Search results

1

Two Old Nubian Inscriptions from Akasha West

100%

van Gerven Oei V. W. J., Łajtar A.

Études et Travaux (Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences)

|

2019

|

vol. XXXII

89-97

EN

The present paper analyses two Old Nubian inscriptions found at a church in Akasha West in 1969. The first inscription was found on an ostracon and invokes Jesus Christ. The second inscription was found on the altar inside the church’s sanctuary, and refers to the Holy Altar of Michael. The publication gives a description of the inscription, a transcription with critical apparatus, and a grammatical and general commentary on the text.

2

Relikwie Undecim milia virginum w pocysterskim kościele w Lądzie nad Wartą i dedykowany im ołtarz-relikwiarz św. Urszuli

86%

Nowiński J.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2010

|

vol. 28

253-272

EN

In 1182, to the Cistercian abbey in Altenberg next to Cologne, many a Undecim Milia Virginum relic came from the so-called "ager Ursulanus" - the late ancient cemetery discovered in 1106 under the walls of the colony considered to be the burial place of St. Ursula, and the accompanying retinue. The abbey in Altenberg was sending Undecim Milia Virginum relicts to other Cistercian abbeys all over Europe propagating their cult amongst the convent. The cult of Undecim Milia Virginum in Ląd dates back to the very beginning of the abbey that is the 12th century. In the middle of the 13th century, Ląd got from Altenberg relicts of the virgin martyrs of Cologne which are still in the Ląd abbey. In 1721, Abbot Antoni Mikołaj Łukomski founded a monumental reliquienaltar dedicated to St. Ursula and her companions. The altar had been made in the workshop of Ernest Broger in Glogau. It is the largest of the altars dedicated to St. Ursula. The relics of skulls and bones placed at the altar are covered with embroidered fabrics dating back to the 19th century. At that time, the altar was undergoing a major renovation. The renovation of fabrics conducted in 1983 revealed that under the textiles from the 19th century the remains of Medieval and Baroque fabrics had been preserved.

3

Dyskusje naukowe wokół ewakuacji Ołtarza Mariackiego w latach II wojny światowej. Uwagi do książki: Stanisław Waltoś, Grabież ołtarza Wita Stwosza, Wydawnictwo Wolters Kluwer SA, Warszawa 2015, ss. 407, il., mapa

86%

Matelski D.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2016

|

vol. 16

189-207

4

Celebracja liturgiczna po Soborze Watykańskim II

81%

Szczepaniec S.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2008

|

vol. 61

|

issue 3

PL

This article attempts to approach the shape of the liturgy after the Second Vatican Council from the perspective of communio. The author presents various elements of the contemporary liturgical celebrations which help to experience the liturgy in a deeper way. He speaks about the altar, the priest, the active engagement of the participating community and also about other details of the celebration, owing to which the faithful can be united in the salvific mystery provided by God in the liturgy.

5

Symbolika ołtarza w Joz 22,9-34

72%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2015

|

issue 37

19-35

PL

Według tradycji biblijnej związanej z osiedleniem się Izraela w Kanaanie, potomkowie Gada i Rubena oraz połowa plemienia Manassesa otrzymali na zamieszkanie ziemię na wschód od Jordanu. Tekst Joz 22 podaje, że ci Izraelici udzielili pomocy rodakom w zajmowaniu przyznanej im ziemi zachodniojordańskiej, a następnie wyruszyli, aby zamieszkać na swoim terytorium. Po drodze, nad Jordanem, zbudowali ołtarz. Lud pozostający po stronie zachodniej uznał ten ołtarz za nielegalny oraz za znak buntu i niewierności wobec JHWH, które na wszystkich ściągną gniew i karę Boga. W rzeczywistości ołtarz nad Jordanem odpowiadał przepisom o ołtarzu dla JHWH. Nie był konkurencją dla ołtarza w centralnym sanktuarium w Szilo. Nie służył do składania ofiar ani żadnego kultu bałwochwalczego. Jako kopia ołtarza w Szilo otrzymał funkcję świadectwa. Miał świadczyć o przynależności plemion zajordańskich do ludu przymierza i o ich lojalności wobec JHWH. Był wyrazem ich troski o narodową i religijną więź i tożsamość.

