Search results

1

Zwiastowania Guida Reniego w kontekście pragmatyki językowej

100%

Pięcińska A.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2018

|

vol. 17

261-269

PL

Przedmiotem badań są cztery obrazy Guida Reniego ukazujące scenę Zwiastowania Marii Pannie. Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy tych obrazów za pomocą narzędzi wypracowanych na gruncie pragmatyki językowej. Autorka wskazuje najpierw na źródła tekstowe tematu ikonograficznego Zwiastowania; następnie podstawowy dla niego tekst, czyli fragment Ewangelii św. Łukasza, rozpisuje na poszczególne akty mowy, po czym bada, które z wyodrębnionych aktów zostały ukazane na obrazach. O określeniu typu aktu mowy wnioskuje na podstawie niewerbalnych i konsytuacyjnych komponentów współtworzących dany akt. Analizę pragmalingwistyczną uzupełnia o charakterystykę stricte malarskich środków, pozwalających artyście na gruncie sztuk plastycznych wykreować własną wizję sceny utrwalonej w tekście literackim.

EN

The subject matter of the research presented in the article are four paintings by Guido Reni depicting the Annunciation. The purpose of the article was to analyse those paintings with the instruments created within the discipline of linguistic pragmatics. Firstly, the author of the article indicates the textual sources of the iconographical theme of the Annunciation; secondly, she divides the main text, namely a fragment of the Gospels according to St Luke, into particular speech acts, and next she investigates which of those acts appeared in the paintings. It is possible to define the type of particular speech acts on the basis of non-verbal and accompanying components that contribute to a given act. She supplements the pragmalinguistic analysis with a description of purely painting means, which allowed the artist to create his own version – within visual arts – of a scene immortalised in a literary text.

2

Szczęśliwa, która uwierzyła (Łk 1,45)

100%

Adamczewski B.

Verbum Vitae

|

2004

|

vol. 5

75-87

PL

In the Gospel scene of the Visitation Luke hints at three basie aspects ( or better to say: levels) of Mary's faith. The first one is the "parental" faith ofthe Virgin, believing that she has really become pregnant - the words of Elisabeth are for Mary the first clear evidence of this fact. The second aspect is the "theological" belief that Mary's Son will be the Messiah and the divine Deliverer of all the oppressed God's people. And finally, the "model" faith: all the disciples of Christ should imitate Mary's total and active obedience to the Word ofthe Lord, which can be transmitted somehow or other. All these aspects shape the Lucan picture o f Mary as new Abraham of the new epoch of the history o f salvation.

3

Matka Boża Dziewica w poezji Młodej Polski

84%

Nosek A.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2015

|

vol. 14

|

issue 2

EN

The article analyses the motifs of the Virginity and the Annunciation of the Virgin Mary in Young Poland poetry. They appear in the writings of many poets, i.e. Maria Konopnicka, Leopold Staff, Jan Kasprowicz, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Zawistowska, Józef Ruffer and others. The interest in the Motherhood of God in this period stemmed mostly from a general increase in religiousness but it also had its national and patriotic roots. The expansiveness of the motifs of Virginity and the Annunciation of St. Mary after 1900 was also connected with the 50th anniversary commemoration of the announcement of the doctrine of the Immaculate Conception. The changes in the world-view in the era initialized by vitalism, the fascination with spirituality, broad-sense purity, folk nature and the Franciscan philosophical trend were also significant for the poetic presentation of St. Mary.

4

Scena Zwiastowania na poliptyku z Olkusza

84%

Kliś Z.

