Search results

1

„MILCZEĆ NIE MOGĘ I ŻYĆ NIE MOGĘ” – WARSZAWSKI POMNIK SZMULA ZYGIELBOJMA NA TRAKCIE PAMIĘCI MĘCZEŃSTWA I WALKI ŻYDÓW 1940–1943

100%

Taborska H.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2018

|

issue 6

89-102

EN

The article briey describes e Memorial Route to the Struggle and Martyrdom of the Polish Jews 1940–1943 in Warsaw and, a¢er a short presentation of the life and political activities of Szmul Zygielbojm, provides a more detailed account of a memorial place dedicated to him. Situated in the Warsaw district of Muranów by, and partially on, the building at Lewartowskiego 6, it is made up of three components. The first of them, which arrived here as part of e Memorial Route, is a block made of dark grey Polish syenite stone with an inscription in Polish and English that reads: „Szmul Zygielbojm (1895–1945), Bund representative on the National Council of the Polish Government-in-Exile in London. Committed suicide on May 12, 1943, in protest against the passivity of the Allied Governments confronted with the massive destruction of the Jews in the Warsaw Ghetto”. The second component – a shattered square stone tablet, measuring 2 × 2 metres, symbolising violence and destruction, is placed on the ground, and carries no words. e third – artistically most challenging – is a wall relief measuring 7 × 4 metres, executed in Swedish black granite, positioned on the front wall of the building. It contains the shadows of victims, and stylised ames, while its highly polished surface takes on the reections of passers-by, cars, trees and the facades of neighbouring houses. e tragic past and the present daily life of Warsaw meet here in an unsettling and memorable way. A poignant inscription, in Polish and Yiddish, carries only one sentence from Zygielbojm’s last letter: „I cannot be silent and cannot live while the remnants of the Jewish people perish in Poland”.

2

Mur jako granica symboliczna. Funkcje przekształceń semantycznych we wspomnieniach o getcie warszawskim – próba refleksji

88%

Judzińska N.

Białostockie Studia Literaturoznawcze

|

2017

|

vol. 10

PL

Artykuł jest znacznie przeredagowaną częścią pracy magisterskiej obronionej w Katedrze Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej w Uniwersytecie Warszawskim. Kwerendy do pracy były prowadzone w latach 2014–2015 na potrzeby projektu Archiwum Kobiet:piszące realizowanego przy Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

EN

Within the literary theory the category of comparison is used to describe a given phenomenon by referring it to another. It does not explain it in detail but builds on the general knowledge of one event by collating it with the other. Therefore, the main function of comparison is to create a non-existing link between what is unknown and what is well known. This stylistic device enables the author to describe one event through another, making the first one comprehensible. The author explore the process of development and fortification of the symbolic border between the “Aryan side” and the Warsaw Ghetto, which finds its linguistic expression in the style of wartime women memoires. Besides being a material and architectural border, delineated in the middle of the city, the Warsaw Ghetto wall indisputably constituted a figurative boundary. Constructed with the use of institutionalized violence, this particular barrier was symbolically strengthened by the deeply rooted dominance of the non-Jewish inhabitants of the city.

3

Gatunki wypowiedzi urzędowych w getcie warszawskim (na podstawie zbiorów archiwalnych Ringelbluma)

75%

Tymiakin L.

Stylistyka

|

2018

|

vol. 27

153-171

EN

Official types of writing are the text patterns and updates that regulate communication between institutions and specific (subordinate) communities. Sometimes one of the parties of the interaction is a whole group, sometimes it is a larger or smaller part of it, and at other times another one is assigned to be the addressee of the message. Regardless of the number of intended recipients and, less often, the broadcasters, all the articles presented in this text include direct or indirect information on the living conditions and interpersonal relationships in the Warsaw Ghetto. All pieces of information are also characterized by a constant set of features: directness, impersonality, lack of emotions, precision and comprehension, and textual standardization.