EN

According to the biblical tradition of the settlement of Israel in the land of Canaan, the sons of Gad and Reuben and half the tribe of Manasseh received for residence the land east of the Jordan. The text of Joshua 22 says that those Israelites provided assistance to their countrymen in taking possession of the land assigned to them in West Jordan, and then went on to settle their own territory. On their way they built an altar by the Jordan River. The people remaining on the west side found this altar to be illegal and deemed it a sign of rebellion and infidelity to the LORD that would bring the wrath and punishment of God on all the tribes. In fact, the altar by the Jordan River was in keeping with the law on the altar of the LORD. It was not a rival to the altar of the central sanctuary at Shiloh. It did not function as an altar of sacrifice or any kind of idolatrous worship. As a copy of the altar at Shiloh it had a witnessing function. It was intended to testify to the belonging of the East Jordan tribes to the covenant people and to their loyalty to the LORD. It was an expression of their concern for national and religious ties and identity.

6

Definicja piękna w XII wieku a architektoniczna ekspozycja ołtarza w epoce gotyckiej

72%

Bogdan M.

Polonia Sacra

|

2013

|

vol. 17

|

issue 2

EN

This article, while taking into account the mystical reality of a relic, defines gothic initiated by the abbot Surger with the construction of the first gothic basilica in Saint-Denis near Paris in the XII century, as a reality required to know the difference between individual invisible beauty and corporeal visible beauty. When the differentiation of these types of beauty shows itself, not only thanks to the unknown in Romanism mystical structure of architecture in a gothic temple, but also through the construction of the gothic altar and hiding it in a choir enclosed by a lectorium in accordance to the zone of aisles, there is a necessity for a scientific definition of beauty connected with the then contemporary stylistic changes.This is why this article presents the main schools of aesthetic thought from the XII century, which include: the aesthetic school of Hugon of St. Victor in Paris, Cistercian school with their representative St. Bernard from Clairvaux and the aesthetic school in Chartres. With the definition of artistic types of beauty, a lot of attention is applied to the separation and coexistence of spiritual and corporeal beauty. This decides about moral beauty and the beauty of clear existence, without which there is no right knowing of the ascetic Cistercian architecture and the reality of the gothic curtain altar. Finally it is emphasized, that the importance of twelfth century aesthetics is everlasting and had introduced order to gothic architectural space, which is still found in it now, as it had been in the time of abbot Surger of Saint-Denis.

7

Ołtarz Mariacki Wita Stosza w Krakowie na tle polskich źródeł literackich

72%

Smoleń W.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1962

|

vol. 5

211-343

8

Obrazy religijne o funkcji kultowej w twórczości Henryka Siemiradzkiego

72%

Nitka Ł.

Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej

|

2022

|

vol. XV

8-38

EN

The 19th century was a time when, as noted by Michael Thimann, there occurred a transition of painting from the sphere of worship to the space of art. The parting of the paths of art and the sacred sphere also affected a genre as important for connecting these spheres as altar painting. The present paper discusses Henryk Siemiradzki’s altar paintings, which constitute this outstanding academic artist’s attempts to place painting intended for worship in churches. Siemiradzki created several altar paintings: starting with a copy of Christ on the Cross by Johann Köler (1867), then his own version of this theme for the chapel of Our Lady of the Rosary in his hometown Kharkiv (1871), then Zmartwychwstanie [Resurrection] (1878) for the Church of All Saints in Grzybów in Warsaw, and above all large altarpieces: Chrystus uciszający burzę [Christ Calming the Storm] (1882) for the Evangelical church in Krakow and Wniebowstąpienie [The Ascension] (1891) for the Church of the Resurrectionists in Rome in via San Sebastianello. The paper is an attempt to reveal the relationship between the form, the content and the sacred function of these images. The analysis focuses primarily on Chrystus uciszający burzę [Christ Calming the Storm] and Wniebowstąpienie [The Ascension], in which the artist faced the canon of the altar painting genre in the most complete way. The iconography of these works, their connections with the centuries-old visual tradition of Christianity, and finally the seman tics of the composition are analysed, looking for a theological understanding of the depicted events. It has been shown that the commissions discussed are in line with the format and function of the genre of altar painting, and at the same time they are the fruit of Siemiradzki’s profound reflection on the role of the sacred image in the liturgy, in the interior, and above all in the theological discourse that was supposed to affect the hearts, minds and souls of the faithful. It is emphasized that in the commissions undertaken, the artist was able to respond to the requirements of various confessions, by painting pictures that corresponded to the mission and expectations of a Catholic parish, a religious order or a Protestant community. Siemiradzki’s works are therefore presented as an example of an academic artist’s reflection and his search for solutions concerning the meaning of altar paintings in the multidimensional sacred space, as inscribed into the centuries-old dialogue between the sacred sphere and art within this genre.

