Search results

1

Kurator naiwny – aktywizm jako forma praktyki kuratorskiej

100%

Weychert-Waluszko M.

Panoptikum

|

2008

|

issue 7(14)

137-143

EN

The article introduces the idea of activist curatorial strategy called „ naive curator”. It has been written from the perspective of newly shaped types of institutions, in the context of changes in Polish exhibition movement and increasing professionalization of institutions and curators. One such example is „galeria dla…” in Torun and curatorial practice of the author of this article. The practice is based on social work: education and attempts of balancing on the verge of exhibitions and „common life” with the receivers of art. These attempts anticipate atypical forms of communication. The operation is based upon a new form of dialogue and acceptance of mistakes, apparent failures and the category of temporary dissent from generally accepted forms of behavior – not only social, but also connected to exhibition custom. In the spirit of dialogue and tolerance, the quest for forms of communities based on “love” and common life may solve the dilemma based on opposition: unification/alienation. The process of preparation of problem exhibition and curatorial strategies are judged as bastion for authoritarian or even absolute attitude not only towards the artist and work of art, but also gathering attention and receiver’s emotions. Among various types of curatorial attitudes: curator/star, curator/theorist, curator/artist and collective curator, the one that adheres to naive attitude is the last one. Negotiation of positions and construction of common, coherent vision thanks to the work of a group of people creates remarkably strong arguments. It makes locating works of art in exhibition’s space and contextualization towards other works of art and space far easier. The collective neutralizes „stardom”, introduces polilogue at the stage of creation and construction of the exhibition, as well as augurs well for its reception. Naive attitude is about deliberate omission of the context of theoretical shallows, modernist/avant-garde utopias of social change for the benefit of taking specific activist actions. Assuming that aesthetic and philosophical theories that describe artistic world may also be unreliable/mistaken. Are glorifiers of art’s alienation right? Or perhaps those who see art as the source of crisis and reflection? Or maybe those who are for the specific actions for the benefit of people? That we do not know yet.

2

Aktywność mimo przeciwności – o biograficznych kosztach aktywizmu i zaangażowania społecznego

75%

Bilon-Piórko A.

Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses

|

2022

|

vol. 23

111-123

EN

The paper discusses biographical costs incurred by socially engaged Poles and Polish activists. The analysis of biographical narratives of people from various generations of Polish activists and socially engaged Poles who have been actively involved in various sectors, organisations, and spheres of social life indicates that such commitments produce costs which are strongly dependent on historical contexts and on the kind of activity pursued by the individuals. Additionally, there are multiple costs which are shared irrespective of specific historical and situational contexts. The findings also show that socially engaged people are not always aware of some costs they bear, or that they only develop such an awareness after a significant time-lapse – a fact of key relevance to this study and to research into costs of activity in general. The costs themselves are viewed as a dynamic ensemble of interdependent factors, the study of which must examine both individual variables (biographies) and broader social issues.

PL

W artykule poruszono kwestię kosztów biograficznych ponoszonych przez osoby za¬angażowane społecznie i aktywistów. Na podstawie analizy narracji biograficznych zebranych od osób reprezentujących różne pokolenia aktywistów i osób zaangażowanych społecznie, działających w różnych sektorach, organizacjach i dziedzinach życia społecznego, wskazano, że istnieją koszty działania, które są silnie zależne od kontekstów historycznych i rodzaju prowadzonej działalności, ale także istnieje wiele kosztów społecznego działania, które są kosztami dzielonymi, niezależnymi od kontekstów. Dodatkowo ukazano, że istotne znaczenie ma to, że część ponoszonych przez osoby zaangażowane społecznie kosztów może nie być uświadamiana lub może być uświadomiona po długim czasie. Autorka ukazuje koszty jako dynamiczny układ współzależnych czynników, którego badanie wymaga skupienia zarówno na kwestiach jednostkowych/indywidualnych (biografiach), jak i na kwestiach społecznych.

