Search results

1

Certyfikowanie zawodów księgowych w kontekście ich deregulacji

100%

Majewska-Bielecka D.

Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek

|

2020

|

issue 2(58)

71-79

PL

Wprowadzenie w 2014 roku ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania zawodów regulowanych zmieniło zasady certyfikowania zawodów księgowych. Zlikwidowano proces wystawania certyfikatów przez Ministerstwo Finansów, przez co powstała luka w tym obszarze. Lukę tę próbują wypełniać organizacje branżowe, takie jak Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, czy Centrum Informacji Księgowej. Celem opracowania jest zaprezentowanie i porównanie aktualnych sposobów i zasad certyfikacji zawodu księgowego przez te dwie organizacje, w kontekście ustawy deregulacyjnej.

EN

The bill concerning easier access to regulated occupations, which was passed in 2014, changed the principles of certifying accountants. The procedure, of issuing the certificates by the Ministry of Finance was abandoned, which resulted in a gap in this area. Trade associations such as Accountants Association in Poland or Accounting Information Centre are aiming to close the gap. The aim of this dissertation is to outline and compare methods and principles of granting accounting certifications by the above-mentioned organizations in the context of deregulation bill.

2

Profesjonalna grupa odniesienia w opiniach polskich księgowych tworzących informację sprawozdawczą

84%

Korzeniowska D., Jaworska E., Maruszewska E. W., Artienwicz N.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2022

|

issue 46(3)

59-73

PL

Cel: Celem artykułu jest prezentacja istniejących w świadomości księgowych profesjonalnych grup odniesienia, które stanowią źródło wartości, norm i ocen własnych zachowań księgowych. Metodyka/podejście badawcze: Badanie jakościowe przeprowadzono w formie wywia-dów pogłębionych z 38 księgowymi posiadającymi minimum trzyletni staż pracy w biurach rachunkowych lub na samodzielnych stanowiskach w przedsiębiorstwach. Wyniki: Opinie respondentów wskazują na równoczesne występowanie trzech płaszczyzn, które stanowią podstawę identyfikacji profesjonalnych grup odniesienia: pozytywnego i negatywnego, grupa starszych (doświadczonych) i młodszych (niedoświadczonych) księ-gowych oraz odmienne postrzeganie księgowych pracujących w biurach rachunkowych i zatrudnionych w działach księgowości w przedsiębiorstwach samodzielnie prowadzących rachunkowość. Zidentyfikowane grupy odniesienia mają jednocześnie charakter normatywny i porównawczy, choć aspekt normatywny zdaje się dominować. Ograniczenia/implikacje badawcze: Ograniczenia badania wynikają z zastosowanej meto-dy (badanie jakościowe) oraz z charakterystyk respondentów, którymi byli księgowi pracujący w Polsce. Ponadto, identyfikacja grup odniesienia była prowadzona jedynie pod kątem profesjo-nalnych grup odniesienia, z pominięciem szerzej rozumianych społecznych grup odniesienia. Oryginalność/wartość: w artykule opisano pierwsze badanie, którego celem jest identy-fikacja grup odniesienia wśród księgowych, co otwiera kolejny wymiar badania zachowań księgowych w ramach nurtu behawioralnego badań w rachunkowości.

EN

Purpose: The purpose of the study is to present professional reference groups that exist in accountants' minds. These groups are the source of values, norms, and behaviours. Methodology/approach: The qualitative research was conducted in the form of in-depth interviews with 38 accountants with at least three years of professional experience in account-ing offices or who were in charge of preparing financial information in non-financial entities. Findings: The respondents' opinions indicate the presence of three dimensions that consti-tute the basis for identifying the professional reference groups: 1) positive and negative, 2) a group of older (more experienced) and younger (less experienced) accountants, and 3) different perceptions of accountants who work in accounting service offices and those employed in accounting departments in non-financial entities. The identified reference groups are both normative and comparative, although the normative aspect seems to dominate. Research limitations/implications: Limitations of the study result from the method used (qualitative research) and the characteristics of the respondents, who were account-ants working in Poland. Moreover, the reference groups were identified only in terms of professional reference groups, disregarding broader social reference groups. Originality/value: The article describes the first study to identify reference groups among accountants, which opens a new dimension to behavioral research in accounting.