PL

XIX wiek to czas, kiedy – jak zauważył Michael Thimann – nastąpiło przeniesienie obrazów ze strefy kultu w przestrzeń sztuki. Rozejście się dróg sztuki i sacrum dotykało również tak ważnego dla połączenia tych sfer gatunku, jak obraz ołtarzowy. Przedmiotem artykułu są realizacje obrazów ołtarzowych pędzla Henryka Siemiradzkiego, które stanowią próbę zmierzenia się tego wybitego malarza akademickiego z obrazem kultowym, przeznaczonym do świątyni. Siemiradzki wykonał kilka obrazów ołtarzowych: począwszy od kopii Ukrzyżowania Johanna Kölera (1867), następnie własną wersję tego tematu do kaplicy Matki Boskiej Różańcowej w rodzinnym Charkowie (1871), później Zmartwychwstanie (1878) dla kościoła Wszystkich Świętych na Grzybowie w Warszawie, a przede wszystkim duże realizacje ołtarzowe – Chrystus uciszający burzę (1882) dla świątyni ewangelickiej w Krakowie oraz Wniebowstąpienie (1891) dla kościoła Zmartwychwstańców w Rzymie przy via San Sebastianello. Artykuł jest próbą ukazania relacji formy, treści i funkcji sakralnej tych obrazów. W rozważaniach uwzględniono przede wszystkim dzieła Chrystus uciszający burzę i Wniebowstąpienie, w których artysta w najpełniejszy sposób zmierzył się z kanonem gatunku obrazu ołtarzowego. Analizie podano ikonografię tych dzieł, ich związki z wielowiekową tradycją wizualną chrześcijaństwa, a w końcu semantykę kompozycji, poszukując w tych odniesieniach teologicznego rozumienia namalowanego przedstawienia. Wykazano, iż omówione realizacje wpisują się formatem i funkcją w gatunek obrazu ołtarzowego, jednocześnie są owocem głębokiego namysłu Siemiradzkiego nad rolą obrazu sakralnego w liturgii, we wnętrzu, a przede wszystkim w teologicznym dyskursie, który oddziaływać miał na serca, umysły i dusze wiernych. Podkreślono, iż w podejmowanych zleceniach artysta potrafił odpowiedzieć na wymagania różnych konfesji, malując obrazy, które odpowiadały posłannictwu i oczekiwaniom czy to katolickiej parafii, czy zgromadzenia zakonnego, czy wspólnoty protestanckiej. Dzieła Siemiradzkiego zostały zatem ukazane jako przykład namysłu artysty akademickiego nad znaczeniem obrazów ołtarzowych w wielowymiarowej przestrzeni sakralnej, wpisując się w wielowiekowy dialog sacrum i sztuki w obrębie tego gatunku.