4

The Shoah in Poland in the Work of Jiří Weil: Translations and Literary Reference*

65%

Hříbková H.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2017

|

issue 12

139-151

PL

Jiří Weil (1900–1959) is currently associated in particular with novel-writing. His works Moskva- -hranice (Moscow to the Border), Život s hvězdou (Life with a Star) and Na střeše je Mendelssohn (Mendelssohn is on the Roof) has been translated into several world languages. Jiří Weil was also a journalist, a researcher at the Jewish Museum in Prague and a translator. This study The Shoah in Poland in the work of Jiří Weil focuses on his translations of Polish poets and his literary work dealing with the Shoah and set in postwar Poland, Warsaw, Łódź and Auschwitz.

5

„To nie była Ameryka”. Z Michaelem Charlesem Steinlaufem rozmawia Elżbieta Janicka (Warszawa – Nowy Jork – Warszawa, 2014–2015)

63%

Janicka E.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

“This was not America.” Michael Charles Steinlauf in conversation with Elżbieta Janicka (Warsaw – New York – Warsaw, 2014–2015)Born in Paris in 1947, Michael Charles Steinlauf talks about his childhood in New York City, in the south of Brooklyn (Brighton Beach), in a milieu of Polish Jewish Holocaust survivors. His later experiences were largely associated with American counterculture, the New Left, an anti-war and antiracist student movement of the 1960s (Students for a Democratic Society, SDS) as well as the anticapitalist underground of the 1970s (“Sunfighter”, “No Separate Peace”). In the 1980s, having undertaken Judaic Studies at Brandeis University, Steinlauf arrived in Poland, where he became part of the democratic opposition circles centred around the Jewish Flying University (Żydowski Uniwersytet Latający, ŻUL). In the independent Third Republic of Poland, he contributed to the creation of the Museum of the History of Polish Jews in Warsaw.Michael C. Steinlauf’s research interests focus on the work of Mark Arnshteyn (Andrzej Marek) and of Yitskhok Leybush Peretz, Yiddish theatre as well as Polish narratives of the Holocaust. The latter were the subject of his monograph Bondage to the dead: Poland and the memory of the Holocaust (1997, Polish edition 2001 as Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady). An important topic of the conversation is the dispute concerning the categories used to describe the Holocaust, including the conceptualisation of Polish majority experience of the Holocaust as a collective trauma. Controversies also arise in connection with the contemporary phenomena popularly conceptualised as the “revival of Jewish culture in Poland” and “Polish–Jewish dialogue.” Another subject of the conversation is Michał Sztajnlauf (1940–1942), Michael C. Steinlauf’s stepbrother. The fate of the brothers was introduced into the canon of Polish culture by Hanna Krall’s short story Dybuk (1995, English edition 2005 as The Dybbuk) and its eponymous stage adaptation by Krzysztof Warlikowski (2003). Looking beyond artistic convention, the interlocutors try to learn more about Michał himself. This is the first time the readers have an opportunity to see his photographs from the Warsaw Ghetto.The conversation is illustrated with numerous archival materials from periods before and after World War Two as well as from German-occupied Poland. „To nie była Ameryka”. Z Michaelem Charlesem Steinlaufem rozmawia Elżbieta Janicka (Warszawa – Nowy Jork – Warszawa, 2014–2015)Urodzony w 1947 roku w Paryżu, Michael Charles Steinlauf opowiada o dzieciństwie spędzonym w Nowym Jorku, na południowym Brooklynie (Brighton Beach), w środowisku ocalałych z Zagłady polskich Żydów. Istotna część jego późniejszych doświadczeń związana była z amerykańską kontrkulturą, Nową Lewicą, studenckim ruchem antywojennym i antyrasistowskim lat sześćdziesiątych (Students for a Democratic Society, SDS) oraz podziemiem antykapitalistycznym lat siedemdziesiątych („Sunfighter”, „No Separate Peace”). W latach osiemdziesiątych, w związku z podjęciem studiów judaistycznych na Brandeis University, Steinlauf przyjechał do Polski, gdzie stał się częścią środowiska opozycji demokratycznej, skupionego wokół Żydowskiego Uniwersytetu Latającego (ŻUL). W III RP miał swój udział w tworzeniu Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.Zainteresowania badawcze Michaela C. Steinlaufa ogniskują się wokół twórczości Marka Arnsztejna (Andrzeja Marka), Jicchoka Lejbusza Pereca, teatru jidysz oraz polskich narracji o Zagładzie, którym poświęcił monografię Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady (2001, pierwodruk angielski 1997 jako Bondage to the dead: Poland and the memory of the Holocaust). Ważną część rozmowy stanowi spór dotyczący kategorii opisu Zagłady, w tym koncepcji polskiego doświadczenia Zagłady jako traumy zbiorowej. Kontrowersja nie omija zjawisk współczesnych, konceptualizowanych potocznie jako „odrodzenie kultury żydowskiej w Polsce” oraz „dialog polsko-żydowski”.Bohaterem rozmowy jest także Michał Sztajnlauf (1940–1942), przyrodni brat Michaela C. Steinlaufa. Historia braci weszła do kanonu kultury polskiej za sprawą opowiadania Hanny Krall Dybuk (1995) oraz teatralnej inscenizacji Krzysztofa Warlikowskiego pod tym samym tytułem (2003). Abstrahując od konwencji przekazu artystycznego, rozmówcy próbują dowiedzieć się czegoś więcej o samym Michale. Czytelniczki i czytelnicy po raz pierwszy mają możność zobaczyć jego fotografie pochodzące z getta warszawskiego.Rozmowa jest bogato ilustrowana niepublikowanymi dotąd archiwaliami sprzed drugiej wojny światowej i z okresu powojennego, a także z czasów okupacji hitlerowskiej w Polsce.