Folia Historica Cracoviensia

|

2007

|

vol. 13

EN

Among many Annunciation scenes represented in panel painting in Little Poland - which is especially abundant in iconographie motifs “describing” the mystery of the Incarnation - is a panel of the polyptych (1485) in St. Andrew’s Church in Olkusz. The polyptych was painted in fulfilment of a request by Anna Sperhozowa of Olkusz, before her death. It is the work of Jan Wielki, a nephew of the late founder of the church. When Jan was battered by Jan Waligóra, and it seemed he would not survive, the work was completed by Jan Stary. A brother of Jan Wielki’s wife Katarzyna - Jan Wolny, bachelor of arts, subsequently St. Panthaleo’s altarist in Our Lady’s Church in Krakow and altarist of the Most Holy Virgin Mary in Olkusz - arranged all the legal formalities for the recognition of the altarpiece as the Family Worship Altar in St. Andrew’s Church1. It is therefore rather certain that the ideological aspect of the altarpiece was provided by a theologian with a personal interest in this particular work of art.

PL

Wśród wielu przedstawień Zwiastowania reprezentowanych w tablicowym malarstwie w Małopolsce uwagę zwraca scena z poliptyku z kościoła św. Andrzeja w Olkuszu. Został on ufundowany przez bogatą mieszczkę Annę Sperhozową i jej siostrzeńca, ks. Jana Wolnego, który, jako wykonawca testamentu ciotki, zamówił nastawę ołtarzową u swojego szwagra, malarza krakowskiego Jana Wielkiego. Poliptyk został ukończony w 1485 r. Początkowo znajdował się on na ołtarzu Bożego Ciała i Wniebowzięcia NMP, przy sakramentarium, obok ściany tęczowej (pomiędzy prezbiterium a nawami). Na początku XVII w. poliptyk został przeniesiony do kaplicy św. Anny przy prezbiterium. Najprawdopodobniej wówczas w części środkowej nastawy, na tle renesansowej niszy, umieszczono późnogotycką figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem.

5

Relacje Maryi do osób Trójcy Święttej w świetle VIII rozdziału Konstytucji Dogmatycznej o Kościele "Lumen Gentium"

67%

Bujak J.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2018

|

issue 2

23-42

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie relacji, które łączą Maryję z Osobami Trójcy Świętej – z Ojcem, Synem i Duchem Świętym – w kontekście nauczania zawartego w VIII rozdziale Lumen gentium, posoborowej wykładni Kościoła i opracowań teologów. Maryja jest tam ukazana jako Córka Ojca, Matka Syna Bożego i Oblubienica Ducha Świętego. Przesłanie Soboru Watykańskiego II stało się podstawą do analizy relacji między Maryją a Trójjedynym Bogiem, najistotniejszym odniesieniem jest Wcielenie Syna Bożego, stanowi bowiem moment, w którym po raz pierwszy w dziejach zbawienia dokonało się pełne objawienie misterium trynitarnego

EN

The purposed of this paper is to show the relationships that connect Mary with the Persons of the Holy Trinity, i.e. with the Father, the Son and the Holy Spirit, based on the teaching of Chapter VIII of Lumen gentium, the post-conciliar teaching of the Church and the contribution of theologians. Mary is depicted there as the Daughter of God the Father, Mather of the Son of God and the Bride of the Holy Spirit. Following the teaching of the Council, the mystery of the Incarnation of the Son of God was chosen as a starting point to show Mary in relation to the Triune God because it is the moment in which the full revelation of the Trinitarian mystery happened for the first time in the history of Salvation.

6

Mary in the Annunciation as a Type of Baptism

67%

Żelazny J. W.

