka na Warmii i Mazurach w latach 1945–1948. Szkic do monografii

51%

Gieszczyński W.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2013

|

vol. Zeszyt

|

issue XXVII

59-75

EN

In the light of preserved literary sources and the existing knowledge, it would be difficult to further advance the thesis that in 1945 the territory of East Prussia was „liberated” by the Red Army. The above thesis appears absurd today, and during the communist era the term was used purely for propaganda purposes. It should be stressed that after the Second World War, nearly half of the Polish territory was annexed and incorporated into the Soviet Union, and the Poles who had been living there for centuries were forced to leave their homeland which was cut off from the main part of Poland. Particular attention should be paid to a wave of rapes and robberies committed by Soviet soldiers, which had a destabilizing effect on both the settlement process and public safety. Plunder and theft increased the size of war damage and caused considerable financial losses, thus hindering the rebuilding of war-torn Warmia and Mazury.

PL

W świetle zachowanych źródeł, jak i dotychczasowego stanu wiedzy na ten temat obecnie raczej trudno już obronić tezę o „wyzwoleniu” w 1945 r. Prus Wschodnich przez Armię Czerwoną. Dzisiaj brzmi ona absurdalnie zwłaszcza, że w okresie rządów komunistycznych twierdzenie to miało czysto propagandowy charakter. Warto też przypomnieć, że po wojnie blisko połowa terytorium Polski została zagarnięta i wcielona do Związku Sowieckiego, a zamieszkująca od wieków te ziemie ludność polska w praktyce zmuszona do opuszczenia swoich ojczystych stron, które zostały odcięte od macierzy. Należy też podkreślić liczne przypadki gwałtów i przestępstw dokonywanych przez żołnierzy sowieckich, które wywierały destabilizujący wpływ zarówno na przebieg akcji osadniczej, jak i stan bezpieczeństwa na tych terenach. Z kolei rabunki i grabieże, nie tylko znacząco powiększały skalę zniszczeń, ale również w istotny sposób powodowały straty finansowe i tym samym znacznie utrudniły powojenną odbudowę gospodarczą Warmii i Mazur.

16

Trzej panowie O. i regionalizm. Rzecz o patriotyzmie, miejscu i literaturze

51%

Szydłowska J.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2014

|

vol. Zeszyt

|

issue XXVIII

301-313

EN

In the text we describe different strategies of realisation of regional mission from the end of XIXth century to the beggining of the XXIst century. We take specific geopolitical situation into account, which included activities of regional movement over the years, we write about the ways of distribution of knowledge about motherland and about service towards nation idea. Our characters are three genuine representants of family Ogrodzińscy: philologist Wincent Ogrodziński, publicist and cultural animator Władysław Ogrodziński and journalist Wojciech Ogrodziński.

PL

W tekście opisujemy różne strategie realizacji misji regionalistycznej od schyłku XIX wieku do początku XXI wieku. Uwzględniamy specyficzną sytuację geopolityczną, jakiej podporządkowane były przedsięwzięcia ruchu regionalistycznego na przestrzeni lat, piszemy o sposobach dystrybucji wiedzy o małej ojczyźnie i o służbie idei państwa. Naszymi bohaterami czynimy trzech wybitnych reprezentantów rodu Ogrodzińskich: filologa Wincentego Ogrodzińskiego, publicystę i animatora kultury Władysława Ogrodzińskiego oraz dziennikarza Wojciecha Ogrodzińskiego.

17

Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity

51%

Niewiadomski M.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2017

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXI

155-170

PL

Decyzją traktatu wersalskiego z 1919 r. na Warmii i Mazurach miał zostać przeprowadzony plebiscyt w celu określenia przynależności spornych terenów do Polski lub Niemiec. Odbył się on 11 lipca 1920 r., w najmniej pożądanym dla Polski czasie, bowiem do Warszawy zbliżały się już wojska bolszewickie. Niemcy oparli swoją propagandę plebiscytową na podkreśleniu tymczasowości polskiej państwowości, budowaniu świadomości „małej ojczyzny” pruskiej oraz straszeniu polskim katolicyzmem. Plebiscyt przyniósł całkowitą klęskę polskiej racji stanu. Tylko 3,4% ludności zagłosowało za przynależnością do Polski. Adam Chętnik, znany działacz Kurpiowszczyzny, zaangażowany był przez cały okres międzywojenny w działania zmierzające do uświadomienia pogranicza kurpiowskomazurskiego i pokazania historycznych oraz kulturalno-gospodarczych powiązań terenów położonych po jednej i drugiej stronie granicy. W późniejszym czasie, już po plebiscycie, wyjaśniał, że „Mazur-ewangelik” jest takim samym Polakiem jak Polak-katolik. Profetycznie głosił, że w przyszłości Prusy Wschodnie będą należały do Polski.

