Search results

1

Wizyty Zygmunta Starego w Toruniu (1519–1521)

100%

Dwojak S.

Rocznik Toruński

|

2016

|

issue 43

7-42

PL

Celem artykułu było ukazanie wizyt króla z dynastii Jagiellonów Zygmunta Starego w Toruniu w latach 1919 – 1521 podczas trwania ostatniej wojny polsko – krzyżackiej. To właśnie Toruń stanowił główną siedzibę polskiego władcy w czasie wyżej wspomnianego konfliktu zbrojnego. Dzięki sporej ilości zachowanych źródeł możliwe było dość dokładne przedstawienie najważniejszych szczegółów wizyt Zygmunta Starego w mieście, ich dokładnej chronologii czy osób towarzyszących monarsze. Praca została podzielona na cztery części. Pierwsza skupiła się na udziale Zygmunta Starego w sejmie walnym, mającym miejsce w Toruniu. Głównym przedmiotem obrad była kwestia ewentualnej walki zbrojnej z zakonem krzyżackim. Druga część artykułu opisuje udział polskiego monarchy w II zjeździe Stanów Pruskich (13 – 30 maja 1520 r.). Główny temat spotkania stanowiła kwestia pokojowych prób zakończenia polsko – krzyżackiego konfliktu. Trzeci punkt skupia się na I części rokowań pokojowych (lato 1520 r. ), a czwarty - na kontynuacji wojny oraz drugiej części rokowań pokojowych (lato 1520 r. - 25 kwietnia 1521 r.).

DE

Ziel des Artikels ist die Darstellung der Besuche von König Sigismund dem Alten aus der Jagiellonendynastie in Thorn in den Jahren 1519 –1521, während des letzten Krieges zwischen Polen und dem Deutschen Orden. Denn Thorn war der Hauptsitz des polnischen Herrschers zur Zeit dieses bewaffne-ten Konflikts. Eine beachtliche Menge von erhaltenen Quellen macht es möglich, die wichtigsten Details der Besuche von Sigismund dem Alten in der Stadt recht genau darzustellen und ihre Chronologie und die den Monarchen begleitenden Personen zu ermitteln. Der Artikel gliedert sich in vier Teile. Im ersten geht es um die Teilnahme von Sigismund dem Alten am Reichstag, der in Thorn stattfand. Der Hauptge-genstand der Beratungen war die Frage eines eventuellen Waffengangs mit dem Deutschen Orden. Der zweite Teil des Artikels beschreibt die Teilnahme des polnischen Monarchen an der zweiten Zusammenkunft der preußischen Stände (13.–30. Mai 1520). Hauptthema des Treffens waren Versuche, den Konflikt zwischen Polen und dem Deutschen Orden friedlich zu beenden. Im dritten Punkt geht es um den ersten Teil der Friedensverhandlungen (Sommer 1520) und im vierten um die Fortsetzung des Kriegs und den zweiten Teil der Friedensverhandlungen (Sommer 1520 bis 25. April 1521).

EN

The aim of the article is to show Sigismund the Old’s visits in Torun in the years 1519 –1521 during the last Polish-Teutonic war. It was Toruń that con-stituted the main seat of the Polish monarch during the military conflict men-tioned above. Owing to a significant number of preserved sources it was possible present thoroughly the most important details of Sigismund the Old’s visits in Toruń, their exact chronology and people who accompanied the monarch. The article was divided into four parts. In the first part the author concen-trates on Sigismund the Old’s participation in the general Sejm in Toruń. The main subject matter of the assembly was the question of the possible military struggle with the Teutonic Order. The second part of the article describes the participation of the Polish monarch in the Second Assembly of the Prussian Estates (13–30 May 1520). The main topic of the meeting was the problem of peaceful attempts to finish the Polish-Teutonic conflict. The third part focuses on the first stage of the peace negotiations (the summer of 1520), while the fourth part – on the continuation of the war and the second stage of the peace negotiations (the summer 1520 – 25 April 1521).