9

„Usłyszałem jeden głos od czterech rogów złotego ołtarza, który jest przed Bogiem" – w kręgu fenomenów dźwiękowych Apokalipsy św. Jana

58%

Nowińska J.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2016

|

issue 23

229-245

EN

The sentence fwnh.n mi,an evk tw/n Îtessa,rwnÐ kera,twn tou/ qusiasthri,ou tou/ crusou/ tou/ evnw,pion tou/ qeou/ is only in the Book of Revelation. There is no precisely information about the source of that voice nor in what way it’s unite with the altar. More: Rev 16,7 describe the altar as speaking one. The biblical meaning of qusiasth,rion connected it with God, His carries of men, cult, His – and human desire of meeting. Also the altar’s horns were signs of God’s power, directed to securing the world. The anointing them by the blood of sacrifices symbolized entrusting, offering the whole life to God. All of these thoughts and the context of Rev 9,13 proclaim that God take the human sacrifice, describe before and overwhelmed problems of the world and more: every human in every condition. He is an active and even the evil is under His control, so He – like an altar in the Old Testament – is a city for escape. The motive of voice suggest that it’s connected with the process of communication between God and men.

10

The Concluding Rites in Typical Editions of the Missal of Paul VI

58%

Kulbacki P.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 8: Liturgika

23-33

PL

Niniejsze opracowanie ukazuje strukturę obrzędów zakończenia Mszy św. w mszale posoborowym i zmiany w trzech edycjach typicznych. Posoborowa reforma zachowała tradycję ukształtowanych obrzędów, porządkując je, czyniąc bardziej przejrzystymi i lepiej oddającymi ich sens. Kolejne, drobne zmiany miały na celu pogłębienie tego procesu. Dlatego opracowanie podaje wybrane historyczne korzenie obrzędów i prezentuje wprowadzane poprawki w mszale. Umożliwia to lepsze zrozumienie ewolucji poszczególnych elementów obrzędów i daje impuls do dalszego pogłębiania studiów nad korzeniami zreformowanych obrzędów liturgicznych.

EN

This study presents the structure of the concluding rites of the Mass in the post-conciliar Missal and their changes in the three typical editions. The post-conciliar reform preserved the tradition of the rites. In the Missal they are better arranged and more transparent with their meaning more clearly conveyed. The subsequent small changes were aimed at deepening this process. Therefore, the study gives selected historical roots of the rites and presents the corrections made in the Missal. This enables a better understanding of the evolution of the individual elements of the rites. It also serves as a spur to further research on the roots of the liturgical reform.

11

Zabytkowe wyposażenie dawnej cerkwi w Odrzechowej w świetle badań konserwatorskich

58%

Wojtowicz Ł.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2018

|

issue 8

591-600

PL

Cel badań. Celem badań zabytkowego wyposażenia (odnalezionego w 2015 roku na strychu świątyni) dawnej cerkwi p. w Narodzin Św. Jana Chrzciciela (1812r.), było ustalenie proweniencji, datowania a także techniki i technologii poszczególnych obiektów. Badania zostały zrealizowane w ramach „Projektu konserwatorskiego dla zabytkowego wyposażenia dawnej cerkwi w Odrzechowej” sfinansowanego w ramach stypendium ministra MKiDN Metoda badań. Przeprowadzono badania fizyko-chemiczne próbek pobranych z wybranych obiektów zabytkowych w celu ustalenia budowy technologicznej a także identyfikacji pigmentów oraz spoiw. Wykonano dokładne pomiary oraz inwentaryzację zbioru. Ważną częścią badań była analiza stylistyczno – porównawcza najcenniejszych obiektów a także kwerenda archiwalna. Wyniki badań. Dzięki przeprowadzonym badaniom udało się ustalić datowanie dwóch najcenniejszych obiektów: ołtarza bocznego z XVIII wieku oraz drewnianego krzyża procesyjnego z przełomu XVIII/XIX wieku. Ponadto odtworzono wygląd dwóch istotnych elementów wyposażenia: ikonostasu z końca XIX wieku oraz Cyborium. Stworzono bogatą dokumentację zbioru zawierającą podsumowanie badań fizyko-chemicznych, opis, stan zachowania a także proponowany program konserwatorski. Wnioski. Na podstawie zgromadzonych informacji oraz przeprowadzonej analizy poszczególnych elementów wyposażenia udało się wyselekcjonować te najcenniejsze i objąć je ochroną (wpis do rejestru zabytków). Ponadto na podstawie dokumentacji, przygotowano projekt re-aranżacji wnętrza świątyni w celu przywrócenia jej wartości historycznych.

