Search results

1

Miasta prywatne w sieci miejskiej Wielkopolski XV–XVI wieku

100%

Słoń M.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2016

|

vol. 77

PL

Celem artykułu jest ukazanie roli miast prywatnych na tle sieci miejskiej województw kaliskiego i poznańskiego w XV i XVI w. Dla XV stulecia dokonano podziału ośrodków na cztery kategorie z wykorzystaniem kryteriów ilościowych i jakościowych. Dla schyłku wieku XVI zaproponowano rozwinięcie wyliczeń Jacka Wiesiołowskiego na podstawie szerszej podstawy źródłowej. Zestawienie wyników tych dwóch zabiegów posłużyło do ich wzajemnej weryfikacji oraz wskazania zmian w sieci miejskiej XVI stulecia. Spojrzenie przez pryzmat dokonanej klasyfikacji na tę sieć oraz na dynamikę procesu lokacyjnego zamyka niniejsze rozważania.

2

Transformacja imion chrześcijańskich mieszkańców XVI-wiecznego miasta Kleszczele na Podlasiu

88%

Sajewicz M.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2015

|

vol. 15

415-428

EN

The land survey records made in 1560 in Kleszczele by S. Dziewiałtowski list over 600 owners of plots and land in the town and in the five neighboring villages-suburbs. At that time surnames were comparatively rare, therefore the records usually listed the first name and nicknames of the owner of land. The land survey records of 1560 are the excellent ad earliest source of information about anthroponyms of the 16th-century inhabitants of Kleszczele and the surrounding villages, in particular about their first names and nicknames, and about the beginnings of the development of the local surname system. The purpose of the present study is to describe male first-name forms used by the inhabitants of the town of Kleszczele and its suburbs in the mid-16th century. The overwhelming majority were the folk equivalents of Orthodox first names, less often of Catholic ones. These forms developed as a result of transformations in the structure of canonical first names, aiming to adjust them to the language system of the local Ukrainian dialects. The canonical forms of first names, most often originating from Greek, Hebrew and Latin, were usually transformed as a result of far-reaching truncations (initial, medial, and final) and additions of appropriate derivational morphemes. The two procedures were frequently used at the same time.

3

Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku

71%

Gozdek M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2020

|

vol. 54

165-176

EN

The main aim of this article is description of the adaptation the men’s first names of foreign origin in Erazm Gliczner’s Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) at the background of the old Polish language trends. In this publication we can see many personal names which was in our language from the beginning and personal names which were being adapted in second part of the XVI century. Gliczner was a well known person in the reformation community. In Odpór na odpowiedź kwestyi […] he got into a polemic with the Jesuits. Author in order to prove his convictions frequently referred to religious and lay persons. Foreign personal names in Polish language can be translocated, adapted and translated. All of this types are present in Gliczner’s book.

PL

Głównym celem artykułu jest opis adaptacji obcych imion męskich w publikacji Erazma Glicznera pt. Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) na tle tendencji, które występowały w dawnej polszczyźnie. W wybranym do analizy tekście występują liczne antroponimy, zarówno te obecne w naszym języku od samego początku, jak również te, które były przyswajane dopiero w czasie powstawania dzieła. Autor Odporu był znanym działaczem reformacyjnym, pełniącym funkcję superintendenta kościołów protestanckich w Wielkopolsce. W badanym dziele podjął polemikę z przedstawicielami kontrreformacji. Przedmiotem sporu uczynił pięć prawd wiary, które, jego zdaniem, zostały niewłaściwie zinterpretowane przez katolików. W celu udowodnienia swoich przekonań autor wielokrotnie przywoływał różne postacie z kręgów religijnych oraz świeckich. Na zapis imion wpływ miało także to, jakie osoby za ich pomocą były identyfikowane. W Odporze spotykamy wszystkie trzy wyróżniane przez badaczy sposoby oddania obcych imion: translokację nazwy, adaptację nazwy oraz tłumaczenie nazwy.