3

O publicznych funkcjach miejskich ruchów społecznych. Perspektywa akademicko-aktywistyczna

75%

Mergler L., Pluciński P.

Władza sądzenia

|

2020

|

issue 19

137-145

PL

W artykule podjęto dwa problemy. Po pierwsze, dyskutowane jest zagadnienie wzajemnych relacji między akademią i aktywizmem oraz ruchami społecznymi, przede wszystkim w ujęciu kognitywnym, skupiającym się na problemach produkcji i wymiany wiedzy. W konsekwencji zasygnalizowana została potrzeba platform, umożliwiających produkcję i wymianę wiedzy między akademią a aktywizmem. Po drugie, perspektywę tę zastosowano do identyfikacji publicznych funkcji miejskich ruchów społecznych, realizowanych przez nie w ciągu minionej dekady.

4

NOWOCZESNY KONTEKST I PERSPEKTYWY FILOZOFII PRACY

63%

Pastuszek A.

Problemy Profesjologii

|

2015

|

issue 2

41-52

PL

Nowoczesność to czas, kiedy wskutek procesów modernizacyjnych determinujących zarówno dynamikę przemian w obszarze technologii i ekonomii, ale także modyfikujących przestrzeń społeczną, stabilny i koherentny obraz świata uległ upłynnieniu i ambiwalencji. W podobny sposób konwersja ta dotknęła wszystkich wymiarów życia człowieka, w tym także wszelkich rodzajów jego aktywności. Stało się to źródłem specyficznego doświadczenia dezintegracji podmiotu. Praca, stanowiąc podstawowy rodzaj aktywności człowieka, również wpisana została w antynomiczne napięcie pomiędzy przyjemnością a przymusem, samorealizacją a wyobcowaniem, podmiotowością a uprzedmiotowieniem. Dlatego nowoczesność generowała szereg krytycznych dyskursów, które pod znakiem zapytania postawiły kierunek dotychczasowych przemian. W obszar takiej krytycznej retoryki wpisuje się myśl Stanisława Brzozowskiego. Stanowi ona jednak tutaj jedynie pretekst do przywołania tez określających kondycję nowoczesnego człowieka i do problematyzacji efektów dynamicznego zagospodarowywania przyrody.

EN

A modernity is a time, when as a result of modernization processes determining both dynamics of transformations in area of the technology and economics, but also modifying the social space, the stable and coherent image of world became liquid and ambivalent. This conversion affected similarly all dimensions of the human life, including of all kinds of his activity. It became a source of specific experiencing the disintegration of the subject. Labour, constituting the basic kind of the activity of the man, was also written down into the antinomic tension between pleasure and the compulsion, between the self-realization and the alienation and between the subjectivity and objectifying. Therefore the modernity generated the row of critical discourses which called direction of current transformations into question. A thought of Stanisław Brzozowski is becoming part of an area of such critical rhetoric. However this thought constitutes only a pretext for the recall of theses determining the condition of the modern man here and to problematization of effects of dynamic developing the nature.

5

Aktywizm i władza: nowe kierunki poszukiwania ogólnej teorii public relations

63%

Warzecha A.

Forum Lingwistyczne

|

2015

|

issue 2

139-146

EN

The article presents one of the newest proposal in research for a general theory of public relations. The most popular general theories of public relations, i.e. the excellence theory, the contingency theory, the relationship management theory are corpocentric. They assumes, that organizations “invented” public relations. One of the newest approach based on the stakeholder theory shows that the discipline derives from the group standing vis-a-vis organization, mainly activists. Moreover, it particularly emphasizes the role of ethics and power within the process of creating and maintaining of relationships.