3

Poczucie prawnej odpowiedzialności zawodowej wśród księgowych w Polsce. Pilotażowe badanie jakościowe

84%

Korzeniowska D., Wilkońska A.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2023

|

issue 47(3)

77-93

PL

Cel: Celem artykułu jest prezentacja wyników badania dotyczącego diagnozy sposobów rozumienia zawodowej odpowiedzialności księgowych wynikającej z wymogów prawa bilansowego i poczucia tej odpowiedzialności. Metodyka/podejście badawcze: Pilotażowe badanie jakościowe przeprowadzono w formie wywiadów pogłębionych z 14 samodzielnymi księgowymi zatrudnionymi w biurach rachunkowych lub w przedsiębiorstwach z różnych branż w Polsce. Wyniki: Subiektywna definicja odpowiedzialności zawodowej badanych była wieloaspektowa i obejmowała wymiary: prawny, etyczny, ekonomiczny i społeczny. Obszarami, wytyczanymi regulacjami prawa bilansowego, za które badani czuli się odpowiedzialni, były głównie typowe codzienne zadania wykonywane na tym stanowisku (księgowanie operacji, wycena, nadążanie za zmianami w przepisach), a także ich końcowy produkt w postaci sprawozdania finansowego. Badanym odpowiedzialność kojarzyła się też z dbałością o własną reputację. Opinie o postrzeganiu odpowiedzialności przez innych księgowych nie były rozwiniętym wątkiem refleksji badanych. Ogólnie uważali oni, że księgowi myślą podobnie do nich, zaś głębszy namysł wyzwalał refleksję o czynnikach negatywnie wpływających na środowiskowe poczucie odpowiedzialności. Według badanych, jeśli ktoś jest odpowiedzialny z natury, to staż pracy tej cechy nie osłabi. Poczucie odpowiedzialności może jedynie wzrosnąć wraz z nabytym doświadczeniem. Ograniczenia/implikacje badawcze: Ograniczenia badania wynikają z zastosowanej metody – pilotażowy wywiad swobodny. Wartościową kontynuacją ustaleń byłoby poszerzenie badań jakościowych np. nad relacjami między poczuciem odpowiedzialności a tożsamością księgowych, ich determinacją do osiągania celów czy stosowanymi wymówkami, by chronić siebie w trudnych sytuacjach, następnie rozpoznanie przywołanych przez księgowych w wywiadach kwestii metodami ilościowymi oraz eksperymentalnymi. Oryginalność/wartość: W artykule opisano pierwsze badanie dotyczące poczucia prawnej odpowiedzialności zawodowej księgowych, co otwiera kolejny wymiar analizy zachowań tej grupy profesjonalnej w ramach behawioralnego nurtu rachunkowości w Polsce. Badanie stanowi jakościową podstawę konceptualizacji przyszłych badań nad prawną odpowiedzialnością zawodową księgowych i operacjonalizacji problematyki badawczej.

EN

Purpose: The purpose of the study was to diagnose how professional legal responsibility is understood regarding the requirements of the accounting law and the sense of this responsibility. Methodology/approach: A pilot qualitative study was conducted in the form of in-depth interviews with 14 accountants who work for accounting offices or companies operating in various industries. Findings: The subjective definition of professional responsibility of the respondents is multifaceted and includes legal, ethical, economic, and social dimensions. The areas of responsibility defined by the balance sheet regulations primarily encompass the routine tasks integral to this position (such as operational accounting, valuation, and staying updated on regulatory changes), along with the production of accurate financial statements. Additionally, the respondents expressed a sense of responsibility towards safeguarding their own professional reputation. Opinions about other accountants’ perceptions of accountability were not a developed theme in the respondents’ reflections. Generally, they believed that accountants thought similarly to them, while deeper reflection triggered thoughts about factors that negatively influence the environmental sense of responsibility. The respondents believed that when someone is responsible by nature, then seniority will not weaken this trait. The sense of responsibility can only increase with experience. Research limitations/implications: The study’s limitations are due to the method used, a pilot free-form interview. A valuable continuation of the findings would be to expand the qualitative research by exploring the correlation between accountants’ sense of responsibility and identity, their determination to achieve goals, or the excuses they use to protect themselves in difficult situations. Furthermore, it would be beneficial to complement the insights gathered from the interviews by employing quantitative and experimental methods to identify the specific issues they raised. Originality/value: The article describes the first study devoted to the sense of legal professional responsibility of accountants, which opens another dimension of the behavior analysis of this professional group within the behavioral stream in accounting in Poland. The study provides a qualitative basis for conceptualizing future research on the legal professional responsibility of accountants and operationalizing the research issue.