EN

Purpose of research. The purpose of the research of historic equipment (found in 2015 in the attic of the temple) of the former Birth of St. John the Baptist orthodox church (1812), was to determine the provenance, dating as well as the technique and technology of individual objects. The research was carried out as part of the "Conservation project for the historic equipment of the former orthodox church in Odrzechowa" financed by Ministry of Culture and National Heritage scholarship. Methodology. Physical and chemical research were carried out on samples taken from selected historic objects in order to determine the technological structure as well as the identification of pigments and adhesives. Also detailed measurements and investigation of the collection has been done. An important part of the research was the stylistic comparative analysis of the most valuable objects as well as the archival query. The results. Thanks to the conducted research, it was possible to determine the dating of the two most valuable objects: a side altar from the 18th century and a wooden processional cross from the turn of the 18th / 19th century. In addition, the appearance of two important pieces of equipment was reconstructed: the iconostasis from the end of the 19th century and the Cyborium. A rich documentation of the collection was created containing a summary of physical and chemical research, description, state of preservation as well as the proposed conservation program. Conclusions. On the basis of the collected information and the analysis of individual equipment items, it was possible to select the most valuable ones and to protect them (entry in the register of monuments). In addition, based on the documentation, the project of re-arrangement of the interior of the temple was prepared, which will be the basis for restoration of it’s historic values.

12

Fundacja, uposażenie i rozwój parafii Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu

51%

Chuchla A.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2014

|

issue 21

109-124

EN

The history of the Parish of the Discovery of the Holy Cross in Niebylec can be divided into two development phases: Konieczkowa phase, spanning from 1464 to 1650 and Niebylec phase, spanning from 1550 until now. For that rea- son, it is called Konieczkowsko – Niebylecka Parish. The Konieczkowa Parish was funded by four born brothers: Marcjusz, Mikolaj, Jan and Stanislaw Machowski on 14th June 1460. It was established by the Bishop of Cracow Jan Gruszczynski, who was also both the chancellor of Poland and contemporary Polish Primate. Konieczkowa Parish district included four villages: Konieczkowa, Jawornik, Nowa Wies and Gwoznica. Niebylec town joined the Parish in 1509 and a village Malowka in 1608. The first Parish – Priest was Stanislaw from Opatowiec. The Niebylec Parish was funded by Janusz Romer, contemporary owner of Niebylec. It was established by Cracow Suffragan Bishop Wojciech Lipnicki. The Niebylec Parish district was the same as the Konieczkowa District. Two villages Blizianka and Gwozdzianka joined it in 1782. Gwoznica left the Parish district in 1864 and Jawornik in 2008. The Konieczkowa Parish and later the Niebylec Parish belonged to the Pilzno Decanate unlil 1608. Next, it belonged to the Strzyzow Decanate, in the Sacz Archdeaconry, the Pilzno Office and the Cracow Diocese. After the First Partition of Poland, from 1722 to 1806 the Parish belonged to the Tarnow Diocese. The number of parishioners has been continuously growing to 2600 worshippers at present. The first Niebylec Parish - Priest was Jan Bazaltowicz and dr Czeslaw Goraj is the present Parish - Priest.

13

Nazwy ołtarza chrześcijańskiego w literaturze patrystycznej

51%

Longosz S.