6

Holokaust i archeologia na przykładzie badań wykopaliskowych w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie

63%

Konik J.

Studia Żydowskie. Almanach

|

2021

|

vol. 11

|

issue 11

153-158

EN

The article deals with the archaeological exploration conducted in the autumn of 2021 in Krasiński Garden in Warsaw. The program of non-invasive exploration in the former ghetto area is the result of a join project of the Warsaw Ghetto Museum and the Christopher Newport University, Virginia, USA. The head of the research team was Prof. Richard Freund, the coordinator on the Polish side was Dr. Jacek Konik. The excavations in Krasiński Garden lasted 6 days only and were conducted in a limited area, nevertheless, the program will be continued, and the results of the research already prove that the archaeological exploration of the Warsaw Ghetto area is a research method that makes it possible to gather information relatively quickly, both about the "Jewish quarter" itself and about its inhabitants. The research method is especially promised due to fact that currently known photographic documentation of many areas of the ghetto is incomplete.

PL

Artykuł dotyczy badań archeologicznych prowadzonych jesienią 2021 roku w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie. Program nieinwazyjnej eksploracji na terenie byłego getta jest wynikiem wspólnego projektu Muzeum Getta Warszawskiego i Christopher Newport University w Wirginii, USA. Kierownikiem zespołu badawczego był prof. Richard Freund, koordynatorem ze strony polskiej był dr Jacek Konik. Wykopaliska w Ogrodzie Krasińskich trwały tylko 6 dni i były prowadzone na ograniczonym obszarze, niemniej program będzie kontynuowany, a wyniki badań już dowodzą, że eksploracja archeologiczna na terenie Getta Warszawskiego jest metodą badawczą, która umożliwia stosunkowo szybko zebrać informacje zarówno o samej „dzielnicy żydowskiej”, jak i o jej mieszkańcach. Metoda badawcza jest tym bardziej obiecująca, że znana obecnie dokumentacja fotograficzna wielu obszarów getta jest niekompletna.

7

Przez getto warszawskie, bezpiekę wojskową do sportu. Meandry życia prezesa RTS Widzew Łódź Ludwika Sobolewskiego (1925–2008)

63%

Lesiakowski K.

Dzieje Najnowsze

|

2022

|

vol. 54

|

issue 3

191-208

EN

The following text discusses the vicissitudes of Lutek Rozenbaum’s life, known after World War II as Ludwik Sobolewski. He was the founder of the strong and recognisable not only in Poland football club Widzew Łódź. However, the life of this talented sports activist is overshadowed by seven years of service in the security apparatus or, to be more precise, in the Military Information of the Internal Security Corps. There are two other unknown chapters in his biography – his life in and escape from the Warsaw Ghetto and his membership in a partisan unit of the Home Army (Polish: Armia Krajowa, AK).