2

Reformacja w miastach prywatnych w Koronie w XVI wieku

84%

Wijaczka J.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2016

|

vol. 77

PL

Niniejszy artykuł jest próbą podsumowania dotychczasowego stanu badań i wiedzy na temat reformacji w miastach prywatnych w Koronie. Przedmiotem zainteresowania jest m.in., czy szlacheccy właściciele miasteczek zmuszali mieszkańców do konwersji na wybraną przez siebie konfesję. Zakres geograficzny artykułu obejmuje Koronę, a właściwie jej dwie prowincje: Małopolskę i Wielkopolskę, gdyż w Prusach Królewskich w XVI w. nie było miast prywatnych. Zakres chronologiczny określony został w tytule.

3

Poznańskie radełko jagiellońskie z lat czterdziestych XVI wieku. Problem treści ideowo-politycznych i wzorów ikonografi cznych

51%

Wagner A.

Roczniki Biblioteczne

|

2012

|

vol. 56

83-111

EN

The article examines one of the so-called “Jagiellonian fi nishing rolls”, which were used in decorating by an anonymous bookbinder (or bookbinders) from Poznań from around 1547 until 1560s. The roll shows 5 carefully designed medallions with busts of a pope and some European rulers (Paul III, Sigismund the Old, Sigismund Augustus, Charles V and Ferdinand I) as well as an arabesque ornament. Today we know 22 bindings with such decorations, kept in libraries in Poland, Russia and Germany. The author of the article formulates some hypotheses concerning the time the roll was made as well as its maker and the person who may have commissioned it. He explores the tradition of making such fi nishing rolls in Europe. The characteristic composition and selection of motifs on the Poznań tool are presented against the background of model graphics showing “galleries” of portraits of European rules (they were made by e.g. Virgil Solis or Augustin Hirschvogel). The author describes the complex relations between the Habsburgs and the Jagiellons as well as the role of the papacy in these relations. This is necessary to establish the ideological and political basis of the iconographic concept of the roll. In addition, the author analyses the iconographic models of the portraits presented on the medallions. He indicates their originals among graphic works, paintings as well as numismatic works (coins and medals).

PL

Artykuł prezentuje jedno z tzw. „radełek jagiellońskich”, które stosował w dekoracji opraw anonimowy poznański introligator (lub introligatorzy) od około 1547 r. do lat 60. XVI w. Radełko ukazuje 5 starannie opracowanych medalionów z popiersiami papieża i władców europejskich (Paweł III, Zygmunt Stary, Zygmunt August, Karol V i Ferdynand I) oraz ornament arabeskowy. Obecnie znane są 22 oprawy z taką dekoracją, przechowywane w bibliotekach Polski, Rosji i Niemiec. W artykule postawiono hipotezy dotyczące czasu powstania radełka oraz jego wykonawcy i potencjalnego zleceniodawcy. Przedstawiono tradycję tworzenia radełek tego typu w skali europejskiej. Charakterystyczna kompozycja i dobór motywów na poznańskim narzędziu przedstawione zostały na tle grafiki wzornikowej prezentującej „galerie” portretów władców europejskich (tworzyli je np. Virgil Solis, Augustin Hirschvogel). Opisano skomplikowane relacje między Habsburgami a Jagiellonami, a także rolę, jaką w nich odgrywało papiestwo. Było to niezbędne dla określenia podłoża ideowego i politycznego, na jakim stworzono koncepcję ikonograficzną radełka. Przeanalizowano również wzorce ikonograficzne portretów przedstawionych w medalionach. Wskazano ich pierwowzory wśród dzieł grafiki, malarstwa, a także numizmatyki (monety i medale).

Refine search results

1 Rocznik Toruński

1 Roczniki Biblioteczne

1 Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

2 2016

1 2012

1 Dwojak S.

1 Wagner A.

1 Wijaczka J.

Wizyty Zygmunta Starego w Toruniu (1519–1521)

Reformacja w miastach prywatnych w Koronie w XVI wieku

Poznańskie radełko jagiellońskie z lat czterdziestych XVI wieku. Problem treści ideowo-politycznych i wzorów ikonografi cznych