Vox Patrum

|

2021

|

vol. 80

211-220

PL

W tradycji orientalnej pomiędzy sceną zwiastowania opisaną przez Łukasza a liturgią chrztu istnieje pełna symetria. Wynika to z jednej strony z odmiennych konotacji filologicznych w kręgu języka aramejskiego, z drugiej z innego teologicznego podejścia do samego chrztu. Temat narzucił strukturę artykułu. Wychodząc od analizy pojęcia ruḥā i ḥailā w ich filologicznym syryjskim znaczeniu, omówiono działania Ducha Świętego i Słowa w zwiastowaniu i chrzcie świętym. To pozwoliło na ukazanie koncepcji oczyszczenia i włączenia do ludu Bożego nowoochrzczonych, ukazując inny wymiar namaszczenia w czasie liturgii, jednocześnie wskazując na dalsze paralele. Ukazana została jedność dzieła odkupienia, w którym wszystkie elementy są ze sobą powiązane, a mariologia jest nierozerwanie związana ze zbawczym dziełem Chrystusa. Opierając się na dostępnych tłumaczeniach tekstów Ojców Syryjskich i współczesnych opracowań chrztu w liturgii orientalnej, artykuł ukazuje nieznany wymiar egzegezy sceny zwiastowania, jak i mariologii syryjskiej.

EN

The study shows that there is a full parallel between Mary in the Annunciation and the baptism of believers. In the Oriental interpretation, the two-stage approach observed in the Annunciation scene: the Holy Spirit who cleanses and the Son who incarnates have their counterpart in the birth of a new man – a Christian who receives the Holy Spirit through the anointing with oil, and becomes a member of Christ in the waters of baptism. So we have a Mariology which is soteriologically oriented and inseparably connected with the person of Christ. This approach, biblical and in line with tradition, seems to be particularly interesting because it allows us to see the not always empha sized dimension of our Marian devotion.

7

X͞E MAPIA. Graffito z Groty Zwiastowania w kontekście historyczno–teologicznym

67%

Paczkowski M.

Vox Patrum

|

2021

|

vol. 80

269-302

EN

The article presents the history of the Grotto of the Annunciation from the earliest manifestations of the cult. We then focus on the meaning of the graffito X͞E MAPIA from Nazareth. The documentation concerning the inscription in question was examined. Thanks to the graffiti you can see the peculiar Christian memory concerning the person of the Virgin Mary and the annunciation. The grotto of the Annunciation underwent many changes over the centuries. Numerous architectural elements that are part of these older buildings were discovered out of position, showing religious symbols and graffiti, among which a special value assumes the graffito „Hail Mary”. In reality, it is a sure historical document of the Marian cult before the council of Ephesus of the slightly later context. In the first centuries of the Church, the words of the angelic greeting were reread in different perspectives, revealing a multiplicity of interpretative nuances. They are not just a simple greeting, but an invitation to joy, then they announce the newness of the times and the new saving economy. The same words become prayer addressed to Mary and are connected with the various Marian titles and liturgical expressions.

PL

W artykule zostaje przedstawiona historia kultu miejsca Zwiastowania, począwszy od pierwszych jego przejawów. Kolejna część opracowania skupia się na znaczeniu graffito X͞E MAPIA. Wzięto pod uwagę dokumentację odnoszącą się do analizowanej inskrypcji. Dzięki analizowanemu graffito można przyśledzić pobożność chrześcijańską odnoszącą się do osoby Dziewicy Maryi i tajemnicy Zwiastowania. Analizowany dokument epigraficzny jest pewnym dowodem historycznym na kult maryjny w Nazarecie przed soborem Efeskim lub krótko po nim. W pierwszych wiekach Kościoła słowa Łk 1,28 były odczytywane w różnych perspektywach, ujawniając równorodność odcieni interpretacyjnych. „Witaj, Maryjo” nie było tylko zwykłym pozdrowieniem, lecz zaproszeniem do radości, objawieniem pełni czasów i dzieła zbawienia. Te same słowa stają się modlitwą kierowaną ku Maryi i wiążą się z Jej tytułami oraz praktykami liturgicznymi.

Refine search results

2 Vox Patrum

1 Colloquia Theologica Ottoniana

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Rocznik Teologii Katolickiej

1 Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

1 Verbum Vitae

2 2021

2 2018

1 2015

1 2007

1 2004

1 Adamczewski B.

1 Bujak J.

1 Kliś Z.

1 Nosek A.

1 Paczkowski M.

1 Pięcińska A.