PL

W poniższym tekście omówiono meandry życia Lutka Rozenbauma, znanego po II wojnie światowej jako Ludwik Sobolewski. Był on twórcą silnej i rozpoznawalnej nie tylko w Polsce drużyny piłkarskiej Widzew Łódź. Na życiorysie tego utalentowanego działacza sportowego ciąży jednak siedem lat służby w aparacie bezpieczeństwa, a dokładniej w Informacji Wojskowej Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W jego biografii są jeszcze dwie inne nieznane karty – życie i ucieczka z getta warszawskiego oraz przynależność do oddziału partyzanckiego AK.

8

Alfred Nossigs Dramen. Identitätsprojektionen und biographische Bezüge

54%

Kotelnicka I.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2011

125-152

PL

Wszechstronnie uzdolniony, dzisiaj zapomniany lwowski Żyd Alfred Nossig (1864-1943) zostawił po sobie teksty literackie w języku polskim i niemieckim. Artykuł analizuje trzy spośród jego dramatów pod kątem problematyki tożsamościowej i odniesień biograficznych do skomplikowanych losów ich autora, zastrzelonego w getcie warszawskim przez żydowskich bojowców.

EN

The multitalented, today forgotten, Lemberger Jew Alfred Nossig (1864-1943) left literary texts in Polish and German. This paper analyses three of his dramas from the point of view of the identity-problems and the biographic items in Nossig’s complicated life, ended with an execution by the Jewish fighters in the ghetto of Warsaw.

DE

Der vielseitig begabte, heute vergessene Lemberger Jude Alfred Nossig (1864-1943) hinterließ literarische Texte in Polnisch und Deutsch. Der Aufsatz analysiert drei seiner Dramen im Hinblick auf die Identitätsproblematik und biographische Fragen in Nossigs kompliziertem Leben, dem ein im Warschauer Ghetto von jüdischen Kämpfern vollstrecktes Todesurteil ein Ende setzte.

9

Poezja dermooptyczna Jadwigi Stańczakowej

51%

Tomczok M.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 4

125-138

PL

W artykule podejmuje zagadnienie roli, jaką w poezji Jadwigi Stańczakowej odgrywa dermooptyka, czyli widzenie skórne. Poszukując związku między wierszami poetki a jej ćwiczeniami nad rozróżnianiem barw i przedmiotów, Marta Tomczok przedstawia koncept dermooptyki Lecha Emfazego Stefańskiego, nauczyciela Stańczakowej i współtwórcy Teatru na Tarczyńskiej, za pomocą języka poetyki, analizując dużą grupę wierszy z bogatego dorobku Stańczakowej. Dzięki zestawieniu dermooptyki z koncepcją wiedzy ucieleśnionej Juhaniego Pallasmy poezja autorki staje się czymś więcej niż indywidualną walką o zachowanie naoczności w literaturze; staje się rodzajem sztuki zbliżonej do rzeźbiarstwa czy architektury, sztuki nastawionej na własną procesualność, multisensorycznej, ucieleśniającej wiedzę.

EN

The paper demonstrates the significance of bio-introscopy, or dermo-optical perception, to Jadwiga Stańczakowa’s poetry. Searching for the connection between Stańczakowa’s poems and her exercise in distinguishing the colour and the object, Marta Tomczok describes the concept of dermo-optical perception, created by Lech Emfazy Stefański, Stańczakowa’s teacher and co-creator of the Theatre at Tarczyńska Street, with the language of poetics, analysing a large group of poems from Stańczakowa’s rich output. When juxtaposing dermo-optical perception with the concept of embodied wisdom by Juhani Pallasmaa, Stańczakowa’s poetry becomes more than an individual fight for visual testimony in literature; it transforms into a kind of art similar to sculpture or architecture, oriented to its own processualism, as well as such multisensory artistic creation that embodies wisdom.

Refine search results

1 Białostockie Studia Literaturoznawcze

1 Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

1 Dzieje Najnowsze

1 Pamiętnik Literacki

1 Poznańskie Studia Slawistyczne

1 Studia Litteraria et Historica

1 Studia Żydowskie. Almanach

1 Stylistyka

1 Zeszyty Naukowe PUNO

2 2023

1 2021

2 2018

2 2017

1 2015

1 2011

1 Hříbková H.

1 Janicka E.

1 Judzińska N.

1 Konik J.

1 Kotelnicka I.

1 Lesiakowski K.

1 Taborska H.

1 Tomczok M.

1 Tymiakin L.