4

Zakres działalności księgowych w Kalifacie Islamskim (632−1418)

84%

Czerny M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2023

|

issue 47(1)

135-150

PL

Cel: Celem artykułu jest ustalenie zakresu zadań księgowych w Kalifacie Islamskim w epoce średniowiecza na podstawie literatury przedmiotu opartej na źródłach pierwotnych. Metodyka/podejście badawcze: Analiza piśmiennictwa/ekspercki przegląd literatury, metoda interpretacji, metoda indukcyjna. Wyniki: Ustalono, że obowiązki księgowych i zakres ich odpowiedzialności były w średnio- wiecznej wspólnocie muzułmańskiej bardzo szerokie (wykorzystanie informacji z systemu rachunkowości w celu zagwarantowania, że przestrzegane są interesy ummy w kontekście prawa religijnego), podobnie jak poziom ich umiejętności. Poza obsługą siedmiu systemów księgowych obowiązujących w Kalifacie i znajomością skomplikowanych procedur rejestrowania i kontroli z tym związanych, księgowi musieli wykazać się umiejętnością sporządzania okre- sowych sprawozdań finansowych i budżetów, wykorzystywanych jako narzędzie kontroli we- wnętrznej oraz do analizy i interpretacji sprawozdań. Pełnili również funkcję audyto- rów/rewidentów, audyt był bowiem obowiązkową praktyką w Kalifacie Islamskim. Wystę- powali nie tylko w roli urzędników państwowych, lecz oferowali swe usługi również indywidualnym przedsiębiorcom (na potrzeby wywiązania się z płatności zakatu). Praktyczne implikacje: Artykuł pozwala lepiej zrozumieć historyczną ewolucję zawodu księgowego. Oryginalność/wartość: W artykule przedstawiono zagadnienia mało znane, jak przesłanki ewolucji zawodu księgowego w Kalifacie Islamskim, ustalając zakres jego zadań i uzupełniając w ten sposób lukę poznawczą.

EN

Purpose: The article aims to establish the scope of accounting tasks in the Islamic Cali-phate in the Middle Ages based on the literature on the subject based on primary sources. Methodology/approach: Expert literature review, interpretative and inductive method. Findings: The duties and responsibilities of accountants in the medieval Muslim community were very broad (using information from the accounting system to ensure that the interests of the umma were respected in the context of religious law). In addition to operating seven accounting systems in the Caliphate and having knowledge of the complicated recording and control procedures associated with it, accountants had to demonstrate the ability to prepare periodic financial statements and budgets, used as an internal control tool and for the analysis and interpretation of reports. They also acted as auditors – a mandatory practice in the Islamic Caliphate. They also offered their services to individual entrepre-neurs (for the purpose of fulfilling zakat payments). Practical implications: The article provides a better understanding of the historical evolution of the accounting profession. Originality/value: The article presents little-known issues, such as the premises for the evolu-tion of the accounting profession in the Islamic Caliphate, determining the scope of account-ants’ tasks and thus filling the cognitive gap.

5

The potential, usefulness and challenges of using qualitative interviews to study accountants’ behaviors

84%

Korzeniowska D., Artienwicz N., Jaworska E.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2023

|

issue 47(4)

117-133

EN

Purpose: The aim of this paper is to explore the potential and usefulness of qualitative research in studying accountants’ behaviors, specifically utilizing individual semi-structured interviews and focus group interviews. The paper also indicates challenges to overcome when conducting research using those research techniques. Methodology/approach: The article is based on an analysis of the literature on qualita-tive research in behavioral accounting, but also on the authors’ experiences of conducting qualitative interviews with members of this professional group. Findings: The advantages of qualitative interviews are pointed out, including an oppor-tunity to observe respondents’ reactions and obtain information related to their attitudes, motivations and needs. Potential challenges were identified relating to interviewing ac-countants, including those that arise from the researcher’s skills or participant selection process. The proposed areas where interviews could be particularly useful include profes-sional judgments of accountants, their ethical dilemmas, the application of new technolo-gies, or the impact of accounting systems on organizations. Practical implications: The paper encourages researchers to explore accounting behav-iors through qualitative interviews (direct implications), especially in the areas mentioned. It inspires them to seek other research topics using these techniques, which, in the long run, may help improve accountants’ qualifications and shape the identity of this profes-sional group (further implications). Originality/value: The article introduces researchers to the benefits and challenges of using qualitative interviews to study accounting behavior. It reveals the limited use of qualitative research in this field to date and points out areas where it may significantly enrich findings about how accountants function professionally.