6

The Process of Becoming an Activist: Identity Transformations in Autobiographical Narratives of Women with Disabilities in Poland

63%

Albin K.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2023

|

vol. 19

|

issue 3

158-177

PL

W artykule autorka rekonstruuje przemiany tożsamości, jakie manifestują się w biografiach aktywistek z niepełnosprawnością. Materiał empiryczny zebrano, stosując metodę autobiograficznego wywiadu narracyjnego. Autorka identyfikuje kluczowe dla tożsamościowych transformacji etapy i punkty zwrotne. Analizie poddaje także rolę znaczących innych w procesie przekształceń tożsamości oraz procesie stawania się aktywistką. Poprzez analizę narracji kobiet z wrodzonymi niepełnosprawnościami wykazano, iż ważnym elementem przekształceń tożsamościowych jest włączenie niepełnosprawności jako części składowej jednostkowej autodefinicji. W analizowanych narracjach niepełnosprawność stanowi pewnego rodzaju zasób oraz, podobnie jak tożsamość, ma charakter procesualny. Chociaż niepełnosprawność towarzyszy jednostce od urodzenia, cecha ta podlega reinterpretacji na różnych etapach życia.

EN

This article reconstructs identity transformations that manifest themselves in the biographies of female activists with disabilities. The empirical material was collected through autobiographical narrative interviews. The author identifies key stages and turning points for these identity transformations. She also analyzes the role of significant others in the process of identity transformations and becoming an activist. The analysis of narratives of women with congenital disabilities demonstrates that the incorporation of disability as an element of individual self-definition is an important factor contributing to identity transformations. In the analyzed narratives, disability represents a biographical resource and, like identity, is processual in nature. Although it accompanies the individual from birth, it undergoes reinterpretations at different stages of life.

7

Antropocen dyskursywizowany czyli jak nie mówić o katastrofie klimatycznej

63%

Kluba A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

87-96

EN

The anthropocene, as an object of academic discourse, becomes just another object of anthropocentric categoresis. The increasing theoretical content has no chance of achieving a significant transformation of thinking in sufficient time for it to play a relevant role in counteracting planetary degradation. Does the implicit self‑knowledge of this rapidly spreading discourse – and its frequent fatalism – predict this inability? Or maybe more: does it, in fact, remain sceptical about the chances of such counteraction, declaring a kind of catastrophic scenario? I formulate my doubts from the perspective of a literary and communication theoretician and an activist in the Extinction Rebellion movement.

PL

Antropocen jako przedmiot akademickiego dyskursu staje się jeszcze jednym obiektem antropcentrycznej kategorezy. Narastająca treść teoretyczna nie ma szans wpłynąć zasadniczo na przebudowę myślenia w czasie wystarczającym, aby odegrała istotną rolę w przeciwdziałaniu degradacji planety. Czy niejawna samowiedza wzbierającego gwałtownie dyskursu – i jego coraz częstszy fatalizm – tę niemożność przewiduje? A może więcej: w istocie pozostaje sceptyczna wobec szans na takie przeciwdziałanie, dekretując niejako katastroficzny scenariusz? Swoje wątpliwości formułuję z perspektywy teoretyczki literatury i komunikacji, a zarazem aktywistki ruchu Extinction Rebellion.

8

Feminist Rhetorical Praxis: Everyday Feminism as Public Agora

63%

Wray A., Hurley E. V.

Res Rhetorica

|

2016

|

vol. 3

|

issue 2

2-11

EN

This essay examines the feminist rhetorical practices of the online digital media site Everyday Feminism. Focusing on the website’s social circulation (Royster and Kirsch 2012), we contend that Everyday Feminism functions as a public agora where webbed cyberfeminist rhetorical practices (Blair, Gajjala, and Tulley 2009) have a unique potential to reach public audiences and circulate in various social networks in order to potentially educate and empower others, foster conversations, and build alliances across lines of difference, time, and space.

PL

W artykule analizie poddano feministyczne strategie retoryczne występujące na stronie internetowej Everyday Feminism. Skupiając się na społecznym obiegu witryny (Royster i Kirsch 2012), autorki twierdzą, że strona Everyday Feminism pełni funkcję publicznej agory, gdzie cyberfeministyczne praktyki retoryczne (Blair, Gajjala i Tulley 2009) mają wyjątkową możliwość dotarcia do masowego odbiorcy i zaistnienia w mediach społecznościowych, po to, by edukować, udzielać wsparcia, inicjować dialog i budować porozumienia na granicy różnic, czasu i przestrzeni.