EN

Following the decision of the Treaty of Versailles of 1919, in Warmia and Masuria a plebiscite determining the affiliation of the disputed areas with Poland or Germany was to be held. It took place on 11 July 1920, during the least desirable time for Poland as the Bolshevik forces were already approaching Warsaw. Germany based its plebiscite propaganda on emphasizing the temporality of the Polish state, building awareness of the “small homeland” of Prussia and threatening with Polish Catholicism. The plebiscite ended in a complete loss of the Polish reason of state. Only 3.4% of the population voted for the affiliation with Poland. Adam Chętnik, a prominent Kurpian activist, was involved throughout the whole interwar period in activities aimed at raising awareness of Kurpian-Masurian borderland and showing the historical and cultural-economic connections between the lands on both sides of the border. Later, already after the plebiscite, he explained that a “Masurian-evangelical” is the same Pole as a Pole-Catholic. He predictively claimed that East Prussia would belong to Poland in the future.

18

Bobry i ludzie – wspólne oddziaływanie w środowisku historycznym i przyrodniczym Warmii i Mazur

51%

Lewandowska I., Szkamruk S.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2016

|

vol. Zeszyt

|

issue XXX

34-46

EN

The article discusses the natural and environmental relationships between people and beavers in the former Prussia (present Warmia and Masuria) from the earliest periods to the present day. It characterises the natural habitat of the beaver which belongs to the largest rodents of Eurasia. Otokar Rudke – the forest district manager from Kudypy near Olsztyn – played a very important role in the development and management of the beaver reserve on the Pasłęka river after the World War II . The documents handed over by his heirs as well as those found in the archives of the Directorate of State Forests and the Institute of National Remembrance, allowed to present this ouststanding personality’s biography and his role in the protection of beavers. The end of the article points out the current number of beavers in Warmia and Masuria region and damages resulting from their existence. This text can be used for comparative studies in other Polish regions and Europe.

PL

Artykuł omawia wzajemne oddziaływania przyrodnicze i środowiskowe ludzi i bobrów na terenie ziem pruskich (Warmii i Mazur) od czasów najdawniejszych po współczesność. Charakteryzuje środowisko bytowania bobra, który należy do grupy największych gryzoni Eurazji. Bardzo ważną rolę w tworzeniu i zarządzaniu rezerwatem bobrowym na rzece Pasłęce po II wojnie światowej odegrał nadleśniczy z podolsztyńskich Kudyp – Otokar Rudke. Dokumenty przekazane przez jego spadkobierców, a także znalezione w Archiwum Dyrekcji Lasów Państwowych oraz Instytucie Pamięci Narodowej, pozwoliły na zaprezentowanie biografii tej nietuzinkowej postaci i jej roli w ochronie bobrów. Zakończenie artykułu wskazuje na obecny stan liczebny bobrów w województwie warmińsko-mazurskim i szkody wynikające z ich bytowania. Tekst ten może być wykorzystany do badań komparatystycznych w innych regionach Polski i Europy.

19

Miejsce rodziny w strategii zawodowej właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw

51%

Sołoma A.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2011

|

vol. Zeszyt

|

issue XXV

127-140

EN

This paper presents only a small fragment of own study. The study (completed in 2009/2010) used the technique of individual questionnaire survey, which provided information from 343 owners of businesses operating in the Warmia and Mazury region that in statistical terms are described as private micro and small firms. The evaluation of gathered information has used the percentage distribution of answers to given questions, such as: Is it better to open the business with family members or not? Is it better to hire only family members or not? The results indicate that owners’ preference to level of family influence on business depends on firm attributes, e.g. financial results.