4

Garść słów z XVI-wiecznego języka złoczyńców (glosa do artykułów Witolda Maisla [1956 r.] i Bogdana Walczaka [1993 r.])

63%

Pacuła J.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/1

5–18

PL

Artykuł dotyczy historii polskiego socjolektu złodziejskiego. Stanowi glosę do dwóch tekstów: Witolda Maisla (historyka prawa), który w 1956 r. na łamach „Języka Polskiego” podzielił się ze środowiskiem językoznawców odkrytym wśród archiwaliów poznańskich niewielkim zbiorkiem słownictwa z XVI w., a także Bogdana Walczaka (lingwisty), który w 1993 r. w „Kronice Miejskiej Poznania” skomentował materiał przedstawiony przez Maisla. Uwagi językoznawcy pozostawiają jednak pewien niedosyt, część z nich jest polemiczna, część wydaje się niepełna, uzupełnienia wymagają także luki związane z pominięciem przez Walczaka niektórych określeń złodziejskich. Autor niniejszego tekstu przestawił pewne i potencjalne źródła dawnych określeń. Artykuł zawiera hipotezy o różnym stopniu prawdopodobieństwa, może więc stanowić pretekst do dalszej dyskusji językoznawczej.

EN

This text concerns the history of the Polish thief sociolect. The article is a commentary on two texts: the text of Witold Maisl (a historian of law), who in 1956 in “Język Polski” shared with the linguistic community discovered in the Poznań archives a small collection of Old Polish vocabulary, and the article is a commentary on the study of Bogdan Walczak (linguist), who in 1993 in the “Kronika Miasta Poznania” commented on the material presented by Maisl. Linguistic remarks leave one unsatisfied and the comment needs to be corrected and supplemented. This article provides an in-depth historical-language analysis of words from a 16th-century court document. The author presents in it the real sources of some old terms along with the probable provenance of some lexemes. There are hypotheses in the article, so this text can be an excuse for further linguistic discussion.

5

Oficyny drukarskie pierwszej połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Fundacji Wiktora hr. Baworowskiego we Lwowie

63%

Ogierman L.

Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

|

2018

|

issue 4(54)

101-107

PL

W zbiorach bibliotecznych Wiktora hr. Baworowskiego z XVI wieku dominują druki z krakowskich warsztatów. Jan Haller zajmuje uprzywilejowaną pozycję, jako drukarz 38 książek. Najstarszy druk pochodzi z 1506 r., a ostatni w tej kolekcji z 1522 r. Równie liczne są książki z warsztatów Hieronima Wietora. Najstarsze, z lat 1611-1512, pochodzą z wiedeńskiego okresu działalności drukarza. Ostatni krakowski druk tłoczono w 1545 r. Zachowało się we Lwowie aż 48 tekstów, pochodzących z pracowni Floriana Unglera oraz jego wdowy i spadkobierców. Najstarsze sięgają 1512 r., a ostatni krakowski druk ma datę 1550 r. Kolekcja zawiera również 39 książek, prasowanych w krakowskiej oficynie Macieja Scharffenberga. Najstarsza została wydana w 1527 r., a ostatnia z tej tłoczni wyszła w 1547 r. Pozostałe druki pochodzenia krakowskiego były dziełami Marka i Hieronima Scharffenbergów, Jana Halicza i Łazarza Andrysowica. Dwie najstarsze książki, z 1504 i 1505, to dzieło warsztatu Kaspra Hochfedera. Baworovianum gromadziło również 50 książek, wykonanych w cenionych wówczas centrach drukarskich. Były to (w kolejności alfabetycznej): Augsburg, Bazylea, Kolonia, Lipsk, Magdeburg, Metz, Norymberga, Paryż, Rzym, Strasburg, Wenecja i Wittenbergia.