9

Poza obserwację uczestniczącą – etnografia oparta na współpracy jako innowacja teoretyczna

63%

Rappaport J.

Tematy z Szewskiej

|

2013

|

issue Współpraca 1(9)/2013

15-37

PL

W artykule zamierzam zwrócić uwagę na kolumbijską etnografię opartą na współpracy jako na paradygmat, który powinien mieć wpływ na rozumienie współpracy, przekierowując naszą uwagę z procesu tworzenia etnografii pojmowanego jako cel nadrzędny, w stronę badań zaangażowanych, co może być pożyteczne zarówno dla profesjonalnych etnografów, jak i dla badanej społeczności. Opisane badania były prowadzone z południowokolumbijskimi rdzennymi organizacjami w latach 1996–2002, przy wsparciu ze strony Georgetown University, the Instituto Colombiano de Antropología, a także międzynarodowego grantu z Wenner-Gren Foundation for Anthropological Research.

EN

In this article I intend to draw upon Colombian collaborative ethnography as a paradigm that could have an impact on our understanding of what collaboration means, shifting our emphasis from the production of ethnography as a central goal to that of engaging in activist research that is equally productive in a broader sense for both the professional ethnographer and the community. The research from which this article is drawn was conducted with southern Colombian indigenous organizations between 1996 and 2002, with the support of the Graduate School of Georgetown University, the Instituto Colombiano de Antropología, and an international collaborative grant from the Wenner-Gren Foundation for Anthropological Research.

10

Osobista narracja jako sposób wyrażenia intersekcjonalnego aktywizmu ucieleśnionego w internecie: przypadek Eve C.

63%

Męcińska L.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2018

|

issue 10(1)

38-58

PL

Artykuł omawia intersekcjonalne przejawy/przedstawienia tożsamości aktywistycznej w internecie. Śledząc działania Evelyn (Eve) C., artykuł rozważa pozycję tak zwanych nowych ekspertów wśród peer-supporterek i blogerek w społecznościach internetowych skupionych na perinatalnym zdrowiu psychicznym i karmieniu piersią. Celem artykułu jest zbadanie wzmacniających możliwości indywidualnych przedstawień złożonych tożsamości aktywistów, mogących prowadzić do zwiększenia poparcia dla kolektywnych celów aktywistek zainteresowanych zagadnieniami związanymi ze zdrowiem.

EN

The article looks at the intersectional performances of activist identity online. By tracing the work of Evelyn C., the article considers the position of emergent experts among the peer supporters and bloggers in online communities centred on perinatal mental health and breastfeeding. Through this, it seeks to explore the augmenting possibilities embodied in individual performances of complex activist identities for collective advancement of identity-based health-concerned activist groups.

11

„Pozdrowienia z Polski”. Fotografia jako narzędzie mobilizacji społecznej w walce z zanieczyszczeniem wizualnym

63%

Stańczyk X.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2022

|

vol. 118

|

issue 2

34-47

EN

When the draft Landscape Act was presented in the Sejm (the lower house of the Polish Parliament) in 2013, social organisations launched a civic campaign ‘Senators, Clean up the Ads!’. As part of the campaign, the Miasto Moje a w Nim Association released a series of the Greetings from Poland postcards with landscape views from Polish mountains, seaside resorts, and cities visually polluted with excessive outdoor advertising. This was not the first case when images of ad-obscured landscapes were used. As early as in 2009, Elżbieta Dymna and Marcin Rutkiewicz published a photo album Polski outdoor [Outdoor Poland] documenting visual pollution in Poland. Similar actions were organised in various cities after the Landscape Act entered into force in 2015. The aim of this article is to analyse the use of photography as a social mobilisation tool intended to, on the one hand, increase social awareness and support changes in the landscape and, on the other hand, put pressure on officials and politicians by reversing this process. The ads or images that went outdoor were now themselves reproduced and disseminated online, at exhibitions, and in publications.