PL

Prezentowany w niniejszym artykule materiał stanowi niewielki fragment empirycznych badań własnych autora, przeprowadzonych na przełomie lat 2009/2010 na terenie Warmii i Mazur wśród 343 właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw prywatnych. Techniką wiodącą był wywiad kwestionariuszowy. Za wskaźniki do uwydatnionego w tytule problemu badawczego posłużyły odpowiedzi respondentów rozstrzygających dylematy: czy tworzyć firmę z osobami z kręgu rodziny, czy też spoza niej i czy zatrudniać w firmie wyłącznie krewnych, czy też wyłącznie innych pracowników niż członkowie rodziny i krewni. Odpowiedzi odpowiednio agregowano i szukano ich związku z parametrami firm prowadzonych przez udzielających odpowiedzi. Okazało się, że tak mierzoną „rodzinność” w badanej populacji determinują parametry firm, np. wyniki finansowe.

20

Literatura jako projekt ideologiczny. Z archiwów POP PZPR przy ZLP w Olsztynie

51%

Szydłowska J.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2010

|

vol. Zeszyt

|

issue XXIV

247-266

EN

The aim of the article is a description of the activity of POP PZPR at ZLP in Olsztyn in the sphere of developing of local literary environment and a character of literature which was written in this area. The analysis aims at establishing the role of POP as for: aims of the literature, assessment of conditions of the writers’ work and the relations with other organizations. The subject of analysis are the archives POP PZPR at Olsztyn department of ZLP which are kept in Archiwum Państwowe in Olsztyn.

PL

Celem artykułu jest opis działalności POP PZPR przy ZLP w Olsztynie w sferze kształtowania miejscowego środowiska literackiego i charakteru literatury pięknej tu powstającej. Analiza zmierza do ustalenia roli POP w zakresie: zadań literatury pięknej, oceny warunków pracy literatów oraz relacji z innymi organizacjami. Materiałem analitycznym są archiwa POP PZPR przy olsztyńskim oddziale ZLP przechowywane w Archiwum Państwowym w Olsztynie.

Refine search results

Ryszard Tomkiewicz, Gospodarka mięsna na Warmii i Mazurach po 1945 roku. Zarys problematyki, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 2013, ss. 187, fot. cz-b.

Turystyka jako czynnik rozowju wiejskiego rynku pracy i przedsiębiorczości na Warmii i Mazurach

Wsparcie unijne małych i średnich przedsiębiorstw w kontekście realizacji dokumentów strategicznych województwa warmińskomazurskiego

Alicja Daniela Kicowska, Nauczyciele szkół rolniczych na Warmii i Mazurach (1945–1989),Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2009, ss. 186

Gwara a tożsamość kulturowa przedszkolaków – na przykładzie placówek przedszkolnych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego

O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku

ZACHOWANE – OCALONE? O KRAJOBRAZIE KULTUROWYM I SPOSOBACH JEGO KSZTAŁTOWANIA Pod red. Iwony Liżewskiej i Wiktora Knercera. Wyd. Stowarzyszenie WK Borussia, Olsztyn 2003

Z badań nad stanem przedszkoli i szkół katolickich na Warmii i Mazurach po 1945 roku

Nazwy wzgórz i wzniesień w nowej warstwie nazewniczej województwa warmińsko-mazurskiego

Od opowieści do sprawozdania. Reportaże o latach powojennych na Warmii i Mazurach

Dialog na marginesie? O relacjach, nie tylko zawodowych, pracowników socjalnych i młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym

Warmia i Mazury. Procesy konstrukcji i dekonstrukcji regionalnej tożsamości

Potencjał społeczno-gospodarczy województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2004–2009

Regionalizm na Warmii i Mazurach

Armia Sowiecka na Warmii i Mazurach w latach 1945–1948. Szkic do monografii

Trzej panowie O. i regionalizm. Rzecz o patriotyzmie, miejscu i literaturze

Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity

Bobry i ludzie – wspólne oddziaływanie w środowisku historycznym i przyrodniczym Warmii i Mazur

Miejsce rodziny w strategii zawodowej właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw

Literatura jako projekt ideologiczny. Z archiwów POP PZPR przy ZLP w Olsztynie