EN

The library collection of Wiktor Baworowski from the 16th century is dominated by prints from Cracow workshops. Jan Haller finds a privileged position there as a printer in 38 places. The oldest is from 1506, and the last in this collection dates at 1522. Prints coming from Hieronim Wietor workshops are equally numerous. The oldest items from 1611-1512 come from the Viennese period of the printer‘s activity. The last Cracow print is dated 1545. There are 48 prints that come from the workshop of Florian Ungler and the one run by the widow and other heirs. The oldest objects come from 1512. The last Cracow print signed with the address of the widow Unglerowa is dated 1550. The collection also contains 39 prints pressed at the Cracow publishing house of Maciej Scharffenberg. The oldest of them appeared in 1527. The last item by this printer comes from 1547. The remaining prints of Cracow ‚s origin are supposed to be the work of Marek and Hieronim Scharffenberg, Jan Halicz and Łazarz Andrysowic. The oldest two items from 1504 and 1505 are represented by the workshops of Kasper Hochfeder. Baworovianum also contains 50 prints made in the then-valued printing centers. They are (in alphabetical order): Augsburg, Basel, Cologne, Leipzig, Magdeburg, Metz, Nuremberg, Paris, Rome, Strasbourg, Venice and Wittenbergia.

6

Jeszcze jedno świadectwo święceń duchownego z diecezji płockiej

63%

Kaczmarek K.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

123-134

EN

Jan of Plock appears in sources in 1506 as a student at the University of Kraków. In the following years of his life he achieved bachelor's and master's degrees at this university. He also joined the clergy and was ordained between 1511 and 1521. After his ordination to the rank of presbyter, he took the altarist benefice in one of the churches in Płock. He probably belonged to that group of medieval clergy who, having no family support and no property of their own, hoped to achieve a significant position in the Church structures thanks to their own skills and education.

PL

Jan z Płocka pojawia się w źródłach w 1506 r. jako student Uniwersytetu Krakowskiego. W następnych latach swojego życia osiągnął na tej uczelni stopnie bakałarza i mistrza „sztuk”. Wstąpił także w szeregi stanu duchownego i w latach 1511-1521 przyjął wszystkie stopnie święceń. Po ordynowaniu go do stopnia prezbitera objął beneficjum altarysty w jednym z płockich kościołów. Należał zapewne do tej grupy średniowiecznego kleru, która – nie mając oparcia w rodzinie i nie posiadając własnego majątku – liczyła na to, że osiągnie znaczącą pozycję w strukturach Kościoła dzięki własnym zdolnościom i zdobytemu wykształceniu.

7

The Function of the Thaler in Determining the Exchange Rates of European Currencies in the Second Half of the 16th Century

63%

Vorel P.

Wiadomości Numizmatyczne

|

2022

|

vol. 66

283-306

PL

Autor zwięźle podsumowuje genezę i rozwój talara od jego pojawienia się w Europie Środkowej w latach 20. XVI w. po powszechne rozprzestrzenienie się terminu „talar” na określenie dużej, srebrnej monety w latach 40. XVI stulecia, jak też próby zastąpienia w cesarstwie rzymsko-niemieckim talara monetą innego typu Drugą i Trzecią Cesarską Ordynacją Menniczą. Najważniejszym punktem zwrotnym był rok 1566. „Talar imperialny” został na nowo zdefiniowany pod względem metrologii, jak też uregulowano pobór ceł w cieśninach Morza Północnego, które (zamiast monet złotych) nadal pobierano w srebrnych talarach. To posunięcie pobudziło ekspansję monety talarowej w krajach Europy kontynentalnej korzystających ze szlaku handlowego Morza Północnego. W tym czasie, talar stał się także jednostką obrachunkową najważniejszych systemów monetarnych. Świadczą o tym kursy walut z końca XVI w. z Hamburga. „Talar imperialny” służy w nich jako narzędzie do przeliczania siedmiu najważniejszych walut używanych na obszarach handlowych Mórz Północnego i Bałtyckiego (marka lubecka, funt hamburski, funt antwerpski, funt amsterdamski, cesarski gulden reński, lizboński milreis i polski złoty).