12

Rozbujać małe miasteczka: aktywistki Czarnych Protestów w Polsce

63%

Muszel M., Piotrowski G.

Praktyka Teoretyczna

|

2018

|

vol. 30

|

issue 4

101-128

EN

How it is to be an activist in a small or provincial town? Are the structural challenges the activists face the same as their counterparts from big cities, that are usually studied and described in academic literature? If the environment is different, do small town activists adopt other practices to cope with the challenges that stem from the different milieu they operate in? In this paper we try to answer some of those questions by looking at the organizers of Black Protests in provincial Polish cities in 2016 and afterwards. The protests organized to oppose the intended changes in the already repressive anti-abortion law not only surprised everybody with their scale and intensity, but also with their distribution, as majority of the protest events took place in small and provincial towns in Poland. This article aims at filling the gap within the social movement studies literature between analysis of activism in big cities (upon which majority of theories are constructed) and of rural activism.

PL

Jak to jest być aktywistką w małym lub prowincjonalnym miasteczku? Czy wyzwania strukturalne, które stoją przed aktywistkami z małych miast, są jakie same jak ich odpowiedniki z dużych miast, które zwykle są studiowane i opisywane w literaturze naukowej? Jeśli środowisko jest inne, to czy małomiasteczkowi aktywiści i aktywistki podejmują inne praktyki, aby poradzić sobie z wyzwaniami wynikającymi z różnych kontekstów, w których działają? W artykule staramy się odpowiedzieć na niektóre z tych pytań, przyglądając się organizatorkom Czarnych Protestów z 2016 roku i późniejszego okresu w prowincjonalnych miastach Polski. Protesty te, zorganizowane w celu przeciwstawienia się planowanym zmianom w już i tak represyjnej ustawie antyaborcyjnej, nie tylko zaskoczyły wszystkich swoją skalą i intensywnością, ale także zasięgiem, ponieważ większość protestów miała miejsce w małych i prowincjonalnych miastach w Polsce. Artykuł ten ma na celu wypełnienie luki w literaturze dotyczącej ruchów społecznych między analizą aktywizmu w dużych miastach (na których buduje się większość teorii) a aktywizmem na wsi.

13

O socjologię nieracjonalnego działania. Recenzja książki Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015

54%

Pluciński P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2017

|

issue 63

153-161

EN

The review article offers a “positive critique” – as it was understood by Max Weber and his followers, like Polish sociologist Stanisław Kozyr-Kowalski among others – of main theses and problems contained in Marek Nowak’s latest book Nonrational Theory of Action. The attention is focused on: the thesis of over-rationalized character of modern sociology, especially the sociology of action, attempts to reconceptualization of “non-rational” actions in close reference to the idea of voluntas, the discussion on structural conditions for activist actions, the third sector problems and the process of NGO-ization and its ambivalence. The paper examines these most crucial problems of Nowak’s perspective.

PL

Celem niniejszego artykułu recenzyjnego jest „pozytywna krytyka” – tak jak pojmowali ją Max Weber, a za nim wielu socjologów, m.in. Stanisław Kozyr-Kowalski – głównych tez oraz pól problemowych zawartych w książce Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Główne z nich to: teza o przeracjonalizowaniu współczesnej socjologii, szczególnie socjologii działania, próby teoretycznej rekonceptualizacji działań „nieracjonalnych” w odwołaniu do idei voluntas, następnie zaś dyskusja wokół warunków strukturalnych dla działań aktywistycznych. Szczególnie istotny wydaje się w tym kontekście problem badań nad trzecim sektorem oraz ambiwalentny kontekst jego postępującej NGO-izacji. Wszystkie wskazane wątki zostały poddane krytycznej dyskusji.