PL

Cel: Celem artykułu jest ukazanie potencjału i przydatności badań jakościowych w bada-niu zachowań księgowych, w szczególności z wykorzystaniem indywidualnych częściowo ustrukturyzowanych wywiadów i wywiadów grupowych, oraz wskazanie pewnych wy-zwań, które należy pokonać, prowadząc badania przy użyciu tych technik badawczych. Metodyka/podejście badawcze: Artykuł oparto na analizie literatury dotyczącej badań jakościowych w rachunkowości behawioralnej, ale także na doświadczeniu autorów w przepro-wadzaniu wywiadów jakościowych z przedstawicielami tej grupy zawodowej. Wyniki: Wskazano na zalety wywiadów jakościowych, które obejmują m.in. możliwość obserwacji reakcji respondentów oraz dotarcia do informacji związanych z ich postawami, motywacjami czy potrzebami. Zidentyfikowano potencjalne wyzwania odnoszące się do prowadzenia wywiadów z księgowymi, w tym te wynikające z umiejętności badacza czy procesu doboru uczestników. Wśród proponowanych obszarów, w których wywiady mogłyby być szczególnie przydatne, znalazły się m.in.: profesjonalny osąd księgowych, ich dylematy etyczne, zastosowanie nowych technologii czy wpływ systemów księgowych na organizacje. Praktyczne implikacje: Zachęcenie badaczy do eksplorowania zachowań księgowych za pomocą wywiadów jakościowych (bezpośrednie implikacje), szczególnie we wskazanych obszarach i zainspirowanie ich do poszukiwania innych tematów badań z zastosowaniem tych technik, co w dalszej perspektywie służyć może doskonaleniu kwalifikacji księgowych i budowaniu tożsamości tej grupy zawodowej (dalsze implikacje) Oryginalność/wartość: Przybliżenie badaczom zalet i wyzwań związanych z wykorzy-staniem wywiadów jakościowych do badania zachowań księgowych; ukazanie niewielkiego dotychczasowego wykorzystania badań jakościowych w tej dziedzinie i wskazanie obsza-rów, w których ich zastosowanie wiązać się może z istotnym wzbogaceniem ustaleń na temat funkcjonowania zawodowego księgowych.

6

Statutory auditors’ self-perception and their perception of audited companies and accountants. Behavioral research with the use of metaphors

67%

Nowak M.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2019

|

issue 103(159)

227-242

EN

The study investigates the self-perception of statutory auditors and their perception of accountants, the relationship between accountants and statutory auditors, and the perception of audited companies. The research presented in the paper has a behavioral character. The methods and subject are both derived from psychology, social sciences, and linguistic and cognitive sciences. The research takes a qualitative approach. It uses projection, metaphors, and narrative analysis. The findings show that accountants are perceived by statutory auditors mainly in the context of their hard work, the necessity to constantly learn, that they are cunning and used by other workers, and that they are underestimated by their superiors. Auditors characterize themselves as clever, hard-working, face problems of unstable and unclear regulations, and that they oppose an audited company’s owners. Auditors have an organic, mechanistic, and systemic view of companies, perceiving them mostly in the context of different parts (organizational units) that work together.

PL

W artykule badana jest autopercepcja biegłych rewidentów, postrzeganie przez nich zawodu księgowego, relacji między księgowym a biegłym rewidentem oraz postrzeganie audytowanych przedsiębiorstw. Badania przedstawione w artykule mają charakter behawioralny. Zarówno metody, jak i przedmiot badań pochodzą z psychologii, socjologii, lingwistyki oraz kognitywistyki. W badaniu przyjęto podejście jakościowe. Zastosowano projekcję, metafory oraz analizę narracji. Wyniki wskazują, iż księgowi postrzegani są przez biegłych rewidentów głównie w kontekście ciężkiej pracy, konieczności ciągłego kształcenia się, przebiegłości, bycia wykorzystywanymi przez innych pracowników firmy oraz niedocenianymi przez przełożonych. Rewidenci charakteryzują samych siebie jako przebiegłych, ciężko pracujących, napotykających często problemy niestabilnych i niejasnych przepisów oraz konfrontujących się z właścicielami audytowanych firm. Biegli rewidenci prezentują mechanistyczne, organiczne i systemowe rozumienie badanych jednostek, postrzegając je głównie w kontekście różnych współdziałających części (jednostek organizacyjnych).

Refine search results

5 Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

1 Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek

3 2023

1 2022

1 2020

1 2019

3 Korzeniowska D.

2 Artienwicz N.

2 Jaworska E.

1 Czerny M.

1 Majewska-Bielecka D.

1 Maruszewska E. W.

1 Nowak M.

1 Wilkońska A.

Certyfikowanie zawodów księgowych w kontekście ich deregulacji

Profesjonalna grupa odniesienia w opiniach polskich księgowych tworzących informację sprawozdawczą

Poczucie prawnej odpowiedzialności zawodowej wśród księgowych w Polsce. Pilotażowe badanie jakościowe

Zakres działalności księgowych w Kalifacie Islamskim (632−1418)

The potential, usefulness and challenges of using qualitative interviews to study accountants’ behaviors

Statutory auditors’ self-perception and their perception of audited companies and accountants. Behavioral research with the use of metaphors