EN

The author summarizes the origin and development of the thaler since its emergence in Central Europe in the 1520s to the general spread of the term “thaler” for large silver coins in the 1540s as well as the attempts to replace the thaler with another type of coin in the Roman-German Empire under the Second and Third Imperial Coin Order. The year 1566 was a major turning point. The “imperial thaler” was redefined in metrological terms and the collection of custom duties in the North Sea straits was regulated, which (instead of gold coins) continued to be collected in silver thalers. This move spurred the expansion of the thaler coins in those countries of continental Europe that used the North Sea trade route. At that time, the thaler also became the equivalent for mutual conversions of the most important monetary systems. This is evidenced by the exchange rates from the end of the 16th century from Hamburg. In them, the ”imperial thaler” serves as a tool for the mutual conversion the seven major currencies used in the North Sea and Baltic trade areas (the Lübeck mark, the Hamburg pound, the Antwerp pound, the Amsterdam pound, the imperial Rhine gulden, the Lisbon milreis and the Polish gulden).

8

O lekarzu królewskim Macieju z Błonia i jego zapiskach biograﬁczno-historycznych

63%

Kobylińska E.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2018

|

vol. 56

PL

On royal physician Maciej of Błonie and his biographical-historical notesThe edition of Avicenna’s works preserved in the Provincial Library at the Higher Theological Seminary of Franciscans in Krakow contains interesting, handwritten biographical notes. It can be said with a high degree of certainty that they were written by Maciej of Błonie, a physician to Kings Aleksander I Jagiellon and Sigismund I the Old. This is suggested by the dates of his studies at the University of Krakow, the subject matter of the notes, often devoted to Mazovia, his native region, and the content of the book itself. The discovered notes, spanning the period to 1506, make it possible to ﬁll the gaps and details of our knowledge about Maciej’s early life – there is, among other things, the exact year of his birth given, the name and date of birth of his brother, the beginning year of his school education, the year he took holy orders of acolyte, and the years he went to Italy to study and came back to Poland after having obtained a PhD degree.The article attempts to examine a possible milieu of Maciej, contacts he established which could have inﬂuenced his career, especially students of Krakow University, who studied at the same time, people who lived in Italy during the same period as Maciej; there is also a question asked about his contacts with Jan Łaski.Attention was also paid to the nature of Maciej’s notes – they appear to be draft records, without a chronological order, with numerous cross-outs and insertions. Only seldom did he put down a daily date, and he used various ways to date events. All this invites a question about the place of these notes among other diaries of the period. The article is annexed by the edition of biographical-historical notes of the royal physician.

9

Los szesnastowiecznego egzulanta briańskiego na przykładzie Karpia Jesypowicza (ur. ok. 1480 – zm. przed 10 X 1547)

51%

Karp S.

Studia Podlaskie

|

2015

|

vol. 23

EN

The article concerns a progenitor of the Karp family, Karp Jesypowicz, who after seizing the Bryansk Land by Moscow settled down in the Western border of the Grand Duchy of Lithuania at the beginning of the 16th century. The author presents a genealogy and property study based on the stormy history of the Lithuanian-Moscow borderland in the first half of the 16th century. He mentions, among others, Karp’s participation in the battle of Orsha. Characterizing his subsequent marriages, the author describes Karp’s efforts to maintain and increase his assets. The author also writes about Karp’s career of a civil servant. The author depicts him as a man of social advancement who, being an exceptionally industrious and unconventional person, was also incredibly successful in the civil service sector becoming a Crown Judge. Apart from his numerous personal qualities, very good contacts with the Radziwiłł and Sapieha families abetted his success too. Karp Jesypowicz started a long-term and close relationship with the Radziwiłł house for his offspring whereas his social status contributed to the strengthened position of his descendants in the Grand Duchy of Lithuania. The article has been written with the use of a thorough query in foreign and Polish archives and on the basis of printed sources, most of all the books of the Lithuanian Metrica.