14

An Allegory of Labour: Life and the Self in the Art of Tatzu Nishi. Cultural Hijack in London

51%

Parry B.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2013

|

vol. XV (XXIV)

47-64

EN

This essay is a critical review of the work of the Japanese artist Tatzu Nishi, part of the international exhibition Cultural Hijack at the Architectural Association School of Architecture (AA), London 2013, curated by the artists Ben Parry and Peter McCaughey. The project opened a debate around our rights to the city, the significance of creative acts of resistance and a critical examination of the role of art and the artist in an interventionist urbanism

PL

Artykuł jest krytyczną analizą pracy japońskiego artysty Tatzu Nishi, będącej częścią między-narodowej wystawy Cultural Hijack [Uprowadzenie kultury] zorganizowanej w Architectural Association School of Architecture [Szkole Architektury i Zrzeszenia Architektów] w Lon-dynie w 2013 r. Kuratorami wystawy byli artyści Ben Parry i Peter McCaughey. Projekt ten zainspirował dyskusję na temat praw mieszkańców do przestrzeni miejskiej, znaczenia krea-tywnych aktów oporu oraz roli sztuki i artysty w interwencjach urbanistycznych.

15

Życie studentów

51%

Benjamin W.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 18

|

issue 4

177-188

EN

This essay, originally published in 1915, can be read as a summary of works composed during Walter Benjamin’s youth, from the period of living in Berlin and Freiburg. From both a metaphysical and historical perspective, Benjamin engages with the poverty of student life and the university under capitalism and bourgeois society. He offers a critique of the alienating functions of higher education in the forms of enforced professionalization, as well as the increasingly pronounced division of academic labor, in which the idea of the unity of knowledge disintegrates.

PL

Niniejszy esej pochodzący z 1915 roku można czytać jako podsumowanie twórczości z okresu młodości Waltera Benjamina spędzonej w Berlinie i Fryburgu. Przyjmując perspektywę zarazem metafizyczną, jak i historyczną autor podejmuje w nim kwestię nędzy życia studenckiego i uniwersytetu w społeczeństwie burżuazyjnym. Przedmiotem krytyki stają się w nim alienujące funkcje szkolnictwa w postaci wymogów profesjonalizacji i coraz ściślejszego podziału naukowych kompetencji, w których dezintegracji ulega idea jedności wiedzy.

16

Od uniwersytetu do multiwersytetu. Uniwersytet czterdzieści lat po 1968 roku, albo jak nauczyć się żyć pośród ruin

51%

Piperno F.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 18

|

issue 4

190-206

EN

This essay by Franco Piperno, an Italian communist militant, was originally published as an appendix to his book 68: L’anno che ritorna. From the perspective of his own experiences with the students’ protests and resistance during 1968, he looks at the contemporary crisis of the university and the transformation of higher education in Italy. The context of his deliberations are the ongoing reforms of Italian higher education, which are tightly connected to austerity measures that originated at the beginning of the 21st century. According to Piperno, the current crisis, similarly to the one from forty years ago, opens a possibility to reappropriate the university for students, as long as they can organize themselves.

PL

Niniejszy esej Franca Piperna, włoskiego działacza ruchu komunistycznego, ukazał się oryginalnie jako tekst zamykający książkę ’68: L’anno che ritorna. Autor podejmuje w nim kwestię współczesnego kryzysu uniwersytetu i przekształceń szkolnictwa wyższego we Włoszech przez pryzmat doświadczeń protestów i oporu studentów w 1968 roku. Kontekstem jego rozważań są kolejne reformy szkolnictwa wyższego towarzyszące polityce zaciskania pasa, które we Włoszech kontynuowano od początku XXI wieku. Jednak, zdaniem autora, podobnie jak czterdzieści lat temu, również dziś kryzys otwiera przed studentami i studentkami drogę do przebudowy uniwersytetu, jeśli tylko zdolni będą się zorganizować.

17

W poszukiwaniu perspektywy zoocentrycznej w kinie niefikcjonalnym. Przykład produkcji filmowej Stowarzyszenia Otwarte Klatki

51%

Chuszcz P.

Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

|

2022

|

issue 1 (9)

1-34

RU

Цель статьи – проанализировать кинопродукцию Ассоциации «Открытые клетки», выступающей за права так называемых сельскохозяйственных животных, и ответить на вопрос о попытке выхода за пределы антропоцентрической перспективы в аудиовизуальных материалах, созданных организацией. Статья начинается с описания традиции неигрового кино о животных и проблемы современного поиска зооцентрической перспективы в кинематографе художниками-документалистами и мастерами художественного кино. Затем анализируется кинопродукция Ассоциации «Открытые клетки». Фильмы организации сопоставляются с точкой зрения, вытекающей из интервью, проведенных с ее членами, и литературы по этому вопросу. Анализ показывает, что активисты, хотя и протестуют против определенного сектора современной цивилизации (связанного с промышленным животноводством), заимствуют способы выражения и отражения действительности у актуального технологического и культурного уклада. Его проявлением является, в том числе, использование антропоцентрической перспективы и антропоморфизации в фильмах, созданных Ассоциацией «Открытые клетки». Однако активисты сознательно занимают такую позицию и руководствуются философией эффективного альтруизма.

EN

Patrycja Chuszcz’s aim in this article is to analyze the film productions of the Open Cages Association, which works for so-called farm animal rights, and to inquire about the attempt to go beyond the anthropocentric perspective in the audiovisual materials created by this organization. She begins her considerations by outlining the tradition of non-fiction film about animals. She discusses the current search for the zoocentric perspective in cinema by documentary and visual artists. Next she analyzes the film productions of the Open Cages Association. She compares the organization’s films with the perspective resulting from interviews with its members and with the literature on the subject. The analysis shows that activists – despite contesting a certain sector of modern civilization (related to industrial livestock production) – rely on the broader and prevailing technological-cultural paradigm. This borrowing is manifested, among other things, in the use of an anthropocentric perspective and anthropomorphism in the films created by the Open Cages Association. However, activists adopt this attitude consciously, following the perspective of effective altruism.

PL

Celem artykułu jest analiza produkcji filmowej Stowarzyszenia Otwarte Klatki, działającego na rzecz praw zwierząt tak zwanych hodowlanych, i odpowiedź na pytanie o próbę wyjścia poza perspektywę antropocentryczną w materiałach audiowizualnych tworzonych przez organizację. Rozważania rozpoczyna nakreślenie tradycji filmu niefikcjonalnego o zwierzętach oraz zdanie sprawy z aktualnych poszukiwań perspektywy zoocentrycznej w kinie przez dokumentalistów i artystów sztuk wizualnych. Następnie analizowana jest produkcja filmowa Stowarzyszenia Otwarte Klatki. Filmy organizacji konfrontowane są z perspektywą wynikającą z wywiadów przeprowadzonych z jej członkami oraz z literaturą przedmiotu. Z analizy wynika, że aktywiści – choć kontestują pewien sektor nowoczesnej cywilizacji (związany z przemysłową hodowlą zwierząt) – zapożyczają się w obowiązującym paradygmacie technologiczno-kulturowym. Jego przejawem jest między innymi wykorzystywanie perspektywy antropocentrycznej i antropomorfizacji w filmach, które tworzy Stowarzyszenie Otwarte Klatki. Aktywiści przyjmują jednak taką postawę świadomie, kierują się przy tym filozofią efektywnego altruizmu.

18

Antropolodzy wobec niespokojnych krajobrazów współczesnego świata w kontekście Cool Anthropology

51%

Maksymowicz-Mróz N.