Vox Patrum

|

2007

|

vol. 50

497-533

EN

Hac in haud brevi dissertatiuncula, quae tribus partibus constat, de nominibus altaris christiani modo philologico tractatur. Priore in parte de vetustissimis altaris classicis praechristianis, deinde de thysiasterion et trapeza, quae in Sacra Scriptura, denique de vocabulis: altare, altarium, ara ac mensa, quae in litteris Latinorum apparent, et haec omnia iam apud antiquissimos auctores christianos (praesertim Patres Apostolicos) inveniuntur, disputatur. In altera autem parte de vocabulis thysiasterion et trapeza apud Patres Graecos (Justinum, Irenaeum, elementem Alexandrinum, Origenem, Eusebium Caesariensem, Athanasium Alexandrinum, Cyrillum Hierosolymitanum, Synesium Cyrensem, Basiliusm Caesariensem, Gregorium Nazianzenum, Gregorium Nyssenum, Joannem Chrysostomum, Dionysium Areopagitam et Joannem Damascenum scrutatur. In tertia deniąue parte de vocabulis: altare, altarium, ara ac mensa apud Patres Latinos (Tertullianum, Cyprianum, Prudentium, Ambrosium, Sidonium Apollinarem, Optatum Milevitanum, Augustinum, Hieronymum, Petrum Chrysologum, Paulinum Nolanum, Salvianum Masiliensem, Leonem Magnum, Gregorium Magnum, Isidorum Hispalensem et Gregorium Turonensem) enucleatur.

14

Ukrzyżowany czy Zmartwychwstały? Przemyślenia biblijno-liturgiczne o roli i miejscu krzyża w prezbiterium

37%

Stefański J.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2011

|

vol. 64

|

issue 3

EN

The present article looks at the place and purpose of the Cross in the Roman Catholic Sanctuary. Liturgical regulations concerning this matter have their basis in Sacred Scripture. A Cross with an image of the crucified Lord on the altar is a reminder, that the essence of the Eucharist is the holy Sacrifice of Christ on Golgotha. The Crucifix is also a reference point which helps us deepen our spiritual participation in the Mass. For this reason, placing the cross in the middle of the altar seems to be a meaningful way to emphasize the sacrificial nature of the Eucharist. Christ present in the tabernacle and the image of the crucified Lord on the Cross together point to the paschal unity of the Passion and Resurrection of Christ, as it is seen in the Mass.

PL

Artykuł ukazuje miejsce i cel krzyża w prezbiterium. Przepisy liturgiczne dotyczące tej kwestii mają swoje uzasadnienie w słowie Bożym. Krzyż z wizerunkiem Chrystusa ukrzyżowanego na ołtarzu przypomina, że istotą Eucharystii jest najświętsza ofiara Chrystusa złożona na Golgocie. Jest on również punktem odniesienia dla głębszego przeżywania mszy świętej. W związku z tym umieszczenie krzyża na środku ołtarza wydaje się wymownym podkreśleniem ofiarniczego wymiaru Eucharystii. Wraz z Chrystusem obecnym w tabernakulum wizerunek Chrystusa na krzyżu wskazuje na jedność paschalną Jego męki i zmartwychwstania, które urzeczywistniają się w czasie mszy świętej.

Refine search results

Two Old Nubian Inscriptions from Akasha West

Relikwie Undecim milia virginum w pocysterskim kościele w Lądzie nad Wartą i dedykowany im ołtarz-relikwiarz św. Urszuli

Dyskusje naukowe wokół ewakuacji Ołtarza Mariackiego w latach II wojny światowej. Uwagi do książki: Stanisław Waltoś, Grabież ołtarza Wita Stwosza, Wydawnictwo Wolters Kluwer SA, Warszawa 2015, ss. 407, il., mapa

Celebracja liturgiczna po Soborze Watykańskim II

Symbolika ołtarza w Joz 22,9-34

Definicja piękna w XII wieku a architektoniczna ekspozycja ołtarza w epoce gotyckiej

Ołtarz Mariacki Wita Stosza w Krakowie na tle polskich źródeł literackich

Obrazy religijne o funkcji kultowej w twórczości Henryka Siemiradzkiego

„Usłyszałem jeden głos od czterech rogów złotego ołtarza, który jest przed Bogiem" – w kręgu fenomenów dźwiękowych Apokalipsy św. Jana

The Concluding Rites in Typical Editions of the Missal of Paul VI

Zabytkowe wyposażenie dawnej cerkwi w Odrzechowej w świetle badań konserwatorskich

Fundacja, uposażenie i rozwój parafii Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu

Nazwy ołtarza chrześcijańskiego w literaturze patrystycznej

Ukrzyżowany czy Zmartwychwstały? Przemyślenia biblijno-liturgiczne o roli i miejscu krzyża w prezbiterium