RU

В статье представлены протопласты рода Карпов, Капра Есыповича, который после того, как Московское княжество заняло брянские земли, в начале XVI века поселился на западной окраине Великого княжества Литовского. Автор представляет исследования, связанные с генеологией и имуществом, на фоне бурных судеб литовско-московского пограничья в первой половине XVI века, а также вспоминает об участии Карпа в битве под Оршей. Характеризуя очередные браки Карпа, пишет о его намерениях содержания и приумножения имеющихся богатств, а также о карьере чиновника. Представляет своего героя человеком, который добился общественного признания, будучи особой исключительно ловкой и интересной, сделал также успешную карьеру в сфере чиновничества и стал королевским судьей. Кроме множественных личных качеств, ему помогли, также, хорошие связи с Радивиллами и Сапегами. Карп Есыпович для своих потомков завязал долгие и близкие отношения с домом Радивиллов, а достигнутая общественная позиция дала начало росту положения, которое было присуще его потомкам в Великом княжестве Литовском. Статья написана при использовании множественных запросов в архивы как за границей, так и в Польше, а также опираясь на печатные источники, прежде всего из книг Литовской метрики.

10

Zbiory proweniencji zakonnej w lwowskim Baworovianum. Pierwsza połowa XVI wieku

51%

Pietrzkiewicz I.

Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

|

2018

|

issue 4(54)

85-100

PL

W XIX w. hr. Wiktor Baworowski zgromadził znaczną kolekcję rękopisów i grafik, które z czasem zostały udostępnione szerokiej publiczności. Opracowane katalogi tej kolekcji pozwalają analizować jej złożoną strukturę proweniencyjną. Różnorodność proweniencji wynikała przede wszystkim z koncepcji budowy kolekcji Baworovianum oraz bibliotek, które do niego weszły. Analiza dzieł proweniencji zakonnej w tym zbiorze jest bardzo interesująca. Najliczniejsze ślady pochodzą z klasztorów zakonów monastycznych oraz kanoników regularnych. Równie licznie reprezentowane są kolekcje jezuickie, które powstały jednak znacznie później, ale w przemyślany sposób i przy inwestycji użyciu znaczących zasobów ekonomicznych poszczególnych klasztorów. Warto podkreślić, wśród druków proweniencji zakonnej z tego czasu znajdujemy głownie ważne wydania religijne - teologiczne i liturgiczne, hagiograficzne, filozoficzne, prawne i literackie.

EN

In the 19th century, count Wiktor Baworowski gathered a significant collection of manuscripts and prints, which in time became public. Developed catalogues of this collection allow to analyze its complex provenance structure, its diversity results from the concept of building a collection, and libraries that entered it. The analysis of fragments of religious provenance in this collection is very interesting. The most numerous cloister traces come from monasteries of monastic orders, regular canons. Equally well represented are the Jesuit collections, which - although constituted much later – were collected in a thoughtful way and with a considerable investment of economic resources of individual convents. Among these prints we find important religious editions - theological and liturgical, hagiographic, philosophical, legal and literary.

11

Wykazy członków bractwa różańcowego przy klasztorze dominikanów w Świdnicy z XVI wieku

51%

Kaczmarek K.

Roczniki Historyczne

|

2023

|

vol. 89

121-178

EN

The paper deals with lists of members of the Confraternity of the Rosary, functioning under the patronage of the Dominican monastery in Świdnica, from about 1530-1535. The analysis of their contents is supplemented with the edition of that source in the appendix. The lists provide important data for further research on the pastoral activities of the monastery in Świdnica and on antroponymy of inhabitants from the surroundings of Świdnica in late Middle Ages.

PL

Artykuł dotyczy pochodzących z ok. 1530-1535 r. wykazów członków bractwa różańcowego, działającego pod patronatem klasztoru dominikanów w Świdnicy. Analiza zawartości tych rejestrów została uzupełniona edycją źródła zawartą w Aneksie. Wykazy te przynoszą istotne dane do badań nad działalnością duszpasterską świdnickiego konwentu oraz studiów nad antroponimią ludności zamieszkującej okolice Świdnicy w późnym średniowieczu.