Edukacja Międzykulturowa

|

2023

|

vol. 21

|

issue 2

41-54

PL

Artykuł jest refleksją nad miejscem, zadaniami i celem antropologii kulturowej we współczesnym świecie. Został zainspirowany dyskusją, która odbyła się podczas konferencji Ethnology Without Borders 2022 – Europe at Risk. Początek lat 20. XXI wieku wstrząsnął podstawami relacji antropologii z polityką i społeczeństwem: od niszczycielskiej pandemii i coraz bardziej obecnych skutków zmian klimatu, po wybuch wojny w Europie. Autorka zastanawia się, jak powinna działać antropologia w obliczu tych kryzysów, które jednocześnie zagrażają ludzkości i obnażają niepewność akademickiej przyszłości. Prezentacja różnych koncepcji badawczych ma na celu przybliżenie, w czym tkwi problem, skoro wszyscy chcą dobrze. W artykule przedstawiono dorobek części antropologów krytykujących działania oparte na tak zwanych dobrych intencjach i zwraca uwagę na dokonania Antropologii Rozwoju, co autorka ilustruje przykładami z własnych obserwacji poczynionych podczas badań terenowych w Nepalu i szkoleniach NATO. Nurt Cool Anthropology jest potencjalnie właściwym kierunkiem rozwoju współczesnej antropologii. Postawione w artykule pytania mają skłonić do refleksji nad tezą autorki, że jako antropolodzy będący częścią uprzywilejowanej warstwy społecznej powinni zadać sobie pytania: w jaki sposób zrekonceptualizować działania antropologiczne poza silosami sfery akademickiej i publicznej, aby stać się społecznie użytecznymi?

EN

The article is a reflection on the place, tasks and purpose of cultural anthropology in the contemporary world. It was inspired by a discussion that took place during Ethnology Without Borders 2022 Conference. The 21st century shook the foundations of anthropology’s relationship with politics and society: from the devastating pandemic and the increasing effects of climate change, to the outbreak of war in Europe. The author ponders how anthropology should operate in the face of these crises. The presentation of various research concepts aims to bring closer where the problem is while everyone means well. The article presents the achievements of some anthropologists who criticize actions based on good intentions and draws attention to the achievements of Anthropology of Development, which the author illustrates with some examples from her own observations made during field research in Nepal and NATO training. The Cool Anthropology trend is potentially a right direction for development of contemporary anthropology. The questions posed in the article are intended to provoke reflection on the author’s thesis that as anthropologists who are part of a privileged social layer, should ask themselves the question: how to reconceptualize anthropological activities outside the resources of the academic spheres in order to become socially useful.

Refine search results

Kurator naiwny – aktywizm jako forma praktyki kuratorskiej

Aktywność mimo przeciwności – o biograficznych kosztach aktywizmu i zaangażowania społecznego

O publicznych funkcjach miejskich ruchów społecznych. Perspektywa akademicko-aktywistyczna

NOWOCZESNY KONTEKST I PERSPEKTYWY FILOZOFII PRACY

Aktywizm i władza: nowe kierunki poszukiwania ogólnej teorii public relations

The Process of Becoming an Activist: Identity Transformations in Autobiographical Narratives of Women with Disabilities in Poland

Antropocen dyskursywizowany czyli jak nie mówić o katastrofie klimatycznej

Feminist Rhetorical Praxis: Everyday Feminism as Public Agora

Poza obserwację uczestniczącą – etnografia oparta na współpracy jako innowacja teoretyczna

Osobista narracja jako sposób wyrażenia intersekcjonalnego aktywizmu ucieleśnionego w internecie: przypadek Eve C.

„Pozdrowienia z Polski”. Fotografia jako narzędzie mobilizacji społecznej w walce z zanieczyszczeniem wizualnym

Rozbujać małe miasteczka: aktywistki Czarnych Protestów w Polsce

O socjologię nieracjonalnego działania. Recenzja książki Marka Nowaka pt. Teoria nieracjonalnego działania. Socjologiczne studium na temat wolontariatu i społecznego aktywizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2015

An Allegory of Labour: Life and the Self in the Art of Tatzu Nishi. Cultural Hijack in London

Życie studentów

Od uniwersytetu do multiwersytetu. Uniwersytet czterdzieści lat po 1968 roku, albo jak nauczyć się żyć pośród ruin

W poszukiwaniu perspektywy zoocentrycznej w kinie niefikcjonalnym. Przykład produkcji filmowej Stowarzyszenia Otwarte Klatki

Antropolodzy wobec niespokojnych krajobrazów współczesnego świata w kontekście Cool Anthropology