12

Важный опыт просопографического исследования. O книге Войцеха Кравчука „Верные королю"

38%

Selin A.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 2: Rozejm w Dywilinie (1618) na tle epoki, pod red. A. Góraka

271-280

RU

Книга Войцеха Кравчука «Верные королю» представляет собой новаторское просопографическое исследование особой группы эмигрантов - финнов и шведов - в конце 16 века в Речи Посполитой. Автор проанализировал все возможные источники, которые могли дать информацию об этих людях, изучил различные группы этих эмигрантов (аристократия, бюрократия, духовенство, шляхта, женщины и др.) и феномен «шведского двора» польско-литовского короля Сигизмунда III. Суть автора в том, что Речь Посполитая в «золотом веке» была очень разнообразным государством и обществом, и король должен был учитывать интересы всех религиозных, этнических и социальных слоев. Биографические данные, использованные в исследовании Войцеха Кравчука, ярко подтвердили этот тезис. Вторая половина книги — это публикация документов по рассматриваемой группе с очень подробным биографическим комментарием.

EN

The Wojciech Krawczuk’s book «Wierni Królowi» is an innovative prosopographical study of a very special group of emigrants – Finns and Swedes – in late 16th century to Polish-Lithuanian Commonwealth. The author analyzed all possible sources that could give information on these people, studied different groups of those emigrants (aristocracy, bureaucracy, clergy, gentry, women, etc.) and phenomena of “Swedish Court” of Polish-Lithuanian king Sigismund III. The author’s main point is that the Polish-Lithuanian Commonwealth in its “Golden Age” was very diverse state and society and the king had to take into account interests of all the religious, ethnic and social strata. The biographical information used in the Wojciech Krawczuk’s research brightly proved this thesis. The second half of the book is the publication of documents on the group under consideration with very detailed biographical comment.

PL

Książka Wojciecha Krawczuka „Wierni Królowi” jest nowatorskim studium prozopograficznym bardzo szczególnej grupy emigrantów - Finów i Szwedów - u schyłku XVI wieku do Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Autor przeanalizował wszystkie możliwe źródła, które mogłyby dostarczyć informacji o tych osobach, zbadał różne grupy tych emigrantów (arystokrację, biurokrację, duchowieństwo, szlachtę, kobiety itd.) Oraz zjawiska „szwedzkiego dworu” króla polsko-litewskiego Zygmunta III. Głównym punktem autora jest to, że Rzeczpospolita Obojga Narodów w swoim „złotym wieku” była bardzo zróżnicowanym państwem i społeczeństwem, a król musiał uwzględniać interesy wszystkich warstw wyznaniowych, etnicznych i społecznych. Informacje biograficzne wykorzystane w badaniach Wojciecha Krawczuka jasno potwierdziły tę tezę. Druga połowa książki to publikacja dokumentów dotyczących rozważanej grupy z bardzo szczegółowym komentarzem biograficznym.

13

Materiały do badań genealogicznych w zasobach Instytutu Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Kul w Lublinie

32%

Hamryszczak A.

Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

|

2009

|

vol. 1

109 - 137

EN

The Institute of Archives, Libraries and Church Museums at the Catholic University of Lublin holds in its collections archive materials which can be use in genealogical investigations. Apart from the basic sources, i. e. birth, marriage and death certificates (mainly from Luck diocese) the Institute also owns other archive materials useful for genealogists which are recorded in the form of microfilms. The files of greater importance include canonical visitations of various POlish dioceses. Church files are also significant and these include the bishop' ("acta episcopalia"), general officialss' and district officials' files ("acta officialia"). The court sources also hold information in record books of the country jury courts and town criminal courts. Moreover, important genealogical data can be obtained from the archives of clergy seminaries, monastic files of various types and also from fraternity and guide books

14

Lestár Gyulaffi’s Manuscripts and the Fragmentation of a Magnum Opus

32%

Bibor M. J.

Folia Toruniensia

|

2021

|

vol. 21

9-29

EN

Lestár Gyulaffi (1556–1606?) was a secretary of the Greater Chancery of the Transylvanian Principality. Today, he is best-known as a writer of historical notes and commentaries. These records are considered an excellent source and therefore used by scholars researching the age. As the texts have not been recently published, researchers usually use the 19th-century text edition. However, looking at the original documents preserved in the ELTE University Library in Budapest, one realizes that Gyulaffi’s writings do not form a compact work, the 19th-century edition is largely a constructed text. In the present paper I will present what additional information can be obtained from the examination of the manuscripts.

PL

Lestár Gyulaffi (1556-1606?) był sekretarzem Wielkiej Kancelarii Księstwa Siedmiogrodu. Dziś najbardziej znany jest jako autor notatek i komentarzy historycznych. Zapisy te są uważane za doskonałe źródło i dlatego są wykorzystywane przez uczonych badających ten okres. Ponieważ teksty nie były ostatnio publikowane, badacze zazwyczaj posługują się XIX-wieczną edycją tekstów. Jednak patrząc na oryginalne dokumenty zachowane w BU UEL, można zauważyć, że pisma Gyulaffiego nie tworzą zwartego dzieła, XIX-wieczne wydanie jest w dużej mierze tekstem skonstruowanym. W niniejszym artykule przedstawię, jakie dodatkowe informacje można uzyskać z badania rękopisów.

DE

Lestár Gyulaffi (1556-1606?) war Sekretär der Großkanzlei des Fürstentums Siebenbürgen. Heutzutage ist er am meisten als Memoirschreiber und Autor von historischen Kommentaren bekannt. Seine Notizen sind eine hervorragende Quelle und werden von den Forschern, die sich mit dieser Epoche auseinandersetzen, gerne genutzt. Da die Texte zuletzt nicht veröffentlicht wurden, bedienen sich die Forscher gewöhnlich der Textedition aus dem 19. Jahrhundert. Doch wenn man die in der UB ELU aufbewahrten Originalschriften näher betrachtet, kann man erfahren, dass die Schriften Gyulaffis kein einheitliches Werk darstellen. Die Ausgabe aus dem 19. Jahrhundert ist größtenteils ein konstruierter Text. Im Beitrag schildere ich, welche zusätzlichen Informationen man aus der Analyse der Handschriften einholen kann.

Refine search results

Miasta prywatne w sieci miejskiej Wielkopolski XV–XVI wieku

Transformacja imion chrześcijańskich mieszkańców XVI-wiecznego miasta Kleszczele na Podlasiu

Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku

Garść słów z XVI-wiecznego języka złoczyńców (glosa do artykułów Witolda Maisla [1956 r.] i Bogdana Walczaka [1993 r.])

Oficyny drukarskie pierwszej połowy XVI wieku w zbiorach Biblioteki Fundacji Wiktora hr. Baworowskiego we Lwowie

Jeszcze jedno świadectwo święceń duchownego z diecezji płockiej

The Function of the Thaler in Determining the Exchange Rates of European Currencies in the Second Half of the 16th Century

O lekarzu królewskim Macieju z Błonia i jego zapiskach biograﬁczno-historycznych

Los szesnastowiecznego egzulanta briańskiego na przykładzie Karpia Jesypowicza (ur. ok. 1480 – zm. przed 10 X 1547)

Zbiory proweniencji zakonnej w lwowskim Baworovianum. Pierwsza połowa XVI wieku

Wykazy członków bractwa różańcowego przy klasztorze dominikanów w Świdnicy z XVI wieku

Важный опыт просопографического исследования. O книге Войцеха Кравчука „Верные королю"

Materiały do badań genealogicznych w zasobach Instytutu Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Kul w Lublinie

Lestár Gyulaffi’s Manuscripts and the Fragmentation of a Magnum Opus